Skip to main content

Full text of "ନାଟ୍ୟରୂପ"

See other formats


ଛୀଳିତ୍ୟର ବିରିଷ୍ଠ ଚଲେଖକ୍ତକଂ 


ନାଟଚ୍ଯରୂଷ 


ଓଡ଼ିଶା ସଂଗୀତ ନାଟକ ଏକାଡେମୀ, କଲ୍ଚୋରାଲ ଏକାଡେମୀ, 
ଉକ୍‌ଳ ସମ୍ମିଳନୀ, ଓଡ଼ିଶା ଲେଖ୍କା ସଂସଦ ଆଦି ବହୁ ମଂଚରେ 
ଅଭିନୀତ, ପୁରସ୍କୃତ ଓ ପ୍ରଶଂସିତ 
OOOO SO OO OOD 


ଓଡ଼ିଆ ସାହିତ୍ୟର ବିଶିଷ୍ଟ ଲେଖକଙ୍କ 
ଅନବଦ୍ୟ ସୃଷ୍ଟିର 
ଆଧୁନିକ - 


ନାଚ୍ଯରୁପ 


ନାଟ୍ୟକାର 


୧ 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟରୂପ 


(କେତୋଟି ଉପାଦେୟ ରଚନାର ନାଟ୍ୟ ରୂପାନ୍ତର) 
ନାଟ୍ୟକାର : 

ଶୀ ହେମେନ୍ଦ୍ର ମହାପାତ୍ର 
ଚନ୍ଦ୍ରଶାଳା, ସୁନହଟ, 

ବାଲେଶ୍ବର - ୨ 

ପ୍ରକାଶିକା - 

ଶ୍ରୀମତୀ ସୁଷମା ମହାପାତ୍ର 
ସୁନହଟ, ବାଲେଶ୍ବର 

ଅକ୍ଷର ସଜ୍ଜା - 

କ୍ଵିଏଟର ଓ ବାୟସ 

ମୁଦ୍ରଣ - 

ରଘୁନାଥ ଅଫସେଟ୍‌, ବାଲେଶ୍ବର 
ପ୍ରଥମ ପ୍ରକାଶନ - 

ଅଗଷ୍ଟ ୧୫, ୨୦୦୮ 

ମୂଲ୍ୟ - ୧୫୦ ଟଙ୍କା ମାତ୍ର 


NATYAROOPA 


Play wright : 
Hemendra Mohapatra 
Chandrasala, Sunhat, 
Balasore 

Publisher : 

Smt. Sushama Mohapatra 
Sunhat, Balasore 
DTP: 

The Creator & BIOSC 
Printed at : 
Raghunath Offset, 
Balasore 

First Publication : 
15th August 2008 
Price - Rs. 150 only 


#9 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଉସୁର୍ଗ 


ଯାହାଙ୍କ ଆଶୀର୍ବାଦରେ ମୋ ହାତର କଲମ ଦୃଢ଼ 
ଓ ଚଳଚଞ୍ଚଳ, ସେହି ପୂଜ୍ୟ ଗୁରୁ ଓଡିଆ ନାଟ୍ୟ ସାହିତ୍ୟର ପ୍ରବୀଣ 
ସମୀକ୍ଷକ, ସ୍ବଷ୍ଟା ଓ ଦିଗ୍ଦ୍ରଷ୍ଟା ଡକ୍ଟର ହେମନ୍ତ କୁମାର ଦାସଙ୍କୁ 
ମୋର ବିନମ୍ର ତଥା ଭକ୍ତିପୂତ ସମର୍ପଣ। 


ଏଲ୍‌ ନାଟ୍ୟରୁପ ତାଙ୍କରି ଉ୍ଦେଶ୍ୟରେ୍‌ ଉ୍ସୁର୍ଗୀକୃତ। 
ସାର୍‌, 
ଆପଣ ତ ମୋତେ ଅନେକ ଦେଇଛନ୍ତି ମୁଁ ବା କଣ 
ଦେବି ? ଭୂମିଷ୍ଠ ପ୍ରଣାମରେ ଏ ନାଟ୍ୟରୂପକୁ ଆପଣଙ୍କ ହସ୍ତରେ 


ଅର୍ପଣ କଲି ! ଘେନା କଲେ କୃତାର୍ଥ ହେବି । 


ଆପଣଙ୍କର ସ୍ବେହାସ୍ତଦ 
ହେମେନ୍ଦ୍ର 


#୩ 1 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟରୂପ ସନତ୍ଚନ୍ଧରେ = 


ବ୍ୟାସ କବି ଫକୀର ମୋହନ ସେନାପତିଙ୍କ 
“ ପୂନର୍ମୂଷିକୋ ଭବଃ” 

ଅର୍ଥ ଓ କ୍ଷମତା ଇଶ୍ଵରଙ୍କ ଦୀନ | ତାର ଯଦି ସଦୂପଯୋଗ କରା 
ନଯାଏ ଅଥବା ଅର୍ଥ କ୍ଷମତାର ଅପବ୍ୟବହାର କଲେ ତାର ପରିଣତିଯେ 
ଭୟାବହ ହୋଇଥାଏ ତାର ଦୃଷ୍ଟାନ୍ତ ଦେବାକୁ ଯାଇ ବ୍ୟାସ କବି ଏମିତି ଏକ 
ହାସ୍ୟ ବ୍ୟଙ୍ଗର କାହାଣୀ ଉପସ୍ଥାପନ କରିଛନ୍ତି, ଯାହାର ନାଟ୍ୟରୂପ ଦେଇ 
ଆମେ ମଂଚରେ ଏମିତି ଏକ ନିଷ୍ଣର ସତ୍ୟର କଳାମ୍କ ପ୍ରକାଶ କରିଛୁ । 

୧୯୯୪ ମସିହାର କଥା, ଫକୀର ମୋହନ କଲେଜର ସର୍ଣ୍ଣ 
ଜୟନ୍ତି ସମାରୋହ ପାଳନ କରାଯିବାର ସ୍ଥିର ହେଲା | ଏହି ଉସ୍‌ବରେ ପୂରାତନ 
ଛାତ୍ର ସଂସଦକୁ ଗୋଟିଏ ଦିନ ଉସ୍‌ବର ଦାଇତ୍ଵ ଦିଆଗଲା | ବିଭିନ୍ନ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ 
ସହିତ ସାଂସ୍କୃତିକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ମଧ୍ୟ ରହିଲା | ଛାତ୍ର ସଂସଦର ଅଧ୍କାଂଶ ସଦସ୍ୟ 
ନାଟ୍ୟ ପ୍ରେମୀ ଯେଉଁମାନେ କି ବିଗତ ଦିନରେ କଲେଚ୍ଚ ମଂଚରେ ଅନେକ 
ନାଟକ ମଂଚସ୍ପ କରିଛନ୍ତି, ସେମାନେ ଜିଦ୍‌ କଲେ ନାଟକ ନିଶ୍ଚିତ ହେବ। 
ସର୍ର ରହିଲା ନାଟ୍ୟକାର ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ଅଭିନେତା ଅଭିନେତ୍ରୀ ସମସ୍ତେ ଏଇ 
ପୁରାତନ ଛାତ୍ର ମାନଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ସଂପନ୍ନ କରାଯିବ । ପ୍ରଥମ ଦାଇତ୍ଵ ଆସିଲା 
ମୋ ମୁଣ୍ଡକୁ | ସେତେବେଳକୁ ଫକୀର ମୋହନଙ୍କ ହାଟ ବାହୁଡା ର ନାଟ୍ୟରୂପ 
ବେଶ୍‌ ଚହଳ ସୃଷ୍ଟି କରିଥାଏ। ତେଣୁ କଲମ ଧରିଲି ଫକୀର ମୋହନଙ୍କ 
ରଚନାକୁ ଆଖୁ ପଢେଇଲି। ଆଖୁରେ ପଡିଲା ପୂନର୍ମୂଷିକୋ ଭବଃ, ଲେଖ୍ଲି। 
ନିର୍ଦ୍ଦେଶନା ଦାଇତ୍ଵ ନେଲେ ବାଲେଶ୍ଵରର ବିଖ୍ୟାତ ନିର୍ଦ୍ଦେଶକ ସର୍ଗତ ଗୋବିନ୍ଦ 
ପ୍ରସାଦ ସାହୁ । ବାଲେଶ୍ଵର ସହରର ବଛା ବଛା ଅଭିନେତା ମାନେ ଆସିଲେ । 
ମଂଚସ୍ପ ହେଲା ପୂନର୍ମୂଷିକୋ ଭବଃ । ସଫଳତାର ଶୀର୍ଷକୁ ଉଠିଥୂଲା ନାଟକ | 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


କବିବର ରାଧାନାଥ ରାୟଙ୍କ 
“ଉଷା? 

ଆଧୁନିକ ଓଡିଆ କାବ୍ୟର ଜନ୍ମଦାତା କବିବର ରାଧାନାଥଙ୍କ 
ଅନ୍ୟତମ ସଫଳ ସୃଷ୍ଟି “ ଉଷା” | ଇତିହାସ କିମ୍ବଦନ୍ତୀ ଓ ଭୌଗଳିକ 
ଅବସ୍ଥାନକୁ ଗୁରୁତ୍ଵ ଦେଇ ଏକ ଅତ୍ଯାଧୁନିକ ପ୍ରେମ କାବ୍ୟ ସୃଷ୍ଟି କରିଛନ୍ତି 
କବିବର ଏବଂ ଏହି କାବ୍ୟ ଓ କାବ୍ୟ ନାୟିକା “ ଉଷା” ସହିତ ବାଲେଶ୍ବର 
ସହର ବିଶେଷକରି ବାଲେଶ୍ବର ଜିଲ୍ଲା ସ୍କୁଲର ସଂପର୍କ ବେଶ୍‌ ସ୍ପଷ୍ଟ। ତେଣୁ 
ବାଲେଶ୍ବର ଜିଲ୍ଲା ସ୍କୁଲର ଦେଢଶହତମ ସର୍ଣ୍ଣକଷତ୍ର ଦିବସରେ ଏ ନାଟକର 
ପ୍ରସ୍ମୃତି ପାଇଁ ଜିଲ୍ଲା ସ୍କୁଲର ପୁରାତ ଛତ୍ର ପରିଷଦ, ବହୁ ସାହିତ୍ୟିକ, ବୃବିଜୀବି 
ବିଶେଷ କରି ଜିଲ୍ଲାସ୍କୁଲର ତକ୍ଲାଳିନ ପ୍ରଧୀନ ଶିଯୟତ୍ରୀ ଶ୍ରୀମତୀ ତାରାମଣୀ 
ମହାପାତ୍ରଙ୍କ ଏକାନ୍ତ ଇଚ୍ଛା ଓ ଅନୁରୋଧକୁ ସମ୍ମାନ ଦେଇ “ ଉଷା” ନାଟ୍ୟରୂପ 
ପ୍ରସ୍ତୁତ କଲି, ଯାହାକି ସେତେବେଳର ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ ମାନଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ଅଭିନୀତ 
ହେଲା | ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀମାନେ କିଶୋର ବୟସର ହୋଇଥୁବାରୁ ଏ ନାଟକଟି 
ଜିଶୋରମାନଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ମଂଚସ୍କ କଲାଭଳି ଅତି ମାର୍ଜିତ ତଥା ପ୍ରେମର ବାହ୍ୟ 
ପ୍ରକାଶକୁ ସୀମିତ ରଖ୍‌ କାବ୍ୟର ଗାଳ୍ିକ ପ୍ରକାଶକୁ ଗୁରୁତ୍ଵ ଦିଆଯାଇଛି । ତେଣୁ 
ନାଟକର ଅନେକ ସମୟରେ ମୂଳ କାବ୍ୟର ଆବୃତ୍ତି ସ୍ଥାନୀତ କରାଯାଇଛି । 
ନିର୍ଦ୍ଦେଶନାଗତ ଚାତୁର୍ଯ୍ୟ ତଥା ଆଲୋକ ସମ୍ପୀତର ଯାଦୃକରୀ ମାୟା ଭିତରେ 
ନାଟକଟି ବେଶ୍‌ ଉପଭୋଗ୍ୟ ତଥା ପ୍ରଭାବଶାଳୀ ହୋଇ ପାରିଥୁଲା | 


କୁନ୍ତଳା କୁମାରୀ ସାବତଙ୍କ 


କାଳୀବୋହୂ 


ଉକ୍ଳ ଭାରତୀ କୁନ୍ତଳା କୁମାରୀ ସାବତ ଓଡିଆ ସାହିତ୍ୟର ଜଣେ 
ବିପ୍ୃବିଣୀ ଲେଖ୍‌କା। ତାଙ୍କ ସୃଷ୍ଟି ସମୂହ ଭିତରେ “ କାଳୀବୋହୁ ” ଏକ 
ଅନବଦ୍ୟ ସୃଷ୍ଟି । ଓଡିଆ ନାରୀ ମହଲରେ “ କାଳୀବୋହୂ” ଏକ ବହୁ ଚର୍ଚ୍ଚିତ 
ପପନ୍ୟାସ । କେବଳ ନାରୀ ମହଲରେ କାହିଁକି ସେତେବେଳର ରକ୍ଷଣଶୀଳ 


HB 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ସମାଜ ଭିତରେ ଏକ ଲୋମ ହର୍ଷଣକାରୀ ଉପନ୍ୟାସ କହିଲେ ଅତ୍ୟୁକ୍ତି ହେବ 
ନାହିଁ। 

୧୯୯୬ ମସିହାର କଥା, ଓଡିଶା ଲେଖୁକା ସଂସଦର ଅଧ୍ବବେଶନ 
ବାଲେଶ୍ବରଠାରେ ଅନିଷ୍ଠିତ ହେବାର ସ୍ପିର ହୋଇଥାଏ | ବିଶିଷ୍ଠ ଓପନ୍ୟାସିକା 
ଅଧ୍ୟାପିକା ସଂଯୁକ୍ତା ରାଉତ ସାଂଗଠନିକ ଦାଇତ୍ସରେ ଥାଆନ୍ତି । ତାଙ୍କରି 
ପ୍ରୋସ୍ାହନରେ ଉସ୍୍‌ବର ଦୁଇଦିନ ଧରି ନାଟକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ହେବ ମୁଁ ହାଟ 
ବାହୁଡାତ ହବ ଆଉ କଣ କରାଯିବ | ମାଡାମ କହିଲେ “ କାଳୀବୋହୂ ” ଟା 
ହୁଅନ୍ତାକି | ବାସ୍‌ ତାଙ୍କରି ଏମିତି ମନ୍ତବ୍ୟକୁ ପାଥେୟ କରି ଲେଖୁଥୁଲି 
“ କାଳୀବୋହୂ ” ର ନାଟ୍ୟରୂପ । କେବଳ ବାଳିକା ଶିଳୀଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ପ୍ରସ୍ତୁତ 
ହୋଇଥଲା “ କାଳୀବୋହୂ” | ଶହ ଶହ ଲେଖ୍କା ତଥା ସାହିତ୍ୟ ପ୍ରେମୀଙ୍କ 
ସାମ୍ପାରେ ପ୍ରଦର୍ଶିତ ହେଲା “ କାଳୀବୋହୂ” | ସମସ୍ତଙ୍କ ଆଖରେ ଲୁହ | 
ଅତୀତର ସେ ଲୋମହର୍ଷଣକାରୀ କଥାବସ୍ତୁ ଭିତରେ ସମସ୍ତେ ହଜିଗଲେ ! 
କଳାକାରମାନଙ୍କ ଜୀବନ୍ତ ଅଭିନୟ ନାଟକକୁ ରଵ୍ିମନ୍ତ କରିଥ୍ବାବେଳେ 
କୁନ୍ତଳୀ କୁମାରୀଙ୍କ କଥାବସ୍ତୁ ତଥା ତକ୍‌ାଳିନ ସମାଜ ଚିତ୍ରର ନିଖୁଣ ଉପସ୍ଥାପନା 
ଦର୍ଶକ ମହଲରେ ବେଶ୍‌ ଆଦୃତ ହୋଇଥଲା | ଏମିତି ଏକ ନାଟ୍ୟରୂପ ମୋତେ 
ମଧ୍ୟ ବେଶ୍‌ ଉସ୍ଟାହିତ କରିଥୂଲା | 


ପଦଧଶ୍ରୀ ମନୋଜ ଦାସଙ୍କ 


‘ବୟସ୍ୟ? 

ସରସତୀ ସମ୍ମାନ ପ୍ରାପ୍ତ ସାହିତ୍ୟିକ ପଦଧଶ୍ରୀ ମନୋଜ ଦାସ 
ସରସ୍ବତୀ ପ୍ରାପ୍ତି ପରେ ବାଲେଶ୍ଵର ବାସୀଙ୍କ ପକ୍ଷରୁ ଏକ ସମ୍ଚର୍ଷନୀ ସଭାର 
ଆୟୋଜନ କରାଯାଇଥ୍‌ଲା | ପ୍ରଶାସନ ସାହିତ୍ୟ ସାଂସ୍କୃତିକ ଅନୁଷ୍ଠାନ ତଥା 
ବିଵିଜୀବୀ ମହଲରେ ଅପୂର୍ବ ଉସ୍‌ାହ ଉଦ୍ଦିପନା ଭଦ୍ରେକ ହେଲା । ଏମିତି ଏକ 
ଉସ୍‌ବ ପାଇଁ ସଂସ୍କୃତିକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମର ଆୟୋଜନ ହେଲା | ତନ୍ମଧ୍ୟରୁ ନାଟକକୁ 
ମଧ୍ୟ ସାମିଲ କରାଗଲା ଏବଂ-ନାଟକର ଦାଇତ୍ଵ ନେଲା ସ୍ରଷ୍ଟା, କଥା ହେଲା 
ମନୋଜ ଦାସଙ୍କ କୌଣସି ଏକ ଗଳ୍ପର ନାଟ୍ୟରୂପ କରାଯିବ । ମୋ ମୁଣ୍ଡ 


HD 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଘୁରିଲା। ମନୋଜ ପଞ୍ଚବିଂଶତିଠୁ କଥା ଓ କାହାଣୀ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ସବୂତ ଗୋଟେ 
ଗୋଟେ ଯୁଗାନ୍ତକାରୀ ସୃଷ୍ଟି। କୋଉଟା ହବ | ହଠାତ୍‌ ମନେ ପଡିଲା- ମୁଁ 
ଦିନେ ବଣିଆ ଦୋକାନରୁ ଝୁଣା କିଣୁଥ୍ଲି। ଝୁଣା ଦେବା ପାଇଁ ଦୋକାନୀ 
ଗୋଟେ ବହିକୁ ଚିରିଦେବା କାଳରେ ତାର ମଲାଟ ଉପରେ ଆଖ୍‌ ପଡିଲା 
ଲେଖା ଅଛି ' ମନୋଜ ଦାସ | ଧରି ପକେଇଲି | ତାର ନାମ ଜୀବନର ସାଦ | 
ଠୂଙ୍ଗା ଦରରେ ଷାଠିଏ ପଇସା ଦେଇ ବହିଟି କିଣି ଆଣିଥ୍ଲି ଏବେ କାମରେ 
ଲାଗିବ । ତା ଭିତରେ ଥୂ୍ବା ଅତି ରୋମାଞ୍ଚକାରୀ ଗଳ୍ପ ବୟସ୍ୟ, ହାତ 
ପକେଇଲି | ନାଟକ ବୟସ୍ୟର ଜନ୍ମ ନେଲା | ଅନ୍ୟକୁ ହସାଉଥ୍‌ବା ଚରିତ୍ର 
ଭିତରେ ଯେଉଁ କାରୁଣ୍ୟର ଅନ୍ତସ୍ତୋତଟି ବହିଯାଉଥାଏ, ତାର ଏକ ମିଶ୍ରିତ 
ପ୍ରକାଶ ହିଁ ବୟସ୍ୟ । ମଂଚନ କାଳରେ ନିଜେ ଗାନିକ ସମ୍ମୁଖରେ ବସି ରହି 
ଉପଭୋଗକୁ ନିଜ ନିର୍ମିତ ଚରିତ୍ରର ପ୍ରକାଶକୁ ନେଇ ଅଭିଭୂତ ହୋଇ 
ପଡିଥୁଲେ | ବହୁ ବିଶିଷ୍ଠ ସାହିତ୍ୟିକ ଗହଣରେ ଥାଇ ପଦ୍ଧଶ୍ରୀ ମନୋଜ ଦାସ 
ନାଟକର ମଂଚନରେ ଚମକୃତ ହୋଇ ଆମକୁ ତାଙ୍କ ଚରିତ୍ର ମାନଙ୍କୁ ବଲାଣ 
କରିଥ୍‌ଲେ | ବୟସର ଚରମ ସଫଳତା ପରେ ଏହା ଓଡ଼ିଶାର ବହୁ ସାହିତ୍ୟ 
ସଭା ଓ ସଂସ୍କୃତି ମଂଚରେ ମଂଚସ୍କ ହୋଇ ପ୍ରଶଂସିତ ହୋଇଛି। ଶ୍ରୀଯୁକ୍ତ 
ମନୋଜ ଦାସ ମଧ୍ୟ ବହୁ ସାକ୍ଷାତକାର ସମୟରେ ବୟସ୍ୟର ନାଟ୍ୟରୂପ 
ସଂବନ୍ଧରେ ଉଲ୍ଲେଖ କରିଛନ୍ତି । 


କବି ଶ୍ରୀ ବ୍ରଜନାଥ ରଥଙ୍କ 
“ ସାଧୂନତା କଥା ପଚାରନା” 


'ଗ୍ରିୟତମୀ” ସାଂପ୍ରତିକ ଓଡିଆ ସାହିତ୍ୟର ଜଣେ ମୁର୍ବଣ୍ୟ କବି 
ଶ୍ରୀ ବଜନାଥ ରଥଙ୍କ ସ୍ପାଧ୍ନତା କଥା ପଚାରନାର ନାଟ୍ୟରୂପ। ୧୯୯୭ 
ମସିହାର କଥା ଯେତେବେଳେ ସମଗ୍ର ଭାରତ ବର୍ଷ ତାର ସାଧ୍ନତାର ସର୍ଣ୍ 
ଜୟନ୍ତୀ ପାଳନ ପାଇଁ ପାଗଳ ହୋଇ ଉଠିଥାଏ, ସେହି ପରିପ୍ରେକ୍ଷୀରେ 
ଭୂବନେଶୁର ଦୂରଦର୍ଶନ ପକ୍ଷରୁ ଏକ କବିତା ପୀଠୋସ୍‌ବ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହେଉଥାଏ । 


#9 {/ 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


କବିମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଶ୍ରୀଯୁକ୍ତ ବଜନାଥ ରଥ ମଧ୍ୟ ଥାଆନ୍ତି। ସମସ୍ତଙ୍କ କବିତା 
ଭିତରେ ଶ୍ରୀଯୂକ୍ତ ରଥଙ୍କ ସାଧ୍ନତା କଥା ପଚାରନା କବିତାଟି ମୋତେ ଆକର୍ଷିତ 
କଲା। ସବୁଠୁ ବଡ କଥା ହେଲା କବି ସାଧୁନତାକୁ ପ୍ରିୟତମା ଭାବରେ 
ଉପସ୍କାପନ କରିବାଟାକୁ ମୋତେ ବେଶୀ ଚମକୃତ କରିଥୂଲା ! ଭାରତ ଆଜି 
ଖୋଜୁଛି ତାର ସାଧୂନତା ପ୍ରିୟତମାକୁ | ବାସ୍‌ ଏତିକି ଗୋଟିଏ ନାଟକ ପାଇଁ 
ଯଥେଷ୍ଟ । କବିତା ଭିତରେ ସାଧ୍ନତା ସଂଗ୍ରାମ ପ୍ରାପ୍ତି ଅପହୃତ ଓ 
ଅନୁସଂଧାନକୁ ନେଇ ପ୍ରିୟତମାର ପରିକଳ୍ନା ଓ ପ୍ରଯୋଜନା | ନାଟକଟି ଲେଖୁ 
ସାରିଲା ବେଳକୁ ସଂଗୀତ ନାଟକ ଏକାଡେମୀ ପକ୍ଷରୁ ତାହା ମନୋନୀତ ହୋଇ 
ଅଗଷ୍ଟ ପନ୍ଦର ତାରିଖ ଦିନ ପ୍ରଥମେ ବାରିପଦାର ସହିଦ୍‌ ଭବନରେ ପ୍ରଦର୍ଶିତ 
ହୋଇଥ୍ଲା| ଶହ ଶହ ବାରିପଦାର ସଂସ୍କୃତି ପ୍ରେମୀ ଗହଣରେ ବିଶେଷ କରି 
ମୟୂରଭଞ୍ଜର ତତକାଳୀନ ଜିଲ୍ଲାପାଳ ଶ୍ରୀଯୁକ୍ତ ଆର୍‌. ବାଲକ୍ରିଷ୍ଠନ୍‌ ଓ ତାଙ୍କ 
ସହକର୍ମୀଙ୍କ ଗହଣରେ ନାଟକକୁ ବେଶ୍‌ ଉପଭୋଗ କରି ନିଜେ ମଂଚକୁ 
ଉଠିଆସି କଳାକାର ତଥା ନାଟକ କଳ୍ପନାକୁ ଭୂୟସୀ ପ୍ରଶଂସା କରିଥ୍‌ଲେ। 
ତପତ୍ରେ ଏହା ମଧ୍ୟ ଓଡିଶାର ବିଭିନ୍ନ ମଂଚରେ ମଂଚସ୍ତ ହୋଇ ବେଶ୍‌ ପ୍ରଶଂସିତ 
ହୋଇପାରିଛି । 


ଡକ୍ଟର ପ୍ରଦୀପ ଦାଶଙ୍କ 


“ ମୀମାଂସା” 

ଶେଷ ନାଟକ ମୀମାଂସା, ଆର୍ଥନୀତିକ ଚକ୍ରବ୍ୟୁହ ମଧ୍ଯରେ 
ଆମ୍ମୀୟତା କିପରି ଦିଗହରା ହୋଇ ଯାଉଛି, ରକ୍ତର ସଂପର୍କ ସତ୍ତା ଖୋଜି 
ପାଉନି । ତାର ଏକ ଯଥାର୍ଥ ଉପସ୍ଥାପନା “ମୀମାଂସା | ଓଡିଆ ପ୍ରଗତୀଶୀଳ 
ସାହିତ୍ୟର ଆଉଜଣେ ଯୁବଶିଳ୍ପୀ ଡକ୍ଟର ପ୍ରଦୀପ ଦାଶ ଯିଏକି ନିଜର ଗଳ୍ପ 
ସାହିତ୍ୟ ପାଇଁ ଓଡିଆ ଗଳ୍ପ ପାଇଁ ଓଡିଆ ସାହିତ୍ୟ ଏକାଡେମୀ ପୁରସ୍କାର ପ୍ରାପ୍ତ 
ହୋଇଛନ୍ତି | ତାଙ୍କର ଏକ ବହୁ ଚର୍ଟ୍ଚିତ ଗଛ ମୀମାଂସା ଯାହାର ଅନ୍ତର ଏକ 
ସତ୍ୟ ଘଟଣା ସହିତ ଜଡିତ, ଯେଉଁଥୁରେ ଗାଳିକର ଜୀବନାଭୁତି ନିହିତ ସେହି 
ଗଳ୍ପ ମିମାଂସା | ତାର ନାଟ୍ୟରୂପ କରାଯାଇଥ୍‌ଲା “ କଳାକାର” ପାଇଁ । 


/ 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


କଳାକାରର ବାର୍ଷିକୋସ୍‌ବରେ ଏହା ମଂଚସ୍ପ ହୋଇ ବେଶ୍‌ ସଫଳତା ସୃଷ୍ଟି 
କରି ପାରିଥଲା | ତପୂରେ ରାଉରକେଲା ଲୋକନାଟକ ମହୋସ୍‌ବରେ ମଧ୍ୟ 
ଏହା ମଂଚସ୍ଥ ହୋଇ ବେଶ୍‌ ସଫଳ ହୋଇ ପାରିଥୁଲା। 


ସଂପ୍ରତି ଏହି ନାଟ୍ୟରୂପ ଗୁଡିକ ପ୍ରକାଶ କାଳରେ ଏହାର ଆଦି 
ସ୍ସଷ୍ଟାଙ୍କ ନିକଟରେ କୃତଜ୍ଞତା ପ୍ରକାଶ କରିବା ସଂଗେ ସଂଗେ ଏହାର ଶିଳ୍ପୀ ଓ 
ସହଯୋଗୀ ମାନଙ୍କୁ କୃତଜ୍ଞତା ଜଣାଉଛି | ଏହି ଯୁଗାନ୍ତକାରୀ ସୃଷ୍ଟି ସମୂହକୁ 
ଓଡିଆ ଭାଷୀ ଦର୍ଶକ ଗ୍ରହଣ କଲେ ଆମ ଶ୍ରମ ସାର୍ଥକ ହୋଇପାରିବ ! 


ଏହି ନାଟ୍ୟରୂପର ପ୍ରକାଶନ ପାଇଁ ବିଶିଷ୍ଠ ସଂସ୍କୃତି ଓ 
ସାହିତ୍ୟାନୁରାଗୀ ଶ୍ରୀମତୀ ସୁବାସିନୀ ଜେନାଙ୍କ ପ୍ରେରଣା ଓ ପ୍ରୋସ୍ାହନ 
ଉଲ୍ଲେଖ ଯୋଗ୍ୟ । ତେଣୁ ତାଙ୍କ ନିକଟରେ ଅଶେଷ କୃତଜ୍ଞତା ପ୍ରକାଶ କରୁଛି | 


ଏହି ନାଟ୍ୟରୂପର ମୁଦ୍ରିତ କଳେବର ପ୍ରକାଶନ କାଳରେ ଶ୍ରଦ୍ଧେୟ 
ସୌମ୍ୟଗଂଜନ ପ୍ରଧାନ ଓ ଶ୍ରଦ୍ଧେୟ ରତିକାନ୍ତ ମଲିକ ପାଣ୍ଡୁଲିପି ଗୁଡିକର DTP 
ଏବଂ Cover Design କରାଇ ପ୍ରକାଶନରେ ସହାୟତା କରିଥୁବାରୁ ଏହି 
ଅବସରରେ ସେମାନଙ୍କୁ ଧନ୍ୟବାଦ ଦେଉଛି । ବିଶେଷତଃ ରଘୁନାଥ 
ଅଫସେଟର ରାଜୁନ୍ଧା ଓ ତାଙ୍କର ସହଯୋଗୀମାନଙ୍କୁ ଧନ୍ୟବାଦ | 


HS 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


୧- ଫକୀର ମୋହନଙ୍କ 5 
“ ପୂନର୍ମୂଷିକୋ ଭବଃ” ( କିଣା ଭଣ୍ଡାରି) ୧୧-୬୩ 
୨- ରାଧାନାଥ ରାୟଙ୍କ 


“ ଉଷା” ୬୪-୧୦୨ 
୩- କୁନ୍ତଳା କୁମାରୀଙ୍କ 

“ କାଳୀବୋହୂ ” ୧୦୩-୧୫୧ 
୪- ମନୋଜ ଦାସଙ୍କ 

“ ବୟସ୍ୟ” ୧୫୨-୧୮୪ 
୫- ବ୍ରଜନାଥ ରଥଙ୍କ 


“ ସାଧ୍ନତା କଥା ପଚାରନା” (ପ୍ରିୟତମା) ୧୮୫-୨୩୨ 
୬- ପ୍ରଦୀପ ଦାଶଙ୍କ 


“ ମୀମାଂସା” ୨୩୩-୨୯୪ 


Lg 


sD 
// ୧୦ // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟରୂଥ 


ଫକୀର ମୋହନ କଲେଜ 

ସୁବର୍ଣ୍ଣ ଜୟନ୍ତୀ ଉସ୍ବରେ ପୂରାତନ ଛାତ୍ର ସଂସଦ 
ଦ୍ଵାରା ଅଭିନୀତ ହାସ୍ୟରସାମ୍ବକ ନାଟକ 
ପୂନର୍ମୁଷିକୋ ଭବଃ ( କିଣା ଭଣ୍ଡାରି) 


ଭୂମିକାରେ - 

ଫକୀର ମୋହନ - ନିରଂଜନ ରାଉତ 

ରଥେ - ବିଧୁଭୂଷଣ ଓତା 
ଅବଧାନେ - ସୁକାନ୍ତ କୁମାର ନାୟକ 
ଘଡେଇ - ଉତ୍ତମ କୁମାର ଚାନ୍ଦ 
ପେସ୍କାର - ସୁରଂଜନ ଦାସ ମହାପାତ୍ର 
କିଣାରାମ - ବ୍ରହ୍ମନାଥ ରଥ 

ଅବଦୂଲ ଶୁଭାନ ଖାଁ - ଗୌରୀ ଶଂକର ସାହାଣୀ 
ସରକାରୀ ଓକୀଲ - ପ୍ରଦୀପ ସେନ୍‌ 
ଦିଗବାର - ରଘୁନାଥ ଳେଂକା 

ରାମା ଭଣ୍ଡାରି - କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ମିଶ୍ର 

ଦାମା ଭଣ୍ଡାରି - ପ୍ରସନ୍ନ କୁମାର ଦାସ 
ହଗ୍ର ସାମଲ - ଅଜୟ ଜେନା 

ମକରା ବାରିକ - ସୁଲଳିତ କର 

ଚଂପେଇ ମା - ମିନତୀ 

ନିର୍ଦ୍ଦେଶନା - ଗୋବିନ୍ଦ ପ୍ରସାଦ ସାହୁ 


// ୧୧ // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ସର ¬ 


ନିଣୀ ଖାର 


ପ୍ୁନର୍ମୂଷିକୋ ଭଉବଃ 


ମଂଚ - ଲମ୍ବ ଭାବରେ ମଂଚଟିକୁ ସମାନ ଦୂଇ ଭାଗ 
କରା ଯାଇ, ପଛ ଭାଗରେ କୋର୍ଟ ଦୃଶ୍ୟ ଅଭିନୀତ ହୁଏ | 
ସମ୍ମୁଖ ଭାଗକୁ ଇଚ୍ଛାନୁସାରେ left zone ଓ Right zone 
ଭାବରେ ଦୂଇଟି ଭାଗରେ କେତେବେଳେ ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ଗୋଟିଏ 
ଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ କରି ଅନ୍ୟ ଦୃଶ୍ୟ ଗୁଡିକ ଅଭିନୀତ ହୁଏ | 
ମଂଚରେ ପଛ ଭାଗରେ ପଛ କାନ୍ଧକୁ ଲାଗି ଏକ ବଡ 
ଫଟୋ ଚିତ୍ର ଟଙ୍ଗା ହେଲା ଭଳି ସ୍ଥାନଟିଏ, ତାହା ମଂଚର 
ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ମଝିରେ ନ ରହି ଗୋଟିଏ ଆଡକୁ କିଞ୍ତ୍‌ ଆଡେଇ 
ହୋଇ ରହିଥାଏ | ସେହିଟି ଏ ନାଟକର ସୂତ୍ରଧର ନିଜେ 
ଗାଳିକ ଫକୀର ମୋହନ ଅବସ୍ଥାନ କରନ୍ତି । ମଂଚକୁ 
ଆଲୋକ ଆସିବା ପୂର୍ବରୁ କିଛି ସର ଛନ୍ଦା ଛନ୍ଦି ହୋଇ ଆସେ । 


ଓଡିଆ ସାହିତ୍ୟର କଥା ସମ୍ପାଟ ଫକୀର ମୋହନ 
ସେନାପତି... ଓଡିଆ ଗଦ୍ୟ ସାହିତ୍ୟର ଜନକ ଯୁୂଗସ୍ତଷ୍ଠା 
ଫକୀର ମୋହନ ସେନାପତି - ସତ୍ୟର ପୂଜାରୀ 
ଜୀବନବାଦୀ କବିତାର ସଫଳ ସ୍ତଷ୍ଟା ଫକୀର ମୋହନ 
ସେନାପତି - ଓଡିଆ ସାହିତ୍ୟର ଯୁଗଜୟୀ ସେନାପତି 
ଫକୀର ମୋହନ | ଓଡିଆ ଜନ ଜାଗରଣର ଜନକ, 
ସମାଜ ସଂସ୍କାରକ, ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର ରକ୍ଷକ ଫକୀର 
ମୋହନ ସେନାପତି - ଆଦର୍ଶ ଶିକ୍ଷକ, ନିଛୁକ ଦାର୍ଶନୀକ, 
ସଫଳ ପ୍ରଶାସକ ବ୍ୟାସକବି ଫକୀର ମୋହନ ସେନାପତି - 
(ଏହି ସର ଭିତରେ ଆଲୋକ ଆସେ ସୂତ୍ରଧର ଉପରକୁ, 
- ଫକୀର ମୋହନ ହାତ ଯୋଡି କହନ୍ତି) 


// ୧୨ // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟୟଠୂଯ 


ଫକୀର - ହେଲା ହେଲା ତତ୍କ୍ଷଣାତ୍‌ ଆମ୍ଭେ ଉପସ୍ତ ହୋଇ 
ଆପଣମାନଙ୍କ ଅଭିନନ୍ଦନ ଗ୍ରହଣ କରୁଅଛୁ | ଆମ୍ଭେ 
ଆପଣମାନଙ୍କ ଅଭିପ୍ରାୟ ସମ୍ବନ୍ଧେ ସଚରାଚର ଅବଗତ 
ହୋଇଅଛୁ | ତେଣୁକରି ଆମ୍ଭେ ଅଦ୍ୟ ସଞ୍ଜ କାଳରେ ଏକ 
ବକ୍ତବ୍ୟ ଶୁଣାଇବାକୁ ଇଚ୍ଛାକରୂଅଛୁ | କଥାଟି ଏହି ପ୍ରକାରର 
- ଅର୍ଥ କ୍ଷମତା କଲେ ଠୂଳ 

ଅବଶ୍ୟ ଆସେ ମହା କାଳ | 
ହେ ବିଦ୍ଧାନ ପଣ୍ଡିତ ଜନେ, ଯଦି ଅପାତ୍ରରେ ଅର୍ଥ ଓ କ୍ଷମତା 
ଆସି ଠୂଳ ହୁଏ, ତେବେ ତାହା କେମନ୍ତ ଲଣ୍ଡ ଭଣ୍ଡର କାରଣ 
ହୁଏ, ତାହା ସମ୍ବନ୍ଧେ ଏକ କଥା ଏଠାରେ ଉପସ୍ଥାପନ କରୁଅଛ 
ହରି ବିନା କୀର୍ଭନ ଯେମନ୍ତ ଅସମ୍ଭବ, କିଣା ବିନା ଏ କଥା 
କହିବା ଅସାର | କିଣା, କିଣାରାମ ବାରିକ, ଜାରିରେ 
ଭଞ୍ଡାରି ।ଏଠାରେ କାହାଣୀ ବୋଲିବା ବେଳେ ଆମ୍ଭର କିଣୁ 
କଥା ସର୍ବାଗ୍ରେ ସ୍ଵରଣ ହୁଏ । ବୋଧ କରୁ, କିଣୁ ଏ 
କାହାଣୀର ମୂଳ ପାଣ୍ଠି | ଏହି କିଣୁ, କିଣା, କିଣାରାମକୁ 
ଆମ୍ଭେ ପ୍ରଥମେ ଯେତେବେଳେ ଦେଖ୍‌୍ବାକୁ ପାଇଲୁ, 
ସେତେବେଳେ ବିଚରା ବାରିକ ପୁତ୍ର ବଡ ଅଡୁଆ 
ପରିସ୍ମିତିରେ ଉପନୀତ ହୋଇଥ୍‌ବାର ଅନୁମାନ କରୁଅଛୁ | 
ଦେଖ୍ବା ହୁଅନୁ ସୁଧୀଜନେ , ଆପଣମାନଙ୍କ ସମ୍ମୁଖକୁ 
କିଣାରାମକୁ ପେଶ୍‌ କଲୁ | ( Freeze) (ଅଂଧାର) 
Caso 
1 et Z0ne କୁ ଆଲୁଅ ଆସିବା ବେଳକୁ ଦେଖାଯାଏ 

କିଣା କାକୁସ୍ପ ହୋଇ ଉଠ୍‌ ବସ୍‌ ହେଉଥାଏ, ସାମ୍ପାରେ ରଥେ 
ଅନର୍ଗଳ ଗାଳି ଦେଉଥନ୍ତି। 

ରଥେ - ଏଁ, ଏଡେ ବହପ ତୋର ! ଅକାଳ କୁଷ୍ମୀ୍ଡ ଜିସ ପାଇଲୁକି ? 


// ୧୩ // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ରଥୈ - 


ଜିଣା - 
ପେସ୍କାର - 
ରଥେ - 
ପେସ୍କାର - 


ରଥେ - 


ପେସ୍କାର - 


ଜଣା ଉଞ୍ଚା 


ଆମ୍ଭ ଚୂର୍ଚିରେ ହାତ ମାରିଦେଲୁ ? ତୋ ବାପ ଦିନେ ସାହସ 
କରି ନଥୁଲା, ଆମ୍ଭଙ୍କୁ ନ ପଚାରି ନ ଉଚାରି,ଏକାଥରେ 
କଇଁଚି ଲଗେଇ ଦେଲୁ ? 

ଏଇ ଥରକ ମାଫି ଦିଅନ୍ତୁ ଗୋସେଇଁ ସାଆନ୍ତେ | ଭଣ୍ଡାରି 
କାର୍ଯ୍ୟ ଉତ୍ତମ ରୂପେ ଶିଖୁ ପାରିନୁ ସେଥ୍‌ ସକାଶେ କସୁର 
କରିଦେଲୁ | 

କିସ କହିଲୁ, ଭଣ୍ଡାରି କୂଳରେ ଜନ୍ମି, ଭଣ୍ଡାରି କାର୍ଯ୍ୟ ଆଇତ୍ତ 
କରିନୁ ? ମୋ ଚୂର୍କି କାଟିଲୁ, ଅଧର୍ମ କଲୁ | ଏବେ ଶହେ 
ଆଠ ବେଲପତ୍ର ହୋମ କଲେ ପ୍ରାୟଶ୍ଚିତ ହେବ, ଆଉ 
ତୁତ ନି ଉଚଛଛଣା ଭଣ୍ଡାରି । ତୁ କାହୁଁ ଦବୁ | ଦେ ଏମନ୍ତେ 
ପ୍ରକାରେ ଏକଶତ ଅଷ୍ଟାତ୍ତର ବାର ଉଠାବସା କର୍ମ କରି 
ଅକର୍ମର ପ୍ରାୟଶ୍ଚିତ କର | 

ଆଞ୍ଞା ଗୋସେଇଁ, ( ଉଠ୍‌ ବସ ହୁଏ ଆସନ୍ତି ପେସ୍କାର) 
(ରଥେଙ୍କୁ ଦେଖ୍‌ ସାଷ୍ଟାଙ୍ଗ ପ୍ରଣିପାତ କରନ୍ତି ) 

ଓଃ ପେସ୍କାରେ ! ସର୍ବାରିଷ୍ଟ ଶାନ୍ତିରସ୍ତୁ | 

ଗୋସେଇଁ ମହାପ୍ରଭୋ, ଆଜି ଏମନ୍ତେ କ୍ରୋଧ କରିଛନ୍ତି 
କେନେ ? 

କ୍ରୋଧ କରିବିନି ? ଏ ଅର୍ବ।ଚୀନ ପାଷାଣ୍ଡ ଭଣ୍ଡାରୀ 
ବାପୁଡା, ମୋ ଚୂର୍କିରେ କଇଁଚି ମାରିଦବ ? ଏଡେ 
ଦିମାକ ? ହଇଓ ପେସ୍କାରେ, ତୁମ୍ଭେତ ହରଘଡି ସିରସ୍ତାରେ 
ବସୁଅଛ, କେତେ ନିଷାପ କରୁଅଛ, ତାଛଡା ତୁମ୍ଭରତ 
ଦେମାକ ବୋଲି କିଛି ଅଛି, ତୁମ୍ଭେ ବୋଲ, ଏ ମେଞ୍ଚଡ 
ବାରିକ ଟୁକା ଆମ୍ଭ ତର୍ଜନୀରେ ନାଚିବା କଥା, ଏକାଥରେ 
ଚୁର୍କିରେ ହାତ 

ଏଁ ଏଡେ କଥା ? 


୧୪ // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟୟରୂଫ 


ରଥେ - ଆଉ ? ଏ ଖାଡା ରହୁଛୁ କିସ, ଶହେ ଆଠ ହବ, ତେବେ 
ଯାଇ ମୁକତି ପାଇବୁ | 

ପେସ୍କାର - ଜମା ଶହେ ଆଠ ? 

ରଥେ - ହଁ ସେତିକି କରୁ । 

ପେସ୍କାର - ଆ ହା ହଇରେ ମୁଢ ଦେଖୁଚୁ, ଗୋସେଇଁ କେଡେ 
ଦୟାବନ୍ତ ପୁରୁଷ, ମାତ ଶହେ ଆଠରେ ଏତେ ବଡ 
ପାତକୀ ମାର୍ଜନା କରିଦେଲେ, ଗୋଡତଳେ ପଡିଯା ମୂର୍ଖ, 
ଆହୁରି ଅଳ୍ପରେ ମାଫି ପାଇଯିବ | 

କିଣା ଓ“ ଖେମା କର ଗୋସେଇଁ ( ଗୋଡତଳେ ପଡିଗଲା) । 

ରଥେ - ହଉ ହଉ, ଯା ଏମନ୍ତ କର୍ମ କଦାଚ ନ କରିବୁ | ଜାତିରୁ 
ବାଛନ୍ଦ କରିଦେବି | ନିଆଁ ପାଣି ବନ୍ଦ କରିଦେବି | 

ପେସ୍କାର - ଆଉ ? ହଇରେ କିଣା ତୁ ଭଣ୍ଡାରି କର୍ମତ ଆଛ୍ଛାଭାବେ କରି 
ପାରୁନୁ 

ରଥେ - ମୋଟରୂ ତ ପାରୁନି, ଆଛୁ। ଭାବେ କିସ କହୁଚ ? 

ପେସ୍କାର - ଆନ୍ତେ କିସ୍ବ କହୁ ଥଲୁକି, ଟୋକାଟା ଯଦି ଆମ୍ଭ ବସାରେ 
ରହନ୍ତା... 

ରଥେ - ପେସ୍କାରେ କି କଥା ବୋଲୁଛ ? 

ପେସ୍କାର - ନାଇଁ, ତୁମ୍ଭ ପୁତ୍ର ଭିକାତ ଅଛି, ସିଏତ ବାମୁଣ ପୁଅ, 
ରୋଷେଇ ଦିଅଣ୍ଡା ସିନା କରି ଦଉଛି ! ହେଲେ ସଂଖୁଡି 
ଦିଖଣ୍ଡ... ତାକୁ ଧୋଇବ କିଏ ? ଆଉ କିଣାତ ଭଣ୍ଡାରି 
ପିଲା, ସଂଖୁଡି ଧୋଇବା ତା କୁଳକର୍ମ | 

କିଣାଓ ଆଜ୍ଞା ହଜୁର, ମୁଁ କରିଦେମି | 

ପେସ୍କାର - ନା କିସ ଗୋସେଇଁ ? 

ରଥେ - ଯାଉ ଏ ମୂର୍ଖଟା ଏ ଗାଁରୁ ଯାଉ। 

କିଣା ଓ ଯିମି ଆଞଜ୍ଞା। 


/ ୧୫ // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ପେସ୍କାର - 
କିଣା - 
ରଥେ - 


କିଣା - 
ପେସ୍କାର - 
ରଥେ - 


ପେସ୍କାର - 
ରଥେ - 
ପେସ୍କାର - 
ରଥେ - 
ପେସ୍କାର - 
ରଥେ - 


ପେସ୍କାର - 


ରଥେ - 


ପେସ୍କାର - 


ଜିଣୀ ଜାଣି 


ଯିବୃଯେ ? ତୋ ବାପ ଛାଡିବନା ? 

ହଁ ସହରରେ ରହିମି, ଚାକିରୀ କରିମି, ବା ଛାଡିଦବ ! 
ଆଁ ଛାଡିଦବ ? ବାପଟା ଯେମନ୍ତ ୟା କଥାରେ ବସିଛି। 
ବେ ଯା, ଯିବୁ ଯଦି ବୁଝିବାଝି କରି ବୁଜୁଳିଟା ଧରି 
ବାହାରିଆ,ପେସ୍ାାରଙ୍କର ତେଣେ ମିଶଲ ବେଳ ଗଡି ଯାଉଛି | 
ଯିମି ? ଏଇ ଗନି ଆଉ ଆଇନି (ଦୌଡିଯାଏ ) 
ଭେଣ୍ରିଆଟା ଆଛୁ ବୋଲ ମାନିବନା ଗୋସେଇଁ ? 
ମାନିବନି ? ଇଏତ ଛୁଆ, ତା ବାପ ଗୁସୁବାପ ବି ମାନିବ | 
କେତେ ଚୂର ତସ୍କର ଯାଇ ପେସ୍କାର କୁଠିରେ ଥଣ୍ଡା 
ପଡ଼ୁଛନ୍ତି, ସୁଧାର ହଉଛନ୍ତି, ଇଏନ ଛାର | 

ତା ଛଡା ତୁମ୍ଭ ଭିକାତ ଅଛି, ଚଳେଇ ନବ! 

ହଁ ପେସ୍କାରେ, ଆମ୍ଭର ସେ ଚେଙ୍ଗଡ଼ାଟା ତୂଣ ତିଅଣ ଆଚ୍ଛା 
କରି ଛୁଙ୍କ ଦଉଛିନା ? 

ହଁ ହଁ ସେକଥା ଆଉ କହିତେ ଅଛିନା ? ଗଲା ଉଆଁସ ଦିନ 
ମେଜେଷ୍ଟର ସାଇବ ଆମ୍ଭ ବସାରେ ଦଣ୍ଡେ ଘଡିଏ ବସିଗଲେ 
ଏଁ ! ଖୋଦ୍‌ ମେଜେଷ୍ଟର ସାଇବ ତୁମ୍ଭ ବସାକୁ ଆସିଥ୍‌ଲେ ? 
ହଁ ଭିକାକୁ ପଚାରିବ | 

ଭିକା ? ଭିକା ତାଙ୍କୁ ଦେଖୁ ପାରିଲା ? 

ଦେଖୁଥ୍ଲା ମାନେ ? କେତେ ରକମର ରନ୍ଧାରନ୍ଧି କରି 
ପରଷି ଥୂଲାନା ? 

ଏଁ ସତେ ? ଆମ୍ଭ ଭିକାଟା ଫେଏରେ ମେଜେଷ୍ଟର ସାଇବଙ୍କୁ 
ପରଷିଲା ? ଧନ୍ୟ ଧନ୍ୟରେ ଭିକା ତୋ ଜନ୍ମ ଧନ୍ଯ 
ହୋଇଗଲା | ମାନବ ଜନ୍ଧରୁ ତରି ଗଲୁରେ | ଆହେ 
ପେସ୍କାରେ ସିଏ ମେଜେଷ୍ଟର ସାଇବଙ୍କୁ ଦଣ୍ଡବତ 
କରିଥୁଲାଟି ? 

କରିଥ୍ବ: ଆମ୍ଭର ସେଥକୁ ନଜର ନଥୁଲା | 


1/୧୬ // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନ/ଟ୍ୟରୁଯ 


ରଥେ - 


ହୁଣ୍ଡା ବୁଆଟାତ, କାଳେ ଯଦି ଦଣ୍ଡବତଟା କରି ନଥବ, 


ତେବେ ମେଜେଷ୍ଟର ହାକିମ ଖପା ହୋଇ ଯୀଇଥ୍‌ବେ, 
ସରକାରୀ ନୋକତ, କିଛି କମ କଥା, ତାକୁ ଟିକେ ବତେଇ 


ଦବ | 
ପେସ୍କାର - 
ରଥେୈ - 
ପେସ୍କାର - 


ରଥେୈ - 


ପେସ୍କାର - 
କିଣା - 
ରଥେ - 


କିଣା - 
ପେସ୍କାର - 
ରଥେ - 
ପେସ୍କାର - 
ରଥେ - 


ହଁ ହଁ ଆମ୍ଭେ ତମାମ ଫତେ କରି ଦବୁ । 
ଯା ହଉ ତୁମ୍ଭଙ୍କୁ କଥାଟା ନାଗିଲା 
ତୁମ୍ଭେବି କେବେ କେମନ୍ତ ହାଟ କରିଗଲେ ଆମ୍ଭ ବସା 
ଆଡେ ଯାଆନ୍ତ | 
ଯିବୁ ଯିବୂ- (କିଣା ଆସେ ବୁଜୁଳିଟେ ଠେଙ୍ଗାଟେ ଧରି) 
ଆରେ ! କିଣୁ କିସ ପହରେଟ ହେଇ ବାହାରି ଆସିଲାଣି 
କିରେ ଯିବୁ ? 
ଆଜ୍ଞା ହଜୁରେ | 
ଯା ବୋଲରେ ହାକରେ ଥୁବ, ଏମନ୍ତ ଅବାଗିଆ କର୍ମ 
ଯେବେ କରିବ, ବାବୁ ମିଶଲ ପେସ୍କାର, ହାକିମଙ୍କ ଦକ୍ଷିଣ 
ହସ୍ତ, ଖାଲି ଗୁଟେ ଗାରରେ ସାରା ଜୀବନ ଜିଅଲରେ ଘଣା 
ପେଲୁଥ୍ବୁ | 
ନାଇଁ ଗୋସେଇଁ ଆଉ କେବେ କରିବିନି | 
ହଉ ଗୋସେଇଁ ଆମ୍ଭର ମିଶଲ ବେଳ ଉଚ୍ଛର ହେଉଛି। 
ନାଇଁ ନାଇଁ ଯାଅ |( ଉଭୟେ ରଥେଙ୍କ ଗୋଡତଳେ ପଡିଲେ) 
ଏଇ ଗୋସେଇଁ ଦି” ପଇସା | 
(ଚମକି )ଏଁ ! ଏକାବେଳେ ଦି ପଇସା ? ରୁହ ପେସ୍କାରେ, 
ମୁଁ ଆଉ ଦି ପଦ ମଙ୍ଗଳାଷ୍ଟକ ପଢିଦିଏ । ମଂଗଳଂ ଭଗବାନ 
ବିଷ୍ଣୁ.. 

(ଅନ୍ଧାରହୁଏ ) 


Gass D 


// ୧୭ // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଜଣା ଜଣାଣ 


(ସୂତୁଧର ଜୋନ୍‌ କୁ ଆଲୋକ ଆସେ ) 


ଫକୀର ମୋହନ - ଇଏ ହେଲା କିଣା ବାରିକର ଆଦ୍ୟ ଜୀବନ, ତାହାର 


ରାମା - 


ଜନ୍ମଭୂମିର ବିବରଣ ଆମ୍ଭେ ଏଠାରେ କହୁ ନାହୁଁ, କିନୁ 
ତାହାର କର୍ମଭୂମିକୁ ଆସିବା ହୁଅନ୍ଧୁ। ତାହାର ଯାବତ୍‌ କର୍ମ 
ମକରାମପୁୂରରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥଲା | ମକରାମପୁର, 
ସଦର କଚିରି ଠାରୁ, ଉଣା ଅଧ୍କ ସାତ କୋଶ ଦୂର | 
ସେଠିକାର ଅଧ୍ବାସୀମାନେ ଲବଣ ପୋକ୍ତାନୀ କରି ପେଟ 
ପୋଷନ୍ତି। କେହି ଲୁଣ ମାରେ, କେହି ତହିଁରେ ସହାୟତା 
କରେ | ଥୋକେ ସରକାରୀ ଚାକର, ଥୋକେ ବ୍ୟବସାୟୀ, 
ଆଉ ଯିଏ କାହିଁରେ ନ ଟେକିଲା, ସିଏ ଚୂର | ପନିପରିବା 
ସୁଲଭ ନୁହେଁ, ଶାଗ ପିତା ପାଣି ସଂଗେ ଲବଣ ମାତ୍ର 
ସହାୟ | ଯେମନ୍ତ ଭାବରେ ହେଲେ ମଧ୍ୟ ଦିନ ଚାଲି 
ଯାଉଥାଏ | ଏକ ଦିନର କଥା- (ରାମା ଭଣ୍ଡାରୀ ଭୋର 
ଭୋର ଖୁର ମୁଠି ଧରି ଧପାଲିଛି ଦେଖେ ) 

ଏଁ ଚଂପେଇ ମା କିସ ଇଆଡକୁ ଅନିଷା କରି ଆଉଚି | 
ଆଛ୍ଛା ମାଇପି, ସକାଣୁ ସକାଣୁ ଦୃନ୍ଦ କରିବ | (ଚଂପେଇ 
ମା ଆସେ ) 


“ଚଂପେଇ ମା - ହଇରେ ହେ ଚଂପେଇ ବା, ତୋତେ କେତେ ବାର 


ରାମା - 


କହିଚି- ନୂଣ କାମଟା ଛିଣ୍ଡେଇ ଦେଇ ଖୁର ମୁଠି ଧରିବୂ । 
ନୂଣଗୁଡା ଚୂଲିରେ ଡବ ଡବ ହେଇ ଫୁଟୁଚି, ତୂ କିସନା 
ଖୁର ମୁଠି ନେଇ ଭାଗ। 

ଓ ହୋ, ତୁ ବୁଝୁନୁ କ୍ୟା ? ତୁ ତ ଦେଖୁଚୁ ଏ ଦାମାଟା 


ow Ow Ol 


ସାଂଗରେ ମୋର କିମିତି ତକରାର ଚାଲିଚି | ସେ ମାଛି 
ଅଂଧାରରୁ ଉଠି ଜଜମାନ ପିଣ୍ଡାରେ ଧାରନା ଦଉଚୁ, ଆଉ 


/ ୧୮ // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟୟରୂଫ 


ଯିଦି ନୂଣ ମାରିତେ ବସିଯାଏ ଜଜମାନୀ ଲୁପ୍ତ ହୋଇଯିବ | 
ଚଂପେଇ ମା - ଚୁଲିକି ଯାଉ ତୋ ଜଜମାନୀ | ନୂଣ ନ ମାରିଲେ ଖାଇବୁ 


ଜି 

ରାମା - ତୁ ଟିକେ ଜାଳ ପକେଇ ଦେ, ମୁଁ ଝଅଟ କରି ପେଞ୍\ଚେ ଘୂରି 
ଆସେ, ତାପରେ ନୂଣ ଉତ୍ତାରି ଦବା | 

ଚଂପେଇ ମା - ହଃ, ମୁଁ ଯିଦି ନୂଣ ମାରିମି ଶାଗ ପିତା ପାଣି କରିବ କିଏ ? 

ରାମା - ଓଃ ଟିକେ ମାନିଯା, ଏଇ ଭୁଦ ମାସଟା ସମ୍ଭାଳିଯା, ଶିରାଦ 
ପାରି ହେଇଗନେ ବାସ୍‌ | 

ଚଂପେଇ ମା - ହଉ ମୁଁ ଯାଉଚୁ, ତୁ ସଅଳ ଆଇନେ ନୂଣ ଉତ୍ତାରିବୁ | 

ରାମା - ହଁ ହଁ, ଏ ଦାମାଟା ପରା ନିହାତି ନକ୍ଷିଛଡା ଧଇଲାଣି, 
ତାହାକୁ ସାବାଡ ନ କରିଲା ଯାକେ ମୁଁ କିସ ବସି ପାରିମି ? 

ଚଂପେଇ ମା - ଯାହା କରୁଚୁ କର, ନୁଣ ମନେ ତବତ ବେଲେ ଠୂିବୁ | 

ରାମା “- ହଉ ହଉ ହେଲା, ତୁ ଯା! ଏଇ ଅବଧାନେ ଆସୂୁଚନ୍ତି। 

ଚଂପେଇ ମା - ଏଁ ! ଅବଧାନେ ? ଯାଏ ଲୋ ମା (ଯାଏ) 

ରାମା - ହଦ୍‌ କହିବ ଏ ଦାମଟାକୁ ରାତି ପାହୁଣୁ ନ ପାହୁଣୁ ଜଜମାନ 
ଓଳିରେ ବସି ଖୁର ପଜେଇଲାଣି | କିରେ ଜଜମାନର ଇଚ୍ଛା 
ସିଏ ତାର ଯାହା ହାତରୁ ଛର ହବ, ତୁ କିଆଁ ତୃଛାଟାରେ 
ଉଚ୍ଚାଟ ହେଇ ଧପାଲୁଚୁ ? ଯାଉଚୁ ଏଇ ଅବଧାନକୁ 
ଧଇଲେ ଆଉ ଗୁଟେ ଯୁଡେକି ମିଳିଯିବ | (ଅବଧାନେ 
ଆସନ୍ତି, ରାମା ମୁଣ୍ଡିଆ ମାରେ) 

ଓଝେ - କୂଶଳରେ ଥାରେ ବାପୂଡା। 

ରାମା - ଅବଧାନେ କଥା କିସକି- ମୁଁ ଭୁରୁ ଉଠି ତମ ଘର ଆଡେ 
ଧାଉଁଥ୍ଲି, ଫେରେ ଚିନ୍ତିଲି ଏତେ ଭୁରୁ ଯାଇ ଅବଧାନଙ୍କ 
ନିଦରେ ଭଗାରି ହେମି ? ଯାଉଚୁ ଏଇଠି ବସିଯିମି, 
ଅବଧାନେତ ଉଠିନେ ପାଣି ସାରିତେ ଏଇ କିଆ ବୁଦା 


// ୧୯ // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଓଝା 


ରାମା 


ଓଝା 


ରାମା - 


ଦାମା - 
ରାମା - 
ଦାମା - 
ରାମା - 
ଦାମା - 
ରାମା - 
ଦାମା - 


— 


ରାମା - 


ଦାମା ˆ 


ରାମା 


IES 


ଜିଣା ଜଖାରି 


ମୂଳୁକୁ ଆସିବେ ସେଇଠି ଡାକିନେଇ ଖୁର ଘେରେ ବୁଲେଇ 
ଦେନେ ଚଳିବନି ? 

ହଁ ଚଳିବନି କିଆଁ ? ହେଲେ ଆଜି ଆମ୍ଭର ବେଳ ଉଛୁର 
ହେଲାଣି । ଚାହାଳୀ ବସିବ, ଗତ କାଲି ଏକାଦୂଶୀ ଥୂଲାତ 
ଚାହାଳୀ ବନ୍ଦ ଥୁଲା | ଆଜି ଚାଟମାନେ ଆସି ଉଚ୍ଚାଟ 
ହେବେଣି। ଆମ୍ଭେ ଆଜି ଯାଉଅଛୁ ଆଉ ଦିନେ ବସିଯିବୁ । 
ଏ କି କଥା ଅବଧାନେ ! ଏମତା ରୂଢିଆ ହେଇ ଚାହାଳୀରେ 
ବସିବା ହେବେ ? ବସିବା ହୁଅ ଖାଲି ରପଟେ ମାରିଦେନେ 
ଫତେ । 

ସେକଥା ବି ସତ ଯେ (ଦାଢିରେ ହାତ ମାରି) ହେଲେ 
ଝଅଟ ପାରିବୂୃତ ? 

ଝଅଟ ମାନେ, ଏଇ ଧଇନି ଆଉ ଚାଞ୍ଚିଦେନି । ଆସ ଆସ 
ବସ ( ବସାଇ ଦେବା ସମୟରେ ଦାମା ଆସେ ) 

ଏ ଭାଇ, ମୋ ଜଜମାନ ଦିହରେ ଖୁର ନଗାନା | 

ତୋ ଜଜମାନ ? 

ଆଉ, ଅବଧାନ ସାହିଟା ମୋ ଜଜମାନ | 

ନା, ସେ କଥା ପଟିବନି । 

ଅଲବତ ପଟିବ | 

ଏ ଦାମା କଥା ବଢାନା | 

ମୁଁ କଥା ବଢଉନି, ତୁ ବଢଉଚୁ। 

ମୁଁ? 

ଆଉ ? ଗୁଟେ ବାପର ଦି ପୁଅ, ଜଜମାନ ସମାନ ଦି ଭାଗ 
ହବ | 

ନା ସେ କଥା ହବନି | ବା ମଲାବେଳେ ମୋତେ କହିଗଲା- 
ରେ ରାମା, ଦାମାଟା ତ ଅକର୍ମ। ସିଏ କିଶ ଗୀ ଖଟି 


1 9° // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟରୂଫ 


ଦାମା - 


ରାମା - 
ଦାମୀ - 
ରାମା - 
ଦାମା - 
ଓଝା - 


ରାମା - 
ଦାମା - 


ଓଝା - 


ରାମା - 
ଦାମା - 
ରାମା - 
ଦାମା - 
ରାମା - 
ଦାମା - 
ଓଝା - 


ଜଜମାନ ସମ୍ଭାଳିବ | ତୁ ବଡ, ଟିକେ ନଜର ଦବୁ | 

ଆ ହା ହା, ମତେ ଯିମିତି ବା କହି ନଥୂଲା ? ମୋତେ ବି 

ବା କହିଥ୍ଲା ରେ ଦାମା - ରାମାଟାତ ଅକାଳ କୁଷ୍ଣାଣ୍ଡ, 

ସିଏ କିସ ଭଣ୍ଡାରୀ କରମ କରିବ, ଖୁର ଧରି ଶିଖୁଲାନି, 

ତୁ ଟିକେ ନଜର ଦବୁ | 

କିସ ବୋଇଲୁ; ଫିସାଦିଆ, ବଦ୍ମାଏସ୍‌ | 

କିସ ବୋଇଲୁ ? 

ଏ ଦାମା। 

ଏ ରାମା! 

ଆରେ ଆରେ, ଏ ରାମା ଦାମା ତୁମ୍ଭେ ତ ବେନି ଭାଇ | 

ଏମନ୍ତେ କଳିକଲେ ପିତୃ ପୁରୁଷ ଅଶାନ୍ତି ଭୋଗିବେନି । 

ଦେଖ୍ବା ହୁଅନୁ ଅବଧାନେ, ମୁଁ ତମୋର କୁଳ କରମ 

କରୁଥୁଲି, ସିଏ ଗୋଟେ କାହୁଁ ଆସି ଦୃନ୍ଦ୍ର କରୁଛି। 

ଦେଖ୍‌ବା ହୁଅନ୍ତୁ ଅବଧାନେ, ସିଏ ମୋ ଜଜମାନକୁ ମୋ 

ଆଗରେ ଝାମ୍ପି ନବ, ମୁଁ ତୃଚାରେ ଭକୁଆ ହେଇ ଅନେଇଥ୍‌ବି ? 

ଓ ହୋ ଏମନ୍ତ ଭାବରେ ଜଡାପଡା ନ ହୋଇ ନିଜ ନିଜ 

ଭିତରେ ଆପୋଷରେ ଗୋଟେ ଫଏସଲା କରିଦିଅ 
(ଯିବାକୁ ଉଦ୍ୟତ ) 

ଅବଧାନେ, ତୁମେ ଗୋଟେ ନିଶାପ କରିଦିଅ | 

ନିଶାପ ତ ସରିଚି, ସବୁ ଘର ଭାଗ ହେଇ ଯାଇଛି । 

ଫେଏରେ କଳି କରୁଚୁ କେନେ ? 

ଅବଧାନେ ? 

ଅବଧାନେ ତ ଏକା, ମୁଁ ବଡ ସିଏ ମୋ ଭାଗରେ। 

ନା ସିଏ ମୋ ଭାଗରେ । 

ଆରେ ଆରେ ଆମ୍ଭ ସକାଶେ ତୁମ୍ଭର ଦୃନ୍ଦ୍ର ? 


1 ୨୧ // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନିଣୀ ଜାଣ 


ରାମା - ଦେଖୁବା ହୁଅନ୍ତୁ ଅବଧାନେ, ସେଟା କିମିତି କଥା କହୁଚି | 

ଦାମା - ଆସ ଅବଧାନେ, ମୁଁ ଛର କରିବି । 

ରାମା - ନା ଅବଧାନେ ମୋର! 

ଓଝା - ଆଛ୍ଛାରେ ବାପୁଡା ଆମ୍ଭର କିସ କିଛି କହିବାର ନାହିଁ। 
ଆରେ ଆମ୍ଭେ ତ ଏକା | ଆମ୍ଭଙ୍କୁ ତୁମ୍ଭେ ଦୁହେଁ କେମନ୍ତ 
ଛର କରିବ | 

ରାମା - ହଉ ହେଲା,ମୁଁ ଗୁଟେ ପାଖ କାଟିବି। 

ଦାମା - ହଉ ଆର ପାଖଟା ମୁଁ କାଟିବି। 

ଓଝା - ଭଲା କଥା, ନାଇଁରେ ବାପୂଡା ଆମ୍ଭେ ଏବେ ତୁମ୍ଭ ଜାଳାରେ 
ଦାଢୀ ରଖୁଦବୁ 

ଉଭୟେ - ଦାଢୀ ? (ଏମିତି ସମୟରେ ଡେଙ୍ଗୁରା ଶୁଭିଲା, ସମସ୍ତେ 
ଚୂପ ଦିଗବାର ଡେଙ୍ଗୁରା ଧରି ପହଞ୍ଚଲା ) 

ଦିଗବାର - ଶୁଣ ଶୁଣ ଶୁଣ, ଲୁଣାଦାଣ୍ଡି ଅଞ୍ଚଳ ମକରାମପୁରର ସମସ୍ତ 
ଗ୍ରାମବାସୀ, ମରଦ, ମାଇକିଣିଆ ମାନଙ୍କୁ ଏତଦ୍ବାରା 
ଜଣାଇ ଦିଆଯାଉଅଛି କି, ଅଦ୍ୟ ତାରିଖ ଠାରୁ ଏ ଅଞ୍ଚଳରୁ 
ଲବଣ ପୋଳ୍ଜାନି ସଂପୂର୍ଣ ରୂପେ ଉଚ୍ଛେଦ କରାଗଲା। ଏଣୁ, 
ପଙ୍ଗା ଲୁଣ ମାରିବା, ବିକିବା ଓ ଖାଇବା ପୁରାପୁରି 
ନିଷଧେ | ଏଣିକି ଯିଏ ଲୁଣ ମାରିବ, ଖାଇବ ବା ବିକିବ 
ସିଏ ଜିଅଲ ଦଣ୍ଡ ପାଇବ | ହୁକୁମ୍‌ ସରକାର ବାହାଦୁର | 


ଓଝା - ହଇରେ ଦିଗବାର, କିସ ହୁକୁମ ବୋଇଲୁ ? 
ଦିଗବାର - ଲୁଣ ପୋଳ୍ତାନି ଉଠିଗଲା! 
ଓଝା - ଆରେ ଲୁଣ ପେକ୍ତାନି ବନ୍ଦ ହେଲେ ଆମେ ବଂଚିବୁ କେମନ୍ତ ? 


ରାମା - ନୂଣ ନ ହେନେ ପଖାଳ ବେଲା ଉଠିବ କେମନ୍ତ 
ଦାମା - କି ଅଲଣା ହୁକୁମ କରୁଚୂରେ ? 
ଦିଗବାର - ଆରେ ଇଏ ସରକାର କଥା | ଏଥୁରେ ନୁଣିଆ ଅଲଣା 


99 // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟରୂଫ 


ଓଝା - 


ଘଡେଇ - 
ଓଝା - 
ଘଡେଇ - 


ସମସ୍ତେ - 
ଘଡେଇ - 
ଓଝା - 

ଘଡେଇ - 
ସମସ୍ତେ - 


ଫକୀର - 


ନାହିଁ, ସଫା ଖାଣ୍ଢି ହୁକୁମ | 

ଆରେ ନୂଣ ନ ହେଲେ ଭୋଜନ ହେବ କେମନ୍ତ ? 
(ଘଡେଇ ଆସନ୍ତି ) 

ଏଣିକି ବିଲେଇତି ଲାଫ୍ରି ଲୁଣ ଭୋଜନରେ ଖାଇବ | 

ବିଲେଇତି ଲାଫ୍ରି ଲୁଣ ? 

ହଁ ଏବେ ଆମ୍ଭେ ମିଶଲରୁ ଫେରୁଛୁ | ମିଶଲରେ କଥା 

ପଡିଥ୍ଲା। ମେଜେଷ୍ଟର ହାକିମ ହୁକମ୍‌ ଦେଇଛନ୍ତି | 

ଚପରାଶି ହାଁ କରି ପାଟିକରି ଚିଲଉଚୁ, ଲୁଣ ଏଣିକି ହାଟରେ 

ବିକିରି ହବ, କିଣି ଆଣି ଖାଇବ | 

ଆଁ ନୂଣ ବିକିରି ହବ ? 

ହଁ 

ଇଏ କି କାଳ ହେଲା ? 

ଲୁଣ ଫେଏରେ କିଣା ଯିବ 

ହଇରେ ଦଇବ |( ମୁଣ୍ଡରେ ହାତ ଦେଇ ବସନ୍ତି, ଦିଗବାର 


me mm 


ଡେଙ୍ଗୁରା ପିଟି ପିଟି ଯାଏ ) (ଆଲୁଅ ଲିଭିଗଲା ) 


Caio 
(ଆଲୁଅ ଜଳି ସୂତ୍ରଧରଙ୍କୁ ଦେଖେଇଲା) 

ଗାରେ ଯମେନ୍ତେ ଚଡକ ପଡିଗଲା । ଲବଣ ପୋକ୍ରାନି 
ଉଠିଗଲା | ଅର୍ଵଲକ୍ଷାଧ୍କ ଲୋକର ଜୀବନାବଲମ୍ବନ ବନ୍ଦ | 
ଲବଣ ଘୋର ଅଭାବ | ଅଭାବ କ୍ୟା ? ଘର ଚାରିପଟେ 
ମହଣ ମହଣ ଲୁଣ, ମାତ୍ର ସରକାରରୁ ମନା, ଲୁଣ ମାରି 
ଖାଇଲେ, ଚୋରୀରେ ଚଲାଣ ହେବ । ବଡ ଲଣ୍ଡ ଭଣ୍ଡ 
ବ୍ୟାପୀର | ମଫସଲି ଲୋକସିନା ହରକତରେ ପଡିଲେ, 
ସହରରେ କିନ୍ତୁ ଚାକିରୀ ଖୋଲିଗଲା ! ଲୁଣକୁ ସରକାର 


1 Om «# 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଜଣା ଜଖାର 


ମହାଶୟ ନମକ କହନ୍ତି | ଏହି ନମକ ଚୋରୀକୁ ରୋକିବା 
ନିମନ୍ତେ ସରକାର ନିମିକୀ ପୂଲିସି ବାହାଲ କରିବା ମତଲବ 
କଲେ ଦେଖୁବା ହୁଅନ୍ତୁ ଏଇ ସୁଯୋଗରେ ଆମ୍ଭ କିଣାରାମ 
ବାରିକେ କିସ କରୁଛନ୍ତି | 
( ପେସ୍କାର ଘରର ସାମନା । କିଣା ଓଳଉଥାଏ, ଏହି 
ସମୟରେ ରଥେ ଆସନ୍ତି ମଙ୍ଗଳାଷ୍ଟକ ପଢି ପଢି ) 
(ଦେଖ୍ନେଇ ଡରିଯାଏ) ଆଏ, ରଥେ ଗୋସେଇଁ 

( ଗୋଡତଳେ ପଡିଯାଏ ) 
ଆଁ ହୀ ହୀ ଦିହକୁ ସମ୍ଭାଳି କରି ପଡବେ ଛୁତକ ନାଗିବ, 
ଆରେ କିଣୁକି ? ଆଉ.. ? ବେଶ୍‌ ସହରରେ ରହି ବାଗେଇ 
ଗଲୁଣି, ଆଉ ସବୁ ହାଲ ଚାଲ କିସରେ ? କାମ କରୁଚୁ 
ନା ଭଶ୍ଡେଇ ଦଉଚୁ ? 
ଆଜ୍ଞା ଗୋସେଇଁ | 
କିରେ ଖଟଣି କେମନ୍ତ କରୁଚୁ ? 
ନାଇଁ ଗୋସେଇଁ ଏଠି ଖଟଣି କାହିଁ ୨ ଇଏ ସହରୀ ଖଟଣି 
ଗୁଡା ଭାରି ସାଦା ! 
ହଉ କରିଯା, କିରେ ପେସ୍କାରେ କାହାନ୍ତି ? 
ମିଶଲରୁ ଉଛୁଣି ଆସିଲେ ।( ପେସ୍କାର ଆସନ୍ତି ) 
ଦଣ୍ଡବତ ଦଣ୍ଡବତ ଗୋସେଇଁ | 
ସର୍ବାରିଷ୍ଟ ଶାନ୍ତିରସ୍ତୁ। 
ଆରେ କିଣା ଯାରେ ପାଣି ଢାଳେ ଆଣ, ଗୋସେଇଁ ଗୋଡ 
ଧୋଇବେ | 
ଆଣୁଛି ଆଣୁଛି ହଜୁରେ ! (ଦୌଡିଯାଇ ପାଣି ଢାଳେ ଆଣେ ) 
ଆସିବା ହୁଅନ୍ତୁ ଗୋସେଇଁ । 
ରହରେ ଭଦ୍ଡାରି ପୁଅ, ଆମ୍ଭେ ଏବେ ଘର ମୁହାଁ ହୋଇଛୁ ! 


1 9୪ // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟ 


ପେସ୍କାର - ନାଇଁ ନାଇଁ ଗୋସେଇଁ, ଏମନ୍ତ ଭାବରେ ଦାଣ୍ଡେ ଦାଣ୍ଡେ 
ବାହୁଡି ଗଲେ କିସ ଚଳିବ ? ଆସନୁ ଦଣ୍ଡେ ଘଡିଏ ବସିକରି 
ଲେଉଟାଣି ବାଟ ଧରିବେ | 

ରଥେ - ହଉ ହଉ ହେଲା (ବସିଲେ କିଣା ଗୋଡ ଧୋଇ ପୋଛଦିଏ) 

ରଥେ - ଆଉ ପେସ୍କାରେ; ମିଶଲ ହାଲଚାଲ କିସ ? 

ପେସ୍କାର - ମିଶଲରେ ଏବେ ଭାରି ଜାରି। 

ରଥେ - କିଆଁ 

ପେସ୍କାର - ଲବଣ ପୋକ୍ତାନୀ ଉଠିଗଲାତ | ସେଇନାଗି କେତେ କେତେ 
ଆଇନି ହୁକୁମି ଇଢାହାର ଚାଲିଛି | ତା ବାଦେ ଏବେ ଗାଁ 
ଗଣ୍ଡାରେ ଲବଣ ଚୂର ମାତିବାର ବିଶେଷ ସମ୍ଭାବନା ଥ୍ବାର 
ସରକାର ବାହାଦୁୂରଙ୍କ କର୍ଣ୍ଣ ଗୋଚର ହୋଇଅଛି । ତେଣୁ 
ନିମକ ଚୋରକୁ ସାବାଡ ସକାସେ ନିମକୀ ପୁଲିସ୍‌ ନିତାନ୍ତ 
ଆବଶ୍ୟକ | 

ରଥେ - ହିଁ ହିଁ ଚୂର ନାଗି ପୁଲିସି ଇଏତ ଶାସ୍ତ୍ର ପୂରାଣରୁ ରହି ଆସିଛି। 

ପେସ୍କାର - ସେଥ୍‌ ସକାଶେ ନିମକୀ କନଷ୍ଟୋବଳ ବାହେଲ ହେବେ ।| 

ରଥେ - ଆଚ୍ଛା କଥା 

ପେସ୍କାର - ହଁ ହଁ ଆମ୍ଭେ କିସ କହୁଥଲୁକି ଗୋସେଇଁ ତମ ଭିକାଟାକୁ 
ପୂଲିସରେ ବାହାଲ କରିଦେଲେ କେମନ୍ତ ହୁଅନ୍ତା; ଆମ୍ଭ 
ହାତର କଥାଟାକିନା | 

ରଥେ - କିସ ବୋଇଲ ? କିସ ବୋଇଲ ? ଭିକା ଫେରେ ପୁଲିସିରେ 
ବାହେଲ ହେବ। ବ୍ରାହ୍ମଣ ପୂଅ, ପୁଣି ଯଦୁର୍ବେଦୀୟ ବ୍ରାହ୍ମଣ । 
ସିଏ ପୂଣି ପୁଲିସି ହବ, ହାଡି ନାଡିଙ୍କୁ ଛୁଇଁବ ? ହଇହେ 
ପେସ୍କାରେ ତମକୁ କିସ ଧରମ ଛାଡି ଗଲାଣିକି ହେ ? ତମେ 
ଭିକାକୁ କିସ ବୋଲି ପାଇଲକି ? କିସ, ତୁଣ ତିଅଣ 
ଆଛ୍ାକରି ଛୁଙ୍କ ପାରୁନିକି ? ଯଦି ନ ପାରୁଚୁ ତାକୁ ଆମ୍ଭ 


1 9B // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ପେସ୍କାର - 
ରଥ - 
କିଣା - 
ପେସ୍କାର - 
ଜିଣା - 


ରଥେ - . 
କିଣା - 


ପେସ୍କାର -- 
କିଣା - 


ରଥେ - 


ପେସ୍କାର - 
କିଣା - 
ପେସ୍କାର - 
କିଣା - 
ରଥେ - 


ଜଣା ଜଣାଣ 


ସାଙ୍ଗରେ ବିଦା କର | ଗାଁରେ ଜଜମାନୀ କରିବ ଏଁ, 
କେଡେ କଥା କହି ଦେଲହେ ! ପୂରସ୍ତମ ରଥର ପୁଅ ଯିବ 
ପୁଲିସି ଚାକିରୀ କରି ? 

ନାଇଁ ଗୋସେଇଁ ଭୂଲ ହୋଇଗଲା | 

ହଁ ସେଇ କଥା କୁହ | 

ଆଚ୍ଛା ସାଆନ୍ତେ; ହଜୁରେ; ମୁଁ ଗୋଟେ କଥା କହିଥାନ୍ତି । 
କି କଥା ? 

ଆଜ୍ଞା ଗୋସେଇଁ; ମୁଁ ମୂରୁଖ ନୋକ ଆଜ୍ଞା, ପାପୀ ଅଧମ, 
ନୀଚ ହୀନ 

ଆବେ କିସ ବୋଲୁଛୁ ବୋଲୁନୁ 

ଆଜ୍ଞା, ପୁଲିସି ଚାକିରୀଟା ନିହାତି ଛୁଟ.ଚାକିରୀ, ଆଉ 
ଅଜ୍ା ମୁଁ କିଣା ଭଣ୍ଡାରୀ ନିପଟ ଛୁଟ ନୋକ ଆଜ୍ଞା, ମୋତେ 
ଯଦି... 

ତୂ ଚାକିରୀ କରିବୁ ? 

ଆଜ୍ଞା ହଜୁରେ; ଆପଣ ତମେ ହାକିମ ଯଦି ଦୟା କରନ୍ତେ 
ଛୁଟ ନୋକଟା ( ଗୋଡତଳେ ପଡିଯାଏ) 

ହଇବେ ନୋକ ତ ଛୁଟ, ଚାକିରୀ ବି ଛୁଟ ସେଥ୍‌ରେ ଏତେ 
ସୁଆଙ୍ଗ କିସବେ ? 

ହଉ ହେଲା, ତୁ କନେଷ୍ଟବଳ ଚାକିରୀ ପାରିବୁ ? 

ହଁ ଆଜ୍ଞା | 


'ଚୋର ଧରି ପାରିବୁ ? 


ହଁ ଆଜ୍ଞା, ମୋ ବା ପରା ଢେର ଚୂର ଧରୁଥୁଲା 
ଆବେ ଏ; ତୋ ବା କଥା ଏଠି କହନା, ସେଟାତ ଗୁଟେ 
ଡାକାତ ଥୁଲା, ସିଏ କିସ ଚୁର ଧରିବବେ ? ତୂ ପାରିବୂକି 
ନା କହ ? ` 


Hl 92D // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନ/ଟ୍ୟଠୂଯ 


କିଣା ଓ ଆଜ୍ଞା ସତ କହୁଚି, ଆଖ୍‌ ଛୁଉଁଚି, ହଲପ ଖାଉଚି, ମୁଁ ଚୁର 
ଧରିମି। 

ପେସ୍କାର ¬ ହଉ ଠିକ୍‌ ଅଛି, ଆଗାମି ଶନିବାର ଦିନ ମେଜେଷ୍ଟର କୁଠିକୁ 
ଯିବୁ, ସେଇଠି କୁହା ପୁଛା କରି ତୋତେ ନହେଲେ ଦେଖ୍ବା 


ନାଁ କଣ ଗୋସେଇଁ ? 

ରଥେ - ଦେଖ, ଯେଟା ଆଚ୍ଛା ଭାବୁଛ କର ମୋର ଏ କିଣାଟାକୁ 
ଜମା ଭରସା ନାହିଁ । 

କିଣା - ନାଇଁ ଗୋସେଇଁ ମୁଁ ସତ କହୁଛି। 


ପେସ୍କାର - ହଉ ହେଲା ହେଲା! 
( ଆଲୋକ ପୂଣି ଯାଇ କେନ୍ଦ୍ରୀଭୂତ ହୁଏ ସୂତ୍ରଧର ଉପରେ) 
ଫକୀର - ପଡ୍ତିତ ଜନମାନେ ବୋଲି ଅଛନ୍ତି ନରାଣଂ ନାପିତୋ ଧୂର୍ରାଃ ! 
କିଣା ବାରିକ ଯେନେତେନ ପ୍ରକାରେଣ ବାଜି ମାରିଦେଲା। 
ସରକାରୀ ନଥୁରେ ତା ନାଁ ଦରଜ ହେଲା କିଣାରାମ ସିଂଘେ। 
ତାହାଙ୍କର ବିଟ୍‌ ରେ ମକରାମପୁର ସମେତ ଚାରି ଖଣ୍ଡି ଗ୍ରମ 
ରହିଲା | ବେଶ୍‌ ପରଦିନ ସକାଳେ କିଣୁ ସିଂ କନେଷ୍ଟବଳ 
ସକର୍ମ ସ୍ଥଳକୁ ରମାନା ହେଲେ। 
ଅଂଧାର 


Coat ino 


(Right Zone, ଭାଗବତ ଘର, ଗଞ୍ଜେଇ ସେବା ଖଞ୍ଜାଶି 

ପିଟା ସାଙ୍ଗକୁ ଅବଧାନେ ଛାନ୍ଦ ଚାରି ପଦ ପଢ଼ୁଆନ୍ତି | ଏହି 

ସମୟରେ ଦାମା ଦଉଡି ଦଉଡି ଧଇଁ ସଇଁ ହୋଇ ଆସେ । ) 
ଦାମା - ସାଆଁନ୍ତେ, ଗୁସେଇଁ ଆଞ୍ଚା 


—~ 


ମିଶ୍ରଂ କିରେ ଦାମା କିସ ହେଲା 


1 99 // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନିଣୀ ଜଣାଣ 


ଘଡେଇ - ଏମନ୍ତ ଛାନିଆଁ ହଉଚୁ କିଆଁ 
ଦାମା - (ଧକି ଧଜି) ସରିଗଲା, ଭାସି ଗଲା, ସତ୍ୟାନାସ ହେଇଗଲା। 


ଓଝା - କିରେ କିସ ହେଲା, ଟିକେ ବୁଝେଇ କରି କହ | 
ଦାମା ଓ ସରିଗଲା ଗୁସେଇଁ ଏବେ ଜିଅଲ ଯିବା, ବନ୍ଧା ପଡିବା, 
ମିଶଲ ଚଢିବା 


ଘଡେଇ - ଆବେ ଭଞ୍ଡାରି କିସ ହେଇଛି ସଫା କରି କହ | 
ଦାମା - (ଖାଲି ଧଇଁ ସଇଁ ହେଲା) 


ଓଝା - ହଉ ହଉ ଟିକେ ଦମ୍‌ ଧର। 

ମିଶ୍ର ଓଂ ଟିକେ ଦମ୍‌ ଧରି କହ 

ଦାମା - (ଏଣେ ତେଣେ ବହୁ କଷ୍ଟରେ ଚାହିଁ ଦେଇ କହିଦେଲା) 
ପୁଲିସି ! ! ! 


oo 


ସମସ୍ତେ - (ଚମକି ) ଏ ପୁଲିସି ! ( ଗୋଟେ ବିଶେଷ ଘଟଣା ଘଟିଗଲା 
ଯେମିତି, କିଛି ଲୋକ ଦୌଡି ପଳେଇଲେ, ମୁଖ୍ୟା ମୁଖ୍ୟା 
ଲୋକ ମୁଣ୍ଡରେ ହାତ ଦେଇ ବସିଗଲେ | ଏହି ସମୟରେ 
କିଣାରାମ ପୋଲିସ୍‌ ବେଶରେ ଗବୋତ୍ଫୁଲ୍୍‌ ଠାଣିରେ 
ଆସନ୍ତି, ପରସ୍ତରକୁ ଅନା ଅନିରେ କିଛି ସମୟ ବିତିଯାଏ ) 

ଘଡେଇ - (ହଠାତ୍‌ ଚେତା ପାଇଲା ପରି) ଏଁ, ଆରେ ଦାରୁଗା 
ସାଇବ ଯେ, ସରକାରୀ ହାକିମ, ଆସିବା ହୁଅନ୍ତୁ, ଆସିବା 
ହୁଅନ୍ତୁ ହଜୁରେ | ଆମ୍ଭେ ଅର୍ବାଚୀନ, ଅକୀଞ୍ଚନ ଶ୍ରୀ ଛାମୁଙ୍କ 
ଦର୍ଶନ ପାଇ ଧନ୍ୟ ହେଲୁ | ଆହେ ମିଶ୍ରେ ଝଅଟ ଝଅଟ 
ଆଗମନୀ ମନ୍ତ୍ରରୁ ଚାରିପଦ ପଢିଦିଅ | ହଇହେ ଓଝେ କାଠ 
ପରି ଠିଆଟା ହେଇଛ କିସ | ଛାନ୍ଦ ଚଉପଦୀ ଦି ପଦ 
ବୋଲିବା ହୁଅ | 

ମିଶ୍ରଓଂ ଆଞ୍ଞା, ଆଗଛନ୍ତୁ ମହାଭାଗ । 

ଓଝେ - ବକ ବସିଥୁଲେ ଧ୍ରୁବ ଉପରେ, ନା ନା ଧୁବ ବସିଥ୍ଲେ 
ବକ ଉପରେ, ନା ନା,ବକ ବସିଥୂଲେ ଧୁବ ଉପରେ 


#97 // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟୟରୂଫ 


ଘଡେଇ - ଆବେ ଦାମା ଗୁଟେ କୁରୂସି ଫୁରୁସି ଆଣ 

ଦାମା ଓ (ବୁଝି ନ ପାରି) ଆଜ୍ଞା, କୁରୁସି ୨ 

ଘଡେଇ - ଯେତେ କହିଲେ ତମେ ଶଳେ କିସ ବୂଝିବ ? ଆମ୍ଭେ ଏ 
ଗୁଡାଙ୍କୁ କହିଲୁ କିରେ ମକରାମପୁର ଗାଁଟା ଏ ଦଶ ଖଣ୍ଡ 
ନା କେତେ ହାକିମ ମେଜେଷ୍ଟର ରମାନା କରୁଛନ୍ତି ସେମାନଙ୍କ 
ସକାଶେ ଗୁଟେ କୁରୂସି କରିବା କିଛି କିଛି ଭେଦା ଦିଅ | 
ମୋ କଥାକୁ କାନ ଦେଲନି | ଏବେ ପୁଲିସି ଜମାଦାରେ 
ଦାଣ୍ଡରେ ଖାଡା ହେଲେଣି ତମର କାହାର ସେଥକୁ ନଜର 
ଅଛି ? ବେ ହାଟା କରି ଅନେଇଚୁ କିସ ? ଯା କୋଉଠୁ 
କିଛି ଗୁଟେ ଉଚ୍ଚ ଆସନ ଘିନି ଆ । ଆବେ ତମେ ସବୁ 
ଚାହିଁଚ କିସ, ଯାଅ ଖୁଜା ଖୁଜି କରି କିଛି ଗୁଟେ ଆଣ 
(ଯେ ଯାହା ଦୌଡିଲେ) ମାଫି କରିବା ହୁଅନ୍ତୁ ହଜୁରେ | 

କିଣା - ଆମ୍ଭେ ବେସ୍ତରେ ଅଛୁ । 

ଘଡେଇ - ଏ ବ୍ୟସ୍ତ ? ମିଶ୍ରେ, ଓଝେ ଜମାଦାରେ ବେସ୍ତରେ ଅଛନ୍ତି 

ମିଶ୍ର ¬ ବେସ୍ତରେ ଆଛା କଥା 

ଓଝେ- ବେସ୍ତଟା ଭଲ ଚିଜ ।( ଏହି ସମୟରେ ଦାମା ହାତରେ 
ଗୋଟେ ଝୁଡି ଧରି ଆସେ କୋଉଠି ରଖ୍ବ ସ୍ଥିର କରି ନ 
ପାରି ଏଣେ ତେଶେ ରଖୁ ରଖୁ କିଣା ମୁଣ୍ଡରେ ରଖେ। ) 

କିଣାଓ (ଅତ୍ଯନ୍ତ ଖପ୍‌ପା ହୋଇ )ରେ ମୂର୍ଷ! 

ଘଡେଇ - ଆରେ ଆରେ ଅର୍ବାଚୀନରେ କେଡେ କର୍ମ କଲୁରେ ପୁଲିସି 
ଜମାଦାରଙ୍କୁ ଟାପରା କରିଦେଲୁ ! 

ଦାମା - (ବୁଝି ପାରି) ଆଜ୍ଞା ଆଜ୍ଞା | କସୂର ହେଇଗଲା ଆଞ୍ଞା। 

(ତଳେ ଚେୟାର ପରି ରଖେ ) 
ମିଶ୍ରେ ଓ ଓଝେ - ଆସିବା ହୁଅନ୍ତୁ ଜମାଦାରେ ବସିବା ହୁଅନ୍ତୁ ( ମଂଗଳଂ 


// 9୯ // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଘଡେଇ - 


ମିଶ୍ରେ - 
ଓଡେୈ - 
ଘଡେଇ - 
ଦାମା - 
ଘଡେଇ - 
ଓଡେୈ - 
ମିଶ୍ରେ - 
ଘଡେଇ - 


ନିଣା ଜଣାଣ 


ମଂଗଳଂ ବିଷ୍ଣୁ, ଘଡେଇ ପାଛୋଟି ନିଅନ୍ତି। ଝୁଡି ଉପରେ 
ବସିବା ମାତ୍ରେ ଝୁଡିଟା ଭାଙ୍ଗ ଯାଏ, ଜମାଦାରେ ପଡି 
ଯାଆନ୍ତି । ସମସ୍ତେ ଡରରେ ତାଟକା) 

(ରାଗରେ ଗର୍ଚଚି ଉଠନ୍ତି) ଆରେ ! ଆମ୍ଭକୁ କିସ ବୋଲି 
ଭାବିଲକି ? ଆମ୍ଭେ ମଫସଲି ହାକିମ କନିଷ୍ଟବଳ ନିମକୀ 
ପୁଲିସି ବାବୁ ଶ୍ରୀ କିଣାରାମ ସିଂଘେ। ଆମ୍ଭଙ୍କୁ ବେଖାତିର | 
ଗୁଟା ଗୁଟା ଚଲାଣ କରିମି । ଜିଅଲରେ ଦେମି । ମିଶଲରେ 
ଖାଡା କରେଇମି ରୂଳ ବାଡିରେ ପିଠି ଫଟେଇମି ( ସମସ୍ତେ 
ଡରରେ ଥରି ଥରି) ଆଜ୍ଞା ଆଞ୍ଞା | 

(ଭୀଷଣ ରାଗରେ ଦାମାର ଚୂଳ ଧରି) ହଇରେ ଅଧର୍ମାଚାରୀ, 
ଅକର୍ମା ଅଜାଳ କୁଷ୍ପାଣ୍ଡ ଗାଁ ଗୁଟାକର ମହତ ସାରି ଦେଲୁ | 
ଗୁଟେ କୁରୁସି ପାଇଲୁନି ? 

ଆ, ଏଇଠି ଆଣ୍ଡା 

ହଁ ପିଠି ଦେଖା ତୋରି ପିଠିରେ ଦାରୂଗା ସାଇବ ବିଜେ କରିବେ । 
ହଉ ହଉ ଆଜ୍ଞା ( ଆଣ୍ଡେଇଲା) 

ହଜୂର 

ମା ବାପା 

ଧର୍ମାବତାର 

ଏ ଅଧମର ପୃଷ୍ଠ ଦେଶରେ ବିଜେ କରି 


ଓଝେ ଓ ମିଶ୍ରେ - ତାକୁ ମାଫି କରିବା ହୁଅନ୍ତୁ | 


କିଣା - 


ଶିକ୍କୁରୁ - 


(ମୁଣ୍ଡ ହଲାଇ “ହୁଁ? ଟିଏ ମାରି ରଜା ପରି ଦାମା ପିଠିରେ 
ବସନ୍ତି, ଏହି ସମୟରେ ଦିଗବାର ପହଞ୍ଚେ ) ମକରାମ 
ପୁରର ଦିଗବାର ଶଙ୍କୁରୁ ମଳିକ ଆମ୍ଭ ସିରସ୍ତାରେ ହାଜର 
ହେଉ। 


(ଗୋଡ ତଳେ ପଡିଯାଇ) ଆଜ୍ଞା ହଜୁର ସରକାର! 


// Mo // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନ/ଟୟରୂଫ 


ଏଇଟା ହୀନ, ନୀଚ ଛୁଟ ଶଙ୍କୁରୁ ମଳିକ ହଜୂରଙ୍କ ଗୁଡ 
ତଳେ ପାଞ୍ଚବାର ଜୁହାର କରୁଚୁ | 

ଘଡେଇ - ଆଉ ଦି ବାର ହେଇ ପଡ। 

ଶିଙ୍କୁରୁ “ ଆଜ୍ଞା ହଜୁର (ମୁଣ୍ଡିଆ ମାରେ) 

କିଣା - ରେ ମୂର୍ଷ ଦିଗବାର ଏତେ ବେଳେ ଯାକେ ଆସୁ ନ ଥୁଲୁ | 
ତୋତେ କିସ ସରକାରୀ ହୁକୁମୁନାମା ହେଇନିକି ? 

ଶଙ୍କୁରୁ - ଆଞ୍ଚା ଶ୍ରୀ ହଡୂର; ଆଇତେ ଆଇତେ ଅଧମର ଟିକେ ଉଚ୍ଛର 
ହେଇଗଲା | ଖେମା କରିବା ହୁଅନ୍ତୁ ହଜୁରେ | 

କିଣା - ହୁଁ, ହଉ ଏ ନୋକ ଗୁଡାକୁ ତଫାତ୍‌ କରିଦେ 

ଶଙ୍କୁରୁ “ ଯଥା ଆଜ୍ଞା ହଜୁରେ; ( ଠେଙ୍ାଟିଏ ଧରି ତଫାତ୍‌ ତଫାତ୍‌ 
କହି ଲୋକ ଗୁଡାକୁ ହଟେଇ ଦିଏ, କୁରୁସି ଧରି ରାମା 
ପହଁଞ୍ଚେ ) 

ରାମା - ଆଜ୍ଞା ହଜୁରେ ଏଇ କୁରୁସିରେ ବସିବା ହୁଅନ୍ଧୁଃ ସେଟା 
ମୂରୂଖଟେ, ତାକୁ ଖେମା ଦିଅନ୍ତୁ | 

କିଣା - ଦିଗବାର; କିସ କୁରୁସିରେ ବସିବା ? 


ଶଙ୍କୁରୁ - ହଜୁର . 

କିଣା - ହଉ, ଯାରେ ମୁଢ ( କୁରୁସିରେ ବସନ୍ତି, ଅନ୍ୟମାନେ ଜୁହାର 
ହେଇ ଦୂରେଇ ଯାଆନ୍ତି ) ହଇରେ ଦିଗବାର, ତୁ ସଚ୍ଚା 
ଚଉକି ଦଉଚୁ ? 

ଶଙ୍କୁରୁ - ଆଜ୍ଞା ହଜୁରେ 

କିଣା“ ସରକାର ସାଇବ ନିମକ ପୋକ୍ତାନ ବାରଣ କରିଅଛନ୍ତି, 
ଏକଥା ତତେ ଜଣା ଅଛି ? 

ଶିଙ୍କୁରୁ ଓ ଆଜ୍ଞା 

କିଣା - ତୁ ଏ କଥା ଏ ଗ୍ରାମବାସୀ ଅଧମ ନୂଣ ମରା ପରଜାଙ୍କୁ 
ଅବଗତ କରାଇଅଛୁ ? 


// ୩୧ // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଶିଙ୍କୁରୁ ¬ 
କିଣା - 


ଶିଙ୍କୁରୁ - 


ଘଡେଇ - 
ମିଶ୍ରେ - 
ଓଝା - 
ଘଡେଇ - 
ମିଶ୍ରେ - 
ଓଝା - 
ଘଡେଇ - 
ମିଶ୍ରେ - 


ଓଝା - 
ଘଡେଇ - 
ମିଶ୍ରେ - 
ଓଝା - 


ଘଡେଇ - 
ମିଶ୍ରେ - 


କିଣା ଜଖାଣି 


ହଜୁର, ଡେଙ୍ଗୁରା ପିଟି ସରକାରୀ ହୁକୁମ୍‌ ତଲବ କରିଅଛି। 
ଆମ୍ଭେ ଏ ଚାରି ଖଣ୍ଡ ମଉଜାର ନିମକ ପୁଲିସି ଜମାଦାର 
ବାବୁ କିଣାରାମ ସିଂଘେ ମହାଶୟ, ତୋତେ ଏ କଥା 
ମାଲୂମ୍‌ ଅଛି ? 

କୁଟି କୁଟି ଦଣ୍ଡବତ ହଜୁର ( Right Zone ଅନ୍ଧାର ହୁଏ ) 


Ze) 

(Le Zଠne ରେ ଲାଇଟ) 
ଏଁ ନିମକି ପୁଲିସି ! 
ନିମକି ମାନେ ନୂଣ ପୁଲିସି ? 


ଏ ପୁଲିସିରତ ଭାରି ପାବାର 

ନୂଣ ଛୁଇଁଲେ ଚଲାଣ ଦେଇଦବ। 

ଏଣେ ନୂଣ ଟୁପେ ନ ଛୁଇଁଲେ ଉପାସରେ ଲଣ୍ଡ ଭଣ୍ଡ 
ଇଏ ତ ବଡ ସଙ୍ଗନୀ କଥା 

ନୂଣ ମରା ତ ବନ୍ଦ ହେଇ ଯାଇଛି 

ଜିଏ କହିଲା ତମକୁ, ସବୂ ନୋକେ ଘରେ ଘରେ ନୂଣ 
ମାରୂଚନ୍ତି 

ଓ ହୋ ମାରନ୍ତୁ, ସଭାରେ ବ୍ରହ୍ମ ଜ୍ଞାନ ଦଉଚ କିଆଁ 
ଆଉ, ପୁଲିସି କାନରେ ପଡିଲେ ଦଫା ରଫୀ ସରିଯିବ ନିଶ୍ଚୟ 
ତେବେ ଉପାୟ କିସ ? 

ଘଡେଇ ମହାଶୟ, ଆସନୁ ଗାଁର ଏ ଅକାଳ ବେଳାରେ 
ସଲା ସୂତର କରି ଯେନ ତେନ ଉପାୟରେ ମକରାମପୁରର 
ମହତ ରଖୁବା | 

ହଁ ହଁ ତାହାତ ଆଗ 

ମୁଁ ଗୁଟେ ଉପାୟ ପାଞ୍ଚଛି 


1/୩୨ // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟୟନୁଫ 


ଓଝା - 
ମିଶ୍ରେ - 


କୁହ 
ଉଁ ହୁଁ (ସଭିଙ୍କ କାନରେ କୁହନ୍ତି) ଅଂଧାର 


CID 
( Right zone କୁ ଲାଇଟ୍‌ ଆସେ ) 


ଆମ୍ଭେ ଏଇ ସ୍ଥାନରେ ଦିନରାତି ଜଗି ରହିବୁ, ତୁମ୍ଭେ ଆଉ 
ତୁମ୍ଭ ପରି ଆଉ ଚାରି ଗାଁର ଦିଗବାର ମାନେ ଚାରିଆଡେ 
ପହରା ଦେବେ | ନିମକ ଚୂରର ସନ୍ଧାନ ପାଇଲା ମାତ୍ରକେ 
ଆମ୍ଭ କଚିରୀରେ ବାତିନୀ ଦେବେ; ଆମ୍ଭେ ତତ୍କ୍ଷଣାତ୍‌ 
ସେମାନଙ୍କୁ ଗ୍ରେପ୍ତାର କରି ସଦର ହାଜତରେ ପେସ୍‌ କରିବୁ | 
ଆଞ୍ଞା ହଜୂର 

ଆଉ ଏ ଗ୍ରାମ ବାସୀଙ୍କୁ ଜଣାଇ ଦେ ଆଜିଠାରୁ ଏହି ଘରଟା 
ମକରାମପୁର ପୁଲିସି ଫାଣ୍ଡି 

(ମିଶ୍ରେ, ଓଝେ ଓ ଘଡେଇ ଆସନ୍ତି) 

ହଉ ହଉ ଏଟା ଫାଣ୍ଡି ହେଇଯାଉ, ନା କିସ ମିଶ୍ରେ ? 

ହଁ ସରକାରୀ କଥା, ଫାଣ୍ି ହଉ | ଓଝେ ଏଠି ଏଣିକି 
ଭାଗବତ ପାଠ ଲୋଡା ନାହିଁ 

ଭାଗବତ ଗାଦୀ ? 

ଓ ହୋ ଭାଗବତ ଗୋସେଇଁ ଘରେ ରହିଲେ କ୍ଷତି କଣ ? 
କ୍ଷତି ? 

ହଁ ହଁ ଘରକୁ ନେଇଯାଅ, ଘରେ କେତେବେଳେ କେମିତି 
ସୁବିଧା ଦେଖୁ ଘଡିଏ ଘଡିଏ ଦି ଚାରି ଅଧ୍ୟାୟ ପଢିଦେବ 
ହଉ 


7/7 ୩୩ // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଘଡେଇ - 
ଓଝା - 


ମିଶ୍ରେ - 


ନିଣା ଜଣାର 


ଏଠି ଆଉ ଭାଗବତ ଗୋସେଇଁ ରହିବା ଲୋଡା ନାହିଁ 
ହଁ ହଁ ଗ୍ରାମର ଏ ଅକାଳ ସମୟରେ ଭାଗବତ ଗୋସେଇଁ 
ଘରେ ରହିଲେ ଚଳିବ 

ହଁ ସରକାରୀ ହୁକୁମ୍‌, ତୁମ୍ଭେ ଭାଗବତ ଉଠାଅ ନ ଉଠାଅ 
ଏ ଘରଟା ଫାଣ୍ଡି ହେଇଗଲା | 

ଜୀ ହଜୁର୍‌ 

ବେଶ୍‌ ଆମ୍ଭଙ୍କୁ ଏବେ ଫାଣ୍ଡିରେ ବସି ସରକାରୀ କାର୍ଯ୍ୟ 
ତୁଲାଇବାକୁ ହେବ | 

ଆଜ୍ଞା ଆଜ୍ଞା 

ଶିଙ୍କୁରୁ ! 

ଆଜ୍ଞା 

ହଇହେ ମିଶ୍ରେ ! କିସ ଗୁହାରୀ କରିବ ବୋଲି ବୋଲୁଥୂଲ 
ଯେ? 

କି ହେ କହୁନ 

ଆମ୍ଭେ କହୁଥଲୁ ଯେ- 

ଆହେ କୁହ, ଜମାଦାରେ ତ ଗରୀବଙ୍କ ବାପା ମା 

ହଁ ହଁ ସରକାରୀ ନୋକ ହେଲେ ବୋଲି କିସ ଭାଲୁ 
ହେଇଗଲେ କି, ଏମନ୍ତ ଡରୁଛ ? 

କି ହେ କହୁନ 

(ଦି ଚାରି ଥର ଛେପ ଢୋକି) ଏଁ ଏଁ 

ଆମ୍ଭେ ଏଥର ଗ୍ରାମ ଗସ୍ତରେ ଯିବୁ । 
ହଜୁର ଆଜ୍ଞା 


ଘଡେଇ, ଓଝା -ଗ୍ରାମ ଗ୍ରସ୍ତରେ ଯିବେ ? 


ମିଶ୍ରେ - 
ଘଡେଇ - 


ଏତେ କଷ୍ଟ କିଆଁ କରିବେ ? ହଜୁର ହୁକୁମ କଲେ 
ଗାଁ ସାରାର ପିଲା ମାଇପଠୁ ମରଦ ଯାଏ ଗୁଟ ଗୁଟା ତିରଣ କାମୁଡି 


M୪ {// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟଠୁଫ 


ଓଝା - ହାଜର ହୋଇଯିବେ । 

ମିଶ୍ରେ - ଆଉ ତା ନୁହେଁ ତ ଆଉ କିସ 

ଓଝା - ପୁଲିସି ଜମାଦାରୀ ହୁକୁମୁଁ କିସ ନାକରା ଡାକ ? 
କିଣା - ନାଁ ନାଁ ଆମକୁ ନିମକ ଚୂର ପାକଡ କରିବାର ଅଛି 


ଘଡେଇ - ଚୂର? ଛି ଛି କି କଥା କହିଲେ ହଜୂର 
ମିଶ୍ରେ ଆପଣଙ୍କ ପିରି ପୁଲିସି ଜମାଦାରେ ଯେଉଁଠି ରହିଛନ୍ତି 


ଓଝା - ଚୁର ପାରା ଛାନିଆରେ ହଗିମୂତି ନାକେଦମ୍‌ ହେଇ 
ସାରିବଣି | 

ଘଡେଇ - ହଜୁରଙ୍କ ନାଁ ଶୁଣି ଚୂର ଆଉ ଜୀବନରେ ଥ୍‌ବେ ? 

କିଣା - ନା ନା ଆମ୍ଚେ ଛାଡିବୂନି, ମରିଗଲେ ବି ତାକୁ ଜିଅଲ ଦବୁ 


ଘଡେଇ ଓଝା - ଆରେ ବାବାରେ 

ମିଶ୍ରେ ଆଜ୍ଞା ହଜୁରେ ! ଆମ୍ଭେ ଗ୍ରାମବାସୀଙ୍କ ତରଫ ନେଇ ଏ 
କଥା ଶ୍ରୀ ଛାମୁରେ ପେଶ୍‌ କରୁଥ୍‌ଲେ କି- ଆପଣ ଦୟାବନ୍ତ 
ଜମାଦାରେ ମହାଶୟ ଗ୍ରାମଗ୍ରସ୍ତ ନ କରି ଏହି ଫାଣ୍ଡିରେ 
ଦିବା ରାତ୍ର ବିରାଜମାନ କରନ୍ତେ 

ଓଝା - ହଁ ଆଉ ଆମ୍ଚେ ଗ୍ରାମବାସୀମାନେ ହଜୁରଙ୍କ ତାବତ କଥା 
ବୂଝ୍ନ୍ତେ 

ଘଡେଇ - ସରକାରୀ କାର୍ଯ୍ୟ ସକାଶେ ମାସକୁ ଦୁଇ ତିନିଟା ନିମକ 
ଚୂର ହାତରେ ପଙଟ୍ଗା ନୂଣ ଧରି ହାଜର ହୁଅନ୍ତା | ଜିଅଲ 


ଯାଆନ୍ତା 
ମିଶ୍ରେ“ ଆପଣା ମର୍ଚ୍ଚିରେ 
ଓଝା - ତା ଖରଚ ଆମ୍ଚେ ଦିଅନ୍ତେ 


ଘଡେଇ - ତା ଛଡା ଜମାଦାରେ ସାଇବଙ୍କୁ ଆମ୍ଭେ ଚତୁର୍ଷଶ୍ଡ ଗ୍ରାମବାସୀ 


ମିଳିମିଶି ଯାବତ ଖର୍ଚ୍ଚ ତୂଲାନ୍ତୁ | 
ମିଶ୍ରେ - ଆଉ ମାସକୁ ପାଗିଟି ଖରଚ ବାବଦ ଦି ଟଙ୍କା ବି ଦିଅନ୍ତୁ । 


// ୩୫ // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଜଣା ଜଖାଣ 


Oo OE 


ନାଥ ମହାକୁଡ ନିତି ନିତି ଦି ସେର ନିରୁତା ଦୂଧ ଛଟାଙ୍ଗଏ 
ଘିଅ, ପୁଳାଏ ମଖନ ଦେଇ ଯାଆନ୍ତା 

ଭଜ ଦଳେଇ ବି ଯାହା କଉ ଗଡିଶା ଚେଙ୍ଗ ଆଣି ହାଜର ହୂଅନ୍ତା 
ନରହରି ପଣ୍ଡା ନିତି ତିନି ଓଳା ଶକତ ରୋଷେଇ କରି ଦିଅନ୍ତା 
ଆଉ ଓଙେ ତୃମ୍ଭେ ଦୁଇ ଓଳି ଛାନ୍ଦ ଚଉପଦୀ ଦି ପଦ ଶୁଣାନ୍ତ | 
ଆଉ ପାତକ ଖଣ୍ଡନ ନିମନ୍ତେ ମିଶ୍ରେ ଦୁର୍ଗା ସହସ୍ର ନାମ 
ବିଷ୍ଣୁ ସହସ୍ର ନାମ ଜପନ୍ତେ 

ଆଉ ତାବତ କଥା ଘଡେଇ ଆପଣ ବୁଝନ୍ତେ 

ଶିଙ୍କୁରୁ 

ହଜୁର ! 

ଇଏତ ଅତି ଅଛ୍ଥା କଥା 

ଆଉ କହିତେ ଅଛି ? 

ଘରେ ବସି ବସି ଚୂର ଧରିବା 

ହଜୁରେ। 

ସରକାରୀ କାର୍ଯ୍ୟ ବଜାୟ ହେବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ 

ପେଟ ପାଗିଟି ବି ପୂରିବ। 

ହେଲେ ଆମ୍ଭ ପାଗିଟି ? 

ଅଛି ଅଛି ହଜୁର 

ନଥୁଲେ ବାଗେଇ ଦବା 

ନାଇଁ ନାଇଁ, ସରକାରୀ ପୋଷାକରେ ପାଗିଟି ଥ୍ବାର 
ଆମ୍ଭେ ପେସ୍କାରଠୁ ଶୁଣିଅଛୁ 

ତାହେଲେ ? 

ଆମ୍ଭେ ରାଜି ହେଇଗଲୁ | ହେଲେ ଟିକେ ଖୁଲାପ ଆନ୍ଦାଜ 
କଲେ ସଫା ଚଲାଣ। 

ନାଇଁ ହଜୂରେ 


1 MD // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନ/ଟରୁଫ 


ଘଡେଇ - ଆରେ ରାମା; ଦାମା; 
ମିଶ୍ରେ - କୁଆଡେ ଗଲବେ (ରାମା, ଦାମା, ମକରା ଓ ହଗୁରୁ ଆସନ୍ତି) 
ଓଝା - ସେ ଦିଟା କିଏ ? | 
ରାମା - ଏ ମୋ ମାଉସୀ ପୁଅ ଭାଇ ମକରା ବାରିକ 
ଦାମା - ଏ ମୋ ପିଇସୀ ପୁଅ ଭାଇ ହଗୂରୁ ସାମଲ 
ଘଡେଇ - ସେମାନେ କେନେ ଆଇଛନ୍ତି ? 
ରାମା - ସାଆନ୍ତେ ଏ ଦୁହେଁ ଫାରସ ଦଳରେ ମିଶିଛନ୍ତି, ଏଇବାଟେ 
ଯାଉଥୂ୍‌ଲେ ଯେ ଡାକି ଆଣିଲି | 
ମିଶ୍ରେ ଓ ଭଲକରିଛୁ ଜମାଦାରେ ଭୋଜନ ସାରିଲେ ଘଣ୍ଢେ ଫାରସ ହବ। 
ଘଡେଇ - ହଁ ସାଇବଙ୍କୁ ଶୋଇବା ଯାଏ ଫାରସ କର 
ଓଝା - ଆରେ ରାମା ଦାମା, ତୁମ୍ଭେ ବେନିଭାଇ ଜମାଦାରଙ୍କ ଶଂଖୁଡି 
ଧୋଇବ, ପାଦ ମୋଡିବ | 
ରାମା ଦାମା - ହଜୁର 
ଘଡେଇ - ଆମ୍ଚେ ଗ୍ରାମରେ ଖବର କରୁଛୁ, ସଭିଏଁ ନିଜ ନିଜ କାମ କର 
ଜିଣା ଓ ଆମ୍ଭେ ବହୁତ ପଥ ଚାଲି କରି ଆସି ଅଛୁ 
ଓଝା - ରାମା (ରାମା ଯାଇ ଗୋଡ ପାଖରେ ) 
ମିଶ୍ରେ - ଦାମା (ଦାମା ଅନ୍ୟ ଗୋଡ ପାଖରେ) 
ଓଝା ଯାଇ ‘ବକ ବସିଥୂଲେ ଧୁବ ଉପରେ 
ଧ୍ରୁବ ବସିଥ୍‌ଲେ ବକ ଉପରେ ......... 
ରଡି ଛାଡିଲେ, ମିଶ୍ର ମନ୍ତ୍ର ପଡିଲେ ) 
ଜିଣାଓ ଓ ହୋ, ସେଗୁଡା ସବୁ ଚୂପ ଚାପ୍‌ କର | ମକର ? 
ମକରା - ହଜୁର। 
ଜିଣା ଓ ଆମ୍ଭ ଆଗରେ ଏକ ଫାରସ ପେସ୍‌ କର 
ମକର - କି ଫାରସରେ ମନ ରସିବ ହଜୁରେ ? 
କିଣା - ତୁମ୍ଭେ କେଉଁ ଫାରସ ଜାଣ ? ହନୁମାନ ହରଣ 


7 ୩୭ // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ହଗ୍ର - 
ମକର - 
ହଗ୍ର - 
ମକର - 
କିଣା - 


ଜିଣୀ ଜଣାଣ 


ନାଇଁ ହଜୁର, ସୀତା ହରଣ 

ବସ୍ତ ହରଣ, ନଟୁ ଚୂରୀ, ରାମନୀଳା, ବକାସୁର ବଧ୍ୟ 
ରାବଣ ବଧ୍ୟ, ମହିରାବଣ ବଧ୍ୟ, ହଡକଚ ବଧ୍ୟ 
ଏବେ ଗୁଟେ ନୂଆ ଫିରିଙ୍ଗି ଫାରସ ଶିଖୁଚୁ | 

ଫୀରିଙ୍ି ଫାରସ। ଆମ୍ଭେତ ଫିରିଙ୍ଗ ହଜୁରରେ ନୌକରୀ 


କରୁ | ତେଣୁ ଫିରିଙ୍ଗି ଫାରସ କର | ଶଙ୍କୁରୁ ପହରା ଦେ | 
(ଏମିତି ଫାରଶ ଫର୍ମାସୀ ଚାଲେ, ଅଂଧାର!) 


CLD 
( ସୂତ୍ରଧର ଜୋନକୁ ଲାଇଟ୍‌ ଆସେ । ) 


ଫକୀର - ବେଶ୍‌ କାମ ଚାଲିଲା । ଜମାଦାରେ ନାମ ମାତ୍ର ଗୀ ଗସ୍ତକୁ 


ରାମା - 


ବାହାରନ୍ତି । ଚଉପଟ ଖେଳନ୍ତି । ଗାଁ ବୁଲନ୍ତି । ଅବଧାନ ଠାରୁ 
ଛାନ୍ଦ ଶୁଣି ସୁନ୍ଦର ଭୋଜନଟାଏ ପକାନ୍ତି | ଦୁଇ ଚାରି ନମ୍ବର 
ମାମଲା ମଧ୍ୟ ଚଲାଣି ଦେଲେଣି | ମାମଲା ସାଫ୍‌ ସାବିତ୍‌ | 
ଆସାମୀ ମାନେ ସଜା ପାଇଲେଣି | ଜମାଦାରେ ଆଛା ଦି 
ଟଙ୍କା ରୋଜଗାର କରି ଗଲେଣି | ପାତକୀ ନାଶନ ସକାଶେ 
ମିଶ୍ରେ ମହାଶୟ ବି ଢେର ସହସ୍ରନାମ ପଢିଲେଣି | ଏମିତି 
ଗଡି ଗଡି ଦିନଟା ଗୋଟେ ଢିପ ଉପରେ ଅଟକି ଗଲା। 
(ଅଂଧାର) 

CaO 

( Left ne ରାମ ବାରିକ ଘର ) 
(ଜୁହାର ହେଇ ଘରୁ ବାହାରେ) 


ଟଂପେଇମା- ( ଭିତରୁ) ଚଂପେଇବା | ଏ ଚଂପେଇବା | 


ରାମା - 


ଏଁ ଟଂପେଇମା ? ଦେଲା ଆଜି ପଛରୁ ଡାକଟା ମାରି ମୋର 
ସବୁ ଅନୁକୂଳ ବିଗଡେଇ ଦେଲା | ଜମାଦାର ତ ସବୁବେଳେ 


7/୩୮ // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟରୂୁଫ 


ଗରଗର | ଆଜି ଫେରେ ଅନୁକୂଳ ବିଗିଡିଲାଣି | 

ଚଂପେଇମା- ( ପହଞ୍ଚ୍‌ ) ଏ ଚଂପେଇ ବା ଏତେ କିସ ଗାଜୁରୁ ଗାଜୁରୁ 
ହଉଚୁ ? 

ରାମା - କିସ ଆଉ ହେମି ? ତୋର କିସ ଆଗ ପଛକୁ କିଛି ନିଘା 
ଅଛିନା ? ଯାହା ପାଇଲୁ ଉଦଗାରୀ ଦେଲୁ | ପଛରୁ ଡାକ 
ମାରିଲୁ ଫଳ କିସ ହବ କହତ ? 

ଚଂପେଇମା- ନିଆଁ ପାଉଁଶ ହବ, ନିତି ନିତି ଭାରି ଯାଉଚ, ରାତି 
ଘଡି କି ତିନି ଘଡି ହେନେ ଘରୁକୁ ଆଉଚ | କିସ କରୁ 
ଜିଆଡେ ଯାଉଚ ଶୁଣେ | 

ରାମା - ଏଁ। ସେ କଥା ପଚାରନା | ପୂଲିସି ହାକିମ ଭାଗବତ ଘରେ 
ପାଗ ବାଛି ଜଗିଚି। ତାର ହାନି ନାଭ ନ ବୁଝିନେ, ସାରା 
ଗାଁଟା ଅଡ଼ୁଆରେ ପଡିବେ | ନିମକ ଚୂର ସବୂ ଜିଅଲ ଯିବେ | 
ଘରେ ବସି ନିଦକରେ ନୂଣ ମାରି ପାରିବୁନି | ହାଟରୁ ନୂଣ 
କିଣି ଖାଇବୁ | 

ଚଂପେଇମା -ଗୀଁରେ ଏତେ ନୋକ ଥାଉଁ ଥାଉଁ ତୋ ଉପରେ ଏତେ 
ଶରଧା କାହିଁକି ? 

ରାମା - ଗାଁରେ ଆଉ ଭଣ୍ଡାରୀ କିଏ ଅଛି କହିଲୁ ? 

ଚଂପେଇମା- କାହିଁକି ତୋ ସାନେ, ଦାମା ଭଣ୍ଡାରି | 

ରାମା - ଆଲୋ ଖାସ୍‌ ତାଆରି ନାଗି ତ ମୁଁ ଏଠି ମାଟି କାମୁଡି ପଡିଛି। 
ଦେଖୁଛୁତ ସିଏ କିମିତି ମୋ ପଛରେ ଜୁକ ପରି ନାଗିଚି । 
ଖାଲି ଟିକେ ବେହୁସିଆର ହେଇଗନେ ମୋତେ ଚାରି 
ପାଞ୍ଜିରୁ ଉଠେଇ ଦବ। 

ଚଂପେଇମା -ହଁ, ସେଟା ଘର ଭେଦୀ ଭିବିଷଣ | ହଉ ତେବେ ଯା 
(ମକରା ଆସେ ) ଆରେ ମକୁରୁ ତୁ ? 

ମକରା - ଦଶ୍ଡବତ ନୂଆଉ 


=~ 


ଚ 


ot 


/ ୩୯ // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଜିଣା ଜଣ୍ଜାଣି 


ଚଂପେଇମା -କି ରେ ମକୁରୁ ତୁ କେମିତି 

ରାମା - ଜମାଦାରେ ବାତିନୀ ଦେଇଛିକି ? 

ମକରା - ରାମାଇ; ତୁ ଜମା ସେ ଫାଶ୍ଡିକି ଯାଆନା 

ରାମା - କିରେ କାହିଁକି ? 

ମକରା - ଜାତି ଯିବ। 

ଉଭୟେ - ଜାତି ଯିବ ? କେନେରେ ? 

ମକରା - ସେ ପୁଲିସିଟା ଜାତିରେ ଭଣ୍ଡାରି, ତା କାମ ହେଲା ଶଂଖୁଡି 
ଧୁଇବା, ତା ସଂଖୁଡି ତୁ ଧୁଇଲେ ତୋତେ ଜାତିରୁ 
କାଢିଦେବେ, ନିଆଁ ପାଣି ବନ୍ଦ କରିଦେବେ । 

ଚଂପେଇମା -ସତନା କିସ ? 

ମକରା - ହଁ ପରା, ନରସିଂହପୁର ପରମାଣିକ ମୋତେ ଏଇ ବାତିନି 
ଦେଇ ତୋ ପାଖକୁ ପଠେଇଚିନ୍ତି। ତୁ ସେଠିକି ଜମା ଯାଆନା, 
ନହେଲେ ଜାତି ଯିବ । 

ରାମା “ ଆରେ ତୁ ସତ କହୁଚୁ ? ସିଏ କିସ ଆମ ବାରିକ ନୋକ ? 

ମକରା - ହଁ ପରା ତା ନା କିଣାରାମ ବାରିକ | ସିଏ ଏବେ ପେସ୍କାରଙ୍କ 
ସଂଖୁଡି ଧୁଇ ଧୂଇ ପୂଲିସି ହେଇଟି। 

ରାମା - ପୁଲିସି ହେଇଗଲା ବୁଲି ତା ଜାତିଟା ନୂଚି ଯିବନା ? 

ମକରା - ସେଇତ କଥା। 

ଚଂପେଇମା -ନା ନା ତା ଅଇଁଠା ଯିଏ ଧୂଇବ ଧୂଉ, ଆମର ସେଠିକି 
ଯାଇତେ ହବନି ( ଏହି ସମୟରେ ଦିଗବାର ଡାକେ ) 

ଦିଗବାର - ରାମା ଭଣ୍ଡାରି ଘରେ ଅଛନା ? 

ରାମା ଓ ଜିଏ? 

ଦିଗବାର - ମୁଁ ଶଂକୁରୁ ମଳିକ 

ରାମା - କିସ କହୁଛୁ ? 

ଶଙ୍କୁରୁ - ଫାଣ୍ଡିକି ଚାଲ 


11.89 {/ 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଚ୍ୟରୂଫ 


CG ems em 


ରାମା - ମୁଁ ଯିବିନି 

ଶଙ୍କୁରୁ - ଜମାଦାରେ ହୁକୁମୁ କରିଛନ୍ତି। 

ଚଂପେଇମା -ତୋ ଜମାଦାରେ ମୁହଁରେ ନିଆଁ। 

ରାମା - କହିଦବୁ ସିଏ ଆଉ ଜମା ଯିବନି। 
(ଅଂଧାର) 


Cet 


(ଭାଗବତ ଘର, ଫାଣ୍ଡିରେ ଜମାଦାରେ ରାଗରେ ଏପଟ 
ସେପଟ ହେଉଥାନ୍ତି, ତାଙ୍କ ପାଖେ ପାଖେ ଦାମା ହାତ 
ଯୋଡି ଯୋଡି ଚାଲୁଥାଏ | ଜମାଦାରେ ଛିଡା ହୋଇଯିବା 
ମାତ୍ରକେ ଦାମା ଗୋଡ ଚିପି ପକାଉଥାଏ) 


କିଣା - ରାମା, ବଦ୍‌ -ମାଏସ୍‌। 
ଦାମା - ପକା ବଦମାସ୍‌ । 


କିଣା ଓ ରାମା ବେଇମାନ 
ଦାମା - ନିମକ ହାରାମ ବି ହଜୂରେ 
କିଣା - ରାମା ସଇତାନ 


ଦାମା - ଚୁର ଡାକାତ୍‌ ଆଜ୍ଞା | 
( ସେମାନେ ଉପରେ ଏମିତି ହେଉଥାନ୍ତି, ଏଣେ ତଳେ 
ଗ୍ରାମ ସଭା ବସିଥାଏ। ) 

ମିଶ୍ର ଓଟ ହଇହେ ଘଡେଇ ପୁଅ, ରାମାଟୀ ଏମିତି ଝୁଙ୍କ ଧଇଲା କେନେ ? 

ଘଡେଇ - ଆମେତ ତାଢୁବୁ ହଉଚୁ, ଭଣ୍ଡାରି ବାପୁଡା ଏମନ୍ତ ବୁଦ୍ଧି 
କାହିଁକି ଧଇଲା ? 


/ ୪୧ // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଓଝା - 


ସମସ୍ତେ - 
ରାମା - 


ନିଣା ଜଣାଣ 


ଏଟା କିଛି ଆଚ୍ଛା ପାଇଟି ହେଲା ନାହିଁ ପୁଲିସି ହଜୁରେ 
ଯେମନ୍ତ ପରକାରେ ଗୁସ୍‌ସା ହେଲେଣି ଗୀ ଯାକ ଲଣ୍ଡ 
ଭଣ୍ଡରେ ପଡିବା ବୋଲି ଜାଣ ! 

ଖାଲି କିସ ଲଣ୍ଡ ଭଣ୍ଡ, ଜମାଦାରେ ଇଚ୍ଛା କଲେ ଗାଁ ସାରା 
ଚଲାଣ ହେବେ । 

ହଉ ହଉ ଏଇ ରାମା ଆଇଲାଣି | 

ତାକୁ ପଚରା ଯାଉ 

କିରେ ରାମା (ରାମା ଜୁହାର ହୁଏ ) 

ତୋରି ନାଗି ଆଜି ଗ୍ରାମ ସଭା ବସିଛି। 

କିରେ ରାମା ତୁ ଆଜି ଜମାଦାରେ ବସାରେ ହାଜର 


AI ~~ 


' ହେଲୁନାହିଁ କିଆଁ ? 


(ଏପଟ ସେପଟ ଚାହିଁ କଣ କୁହେ) 

ଆବେ କିସ ଏମିତି ଗୁଇଁ ଗାଇଁ ହଉଚୁ ? 

ଯାହା କହୁଛୁ ସଫାକରି କହ | 

ଆଞ୍ଞା ଆଜି ସକାଳୁ ନରସିଂହପୁରରୁ ଆମ ପରମାଣିକ 

ଆସି ଥଲେ । ସେ ମୋତେ ଆଖ୍‌ ତରାଟି ଚାହିଁଲେ, 

ଧମକାଇ କହିଲେ, ରେ ରାମା ତୁ ଏଣିକି ଜମାଦାରେଙ୍କ 

ଶଂଖୁଡି ଧୂଇବୁନି, ଯଦି କେବେ ତୁ ଏ ନୀଚ କର୍ମ କରିବୁ, 

ତେବେ ତୋତେ ଜାତିରୁ ବାଛନ୍ଦ କରାଯିବ। 

କାହିଁକି ? 

ପରମାଣିକ କହି ଛନ୍ତି ଆମ ପୁଲିସି ହାକିମ ଜାତିରେ 

ଭଣ୍ଡାରି। ଶଂଖୁଡି ଧୂଇବା ତାଙ୍କ କାମ | ଜାତିଭାଇ ଅଇଂଠା 

ଧୁଇଲେ ଆମକୁ ଏକଘରିଆ କରାଯିବ | ଜାତି ପାଟକ 

କଥା, ମୁଁ କି ପରମାଣିକ କଥା ହେଣ୍ଟିପାରେ | ତାଛଡା 

ହଜୁର ତ ଜାତିରେ ଭଣ୍ଡାରି, ନିଜ ଅଇଁଠା ନିଜେ ଧୁଅନୁ | 
( ସମସ୍ତେ ତାଟଙ୍ଗା ) 


1 C9 {/ 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟ 


ରାମା ! (ରାମା ଉପରେ କିଣା ଦାନ୍ତ କାମୁଡି ) 

ଆଞ୍ଞା କେଡ଼େ କଥାଟା କହିଦେଲା, ଆଜ୍ଞା ଜିଅଲ ଦିଅନୁ, 
ଚଲାଣ ଦିଅନ୍ତୁ, ଫାଶୀ ଦିଅନ୍ତୁ | 

ନା, ତାକୁ ଇମିତି ଚଲାଣ ଦେଲେ ଗାଁ ନୂକେ ଆମ୍ଭଙ୍କୁ ଛି 
କରିବେ | ଲେକିନ୍‌ ତାକୁ ଅଲବତ ଚଲାଣ ଦେମି | 


ଉପାୟ... ଉପାୟ ଅଛି ହଜୁରେ 

ଅଛି, କହ... ରହ ରହ ଚୂପ୍‌ ଚୁପ୍‌ କହ (କିଣା କାନ 

ପାଖରେ ଦାମା କହେ ) ତଳ Zn ରେ 

କସୁର ଖେମା କରିବେ ଦଣ୍ଡବତ ଆଞ୍ଞା (ଯାଏ ) 

କେଡେ କଥାଟା ହେଇଗଲା ମିଶ୍ରେ | 

ଭଣ୍ଡାରି ବାପୁଡା ଭାଗବତ ଘରେ ପଶିଗଲା 

ଆମ୍ଭେ ବସି ବସି ଭଣ୍ଡାରି ପାଖରେ ଛାନ୍ଦ ସ୍ତୁତି କଲୁ 

ଭାଗବତ ଘରେ ମାଛ ରନ୍ଧା ହେଲା। 

ଏଥକୁ ଉପାୟ 

ପଶ୍ଡିତ ସଭା ଡକାଇ କିଛି ଗୋଟେ ଫଇସଲା କରିବା 

ହଁ ଉଚିତ କଥା ଚାଲନ୍ତୁ 

ଆସନ୍ତୁ ଆସନ୍ତୁ ( ସମସ୍ତେ ଯାଆନ୍ତି ) 

(ଖୁବ ଖୁସିଟାଏ ହୋଇ) ସତ ? ଏକଥା ତୁ ତ ନିଜ 

ଆଖୁରେ ଦେଖ୍ଛୁ ? 

ଆଖ୍‌ ଛୁଉଁଚି ଆଜ୍ଞା ଏକଦମ ସତ 

ବଦ୍‌ ମାଏସ ରାମା; କାଲି ସକାଳେ ତୋତେ ପାନେ ଦେମି 

(ଅଂଧାର) 

Cte 


1X୩ If 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନିଣା ଜଣାଣ 


(ରାତି ପାହିଁବାର ସୂଚନା, ରାମ ବାରିକର ଘର ବାହାର) 


ରାମା - (ଅନିଷା କରି ଦେଖେ) ଇଏ କିସ ଦିଗବାର, ଏଁ ପଛେ 
ପଛେ ପୁଲିସି ଜମାଦାରେ ବି । ଏଁ ଦାମା ଇଆଡକୁ ହାତ 
ଠାରି ଦେଖଉଚୁ । ଆରେ ଇଏ କିସ ମୋରି ଆଡେ 
ଆଉଚନ୍ତି। ଆରେ ଆରେ ଚୁଲିରେ ଜାଳ ପଡିଚି, ହାଣ୍ଡିରେ 
ପାଣି ଫୁଟୁଚି, ସତ୍ୟାନାଶ ହେଇଗଲା। ଆଲୋ ଏ 

ଚଂପେଇମା-ଟଂପେଇମା 

ଚଂପେଇମା -( ପହଞ୍‌ ) କିସ ହେଲା, ଏତେ କରି ଡାକରା କିଆଁ ? 

ରାମା - ଆଲୋ ଝଅଟ ଯାଇ ପାଣି ହାଣ୍ଡିଟା ଗଡେଇ ଦେ। 

ଟଂପେଇମା -ପାଣି ହାଣ୍ଡି ଚୁଲିରେ ଗଡେଇଦେମି ? କେନେ ? ଏବେ 
କହିଲୁ ଝଅଟ ବାଳ ପକା, ଫେରେ କହୁଚୁ କିସ ଚୂଲିରେ 
ପାଣି ଢାଳିଦୈ । ତୋତେ କିସ ଭୂତ ସବାର ହେଲାଣିକି ? 

ରାମା - ଓ ହୋ ଆଲୋ ପୁଲିସି ଆସିଗଲା, ତୋ ଦେଇ କିଛି ହବନି 

(ଦୌଡେ) 

ଚଂପେଇମା -ଏଁ ପୁଲିସି; ଆଲୋ ମା ସତତ ( କିଣା ଦିଗବାର ଦଉଡି 
ଆସନ୍ତି) 

କିଣା - ରାମା କାହିଁ? 

ଟଂପେଇମା -ସିଏ ସିଏ ନାଇଁ 

କିଣା ଓ ଆରେ ଶଂକୁରୁ ଝଅଟ ଖେପିଯା, ମଝି ବାହାରେ ଚୁଲି ଅଛି 
(ଦୁହେଁ ପଶି ଯାଆନ୍ତି) 

ଟଂପେଇମା -ହଇରେ କପାଳ, ଇଏ କି ଦଶା ପଡିଲା, ସକାଳୁ ପୁଲିସି 
ପଶିଲାଣି ହଇହେ ଗାଁ ବାସୀଏ ଧାଇଁ ଆସ ହେ ମୋ ଘରେ 
ପୁଲିସି ପଶିଗଲା (ମକରା ଆସେ) ଆରେ ମକୁରୁ ଘର 
ଭିତରେ ପୁଲିସି । 


1/1 C୪ 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟରୂଫ 


ମକରା - ଏଁ ପୂଲିସି ? ମୋ ବଉଲ (ଦୌଡି ପଳାଏ) 

ଟଂପେଇମା -ଯା ପୋଡାମୁହାଁ। ଆରେ କିଏ ଅଛ ହୋ ( ହଗୁ ଆସେ) 
ଆରେ ହଗ୍ର ଦେଖରେ ପୁଲିସି କିମିତା 

ହଗୁରୁ - ପୁଲିସି । ମୋ ବୋପାଲୋ ( ପଳାଏ) 

ଚଂପେଇମା -ଦୂର ଘୁଡା ମୁହୀ। ( ରାମାକୁ ବାନ୍ଧି ହାତରେ ମାଟି ହାଣ୍ଡି 
ଧରାଇ ଆଣିଲେ) 

କିଣା - ଆରେ ଆରେ ଆମ୍ଭଙ୍କୁ କିସ ଭାବୁଛକି ? ଆମ୍ଭେ କିଣାରାମ 
ସିଂଘେ, ପୂଲିସି ଜମାଦାର ନିମକୀ ପୁଲିସି । ଆମ୍ଭ ଆଗରେ 
ଲବଣ ପୋକ୍ତାନି କରିବ । ଆମ୍ଭକୁ ଦେଖୁ ନଳା ମୁହଁରେ 
ଲୁଣ ପାଣି ଢାଳିଦବୁ, ଏତେ ଚାଲାକି ? ଆରେ ସେଅଥକୁ 
ଆମ୍ଭର ଅକଲ ଅଛି | ସେ ମାଟି ବରାମଦ୍‌ ହେଇଗଲା | 
ହାତେ ହାତେ ପ୍ରମାଣ | କାଲି ସକାଳେ ଚଲାଣ ଦେମି । 
ଆବେ ଶଙ୍କୁରୁ ସେଟାକୁ ଘୁଷାରି ଆଣ | 

ଚଂପେଇମା -ହଇରେ ମୁଁ ଏ କିସ ଦେଖୁଚୁ । ସାଆନ୍ତେ ଗୁସେଇଁ ସେଟୀ 
ହୁଣ୍ଡାଟା କିଛି ଜାଣିନି, ତାକୁ ଛାଡିଦେ । 

କିଣା ଓ ଏଁ ଯା ଯା ବାଟ ଛାଡ। 

ଚଂପେଇମା -ମୁଁ ମାଇପି ନୋକ, ବଂଚିମି କିମିତି । ତାକୁ ଛାଡିଦିଅ 
ହାକିମ ଆଜ୍ଞା ମୁଁ ତମ ଆପଣଙ୍କ ଗୁଡ ଧରୂଚି। 

କିଣା ଓ- ନା, ରାମାକୁ ଜମା ଛଡାଯିବନି । ଡାକୁ ଚଲାଣ ଦେମି | 
ଜିଅଲ ଦେମି। 

ଟଂପେଇମା - ବାବୁ ହାକିମ ହଜୁର ତମେ ପରା ଆମ ଜାତି ପୁଅ । 

କିଣା - କିସ କହିଲୁ ? ଶଙ୍କୁରୁ ଘୁଷାରି ନେ। 

ରାମା - ଛହାଵ୍ତଂଲୋ ଟଂପେଇମା। ଠାକୁଶର ଯାହା ଭରସା । 

ଚଂପେଇମା - ଟଂଧେଇ ବା ଲୋ 

ରାମାଓ ଚଂପୈଇ ମା 


// ୪୫ // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଜିଣୀ ଜାଣ 


ଶଙ୍କୁରୁ “ ଆ ବେ (ଘୋଷାରି ନେଇ ଯାଏ) 

ଚଂପେଇମା - (କାନ୍ଦିଲେ) ଆଗୋ ଟଂପେଇ ବା 
ନୂଣ ଟୁପେ ନାଗି ଜିଅଲ ଗଲୁ ଲୋ ଚଂପେଇ ବା 
ପୁଲିସି ସାଂଗରେ ଭଗାରି ହେଲୁ ଲୋ ଟଂପେଇ ବା 
ଢିଅଲ ଖାନାରେ ଖାଇବୁ କିସ ଲୋ ଚଂପେଇ ବା 
ତୋତେ ଛାଡି ଦେଇ କରିମି କିସ ଲୋ ଟଂପେଇ ବା 
ଝାଡା ବାନ୍ତି ଖାଉ ବଅଁଶଟାକୁ ତୋ କିଣା ଭଣ୍ଡାରି 
ଶାଗୁଣା ନ ଛୁଉଁ ମାଆଁଶଟାକୁ ତୋ କିଣା ଭଣ୍ଡାରି 
ଛାତିରେ ତୋହର ବଜର ପଡୁରେ କିଣା ଭଣ୍ଡାରି 
ଠାକୁରାଣି ଆସି ତୋ ମୁଣ୍ଡ ମୋଡରେ କିଣା ଭଣ୍ଡାରି 


(ଏମିତି କାନ୍ଦୁ କାନ୍ଦୁ ଅଧାର) 
Ces D 
( ଭାଗବତ ଘର) 


ଓଝା - ନାକରା କଥା ହେଇଗଲା ମିଶ୍ରେ! 

ମିଶ୍ରେ - ଗାଁରେ ଚଡକ ପଡିଗଲା ବୋଲି ଜାଣ 

ଘଡେଇ - ଆରେ ଛାଡ, ଏମିତି କେତେ କେଶ୍‌ ଆମ୍ଭେ ଦେଖୁଅଛୁ | 
ନଉ, ନେଇ ନେଇ ଯିବ କୁଆଡେ ? କୁଉଟୁରେ ତ ହାଜର 
କରିବ । ଆରେ ଆମ୍ଭଙ୍କୁ ଢେର ମାମଲତ ଜଣା | 

ମିଶ୍ରେ - ହଁ ତମେ ସବୁବେଳେ ସହର କଚିରୀ ଯାଉଚ 

ଘଡେଇ - ଉକୀଲ ଅବଦୁଲ ଶୁଭାନ ଖୀ | ଭାରି ନା ଡାକ। ତାଙ୍କ 
ସାଙ୍ଗେ ଆମର ଦୋସ୍ତି ଅଛି | ସିଏ କେତେ ନା କେତେ 
କେଶ୍‌ କୁ ଡିସ୍‌ ମିସ୍‌ କରି ଦେଇଛି। 


HKD 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟରୂଫ 


ଓଝା - ସବୁ ହବ ଯେ... କେଶ୍‌ ପାଇଁ ଟଂକା ଟୁକର ଲୋଡା ହବନି ? 

ମିଶ୍ରେ - ହଁ କଉଡି ଅସଲ | ସିଏ ଫେଏରେ କୁଉଟୁ କଚିରୀ ମାମୁଲା | 
କଉଡି ନ ଦେଖୁଲେ ବାପ ପୁଅକୁ ଚିହ଼ିବନି | 

ଘଡେଇ - ତା ବୋଲି ଗାଁର ପୁଅଟାକୁ ଭସେଇ ଦବା ? ଗାଁରୁ ଭେଦା 
ଉଠିବ । 

ଓଝା - ହଁ ଭେଦା ଉଠିଲେ ହବ। 

ଘଡେଇ - ଆରେ ହଗରା ମକୁରୁ ଯାଅ ¦ ଗାଁରୁ ଭେଦା ଉଠେଇ ଆଣ।| 
କାଲି କୁଉଟୁରେ ପେଶ୍‌ ହେଲା ମାତ୍ରକେ ଆମ୍ଭ ତରଫ 


ଓକୀଲ ହାଜର ହେବେ | 
ସମସ୍ତେ - ହଁ ହଁ। 
ଘଡେଇ - ଆରେ ଆମ ଗାଁ ସାରା ତ ନିମକ ଚୂର | ଆଜି ରାମା ଗଲା 
କାଲି ଦାମା ଯିବ । 


ମକରା - ଆଜ୍ଞା ସେ ଦାମାଟାତ ଅସଲ। 
ହଗୁରୁ - ହଁ ପା, ମୁଁ ନିଜେ ଦେଖୁଛି ସିଏ ପୂଲିସିକି ଡାକି ଆଣି ରାମା 


ଘରେ ଢୁକେଇ ଦେଲା| 
ମିଶ୍ରେ ଓ ସତେ ନା କିସ ? 
ଓଝା - ହଁ ହେଇଥ୍‌ବ। ସେଟାର ଗତିବିଧ୍‌ କିଛି ଭଲ ଦିଶୂନି। 


ଘଡେଇ - ହଉ ହଉ ମାମଲାଟା ଆଗ ଫଏସଲା ହେଇଯାଉ, ତାପରେ 
ଦାମାକୁ ଦେଖୁବା | ମିଶ୍ରେ, ଓଝେ ଟିକେ ପାଞ୍ଜି ଦେଖ ଅମୃତ 
ବେଳାରେ ବାହାରିବାକୁ ପଡିବ | 

ସମସ୍ତେ - ହଁ ହଁ। (ଅଂଧାର) 


Catto 


1/୪୭ // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଜିଣା ଜଣାଣ 


(ରାସ୍ତାରେ ରାମା ବନ୍ଧାହୋଇ ଦିଗବାର ଦ୍ଵାରା ଟଣା ହୋଇ 
କଚିରୀ ଅଭୀମୂଖେ ଯାଆନ୍ତି । ଆଗେ ଆଗେ କିଣାରାମ 
ଡ୍ରେସ୍‌ ପିନ୍ଧି ଛାତି ଫୁଲେଇ ଚାଲିଥାନ୍ତି ) 

ଆରେ ଶଂକୁରୁ ଚଞ୍ଚଳ ଚାଲ, ପହିଲା କଚିରୀରେ ହାଜର 
ହେଇତେ ହବ । 

ହଜୁର ( ଘୋଷାରି ନିଏ, ଅଂଧାର) 

( Left zone ପେସ୍କାର ଘର, କିଣା ବସି କଣ ଭାବୁଥାଏ ¦ 
ଦୂରରେ ଶଂକୁରୁ ହାତ ଯୋଡି ବସିଥାଏ | ) 

ଦିଗବାର ? 

ହଜୁର ( ଉଠିପଡେ ) 

ମାମଲାର ତାରିଖ ପଡିଲା ପାଞ୍ଚ ତାରିଖ ଶୁକ୍ରବାର | 
ଆଞ୍ଞା 

ମାମଲାର ତାରିଖ ଆଜି ଲଗାଏତ ଚାରିଦିନ । ଆଜି 
ଦିନଟାତ ଗଲା | ତାରିଖ ଦିନ ମାମଲା ପଡିବ। ମଝିରେ 
ଯୋଡେ ଦିନ । ଫାଣଶ୍ରିକି ଯାଇ ଆସି ହବ ନାହିଁ। 

ନାହିଁ ହଜୂରେ 

ଏଇଠି ପେସ୍କାର ହଜୁରଙ୍କ ବସାରେ ରହିଯିବା 

ହଜୁରଙ୍କ ଯାହା ଇଛା (ଏହି ସମୟରେ ବାହାରୁ ରଥେ ଆସନ୍ତି) 
ସେଇଠି ଦୂରେଇକି ବସ ହୁକୁମ ହେଇପାରେ 
ହରିବୋଲ), ପେସ୍କାର ବାବୁଙ୍କର ମଂଗଳ ହେଉ | ଜୟ 
ଜୟକାର ହେଉ | ( ପେସ୍କାର ବାହାରି ଆସିଲେ) 

ଆସିବା ହେଉନ୍ସ ରଥେ ଗୋସେଇଁ, ଆସିବା ହୁଅନୁ | 
ସର୍ବାରିଷ୍ଟ ଶାନ୍ତି ରସ୍ତୁ । 

କେତେବେଳେ ଆସିଲେ ? 

ଆମ୍ଭେ ହାଟ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ ଆସିଥୁଲୁ | ଭାବିଲୁ ଠାକୁର 


1 CF // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟନୂଫ 


ପେସ୍କାର - 
ରଥୈ - 


ପେସ୍କାର - 
ରଥୈ - 


କିଣା - 
ରଥେୈ - 
ଜିଣା - 
ରଥେ - 
ଜିଣା - 
ରଥେ - 
ପେସ୍କାର - 
ରଥେ - 
ପେସ୍କାର - 
ରଥେୈ - 
ପେସ୍କାର - 


ରଥେୈ - 


ଦେଖା କଦଳୀ ବିକା ଏକସଙ୍ଗେ କରିଦେଇ ଯିବୁ 
ଭଲକଥା ଆସନ୍ଧୁ। ଆଉ ଗାଆଁରେ ସଚୂ ଭଲତ ? 

ହଁ ଚାଲିଛି | ଆମ୍ଭେ ଥ୍ବା ଯାକେ ଗ୍ରାମରେ ଅମଙ୍ଗଳ 
ହେବନି , ସଭିଏଁ କୁଶଳରେ ଥୂ୍ବେ | ଆଚ୍ଛା ପେସ୍କାରେ ଆଜି 
ଆମ୍ଭଙ୍କୁ କିଛି କିଛି ନୂଆ ନୂଆ କେମନ୍ତ ଲାଗୁଛି । 

ନାଇଁ ଗୋସେଇଁ, ଢେର ଦିନ ହେଲା ପାଦ ପଡିନିତ। 
ଆରେ ସେ ପିଣ୍ଡାରେ କିଏ ବସିଚି କିଣା ନା ? ହଁତ ଆଜି 
କିଆଁ ଉଠୁ ନାଇଁ । ପାଦ ପଖାଳିବାକୁ ଜଳ ମୁନ୍ଦିଏ ଆଣୁନି ? 
ରେ କିଣା, କିଣୁ ରେ କିଣା ଯା ପାଣି ଢାଳେ ଆଣ ଗୋଡଟା 
ଧୋଇଦେ | 

(ରାଗରେ ରଥଙ୍କୁ ଚାହିଁ ଦିଗବାରକୁ ଚାହିଁବାରୁ ଦିଗବାର ଉଠେ) 
ବେ କିଣା | ବସିଛୁ କିସ ! ଶୁଭୁନିକି ? 

କି ଅଖାଡୁଆ ଗୁସେଇଁ ହେ ତର ସହୁନାହିଁ। 

କିସ ବୋଇଲୁ ? କିସ ବୋଇଲୁ ? ଅଖାଡୁଆ ! ହଇରେ ଭଣ୍ଚାରି। 
କିସ କହୁଚ ? 

କିସ କହିଲୁ ହାରାମଜାଦା 

ଥୟ ଧରନ୍ତୁ ଗୋସେଇଁ, ଆମ୍ଚେ ପାଣି ଆଣୁଛୁ | 

କାହିଁକି ହୋ! ତମେ କିସ ସେ କିଣାର ଚାକର ? 

ନାଇଁ ଗୋସେଇଁ, ସିଏ ଆଉ ଏଠି ଚାକିରୀ କରୁନି । 

ଆଉ ? 

ସିଏ ଏବେ ପୁଲିସ୍‌ କନେଷ୍ଟବଳ ହେଇଛି, ଲୁଣ ଚୋର 


ଗୁଟେ ଧରି ଆଣିଛି। 


କିଣୁ ବାରିକ ଫେଏରେ ପୁଲିସି ହେଇଚି । ଏହିକି ଏତେ ? 

କାଲିକା ମେଞ୍ଚଡ ଟୋକା, ଆଢି ଦିମାକ ଦେଖଉଛୁ | ହଉ 

କହି ଦେଲି ପୂନର୍ମୁଷିକ ଭବଃ ! ଅଂଧାର 
Cast 


RANT 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଜଣା ଉଖାର 


ଫକୀରମୋହନ - ଆଜି ମାମଲାର ତାରିଖ | ହାଜତ ଆସାମୀ ସବୁ 
ଚଲାଣ ହୋଇଆସି ନାଜର ଖାନାରେ ମହଜୁଦ ¦ ଗୋପାଳ 
ଘଡେଇ ଭାରୀ ପାରିବାର ମାମଲତକାର କିଛି ଅଣ୍ଟାଗୁଞ୍ଜା 
ଦେଇ ହାଜତି ଜାଏଗା ଦୁଆର ଯାଏଁ ଗଲେ | ରାମାକୁ 
ଇସାରା କଲେ | ରାମା ହାଜତରେ ରହି ଘାବରେଇ 
ଯୀଇଥୂଲା | ତାହାକୁ ସେହି ଅବସୁ୍ରେ ହାକୀମଠାକୁ 
ଆଣିଥ୍‌ଲେ କଣ କରିଥାନ୍ତା ଆମ୍ଭଙ୍କୁ ଅଜଣା ମାତ୍ର ରାମା 
ମଫସଲି ଭଣ୍ଡାରି ହେଲେ କଣ ହେବ ପଣ ପଣ ଗସ୍ତ 
ହାକିମଙ୍କୁ ବେଠିରେ ଖ୍‌ ଅର କରି ଅମଳ କାଟିଲାଣି | 
ଘଡେଇକି ଦେଖ୍‌ ଖୁବ୍‌ ହେମତ ବାନ୍ଧିଲା! ମୁଣ୍ଡ ହାତ 
ହଲେଇ ଠାରର ଜବାବ କଲା | ବାସ୍‌ ସେଇଠୁ ଘଡେଇ 
ଯାଇ ଉକୀଲ ଅବଦୂଲ୍‌ ଶୁଭାନ ଖୀକୁ ଆସାମୀ ପକ୍ଷର 
ଉଚ୍କାଲତ ନାମୀ ଦେଇ ଦେଲେ ତାପରେ ହେଲା ଡାକରା | 
ଡାକରା - କନେଷ୍ଟବଳ କିଣାରାମ ସିଂ ହାଜର ହୈ (୩ଥର ) 
( ସୂତ୍ରଧର ଜୋନ୍‌ ଲିଭିଗଲା। କୋର୍ଟ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ । 
କୋର୍ଟରେ ଜଜ୍‌ , ଓକିଲ, ପେସ୍କାର ଥାଆନ୍ତି | 
ଆସାମୀ କାଠଗଡାରେ ରାମ ବାରିକ ଥାଏ | କିଣା 
ଆସେ ସଲାମ ଠୁଙ୍କି ସାକ୍ଷୀ ବାକ୍ଧକୁ ଯାଏ ) 
ପେସ୍କାର - ଏ ଗୀତା ଉପରେ ହାତ ରଖୁ କୁହ ( କିଣା ହାତ ରଖେ )ଏ 


ଗୀତା ଛୁଇଁ କହୁଛୁ 
କିଣାଓ ଏ ଗୀତା ଛୁଇଁ କହୁଛୁ 
ପେସ୍କାର - ଆମ୍ଭେ ଯାହା କହିବୂ ସତ କହିବୂ 
କିଣା - ଆମ୍ଚେ ଯାହା କହିବୁ ସତ କହିବୁ 


ପେସ୍କାର - ସତ ସିବା ମିଛ କହିବୁନି ( ପେସ୍କାର ବସନ୍ତି ) 
କିଣା ଓ“ ସତ ସିବା ମିଛ କହିବୂନ 


1 8° // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟରୂଯ 


ହାକିମ - 
ଜିଣା - 
ହାକିମ - 
କିଣା - 
ହାକିମ - 


ପେସ୍କାର - 


ହାକିମ - 
କିଣା - 


ସ. ଓକିଲ - 


କିଣା - 


ସ. ଓକିଲ - 


କିଣା - 


ସ. ଓକିଲ - 


ଜିଣା - 


ସ. ଓକିଲ - 


କିଣା - 


ସ. ଓକିଲ - 


ତୁମ୍ଭ ନାମ ? 

ହଜୁର ଶ୍ରୀ କିଣାରାମ ସିଂଘେ 

ବାପ ନାମ ? 

ହଜୁର ଗୁବିନ୍ଦ ବାରିକେ | 

ତାଜୁବ କଥା | ବାପ ବାରିକ, ପୁଅ ସିଂଘେ | ପେସ୍କାର ଇଏ 
କିସ ହାଲ ? | 

ହଜୁର ଧର୍ମବତାର ମୁଦେଇ କିଣାରାମ ସିଂଘେ ଭଣ୍ଡାରି 
ଜୁଳରେ ଜନ୍ଧିଛନ୍ତି । ତେଣୁ ତାହାର ବାପ ଗୁବିନ୍ଦ ବାରିକ 
ହେବା ବିଧେୟ | ମାତ୍ରକ ମୁଦେଇ ସରକାରୀ କାଗଜରେ 
ନିମକୀ ପୁଲିସି ଭାବେ ବାହେଲ ହେବା ଦିନ ଠାରୁ ନିଜର 
ନାମ କିଣାରାମ ସିଂଘେ ବୋଲୁଛନ୍ତି | ସରକାରୀ 
ନଥୁପତ୍ରରେ ସିଏ କିଣାରାମ ସିଂଘେ| 

ଏ କଥା ସତ୍ୟ ଅଟେ ? 

ହଜୂରେ | 

ତୁମ୍ଭେ କେତେ ବର୍ଷ ହେଲା ନୌକରୀ କଲ ? 

ଜମାରୂ ତ ତିନି ମାସ ହେଲା ହଜୁରେ। 

ଏହି ନୌକରୀ କାଳରେ ତୁମ୍ଭେ କେତେ ଜଣ ଲବଣ ଚୋର 
ଧରିଅଛ ? 

(ହାତରେ ଗଣି ଗଣି) ତିନି ତିନି ଛଅ ତିନି ନଅ ଜଣ। 
କେତେ ଜଣ ଦୋଷୀ ପ୍ରମାଣ ହୋଇଛନ୍ତି ? 

ଆଜ୍ଞା ହଜୂରେ ଜଣେ ହେଲେ ବି ଖଲାସ ହେଇ ନାହାନ୍ତି। 
ସମସ୍ତେ ମିଆଦ ଭୂଗୁ ଅଛନ୍ତି। 

ଆଚ୍ଛା ଆସାମୀ ରାମା ବାରିକ କଣ ଲୁଣ ମାରେ ? 

ଆଜ୍ଞା ହଜୂରେ ବରାବର ମାରେ । 

ରାମା ଯେଉଁ ଦିନ ଗେପ୍ତାର ହେଲା ସେ ଦିନ ସେ ଲୁଣ 


ମାରୁଥୁଲା ? 


/ ୫୧ // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଜିଣୀ ଉଖାରି 


କିଣା - ହିଁ ହଜୂରେ ଗୁଟେ ହେଁ ବଡ ଧାନ ଉଶଷ୍ପନା ହାଣ୍ଡିରେ ହାଣ୍ରିଏ 
ପାଣି ନେଇ ଲୁଣ ମାରୁଥୁଲା | 

ସ. ଓକିଲ - କେଉଁଠାରେ ମାରୁଥିଲା ? 

କିଣା ଓ ଆଞ୍ଞା ହଜୁରେ; ତା ଘର ମଝିବାହାରେ ଅତି ଗୁପତରେ 
ଗୁଟେ ଚୁଲି କରି ସେଇଠି ଲୁଣ ମାରୁଥୁଲା | 

ସ. ଓକିଲ - ସେ ଲୁଣ ମାରିବା ତୁମ୍ଭେ ଦେଖୁଅଛ ? 

କିଣା ଓ ଜୀ ହଜୁର। 

ସ. ଓକିଲ - ଇଓର ଅନର ସାର୍‌, ମୁଦାଲା ରାମା ବାରିକ ଚୋରାରେ 
ଲୁଣ ମାରୂଥବା ସମୟରେ କନେଷ୍ଟବଳ ଦ୍ଵାରା ଗ୍ରେପ୍ତାର 
ହେଇଅଛି। ତେଣୁ ସେ ଏହି ମାମଲାରେ ଦୋଷୀ ଅଟେ | 
ତାକୁ ସଜା ମିଳିବା ଚାହିଁ 

ହାକିମ - ମୁଦାଲା ତରଫ ଓକିଲ ମହାଶୟଙ୍କର କିଛି ଜେରା କରିବାର 
ଅଛି ? 

ମୁ. ଓକିଲ - ଜୀ ହଜୁର 

ହାକିମ - ଜେରା କରନ୍ତୁ। 

ମୁ. ଓକିଲ - ଆଛୁ କିଣାରାମ, ତୁମ୍ଭେ ତିନିମାସ ନୌକରୀ କରିଅଛ | 
ଏହି ତିନି ମାସ ନୌକରୀ କାଳରେ ତୁମ୍ଚେ ତିନି ତିନେ 
ନଅ ଜଣ ଲବଣ ଚୂରଙ୍କୁ ପାକଡ କରି ଜିଅଲ ଦେଇଅଛ। 

କିଣା ଓ ଆଞ୍ଜା ହଜୁର | 

ମୁ. ଓକିଲ - ଚଳନ୍ତି ମାସ ବି ତୁମ୍ଭେ ଆଉ ତିନି ଜଣ ଚୂରଙ୍କୁ ପାକଡ 
କରିବ ? 

କିଣା - ହିଁ ଆଜ୍ଞା ହଜୁର 

ମୁ. ଓକିଲ - ହଁ ଏକଥାତ ଆଗରୁ ଛିଶ୍ି ଯାଇଛି । ମାସକୁ ତିନିଜଣ 
ଗରୀବ ପାଣ ହାତରେ ପଟ୍ଟା ଲୁଣ ଧରି ଫାଣ୍ଡିରେ ହାଜର 
ହେବେ ଏବଂ ତୁମ୍ଭେ ତାହାଙ୍କୁ ଚଲାଣ ଦେବ | 


1 89 // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟୟରୂଯ 


=») 


ଣା - ହଁ ହଜୁରେ (ମନେ ପଡେ) ହଜୁର ? 

. ଓକିଲ - ଆଛା କିଣାରାମ; ମକରାମପୁର ଗ୍ରାମବାସୀ ମାନେ ଜବାବ 
ଅନୁସାରେ ତୁମ୍ଭ କଥା ବୂଝୁଛନ୍ତିତ ୨? ` 

କିଣା - ହଜୁର ଆମ୍ଭ କଥା... ? 

ମୁ. ଓକିଲ - ହଁ, ଓ ଏ ମାସ ସିନା ଏ ରାମାଟା ଗଡବଡ କରି ପକେଇଲା, 

ନହେଲେ ରାମା ବି ଢେର କଥା ବୂଝୁଥ୍ଲା। 

କିଣା - ନାଇଁ ଆଜ୍ଞା ରାମା କିଛି କରୁ ନଥୁଲା 

ମୁ. ଓକିଲ - ଓ ହୋ ରାମା କରୁ ନଥଲା, ଦାମାଟାତ କରୁଥଲା 

କିଣା - ହଜୁରେ। 

ମୁ. ଓକିଲ - ଆଚୁ। ଗୀ ବାଲା ତୁମ୍ଭ ଖାନା ପିନା କଥା ଠିକ ଭାବେ 


9 


ବୁଝୁଥିଲେ ? 

କିଣା - ନାଇଁ ହଜୂରେ। 

ମୁ. ଓକିଲ - ତୁମ୍ଭଙ୍କୁ ଗା ବାଲା ମାସକୁ ପାଗିଟି ଖରଚ ବାବଦ ଚାରିଟଂକା 
ଦଉଥୂଲେ ? 

କିଣା - ନାଇଁ ହଜୁର ମିଛ କଥା 


ମୁ. ଓକିଲ - ମିଛ କଥା ? ଗଲା ମାସ ଗୋପାଳ ଘଡେଇ ତୁମ୍ଭକୁ 
ଚାରିଟଂକା ଦେଇ ନାହାନ୍ତି ? 


କିଣା - ନାଇଁ ଆଜ୍ଞା, ସେତ ଦି'ଟଂକା ଦେଲେ ଚାରିଟଂକା ଦେଲେ 
କେତେବେଳେ ? 

ମୁ. ଓକିଲ - ଦି ଟଂକା ଦେଇଛନ୍ତି ତାହାଲେ ? 

କିଣା ଓ ହଜୁର 


ମୁ. ଓକିଲ - ଇୟୋର ଅନର୍‌ ସାର୍‌ | ମୁଦେଇର ଏହି ବୟାନକୁ ନଥୂରେ 
ତଦ୍‌ବୀର କରାଯାଉ | ଆଛୁ। ଯେଉଁଦିନ ରାମା ଗ୍ରେପ୍ତାର 
ହେଲା ସେଦିନ ସେ କିସ କରୁଥଲା ? 

କିଣା - ଲୁଣ ମାରୁଥଲା। 


// ୫୩ // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ମୁ. ଓକିଲ - 


କିଣା - 


ମୁ. ଓକିଲ - 


କିଣା - 


ମୁ. ଓକିଲ - 


କିଣା - 


ମୁ. ଓକିଲ - 


କିଣା - 


ମୁ. ଓକିଲ - 


କିଣା - 


ମୁ. ଓକିଲ - 


କିଣା - 


ମୁ. ଓକିଲ - 


କିଣା - 


ମୁ. ଓକିଲ - 


କିଣା - 


ମୁ. ଓକିଲ - 


କିଣା - 


ନିଣା ଜଣା 


ସେ ଲୁଣ ପାଣି ବରାମଦ୍‌ ଅଛି। 

ନାଇଁ ହଜୁର ! ଆମ୍ଭକୁ ଦେଖ୍‌ ସେ ବଦମାଏସ ପାଣି ସବୁ 
ନଳା ମୁହଁରେ ଢାଳି ଦେଲା। 

ଆସାମୀ ଯେ ଲୁଣପାଣି ନଳା ମୁହଁରେ ଢାଳିଦେଲା ତୁମ୍ଭେ 
ଦେଖୁଅଛ ? 

ହଜୂର 

ସେ ଲୁଣ ପାଣି ଢାଳିଦେଲା କି ଭଲ ପାଣି ଢାଳି ଦେଲା 
ତୁମ୍ଭେ କିପରି ଜାଣିଲ ? 

ଆମ୍ଭେ ମାଟି ଚାଖୁ ଦେଖୁଲୁ ଲୁଣିଆ ଲାଗିଲା । ସେଇ ନାଗି 
ସେଇ ମାଟି ବରାମଦ୍‌ କରି ଆଣିଅଛୁ | 

ତୁମ୍ଭେ ମାଟି ଚାଖ୍ଅଛ ? 

ହଁ 

ଲୁଣିଆ ଲାଗିଲା 


1D, 


ବର୍ଭମାନ ଆଉଥରେ ଚାଖୁଲ 

(ଚାଖୁ) ହଁ ଲୁଣିଆ ଲାଗୁଅଛି। 

ଆଉଥରେ ବେଶିକରି ଚାଖ 

(ରାଗରେ ମେଓ ମାଟି ପାଟିରେ ପୁରାଏ ଏବଂ ଥୁ ଥୁ 
କରି ଫିଙ୍ଗେ ) ଦେଖ ଦେଖ ମାଟି ସବୁ ଲୁଣିଆ ଲାଗୁଅଛି | 
ଆଚ୍ଛା ଯେଉଁ ନଳାରୁ ମାଟି ବରାମଦ କଲ ତାହା ଘର 
ଭିତରେ ନା ବାହାରେ ? 

ନାଇଁ ହଜୁର ଘର ଭିତରେ ଗୁପତର ଚୁଲି ପାଖରେ ନଳା ଅଛି 


= = ~~ 


ଆଛ୍ଛା ରାମା ଘରେ କେହି ତିରିଲା ଲୋକ ଥୁବାର ତୁମ୍ଭେ 
ଦେଖୁ୍‌ଅଛ ? 


ହଁ ହତୃରେ ରାମାର ନିଜ ତିରିଲା ଅଛି। 


1 B8୪ fl 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟରୂଫ 


ମୁ. ଓକିଲ - ( ହସି) ଅଛିତ ? ହଉ ଏବେ ଯାଅ | 


(ବାହାରେ ଡାକ ଶୁଭିଲା ଶଂକୁରୁ ମଳିକ ହାଜର ହୈ 
(୩ ଥର) ଶଂକୁରୁ ସାକ୍ଷୀ ବାକ୍ଧକୁ ଆସେ) 


( ପେସ୍କାର ଆସନ୍ତି ) 
ହାକିମ - ତୋର ନାମ ? 
ଶଂକୁରୁ - ଶଂକୂରୁ ମଳିକ 
ହାକିମ - ବାପ ନାଁ 
ଶଂକୂରୁ - ମକୂରୁ ମଳିକ 
ହାକିମ - ଘର 


ଶଂକୁରୁ - ମକରାମପୂର 

ସ. ଓକିଲ - କନେଷ୍ଟବଳ କିଣାରାମ ସିଂ, ଆସାମୀ ରାମାକୁ ଗ୍ରେପ୍ତାର 
କଲାବେଳେ ତୁ ସାଙ୍ଗରେ ଥୂଲୁ ? 

ଶଂକୂରୁ - ଆଜ୍ଞା ହଜୁରେ। 


ot 


ସ, ଓକିଲ- ଆସାମୀ ରାମା ଲୁଣ ମାରିବା ପାଇଁ ହାଣ୍ଡିରେ ଦହପାଣି 


ରଖ୍ଥୁଲା ତୁ ଜାଣୁ ? 
ଶଂକୂରୁ- ଆଜ୍ଞା 
ସ. ଓକିଲ - ଆସାମୀ ଲୁଣ ମାରେ ? 
ଶଂକୁରୁଓ ଅଞଜ୍ଞା ହଁ 


ସ. ଓକିଲ - ଇୟୋର ଅନର୍‌ ସାର୍‌ | ମୁଦେଇ ପକ୍ଷର ସାକ୍ଷୀ ଶଂକୂରୁ 
ମଳିକର ଏହି ବୟାନକୁ ନଥ୍‌ରେ ତଦବିର କରାଯାଉ | 

ମୁ. ଓକିଲ - ଆଛୁ। ଶଂକୁରୁ | ରାମା ଯେଉଁ ଦିନ ଗ୍ରେପ୍ତାର ହେଲା ସେ 
ଦିନ ସେ ଲୁଣ ମାରିଥୁଲା ? 

ଶଂକୂରୁ - ଆଞଜ୍ଞା ହଜୁର 

ମୁ. ଓକିଲ - ସେ ମରା ଲୁଣ ତୁ ଦେଖ୍ଅଛୁ ? 


// ୫୫ // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଶଂକୁରୁ - 


Ca 


. ଓକିଲ 
କୁରୁ - 
ମୁ. ଓକିଲ 
ଶଂକୁରୁ - 


ହାକିମ - 


ଶଂକୁରୁ - 


ହାକିମ - 


ରାମା - 
ହାକିମ - 
ରାମା - 
ହାକିମ - 
ରାମା - 


ହାକିମ - 
ରାମା - 


ହାକିମ - 
ରାମା - 
ହାକିମ - 


ଜିଣା ଉଣାଣ 


ନାଇଁ ହଜୁର, ସେ ମାରି ସାରିଲା ଆଗରୁ ଜମାଦାରେ ତାକୁ 
ଧରି ନେଲେ ସେ ଆଉ ମାରି ସାରିବ କେତେବେଳେ ? 
ସିଏତ ଜମାଦାରଙ୍କୁ ଦେଖୁ ପାଣିସବୂ ନାଳରେ ଢାଳିଦେଲା।| 
- ରାମାଯେ ଲୁଣି ପାଣି ଢାଳିଦେଲା ତୂ ପାଖରେ ଥାଇ ଦେଖୁଛୁ ? 
ନାଇଁ ହଜୁର ମୁଁ ଗଲା ବେଳକୁ ସେ ଢାଳି ସାରିଥୁଲା | 

- ସେ ଲୁଣି ପାଣି ଢାଳିଦେଲା ବୋଲି ତୂ କେମିତି ଜାଣିଲୁ ? 
ଜମାଦାରେ କହୁଥଲେ ଶୁଣିଅଛି | 

ରାମା ଲୁଣ ମାରିବା ତୂ ନିଜେ ଦେଖୁଛୁ କି ନା ? 

ନାଇଁ ହଜୁରେ ! 

ହଉ ଯା- ଆସାମୀ ରାମା ବାରିକ ତୁମ୍ଭେ ସରକାରୀ ହୁକୁମ 
ନାମାକୁ ବେଖାତିର କରି ଲବଣ ମାରୁଥଲ | ତୂମ୍ଭ ବିରୁଦ୍ଧରେ 
ଏହି ଅଭିଯୋଗ ହୋଇଅଛି । ତୁମ୍ଭେ ଦୋଷୀ କି ନିଦୌଷ ? 
ହଜୁର ମୁଁ ନିର୍ଦୋଷୀ 

ତୁମ୍ଭେ ଲବଣ ମାରୁଥୂଲ କି ନା ? 

ନା ହଜୁର 

ତେବେ କି ସକାଶେ ପୁଲିସି ତୁମ୍ଭଙ୍କୁ ଚଲାଣ ଦେଲା ? 
ଆଜ୍ଞା ହଜୁରେ | ମୁଁ ଜମାଦାରେଙ୍କ ବେଠି ନ କରିବାରୁ 
ସେ ମୋ ହାତରେ ଅଧହାଣ୍ଡିଏ ମାଟିଦେଇ ମତେ ବାନ୍ଧି 
ଘିନି ଆସିଛନ୍ତି। 

ତୁ ଜମାଦାରେଙ୍କ କି ବେଠି କରୁ ? 

ବାସନ ମାଜେ, ଅଁଇଠା ଧୁଏ, ଗୁଡ ଚିପେ, ତୈଳ ମାଲିସ୍‌ 
କରେ। 

ଜମାଦାରେ ତୋତେ କିଛି ଖୁସ୍ମାମା ଦିଅନ୍ତି ? 

ନାଇଁ ହଜୁର, ମତେ ଆଉଲି ମାଗନ୍ତି। 

ତୋହର କେହି ସଫାଇ ସାକ୍ଷୀ ଅଛନ୍ତି 


1 BD {1 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟ 


ରାମା - ହଜୁର 
ମୁ. ଓକିଲ - ଦୂଇ ଜଣ ସଫାଇ ସାକ୍ଷୀ ଅଛନ୍ତି ହଜୁର | 
ହାକିମ - (ସାକ୍ଷୀ ଫାରମ୍‌ ନେଲେ) ସଫାଇ ଗୁହା ପେଶ୍‌ କରାଯାଉ | 
ପେସ୍କାର - ମକରା ବାରିକ ଏକ ନମ୍ବର ସାକ୍ଷୀ ! 
( ବାହାରେ ଡାକରା ହୁଏ ମକରା ବାରିକ ହାଜର ହୈ (୩ଥର) 
(ମକରା ଆସେ ସାକ୍ଷୀ ବାକ୍ସକୁ, ଶପଥ ପାଠ ପରେ) 
ହାକିମ - ତୋହର ନାମ ? 
ମକରା - ଆଞ୍ଞା ହଜୁର, ଅଧମର ନାମ ମକରା ବାରିକ, ବାପନା 
ଚକୁରୁ ଚୁର 
ହାକିମ - ଚକୁରୁ ଚୂର ? 
ମକରା - ହଜୁରେ ମୋ ବା ଛୁଆବେଳେ ଗୁସେଇଁ ବାଡିରୁ ନକ 
ମାରିଚ ଚୂରି କରିଥ୍ଲା| ନିଶାପରେ ତା ନୀଁ ବଦଳେଇ 
ଚକୁରୁ ଚୂର କରି ଦିଆଗଲା | 
ମୁ. ଓକିଲ - ଆଚଛୁ। ମକରା ରାମା ଲୁଣ ମାରେ ? 
ମକରା - ଜମା ନୁହେଁ ହଜୁର ସେ ମୋଟେ ଲୁଣ ମାରେ ନାହିଁ 
ମୁ. ଓକିଲ - ରାମା ଲୁଣ ଆଣେ କେଉଁଠୁ ? 
ମକରା - ଆମେ ସମତେ ହାଟରୁ କିଣି ଖାଉ | ସେ ବି ହାଟରୁ କିଣି 
ଆଣି ଖାଏ 
ମୁ. ଓକିଲ - ରାମା ହାଟରୁ ଲୁଣ କିଣି ଖାଏ, ତୁ ନିଜେ ଦେଖ୍ଅଛୁ ? 
ମକରା - ଆଜ୍ଞା ହଜୁର, ମୁଁ ମୋ ନିଜ ଆଖୁରେ ଦେଖ୍‌ଅଛି। 
ସ. ଓକିଲ - ରାମା ତାହାଲେ ହାଟରୁ ଲୁଣ କିଣି ଆଣି ଖାଏ | 
ମକରା - ଆଅଞଜ୍ଞା 
ମୁ. ଓକିଲ - ତାହାଲେ ସେ ଲୁଣ ମାରିଲା କାହିଁକି ? 
ମକରା - ମିଛ କଥା ହଜୁରେ ରାମା ଲୁଣ ମାରି ନାହିଁ। 
ସ. ଓକିଲ - ତାହାଲେ ପୁଲିସି ତାକୁ ଗ୍ରେପ୍ତାର କଲା କାହିଁକି ? 


.// ୫୭ |/ 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ମକରା - 


କିଣା - 
ହାକିମ - 


ଜିଣୀ ଜଣା 


ଆଞ୍ଞା ହଜୂରେ, ରାମା ଜମାଦାରେଙ୍କ ଅଂଇଠା ବାସନ ନ 
ମାଜିବାରୁ ଆଠ ଦିନ ତଳେ ଜମାଦାରେ ତା ଉପରେଭାରୀ 
ଖସ୍ତା ହେଇଥୁଲେ ¦ ତାକୁ ଢିଅଲ ଦେବାକୁ କହିଥୂଲେ | 
ସେଇନାଗି ରାମାକୁ ବାନ୍ଧି ପକେଇ ତାକୁ ଢେର ମାରିଲେ। 
ମିଛ କଥୀ ମିଛ କଥା ହଜୁର | 

ଅର୍ଡର ଅର୍ଡର 


ସ. ଓକିଲ - ଆଛୁ ମକରା ରାମାକୁ ଜମାଦାରେ ପିଟିଲେ ତୂ କେମନ୍ତ 


ମକରା - 


ଜାଣିଲୁ ? 
ହଜୁର ରାମା ବିକଳରେ ଛାଟିପିଟି ହେଲା, ବାପାରେ 
ମାଆରେ କହି କହି ଗଡିଲା ତେବେବି ଜମାଦାରେ 


ms ES ~~ 


ଛାଡିଲେନି। ପିଟି ପିଟି ଘଗୁଷାରି ଆଣିଲେ | 


ସ. ଓକିଲ - ରାମାକୁ କନେଷ୍ଟବଳ ମାରିବା ତୁ ନିଜେ ଦେଖୁଅଛୁ ? 


ମକରା - ହଁ ଆଜ୍ଞା ଦି କାନରେ ଶୁଣିଅଛି । 

ସ. ଓକିଲ - ହଉଯା 

ପେସ୍କାର ¬ ଦି ନମ୍ବର ସାକ୍ଷୀ ହଗ୍ର ସାମଲ ( ହଗୁ ଆସେ ) 

ହଗୁରୁ - ( ଶପଥ କରିବା ପୂର୍ବରୁ ହାତ ଯୋଡି) ଆଜ୍ଞା ହଜୁରେ | 
ମା ବାପ | ଆମ୍ଭ ନା ହଗୁରୁ ସାମଲ। ମାଫି ଦିଅନ୍ତୁ ହଜୂରେ 
ଆମ୍ଭେ କେବେ ମିଶଲ ଚଢିନୁ | ଏ ମିଶଲ ଦେଖ୍‌ ଆମ୍ଭ 
କଛା ହୁଗୁଳି ଯାଉଛି ହଜୁରେ ! ଆଉ ଠିଆ ହେଇ ପାରୁନି । 
ଲୁଗାପଟା ଖରାପ ହେଇଯିବ ହଜୁରେ | ଆଜ୍ଞା ମୋତେ 
ଛାଡି ଦିଅନୁ | ମୁଁ ଟିକେ ପୁଖୁରି ଆଡିରୁ ଫେରି ଆସେ 
ସବୁ କଥା କହିମି | ଆଃ ମୋ ପେଟ ଆଃ 

ହାକିମ - 


ଓ ହ ଆରେ ଯା ଯା ଆଓ ସାକ୍ଷୀ ଲୁଡା ନାହିଁ। ଆଜି ପାଇଁ 
ଅଦାଲତ ମୁଲତବୀ ରହିଲା ! ଆସାମୀ ସାତ ତାରିଖ ଦିନ 
ଓକିଲମାନେ ଜବାବ ଦାଖଲ କରିବେ । 


HBr 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟରୂ 


( ଲାଇଟ୍‌ ଯାଇ ଲାଇଟ୍‌ ଆସେ ) 
ସ. ଓକିଲ - ଇୟୋର ଅନର୍‌ ସାର୍‌ | ମୁଦେଇ କନେଷ୍ଟବଳ କିଣାରାମ 
ସିଂଘେ ଓ ସଫେଇ ସାକ୍ଷୀ ଶଂକୁରୁ ମଳି କର ବୟାନ 
ଅନୁସାରେ ଏହା ସଫା ସାବିତ୍‌ ହୋଇ ଅଛିଯେ ରାମା 
ଚୋରାରେ ଲବଣ ମାରୁଥ୍ଲା ଏବଂ କନେଷ୍ଟବଳ 
କିଣାରାମକୁ ଦେଖୁ ସେ ଲୁଣ ପାଣି ନଳା ମୁହଁରେ ଢାଳି 
ଦେଇଥୁ୍ଲା | ବରାମଦି ମାଟି ଚାଖୁ ପ୍ରମାଣ ହୋଇ ଅଛି 
ଯେ ରାମା ଦୋଷୀ | ଲୁଣ ମରା ଆଇନ ଅନୁସାରେ ତାକୁ 
କଠିନ ସଜା ମିଳିବା ପାଇଁ ହୁକୁମ ହେଉ। 
ମୁ. ଓକିଲ - ଇୟୋର ଅନର୍‌ ସାର୍‌ | ଏ ମାମଲା ତମାମ ଝୁଠା ଓ ଫରେବ | 
ଦ୍ବିତୀୟ ନଥୁରୁ ସଫା ପ୍ରକାଶ ମୁଦାଲା ହାଟରୁ ଲୁଣ କିଣି 
ଆଣି ଖାଏ | ସୁତରାଂ ତାହାର ଲୁଣ ମାରିବା ଦରକାର ନ 
ଥୁଲା | ନଥ୍‌ ନମ୍ବର ତିନି ଅନୁସାରେ ମୁଦେଇର ସଫେଇ 
ସାକ୍ଷୀ ଶଂକୁରୁ ମଳିକ କହିଅଛିଯେ ଆସାମୀ ଲୁଣ ମାରିବା 
ସେ ଦେଖ୍‌ ନାହିଁ । ଅବଶ୍ୟ ମୁଦେଇ ଯେଉଁ ବରାମଦି ମାଟି 
ଦାଖଲ କରଛନ୍ତି ତାହା ମୁଦାଲା ନାଳ ମୁହଁରୁ ଆଣିଥ୍‌ବା 
ସତ୍ୟ ଅଟେ । ସେ ମାଟି ଯେ ଲୁଣିଆ ଲାଗୁଛି ଏହାମଧ୍ୟ 
ସତ୍ୟ | ଖାଲି ଯେ ଲୁଣିଆ ଲାଗୁଛି ତାହା ନୂହେଁ ସେଥୁରୁ 
ଉଷୁମୁଳିଆ ଗନ୍ଧବି ବାହାରୁଥ୍ବ | ସେ ମାଟି ଲୁଣିଆ 
ଲାଗିବାର ମୁଖ୍ୟ କାରଣ ଏହିକି, ମଫସଲି ତିର୍ଲାମାନେ 
ରାତ୍ରରେ ଭୟରେ ଦାଣ୍ଡକୁ ବାହାରନ୍ତି ନାହିଁ... ମିଶଲରେତ 
ଅଧ୍କା କହିହେବ ନାହିଁ। ହଜୁର ଧର୍ମାବତାର ଯାବତ କଥା 
ସମଖଝି ପାରୂଥ୍ବେ | ସେହି ପାଣି ପଡି ପଡି ମାଟି ଲୁଣିଆ 


HRC 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ହାକିମ - 


ହାକିମ - 


ଜିଣା ଉଣାଣ 


ହୋଇଅଛି ଏକଥା ସତ୍ୟ କି ମିଥ୍ୟା କିଣାରାମ ସିଂଘେ ଓରଫ 
ଭଣ୍ଡାରି ଆଉ ଥରେ ମାଟି ଚାଖୁ ଓ ଙୁଘୁ।( ସମସ୍ତେ ହସିଲେ) 


' ତେଣୁ ହଜୁର ମା ବାପ ଖାମିଦ ଆସାମୀ ନିହାତି ଗରୀବ 


ନିର୍ଦୋଷ, ତାହାକୁ ଖଲାସ ଦିଆଯାଉ ଆଉ ମୁଦେଇ 
ଜିଣାରାମ ସିଂଘେ ମକ୍ରାମପୂର ଫାଣ୍ଡିରେ ବସିକରି କେମନ୍ତ 
ସରକାରୀ କାର୍ଯ୍ୟରେ ଗଫିଲତି କରିଛନ୍ତି ତାହାର ତଦନ୍ତ 
କରାଯାଉ | 
ହଁ ଏହିପରି ଏକ ସମ୍ବାଦ ଆମ୍ଭର ହସ୍ତଗତ ହୋଇଅଛି | 
ଏଥର ଲାଟ୍‌ ସାହେବଙ୍କ ଦରବାରରୁ ନିମକୀ ସାଲତମାମି 
ରିପୋର୍ଟରେ ଏହି ପୁଲିସ୍‌ ବିଭାଗର ଠକାଠକି ମାମଲା 
ପ୍ରସଙ୍ଗ ଦରଜ ଅଛି | ନିମକି ମାହାଲ ଏହି ମାମଲାକୁ 
ଧରିବା ସକାଶେ ଗୁଇନ୍ଦାମାନେ ବେଶ ବଦଳୀ ସମସ୍ତ ଲୁଣା 
ଦାଣ୍ଡି ଅଚଳ ଗସ୍ତ କରୁଛନ୍ତି | ତାଙ୍କ ରିପୋର୍ଟ ମିଳିବା 
ଅପେକ୍ଷାରେ ଆମ୍ଭେ ଅଛୁ | ତେଣୁ ଆସନ୍ତା ଷୋହଳ ତାରିଖ 
ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଏହି ମୋକଦ୍ଦମାର ରାୟ ପ୍ରକାଶକୁ ଘୁଂଚାଇ 
ଦିଆଯାଉଅଛି | 

( ଲାଇଟ୍‌ ଯାଏ ଓ ଆସେ ) 
( ପଢି ଶୁଣାନ୍ତି ) ଓକିଲଙ୍କ ଜବାବ ଓ ଗୁହା ବୟାନକୁ ବିଚାର 
କରି ଆମ୍ଭେ ଆସାମୀ ରାମା ବାରିକକୁ ପ୍ରମାଣ ଅଭାବେ 
ନିର୍ଦ୍ଦୋଶରେ ଖଲାସ ଦେଲୁ | କିଜୁ ଆମ୍ଭ ଇଜଲାସରେ 
ଦାଖଲ ହୋଇଥୁବା ଗୁଇନ୍ଦା ରିପୋର୍ଟରେ କନେଷ୍ଟବଳ 
କିଣାରାମ ସିଂ ନିଜ କର୍ମରେ ଠକପଣ କରିଥୁବା ଲାଞ୍ଚ 
ନେଇଥ୍‌ବାର ଅଭିଯୋଗ ହୋଇଅଛି। ତେଣୁ କିଣାରାମକୁ 


1/ D0 // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଜାଟ୍ୟୂଫ 


ହାକିମ - 


ଫକୀର - 


ପେସ୍କାର - 
କିଣା - 


ପେସ୍କାର - 


ପୁଲିସି ହାଜତରେ ରଖାଗଲା | ଆସନ୍ତା ପଚିଶ ତାରିଖରେ 
ଏହି ମାମଲାର ଶୁଣାଣି ହେବ | ହୁକୁମ୍‌ ଡେପୁଟି ମାଜେଷ୍ଟର 
(ଅନ୍ୟ ଦିନେ କୋର୍ଟ ଆସାମୀ କିଣାରାମ ସିଂ ହାକିମ 
ଶୁଣାଉଥାନ୍ତି ) 

ଆସାମୀ କିଣାରାମ ସିଂଘେ; ତୁମ୍ଭେ ପୋଲିସି କର୍ମରେ 
ଠକପଣ କରିଥୂବାର ଲାଞ୍ଚ ନେଇଥୁ୍‌ବାର ଓ ସରକାରୀ 
ହୁକୁମ ନାମାର ଖ୍ଲାପ କରିଥ୍ବାର ସଫା ସାବିତ୍‌ 
ହୋଇଅଛି ତେଣୁ ତୁମ୍ଭଙ୍କୁ କଠିନ ପରିଶ୍ରମ ସହିତ ଦୁଇମାସ 
ମିଆଦ ଓ କୋଡିଏ ଟଂକା ଜୋରିମାନା କରାଗଲା | 
ଜୋରିମାନା ନ ଦେଲେ ଅଧୁକ ତିନିମାସ ମିଆଦ | 


ହୁକୁମ୍‌ ଡେପୁଟି ମାଜେଷ୍ଟର (ଅଂଧାର ହୁଏ ) 
Cass 
( ସୂତୁଧର ଜୋନ୍‌ କୁ ଲାଇଟ୍‌ ଆସେ ) 


ଏଇ ମାମଲାରେ କିଣାରାମ ସିଂଘେଙ୍କର ଅଣ୍ଟା ଭାଙ୍ଗିଗଲା | 
ମିଆଦ ଖଟିଲେ। ଭଣ୍ଡାରି ବାପୁଡା ଶ” କଡା ଟଂକା ମୁଣ୍ଡ 
ଛୁଇଁଲେ ତାକୁ ଢେର | ଏ ମିଆଦ କାଳରେ ଅଣ୍ଡି ଶୂନ 
ପଡିଗଲା | ମିଆଦରୁ ଆସି କଣ କରିବ କେମନ୍ତ ବଂଚିବ 
ଖୁବ୍‌ ଚିନ୍ତିଲା। ତାପରେ ଯାଇ ପେସ୍କାରଙ୍କୁ ଭେଟିଲା। 
କିରେ କିଣା; ମିଆଦ ପୁରିଗଲା ? 

ଆଞ୍ଞା ହଜୁର 

ଆଉ ଏଠାରେ କିଆଁ 


/ D୧ // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ରଥୈ - 


କିଣା - 
ରଥେ - 


କିଣା - 
ଫକୀର - 


ରଥେ - 


ଜିଣୀ ଜଣାଣ 


ହଜୁର କାଆଡେ ଯିମି , ହଜୁରଙ୍କ ବସାରେ ଆଗ ପରି 

ବାସନ ମାଳନ୍ତି ରହନ୍ତି । 

ନା ନା ସେକଥୀ କହନି | ତୁ ଦୋଷୀ ହୋଇ ମିଆଦ କଟେଇ 

ଆସିଲୁଣି, ତୋତେ ଏଠି ସ୍ଥାନ ମିଳିବନି । ତୁ ଯା ଯା 
(ନିଜେ ଯାଆନ୍ତି) 

(କିଣା ଫେରି ପଡେ ରଥେ ସାମନାରେ) 

କିଓ ସିଂଘେ, ପୁଲିସି ଜମାଦାରେ, ଆଉ ବାବୁ ଆମର 

ଗ୍ରାମକୁ ବିଜେ କଲେ ? 

ଗୁସେଇଁ ଆଜ୍ଞା । 

ଚୋଅପ୍‌ | ଜିଅଲ ଖାନାରୁ ଛତିଶ ପାଟକ ଜାତି ଭାତ ଖାଇ 

ଆସିଅଛୁ | ତୁ ପତିତ | ତୋତେ ନିଆଁ ପାଣି ବନ୍ଦ | ତୋତେ 

ଯିଏ ଛୁଇଁବ, ସେବି ପତିତ, ତାକୁ ବି ନିଆଁ ପାଣି ବନ୍ଦ 

ହଜୁର ଗୁସେଇଁ (ଗୋଡ ତଳେ ପଡେ) 

କିଣାର ସାତ ପାଞ୍ଜି ସରିଲାଣି । ପୁରୋହିତଙ୍କ ଆଜ୍ଞା କିଛି 

କମ୍‌ କଥା ନୁହେଁ ।ବ୍ରହମଶୀପରେ ଯଦୁବଂଶ ନାଶ ହୋଇଥୁବାର 

ଆମ୍ଚେ ଜାଣିଅଛୁ ।! ସୟଂ ବିଷ୍ଣୁ ମଧ୍ଯ ମେଣ୍ଟନ କରିପାରି 

ନାହାନ୍ତି । ଆଉ ଇଏତ କିଣା | ଯାହାହଉ ଦୁଇମାସ ପରେ 

ପୁରୋହି ତଙ୍କର ଦୟା ହେଲା | ପୁରାଣ ଫିଟାଇ ଆଞ୍ଚା 

କଲେ! 

ପଞ୍ଚୁଗବ୍ୟ ପଞ୍ଚଦାନ- ପୁରୋହିତ ବଂଶ ପାକ ସକାଶେ 

ନୂତନ ବସ୍ତ, ପଞ୍ଚଶ ମୂର୍ରି ବ୍ରାହ୍ମଣ ଭୋଜନ ଆଉ ଦକ୍ଷିଣା | 

ଜାତି ଭାଇଙ୍କୁ ତିନି ବେଳ ଭାତ ! ତାପରେ ଯାଇ ଜାତି | 

କୁଟି ଜୁଟି ଦଣ୍ଡବତ ଗୁସେଇଁ ହଜୁରେ | 


1 D9 |/ 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟଠୂଅ 


ଫକୀର - ଯାହାକିଛି ଜମିବାଡି ଦି ମାଣ କିଣିଥୂଲା, ଘରେ କଂସାବେଲା 
ଦିଖଣ୍ଡ କରିଥୂଲା। ସବୁତକ ଗଲା । ଜାତିରେ ରହିଲା ଗାଁରେ 
ଖଟିଲା, କଇଁଚି ଚଳେଇ ଚଳିଲା ଆଉ କେବେ ସହର 
ଯିବାକୁ ବା ପୁଲିସି ହେବାକୁ ମନ କଲାନି | ତେଣୁ ହେ 
ବିଜ୍ଞଜନ ! ତୁମ୍ଭେ ଯାହା ନୁହଁ ତାହା ହେବାକୁ ଉଦ୍ୟମ 
କରିବନି | ସରକାରୀ କର୍ମରେ ଠକପଣ କରିବା ଅର୍ଥ ନିଜ 
ଜୀବନର ହାନୀ କରିବା | ତେଣୁ ଅର୍ଥ କ୍ଷମତା ହାତକୁ 
ଆସିଲେ ତାକୁ ଇଶ୍ଵର ସମ୍ପଭି ଭାବି ତାହାର ପୂଜା 
ଆରାଧନା କରି ସଦୂପଯୋଗ କରିବା ଉଚିତ୍‌ | ନତୁବା 
ଅଯଥାରେ କିଣାରାମ ଭଳି ଲଣ୍ଡଭଣ୍ଡ ହେବା ସାର ହେବ | 


ଯବନୀକା.... 


// DN // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


aS 


ବାଲେଶ୍ବର ଜିଲ୍ଲାସ୍କୁଲର 

ଦେଢଶହ ବର୍ଷ ପୂରି ଉସୁବରେ 
ଛାତ୍ର ଛାତ୍ରୀ ମାନଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ଅଭିନୀତ 
କବିବର ରାଧାନାଥ ରାୟଙ୍କ ରଚିତ 


“ଉଷା” 


Hl DY 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


Rf 


ଉଷା 
ପ୍ରଥମ ଦୃଶ୍ଯ 


ସମଗ୍ର ମଂଚଟି ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ସାଂକେତିକ କଳା ପରଦାରେ 
ଆବୃତ | ପଛ ଭାଗ ( Back zone) ସମ୍ମୁଖ ଭାଗ( Front zone) 
ଅପେକ୍ଷା ଉଚ୍ଟ | ଯେଉଁଠାରେ ଫ୍ଲାସ୍‌ ବ୍ୟାକ ( ash Back ) ଦୃଶ୍ୟମାନ 
ଅଭିନୀତ ହେବ | ପଛରେ Net scene ଟେ ରହିବ ଯାହାର 
ଆଢ଼ୁଆଳରେ ସୂର୍ଯ୍ୟୋଦୟ, ବଳୀ, ଉଷାମେଢ ମାଣିକ୍ୟ ଖମ୍ବ ଆଦି ଦୃଶ୍ୟ 
ଦୃଷ୍ଟି ଗୋଚର ହେବ | 

ଆଲୋକ ଆସିଲା ମାତ୍ରେ ନରିଆ ପରିଆ ନାମରେ 
ଦୁଇଜଣ ସୂତ୍ରଧର ଆସନ୍ତି। 


ନରିଆ - ପରିଆ ଭାଇରେ ପରିଆ ଭାଇ 
ପରିଆ - ବଳଂଗ ନଲ୍ତଟା ଯାଉଛି ଧାଇଁ 
ନରିଆ - ନୂରୁପୂର ବୋଲି ଏଇ ଗାଁଟା 
ପରିଆ - ପୁରାଣ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ତାର ନାଆଁଟା 
ନରିଆ - ସେପଟକୁ ଚାହାଁ ମାଣିକ୍ୟ ଖମ୍ବ 
ପରିଆ - କେତେ କୁମାରଙ୍କ ଭାଇ୍ଗଛି ଦମ୍ଭ 
ନରିଆ - ଏ ଗାଆଁର ନାଁ ପଢ଼ୁଆଁ ପଦା 
ପରିଆ - ପ୍ରଥମେ ଅଲା ସେ ପ୍ରଥମା ପଦା 
ନରିଆ - ଏ ଛକରେ ଦେଖ ମନ୍ଦିର ଏକ 
ପରିଆ - ଉଷାମେଢ ନାମେ ରଖୁଛି ଟେକ 
ନରିଆ - ଏ ଛକର ନାମ ସୁନହଟ ଛକ 
ପରିଆ - ଏଠାରେ ରହନ୍ତି ଅନେକ ଲୋକ 


ନରିଆ - ଶୋଣିତ ନଗର ନାମ ତ ଥୁଲା 


1/1 D8 Il 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଜାଟ୍ୟରୁଫ 


ପରିଆ - 
ନରିଆ - 
ପରିଆ - 
ନରିଆ - 
ପରିଆ - 
ନରିଆ - 
ପରିଆ - 
ନରିଆ - 
ପରିଆ - 
ନରିଆ - 
ପରିଆ - 
ନରିଆ - 
ପରିଆ - 
ନରିଆ - 
ପରିଆ - 


ଆବୃରି - 


ଏବେତ ସୂନହଟ ପାଲଟି ଗଲା 
ଏଠାରେ ଗରବ ରହେନି କାର 
କେତେ ଦାମ୍ଭିକଙ୍କ ନେଇଛି ଶିର 
ପଶ୍ଚିମରେ ଛନ୍ତି ପଞ୍ଚୁଲିଙ୍ଗେଶ୍ଵର 
ପୂରୁବରେ ବାଶେଶ୍ଵର - 
ଉତ୍ତରରେ ଛନ୍ତି ଚନ୍ଦନେଶ୍ବର 
ଦକ୍ଷିଣେ ଆରଡିଶ୍ଵର 

ମଧ୍ଯବର୍ଭି ଖଣ୍ଡେ ନାମ ବାଲେଶ୍ବର 
ଭୂଖଣ୍ଡ ମଧ୍ୟରେ ସାର 

ଏ ଖଣ୍ଡରେ ଯେଉଁ କିମ୍ବଦନ୍ତୀ ଅଛି 
କବିବର ଯାକୁ କାବ୍ୟ କରିଛନ୍ତି 
ନାମଟି ତାହାର ଉଷା 

ଓଡିଆ ଭାଷାର ଘୋଷା 
ପଢିବାକୁ ମନ ହେଉଛି ମୋର 
ପଢିଲେ ଜାଣିବା ଗୁମର ତାର !--ଧୂରେ ଧୂରେ ଅଂଧାର 


ଆଲୋକ ଆସିବା ପୂର୍ବରୁ ଉଷା କାବ୍ୟର ସମବେତ ଆବୃତ୍ତି 
ଶୁଣାଯାଉଥାଏ | 

ଶାଳ୍ପଳୀ ଶଇଳ- ଭୂଗୁର ବଳାଙ୍ଗି -ପ୍ରପାତ ଯହିଁ 
ନଳ-ବନା-କୀର୍ଣ୍ଣ ଜଳ ଗର୍ଭେ କଳ-ନାଦେ ଝରଇ 
ଚକ୍ରାକାରେ ଯହିଁ ଚକ୍ରବାଳେରାଜେ ଗିରିମଣ୍ଡଳ 

ମହି ଷାଳେ ଯହିଁ ନିର୍ଜ୍ଚନେ ଚରାନ୍ତି ମହିଷପଲ 
ରାମଶରାଙ୍କିତ ଲଳିତ ମୂରତି ଯହିଁ ମୁରାରି 
ଏବେଛନ୍ତି ସପ୍ତ-ସ୍ରୋତା ତୀରେ ଗୋପ-ନେପଥ୍ୟଧାରୀ 
ଝିଲ୍ଲି -ଝଙ୍କାରିତ-ମହାରଣ୍ୟେ ତହିଁ ଥୁଲା ସେ କାଳେ 


DD {1 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


Ra 


ସଦା ସୂଶିତଳ ନାନା ବନସ୍ପତି- ବ୍ରତିତ“ ମାଳେ 
ମହା ଘୋରବନ, ପଶିବାକୁ ଯହିଁ ଡରନ୍ତି କାକ 
ପୁଞ୍ଜିତ ହୋଇଛି ଯେହ୍ନେ କୃଷ୍ଣପକ୍ଷ ଅଂଧାର ଯାକ 

ଗଦ୍ୟାବୃର୍ି -ଶୁଣନ୍ତୁ ହେ ବିଜ୍ଞଜନେ; ସେକାଳର କଥା | ଅଧୁନା ଯେଉଁ 
ସ୍କାନ ରେମୁଣା ନାମରେ ଖ୍ୟାତ, ତାହା ଥ୍ଲା ଘୋର 
ଅରଣ୍ୟ | ସେଠାରେ ଥୁବା କ୍ଷୀରଚୋରା ଗୋପୀନାଥଙ୍କ 
ମନ୍ଦିରରେ ଯେଉଁ ବିଗ୍ରହ ଅଛି, ତାହା ପ୍ରଭୁ ଶ୍ରୀରାମଚନ୍ଦ୍ର 
ଶର ମୂନରେ ଖୋଦିତ କରିଥ୍ଲେ ବୋଲି କିମ୍ବଦନ୍ତୀ 
କହେ | ଆଜି ମଧ୍ୟ ମନ୍ଦିର ନିକଟରେ ସପ୍ତସ୍ତୋତା 
ବିଦ୍ୟମାନ | ଦିନକର କଥା....... ବନଦେବୀ ନିଜକୁ 
ଅପୂର୍ବ ଶୋଭାରେ ବି ମଶ୍ତିତ କରାଇ ନାଚୁଥାନ୍ତି | 
ବନଦେବୀଙ୍କ ଗୀତ ଓ ନୃତ୍ୟ ସଂପନ୍ନ କରି- 

ବନଦେବୀ -( ଆକାଶକୁ ଦେଖନ୍ତେ ) 
ଇଏ କଣ ପ୍ରଭୁ ଶିଖୀ-ଧ୍ବଜ 
ମୟୂର ବାହନେ ବସି 
ଉଡି ଉଡି ଯାଆନ୍ତି ସଚ୍ଛନ୍ଦେ | 
ଦେଖନ୍ତେକି ଏ ବନର ସମ୍ପଦ ସମୂହ 
ଉଲ୍ଲାସରେ ହୁଅନ୍ତେ ପ୍ରଫୁଲ । 
ପ୍ରଶଂସାରେ ଶତମୁଖ ହୋଇ ଦିଅନ୍ତେ ଆଶିଷ 
ପ୍ରୀତ ହୋଇ ବନମହୋସ୍୍‌ବେ । 
ବଖାଣନ୍ତେ ଦେବତା ସଭାରେ 
ଆଗମନେ ପାଇଁ ବେଗେ କରେ ଆବାହନ 
ହେ ପ୍ରଭୋ ଶିଖୀ-ଧ୍ବଜ ତାରକାରି 
ଦେବ ସେନାପତି । 
ହେ ପ୍ରଭୋ ଗୌରୀସୂତ କାର୍ଲିକେୟ 


HH DO 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଚ୍ୟରୁଅ 


ମୟୂର ବାହନ ! 
କୃପା କର ବାରେ 
ଶୁଣ ଆମ୍ଭ ବିନୟ ବଚନ 
ବସନ୍ତର ପରଶରେ ପଲ୍ଲକିତ ଅରଣ୍ୟ ବନାନୀ 
ପ୍ରଷ୍ତୁଟିତ ପୂଷ୍ଣ ଗନ୍ଧେ ଦିଗହରା ହୁଏ ପ୍ରଜାପତି 
ଏ ସମୟେ ଅରଣ୍ୟର ଶୋଭା ଅତି ରମଣୀୟ 
ହାତ ଯୋଡି କରୁଛି ବିନତୀ 
ହେ ପ୍ରଭୋ କାର୍ରିକେୟ ଆସ ଥରେ ଏ ମର୍ର ଧାମକୁ 
ବିହର କାନନେ ମୋର କରୁଛି ମିନତୀ 
ହେ ପ୍ରଭୋ କାର୍ରିକେୟ ପିନାକୀ ନନ୍ଦନ 
(କାର୍ରିକେୟ ଆବିର୍ଦୂତ ହୁଅନ୍ତି) 
କାର୍ରିକେୟ- ହେ ମାତ ବନଦେବୀ 
ଘେନହେ ପ୍ରଣାମ ମମ 
ବନଦେବୀ- ଧନ୍ୟହେଲି କାର୍ରିକେୟ 
ଲଭି ତୁମ୍ଭ ଦୁର୍ଲଭ ଦର୍ଶନ 
କାର୍ରିକେୟ- ଯାଉଥୁଲି ଶିଖୀ ପଷ୍ଠେ ଗଗନ ମାର୍ଗରେ 
ଭେଟିବାକୁ ଭାର୍ଗବ ରଷିଙ୍କି 
ଦୃଷ୍ଟିପଥେ ଆସିଲା ଏ ସୁନ୍ଦର ବନସ୍ତ 
ପତ୍ରପସ୍ଷେ ସୁସଜିତ ବୃକ୍ଷରାଜି ଦେଖୁ 
ନେତ୍ର ମୋର ହେଲା ଆକର୍ଷିତ 
ପକ୍ଷୀର କୁଡ଼ନ ଆଉ ତୁମ୍ଭର ପ୍ରାର୍ଥନା 
- ବାଧ୍ୟକଲା ଦେଖୁବାକୁ 
ଏ ଧରା ସରଗ 
ତେଣୁ ଆସିଅଛି ଏ ଧୀମକୁ 
ଉପଭୋଗ କରିବାକୁ 
ବିଶ୍ଵର ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ 


/ DF // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ବନଦେବୀ- 


କାର୍ରିକେୟ- 


ବନଦେବୀ- 
ଆବ୍ରି- 


Rra/ 


ଧନ୍ୟ ହେଲା ଏ ଧରଣୀ 

ଧନ୍ୟ ହେଲା ଏ ବନାନୀ 

ଧନ୍ୟ ହେଲି ମୁହିଁ 

ଗୌରୀସୂତ କାର୍ରଭିକେୟ 

ଗ୍ରହଣ କରିବେ ଆଜି 

ଆମ୍ଭର ଆତିଥ୍ୟ, 

ଆଗଛନ୍ତୁ ମହାଭାଗ 

ଆମ୍ଭର କୁଟୀର 

ଧନ୍ୟ ଦେବୀ ଧନ୍ୟ ତୁମ୍ଭ ସମ୍ଭାଷଣ 

ପ୍ରୀତ ହେଲି ତୁମ୍ଭ ଆଗ୍ରହରେ 

ଆନନ୍ଦରେ ଆତିଥ୍ୟ ତୁମ୍ଭର 

ଗ୍ରହଣ କରିବାକୁ ଇଚ୍ଛା ଅଛି ମୋର 

ହେ ମୟୂର, ବାହନ ମୋହର 

ଦେଖ ଦେଖ ବଳାଙ୍ଗୀ କୂଳକୁ 

ଛନ ଛନ ଦୁର୍ବାଦଳ ଶ୍ୟାମଳ ଆହାରେ 

ପୁଲକ ଜଗାଏ ପ୍ରାଣେ ନାଚିବାକୁ 

ଅପୂର୍ବ ଛନ୍ଦରେ- 

ଯାଅ ଯାଅ ବାହନ ମୋହର 

ମନଇଛା ନୃତ୍ୟଗୀତ ସହ 

ହଜିଯାଅ କିଛି କ୍ଷଣ ପ୍ରକୃତି କୋଳରେ 

ଆସନ୍ତୁ ଦେବେଶ | (ଦୁହେଁ ଯାଆନ୍ତି) (Freeze) 
ବନ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ବନେ ଭିଆଇ ଥୂଲେକି ବର୍ଣ୍ଣ ଉସୁବ 
କିବା ହୋଇଥଲା ମର୍ଚେ ଶତ ଇନ୍ଦ୍ରଧନୁ ଉସୁବ 
ବନଦେବୀ ଅନୁରୋଧେ ଶିଖିଧ୍ଵଜ ଶୈଳେ ଓହ୍ଲାଇ 
ଛାଡିଦେଲେ ଶିଖୀ ବଳାଙ୍ଗୀ ନିର୍ଝରେ ଚରିବା ପାଇଁ 


1 DC // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟରୂୁଫ 


ତ୍ରିଦଶ ମୟୂର ମିଶିଲା ଆସି ସେ ମୟୂର ପଲେ 
ଦେଖ୍‌ ଅନ୍ୟ ଶିଖୀ ଘୂରିଲେ ଗହନେ କେକା ଗହଳେ 
ସେ ରବେ ଆହୂତ ହୋଇ ତହିଁ କେତେ କୁର ଶବର 
ଦେଖ୍‌ଲେ ସୂର୍ଯ୍ୟାସ୍ତଂଶୋଭା ଅନୁକାରୀ ସେ ଶିଖୀବର | 
(Light Off) 

(Light On) ଜଣେ ଶବର ଧନୁୂରେ ଶର ଯୋଖ୍‌ ଦୂରକୁ 
ଲକ୍ଷ କରି ଆସେ । 

ଶିବର- ଆହା...... ଏତେ ଗୁଡାଏ ମୟୂର ସୂର୍ଯ୍ୟ ବୁଡିବାକୁ 
ବସିଲାଣି | ଏ ଗୁଡାଙ୍କର ସେ ଆଡକୁ ନିଘା ନାହିଁ। ଦିନ 
ଯାକ ଖରାରେ ବୁଲି ବୁଲି ଶିକାର ଟିଏ ମିଳିଲାନି | 
ଏବେ ମନଇଛା ମୟୂର ଶିକାର କରି ଆନନ୍ଦରେ ଘରକୁ 
ଫେରିବି। ରେ ମୟୂର... (ଶର ଯୋଖ୍ବା ସମୟରେ 
ବାହାରୁ ଗୋଟେ ଶର ଆସି ବାଧା ଦିଏ ) (ଶବର ଚମକି 
ଚାହେଁ) କିଏ ? କିଏ ବାଧା ଦେଲା, କିଏ କିଏ ସେ 
ଦୁର୍ମତି । ଶବର ସର୍ଦ୍ଦାର ହାତରୁ ଶିକାର ଛଡେଇ ନେଇଛୁ ? 
ତା ହାତରୁ ଧନୁ ଖସେଇ ଦେଇଛୁ । ଆ ମୋ ସାମନାକୁ 
ଆଁ | ଦେଖେ ତୋର କେତେ ସାହସ ଅଛି ଲୁଚିଛୁ କାହିଁକି ? 
ଆ ଆ ( ଜୟନ୍ତ ଆସେ ) କିଏ ? କିଏ ତୁ ? ମୋ ହାତରୁ 
ଧନୁ ଖସେଇଲୁ କାହିଁକି ? 

ଜୟନ୍ତ - ଏକଥା ଜଣାଇ ଦେବାକୁ ଯେ- ଏଧନୁ ତିଆରି ହୋଇଛି 
ଶତ୍ତୁ ସହ ଲଢିବା ପାଇଁ | ଏ ନିରୀହ ପକ୍ଷୀ ମାନଙ୍କୁ ମାରିବା 
ପାଇଁ ନୁହେଁ | 

ଶବର - ସେ କଥା ଜାଣିବା ମୋର ଦରକାର ନାହିଁ। 

ଜୟନ୍ତ - ଜାଣିବାକୁ ବାଧ୍ୟ । 

ଶବର - ମୋ ପେଟ ପୋଷିବି କେମିତି ? 


1/1 90 // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଜୟନ୍ତ - 
ଶବର - 
ଜୟନ୍ତ - 


ଶବର - 
ଜୟନ୍ତ - 
ଶବର - 
ଜୟନ୍ତ - 
ଶବର ¬ 


ଜୟନ୍ତ - 
ଶବର - 
ଜୟନ୍ତ - 


ଶବର - 
ଜୟନ୍ତ - 


Ra 


ନିରୀହ ପକ୍ଷୀ ଶିକାର କରି ପେଟ ପୋଷିବା ମହାପାପ | 
ମୁଁ ଜାତିରେ ଶବର, ପଶୁ ପକ୍ଷୀ ଶିକାର ମୋର ବୃର୍ି | 
ଏ ବୃଭି ତ୍ୟାଗ କରି ଅନ୍ୟ ବୃତ୍ତି ସୀକାର କର ଶବର 
ସର୍ଦ୍ଦାର । 

ଯଦି ନ କରେ- 

ପରିଣାମ ବଡ ଭୟଙ୍କର ହେବ | 

(ହସ ) ଭୟଙ୍କର ? ଶବର ସର୍ଦ୍ଦାର.....ଭୟ ଦେଖାଉଛୁ ? 
ଆଉ ଜାଣ ତୂମେ କାହା ସାମ୍ପାରେ ଛିଡା ହୋଇଛ ? 

ମୁଁ କାହାରି ସାମ୍ନାରେ ଛିଡା ହୋଇନି, ମୋ ସାମ୍ନାରେ ଯିଏ 
ଛିଡା ହୁଏ ତାକୁ କେମିତି ହଟେଇ ଦିଆ ଯାଏ ତାହା 
ମୋତେ ବେଶ୍‌ ଜଣା। (ଧନୁ ଉଠାଏ ) 

କଣ ଯୁଦ୍ଧ କରିବ ? ହେମପୁର ଯୁବରାଜ ଜୟନ୍ତ ସହିତ ? 
ଏଁ ! ଯୁବରାଜ ! କ୍ଷମା କରନ୍ତୁ ମଣିମା ଭୁଲ ହୋଇଛି । 
(ହସିଲେ) କ୍ଷମା ଆମ ରାଜଧର୍ମ । ତେଣୁ ଧୃଷ୍ଟତା ତମ 
କରୁଛି ମାର୍ଜନା । ଆଜି ଠାରୁ ପଶୁ ହତ୍ୟା ତ୍ୟାଗ କରି 
ଅନ୍ଧେଷଣ କର ଅନ୍ୟ କିଛି ବୃତ୍ତି। ଯାଅ ଶବର | 
ଦଣ୍ଡବତ କରୁଛି ମଣିମା- (ଯାଏ ) 

ଆଃ କି ସୁନ୍ଦର ଅଟେ ସେ ମୟୂର ।( କା୍ରିକେୟ ଆସନ୍ତି ) 


କାର୍ରିକେୟ - ଧନ୍ୟ ଆଜି ହେମପୂର 


ଧନ୍ୟ ତୂମେ ଯୁବରାଜ 

ପ୍ରିତ ହେଲି ତୁମ୍ଭର ଏ ପବିତ୍ର କର୍ମରେ 
ସୃଷ୍ଟିର ସୁରକ୍ଷା ଲାଗି ତୁମ୍ଭର ଏ 
ପଦକ୍ଷେପ ଅଟଇ ଉଚିତ 

ମୋହର ବାହନେ ରଖୁଛ ତୁମ୍ଭେ 
ଶବର ହସ୍ତରୁ | 


1/ ୭୧ // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟଛୁଫ 


ତେଣୁ ମୁଗ୍ଧ ମୁହିଁ ତୁମ୍ଭ କର୍ଭବ୍ୟରେ 
ମାଗ ବର ଯାହା ଇଚ୍ଛା ତୁମ୍ଭ 
ଗୌରୀ ସୂତ କାର୍ଭିକେୟ ମୁହିଁ 
ତୁମ୍ଭ ଅଗ୍ରେ ସଦେହରେ ବିଦ୍ୟମାନ 

ଜୟନ୍ତ - ପ୍ରଭୋ କାରଉିକେୟ, 
ପ୍ରଣାମ ଚରଣେ ପ୍ରଭୋ ଏ ହୀନ ଜନର, 
କୃପାଯଦି କରିଅଛ ପ୍ରଭୋ, 
ଦାସ ପ୍ରତି ହୋଇଛନ୍ତି ଯଦିବା ସଦୟ, 
ଏହି ବର ମାଗୁଅଛି ପ୍ରଭୋ 
ସଂକଟ କାଳରେ ସ୍ମରଣ ମାତ୍ରକେ 
ଉଦା ହୋଇ ଏ ଦାସ ସମୀପେ 
ଅଭୟ ପ୍ରଦାନ କରି 
ତାରିବ ସଂକଟର | 

କାର୍ଉିକେୟ - ତଥାସ୍ତୁ 

ଜୟନ୍ତ - ପ୍ରଣାମ ଚରଣେ ପ୍ରଭୋ ( ପ୍ରଣାମ କରନ୍ତେ କାର୍ଉି କେୟ 
ଅଦୃଶ୍ୟ ହେଲେ) କାହିଁ ଗଲ ପ୍ରଭୋ ( ଆକାଶକୁ ଚାହାଁନ୍ତେ 
କିଛି ସମୟ ପରେ ଏକ ମୟୂର ପୁଛ୍ଥ ଖସିପଡେ, ଜୟନ୍ତ 
ଉକ୍ତ ପୁଚ୍ଥକୁ ତୋଳିଧରି ଦେଖନ୍ତି ) ( Freeze ) 

ଆବୃଭି “ ବାହନ ଶିଖିରୁ ପଡିଲା ସେକାଳେ ବର୍ହରୂଚିର 
ମହାଦରେ ତୋଳି ନେଲା ସେ କଳାପ ଜୟନ୍ତ ବୀର 
ଭେଟିଲା ଭୂପତି -ଛାମୁରେ ତାନେଇ ଦଭୂପ ସନ୍ତତି 
ମୁକୁଟରେ ଭୂଷା କଲେସେ ବର୍ଦକୁ ବାହନ ପତି 
ଘେନିଲେ ମୟୂର ଧ୍ଵଜ ପଦ ସେହି ଦିନୁ ରାଜନ 
ସେହି ଦିନୁ ରାଜ୍ୟେ ମୟୂର ନିଧନ ହେଲା ବାରଣ 


HH 2Q9 / 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


Ra 


( ଆବୃଭି ମଧୟରେ ଜୟନ୍ତ ଚାଲିଯାଆନ୍ତି, ଡେଙ୍ଗୁରା 
ବାଲା ଡେଙ୍ଗୁରା ବାଡେଇ ଆସେ 1) (Light off ) 
(Light on) 

ଡେଙ୍ଗୁରା ବାଲା -ଶୁଣ ଶୁଣ ଶୁଣ । ବନବାସୀ, ଗ୍ରାମବାସୀ, ନଗ୍ରବାସୀ 
ସମସ୍ତ ଜନତା | ହେମପୂର ନରପତି ବାହନପତି ଘୋଷଣା 
କରିଛନ୍ତି“ ଆଜି ଠାରୁ ଏ ରାଜ୍ୟରେ ନାମ ମୟୂରଭଞ୍ଜ 
ରଖାଗଲା | ରାଜା ନିଜକୁ ମୟୂର ଭଞ୍ଜ ବଂଶୀୟ ବୋଲି 
ଘୋଷଣା କରିଅଛନ୍ତି । ଆଜିଠାରୁ ଏ ରାଜ୍ୟରେ ମୟୂର 
ବଧ ନିଷେଧ କରାଯାଇଛି । ଏ ରାଜ୍ୟରେ ମୟୂର ବଧ 
କଲେ ମୃତ୍ୟୁଦଣ୍ଡ ଦିଆଯିବ । ଆଦେଶ- ମହାରାଜ ବୀର 
ବିକ୍ରମ ବାହନପତି ମୟୂରଧ୍ବଜ | ଶୁଣ, ଶୁଣ, ଶୁଣ | 

(Light off ) 


/ 9୩ // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟରୂଫ 


ଜୟନ୍ତ - 


ଉଷା - 


ସଖୀ - 


ଦ୍ଵିତୀୟ ଦୃଶ୍ଯ 
କୌଣସି ଏକ ଅପରାହ୍‌ । ବନାଞ୍ଚଳର ଲତାଦ୍ଧୁମ, 
ପରିବେଶଵ୍ବିତ ପରିବେଶ | ଉଷା ଶିକାରୀ ବେଶରେ 
ସଖୀମାନଙ୍କ ସହିତ ନୃତ୍ୟଗୀତରେ ମଜଗୁଲ। ନାଚି ନାଚି 
ଯାଆନ୍ତି । ଗଲାପରେ ଜୟନ୍ତ ଧନୁ ହାତରେ ଧରି ଆସନ୍ତି। 
ଦୂରରୁ ଉଷା ରୂପ ଦେଖ୍‌ ବିଷ୍ଣୟରେ ଚାହାନ୍ତି। 
ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ! 
ବନମଷଧ୍ଧେ ହୋଇଛିକି ଅପସରା ମିଳନ 
ଅବା ଦେବୀଗଣ ଆସିଛନ୍ତି ମର୍ର୍ୟ ଭ୍ରମଣରେ ? 


` କିବା ପାର୍ବତୀ କି ଖେଳୁଛନ୍ତି କିରାତିନୀ ବେଶେ 


ଯୋଗିନୀ ଗହଣେ ? 

(ଦେଖନ୍ତି କିଛି ସମୟ ପରେ) 

ନା, ନୂହନ୍ତି ଏମାନେ ସର୍ଗର ରମଣୀ 

ମର୍ର୍ୟ ନାରୀ ବୋଲି ଜଣାପଡେ ଏହାଙ୍କ ନେତ୍ରରୁ 

କିଏ ସେହି ମର୍ର୍ୟ ନାରୀ 

କି ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ତାର 

କାହିଁକି ଭ୍ରମଣ କରେ ଏ ନିଘଞ୍ଚ ଅରଣ୍ୟୈ 

ଦେଖେ ଥରେ ତାହାର ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ- ( ଯାଆନ୍ତି, କିଛି 
ସମୟ ପରେ ଉଷା ହସି ହସି ସଖୀ ମାନଙ୍କ ସହ ଆସେ। ) 
ଦେଖୁଲତ ସଖୀ ମୋର ଶରର ସଂଧାନ 

ଏକାବାଣେ ଲୋଟିଗଲା ହରୀଣ କିପରି 

ଏହି ଦେଖ ଆସୁଛନ୍ତି ଭଲୁକ ଏ ଦିଗେ 

କ୍ଷଣକେ ନାଶୁଛି ତାର ଅମୂଲ୍ୟ ଜୀବନ 

(ବାଣ ମାରେ) 

(ଭୟରେ) ସଖୀ ! 


ll D୪ // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଉଷା - 


ଜୟନ୍ତ - 


ଉଷା - 
ସଖୀ - 
ଉଷା - 
ସଖୀ - 


@a/ 


ଚାହଁ ଦେଖୁ ଏ ଦିଗକୁ ଥରେ 

ବନ୍ୟ ଶୂକର ଦୂଇ ଆସୁଛନ୍ତି 

ଆକ୍ରମଣ କରିବାକୁ । 

ନାଶକର ତାଙ୍କର ଢୀବନ 

ଏଁ, ବନ୍ୟ ଶୂକର; 

ସର୍ବନାଶ | ଏମାନେ ଯେ ବଡ ଭୟଙ୍କର 
ବ୍ୟାଘ୍ରଠାରୁ ବଳୀ ହିଂସ୍ର ଅଟନ୍ତି ଏମାନେ 
ତଥାପି ମୋ ହସ୍ତରୂ ଏମାନେବି 
ପାଇବେନି ତ୍ରାହି- 

ଘୁଞ୍ଆସ କିଛିଦୂର ପଶ୍ଚାତ୍‌ ଭାଗକୁ 
(ଦୁହେଁ ଯାଆନ୍ତି, ଜୟନ୍ତ ଆସନ୍ତି) 

ଏଁ ସର୍ବନାଶ ! 

ଅବଳା ଏମାନେ 

ଜାଣନ୍ତିନି ବ୍ୟବହାର ବନ୍ୟ ଜନ୍ଧଙ୍କର 
ଯେଉଁ ଭାବେ ଯାଉଛନ୍ତି ଏ ବନ୍ୟ ଶୂକର 
କ୍ଷଣକେ ନାଶିବେ ପ୍ରାଣ ନାରୀ ମାନଙ୍କର 
ନା, ଯୁବରାଜ ମୁହିଁ । 

ପୁଣି ଅଟେ ପୂରୁଷ ପୂଙ୍ଗବ 

ଅବଳାର ପ୍ରାଣ ରକ୍ଷା କର୍ରବ୍ୟ ମୋହର 


` (ଶର ସଂଧାନ କରି କରି ଯାଆନ୍ତି, ଅନ୍ୟ ଦିଗରୁ ଉଷା 


ମାରି ମାରି ଆସନ୍ତି ମାରି ଦିଅନ୍ତି।) 

ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ! ଏକ ଶରେ ହତ ହେଲେ ଦୂଇଟି ଶୂକର 
ନାହିଁ ସଖୀ, ଦୂଇ ଶର ବାଢି ଅଛି ଦୂହିଁଙ୍କ ଦେହରେ। 
ଦୁଇ ଶର ? 

ହଁ ସଖୀ | 


HH ୭୫ HH 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟରୂଥ 


ଉଷା - କିଏ କାହୁଁ ପେଷିଲା ସେ ଶର 
କିସ ତାର ପରିଚୟ କିିସବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ 
ଯାଅ ସଖୀ କର ବେଗେ ସଂଧାନ ତାହାର 


ସଖୀ - ଯାଉଅଛି ମୁହିଁ 
ସଂଧାନ କରିବି କିଏ କାହିଁକି ପେଷିଲା ଶର 
ଶୂକର ନିଧନେ | 

ଉଷା - ଯାଅ ସଖୀ ଦେଖୁ ଆସ 


ଶରଫଳେ ଥାଇ ପାରେ ବ୍ୟାଧ ପରିଚୟ |( ଯାଏ ସଖୀ) 
ଆବୃରି - କେହି ନଜାଣିଲେ କେଉଁ ଦିଗୁ ସେହି ଶର ଆସିଲା 
ଯଥାକାଳେ ଯଥାସ୍ଥାନେ ସେହି ଶର କିଏ ପେଷିଲା 
ଚାରିଦିଗେ ଚାହିଁ ନାରୀଏ କିଛି ନ ପାଇଲେ ଅନ୍ତ 
ଶରଫଳେ ଏକା ଅଙ୍କିତ ଦେଖୁଲେ ନାମ ଜୟନ୍ତ 
(ସଖୀ ଶର ଆଣି ଦେଖାଏ ) 
ଉଷା - ଜୟନ୍ତ! 
ନକ୍ସେେ ସେହି ବ୍ୟାଧ ନାମ ଅଟଇ ଜୟନ୍ତ 
ଶର ବିନ୍ଧି ଶୃକରକୁ କରି ସେ ନିଧନ 
ବିପଦରୁ ରଖୁଅଛି ଆମ୍ଭର ଜୀବନ 
ତାହାଠାରେ କୃତଜ୍ଞତା ଜଣାଇବା ଆମ୍ଭର ଉଚିତ 
ଆସ ସଖୀ ଖୋଜି ବାସେ ଜୟନ୍ତ ବ୍ୟାଧକୁ ( ଯାଆନ୍ତି, 
ସଖୀ ଯାଉଥାଏ, ପଛରୁ ଜୟନ୍ତ ଆସି ପହଁଞ୍ଚେ) ସଖୀ ଓ 
ଜୟନ୍ତ ପରସ୍ପରକୁ ଦେଖନ୍ତି, ଉଷା ନଥାନ୍ତି) 
ଢୟନ୍ତ - କିଏ ତୁମେ ଏକାକିନୀ ଭ୍ରମୁଅଛ ଏ ଘୋର ବନସ୍ତେ ? 
ଅବଳା ଦୁର୍ବଳା ତୁମେ- 
ଜାଣି ନାହଁ ଜନମଙ୍କର ଆଚାର ବିଚାର 
କେତେବେଳେ କେଉଁ କଥା ଘଟି ଯାଇ ପାରେ । 


1 9୬D // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


Ra 


ସଖୀ - କାହାକୁ କହୁଛ ତୁମେ ଅବଳା ଦୁର୍ବଳା ? 
ପରିଚୟ ଜାଣିନାହଁ ବୋଲି 
ଏ ବାକ୍ୟ ସୁରିଲା ତୂମ 
ଅଧର ଛନ୍ଦରୁ 
ଆଉ ପରିଚୟ ଜାଣିଲେ ଆମ୍ଭର 
କଂପନ ଉଠିବ ତୁମ୍ଭ ହୃଦୟ କନ୍ଦରୁ | 

ଜୟନ୍ତ - ନାମକୁ ଭାବନା ନିଜ ପରିଚୟ ବୋଲି 
କର୍ମ କହେ ପରିଚୟ 
ଆଉ ତୁମ୍ଭ କର୍ମ ଦେଇଅଛି ତୁମ୍ଭ ପରିଚୟ 
କରି ମୁଁ ନଥ୍ଲେ ବଧ ବନ୍ୟ ଶୂକରକୁ 
ପ୍ରାଣ ତୁମ୍ଭ ନିଶ୍ଚେ ଜାଣ 
ଯାଇଥାନ୍ତା ତାର ଆକ୍ରମଣେ | 

ସଖୀ - ଓ ତୁମ୍ଭେ ସେହି ବ୍ଯାଧ ଯିଏ ବଧ୍ଲା ଅନ୍ୟ ବନ୍ଯ 
ଶୂକରକୁ | 

ଜୟନ୍ତ - ଅକାରଣେ ବଧୁନାହିଁ କୌଣସି ଜୀବକୁ 
ପ୍ରାଣ ରକ୍ଷା ପାଇଁ କିଛି ଅବଳା ନାରୀର 
ଶର ସଂଧାନ କରିଲି ଶୃକର ଉଦ୍ଦେଷ୍ୟେ 

ସଖୀ - ଜାଣ ସେ ଶୂକର କେଉଁ ଶିକାରୀ ଶିକାର ? 
ବିନାନୁମତିରେ ବଧୂ ଆମ୍ଭର ଶୂକର 
ଆମ୍ଭଠାରେ ଦେଖାଉଛ, ଆପଣା ପୌରୁଷ | 
ଜାଣ ସେହି ଅପରାଧେ, ତୁମ୍ଭେ ପାଇପାର ଦଶ୍ଡ | 

ଜୟନ୍ତ - ଦଣ୍ଡ ? (ହସି) କିଏ ସିଏ ଦଣ୍ଡ ଦେବ 
ହେମପୁର ଯୁବରାଜ ଜୟନ୍ତ ବୀରକୁ 
ଇଚ୍ଛାକଲେ ଏହି କ୍ଷଣି ବନ୍ଦିକରି ଘେନିଯିବି 
ଆପଣା ପୁରକୁ | 


1 ୭9 {/ 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟଠୂଫ 


ସଖୀ - 
ଜୟନ୍ତ - 
ସଖୀ - 


ଜୟନ୍ତ - 
ସଖୀ - 


ଜୟନ୍ତ - 
ସଖୀ - 


ଜୟନ୍ତ - 


ସଖୀ - 


ସେ ଧୃଷ୍ଟତା ଦେଖାଅନା ବୀର 

ଜାଣିନାହଁ ଆମ୍ଭ ପରିଚୟ 

ତେଣୁ ନିଃସଂକୋଚେ ଦେଖାଅ ବଡିମା | 

ଦିଅ ବେଗେ ପରିଚୟ ତୁମ୍ଭ 

ରାଜ୍ୟ ଆମ୍ଭ ନୂରୂପୂର, ରାଜା ନୂରସେନ 
ତାଙ୍କରି ଏକମାତ୍ର ଦୂହିତାଙ୍କ ନାମ ଅଟେ ଉଷା | 
ଉଷା ! 

ତାଙ୍କରି ପ୍ରିୟ ସଖୀ ଆମ୍ଭେ 

ତାଙ୍କ ସହ ଆସିଅଛୁ ମୃଗୟା ନିମନ୍ତେ 

ଉଷା ! ! 

ଏଇଦେଖ ଅଦୂରରେ କ୍ରୀଡାରତ 

ଅନ୍ୟ ସଖୀ ସଂଗେ | 

ଧନ୍ୟ ହେଲା ନେତ୍ର ମୋର ଧନ୍ୟ ହେଲି ମୁହିଁ। 
ଶୁଣିଥୂଲି ଉଷା ନାମ, ଉଷା ରୂପ ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ ବର୍ଣ୍ଣନା 
ଆଲ୍ି ନେତ୍ରେ ଦେଖୁଲି ତାହାରେ 

ରୂପ ଗୁଣ ସାହସକୁ ଦେଖ୍‌ ଇଚ୍ଛା ହୁଏ.... 

ହେ ସଖୀ; 

ରକ୍ଷା କି କରିବ ମୋର ଅନୁରୋଧ ଏକ | 
ଲୋଡା ନାହିଁ କିଛି 

ବୃଥା ଅନୁରୋଧ କରି | 

ଉଷା ରୂପ ଦେଖୁଲେ ନୟନେ 

ହୃଦୟରେ ଜାଗି ଉଠେ ପ୍ରେମର ପୂଲକ 

ଇଚ୍ଛା ହୁଏ ପିନ୍ଧିବାକୁ ଉଷା ବରମାଲ୍ୟ 

ଜିନ୍ଧୁ ହେ ଯୁବରାଜ 

ତ୍ୟାଗ କର ସେ କାମନା ଆପଣ ମନରୁ | 


tt ୮ i 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଜୟନ୍ତ - 


ସଖୀ - 


ଜୟନ୍ତ - 


ସଖୀ - 


ଜୟନ୍ତ - 


ସଖୀ - 


ଜୟନ୍ତ - 
ସଖୀ 


@a/ 


କାହିଁକି ? କି କାରଣେ ତେଜିବି ମୁଁ ମୋ ମନ ବାସନା 
ଯୋଗ୍ୟତା କି ନାହିଁ ମୋର 

ବରିବାକୁ ଉଷାର ହୃଦୟ ? 

ଶୁଣିନାହଁ ଉଷା ସୟଂବର ପଣ 

ଶୁଣିଲେ ହୃଦୟ ତୁମ ହେବ ଶଂକାଗ୍ରସ୍ତ 
ଫେରିଯିବ ନୀରବରେ ଆପଣା ଭୁବନେ | 
ସୟଂବର ? 

ପ୍ରସ୍ତୃତ ମୁଁ ସୟଂବରେ 

ପଣ ତୁମ୍ଭ ପୂର୍ଣ୍ଣ କରିବାକୁ 

କିବା ପଣ କରିଛନ୍ତି ତୁମ୍ଭ ସଖୀ ଉଷା 

ସଖୀ ଆମ୍ଭ କରିଛନ୍ତି ବିଷମ ପ୍ରତିଜ୍ଞା 
ଗତିରେ ଜିତିବ ଯିଏ ନୂରୁ କୁମାରୀଙ୍କୁ 

ପତି ରୂପେ ତାହାଙ୍କୁ ସେ କରିବେ ବରଣ ! 
ଗତିରେ ଜିତିବ ଯିଏ 

ପତି ରୂପେ ତାହାଙ୍କୁ ସେ କରିବେ ବରଣ ? 
ହଁ , ପ୍ରଥମା ପଦାରୁ ମାଣିକ୍ୟ ଖମ୍ବ, 

ଉଷା ସଙ୍ଗେ ଧାଇଁବାକୁ ପଡିବ ସେ ପଥେ, 
ଉଷାଠାରୁ ଆଗ ଯାଇ ପହଁଞ୍ବ ଯିଏ - 

ସିଏ ହେବ ଉଷାର ବରେଣ୍ୟ 

ପରାଜୟ ବରିଲେ ଯୁବକ 

କାଳୀଠାରେ ବଳୀ ପଡି ନାଶିବ ଜୀବନ | 
ଏଁ! 

କେତେ କେତେ ଯୁବରାଜ କେତେ ଯେ ଯୁବକ 
ପ୍ରାଣ ବଳୀ ଦେଲେଣି ସେ 

ଉଷା ପାଣି ଗ୍ରହଣ ଆଶାରେ 


HOC // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟରୂଥ 


ଚିନ୍ତାକର ଯୁବରାଜ 
ବିଦାୟ ନେଉଛି (ଯାଏ ) (ଜୟନ୍ତ ଭାବନ୍ତି Freeze ) 


ଆବୁଭି - ସୟଂବରେ କରି ଅଛି ଯେଉଁ ପଣ ବାଳାରତନ 
ଏ ରୂପର ଯୋଗ୍ୟ ଅଟଇ ସିନା ସେ ଦାରୂଣ ପଣ 
ଏ ଟାଣ ପଣକୁ ଇତର ପୂରୁଷେ ହେବେକି ସରି 
କଏଶରିଣୀମାନେ ଆନେକ ଲାଗିବ ବିନା କେଶରୀ, 
ରାଜଜେମା ପ୍ରେମେ ଉନମତ ହୋଇ ସେ ନୂରୂପରେ 
ନିଶା ଯୋଗେ ଯାଇ ଉପସ୍ଥିତ ହେଲା ନୃପ ଛାମୁରେ | 


(Light off) 


1 Fo // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ରାଜା - 


ମନ୍ତ୍ରୀ - 


ରାଜା - 


@fS/ 


ତୃତୀୟ ଦୃଶ୍ଯ 
(ନୂରୁପୁର ରାଜସଭା; ରାଜା ନୂରସେନ ସିଂହାସନରେ 
ଆସୀନ | ନିକଟରେ ମନ୍ତ୍ରୀ ବିରାଜମାନ |) 
କୁହ ମନ୍ତ୍ରୀ ଜି କରିବି ମୁହିଁ 

ଭଲଥ୍ୁଲା ଅପୁତ୍ରିକ ଥୁଲି 

ପୁତ୍ର ତ ଦେଲେନି ପ୍ରଭୋ 

ଦେଲେ ଏକ କନ୍ୟା 

ଯେଉଁ କନ୍ୟା 

ଦେବୀ କି ଦାନବୀ ଅବା ମାନବୀ ଜାଣେନି 
ଉଷା କାଳେ ଆସିଥୁଲା କୁଳକୁ ଉନ୍ମ୍ଳ କରି 
ତେଣୁ ଉଷା ନାମ ଦେଲେ ବୂଧ ଗଣ | 
ଏବେ ସେହି ଉଷା ସମସ୍ୟା କାରଣ | 
ମହାରାଜ 

କନ୍ୟା ଯେବେ ଦେଇଛନ୍ତି ପ୍ରଭୋ 
ପ୍ରତିକାର କରିବେ ନିଶ୍ଚୟ 

କନ୍ୟା ପାଇଁ ବର ଆଉ ବର ପାଇଁ କନ୍ୟା 
ଏତ ଅଟେ ବିଧ୍‌ର ବିଧାନ 

ସମୟ ଆସିଲେ ନିଶ୍ଚେ ହେବ ସମାଧାନ 
କେତେ କେତେ ରାଜପୁତ୍ର ସାମନ୍ତ ରାଜନ 
ଉଷା ସୟଂବରେ ଆସି ବିସର୍ଜିଲେ ପ୍ରାଣ 
ଜଣେ ହେଲେ ହେଲେନି ସମର୍ଥ 

ଉଷା ପାଣି ଗ୍ରହଣ ନିମନ୍ତେ 

ପ୍ରାଣ ଭୟେ ଆସନ୍ତିନି ରାଜା ଅବା ଯୁବରାଜ କେହି 
ଜଗତ ନିନ୍ଦିବ ଏବେ ବଂଶକୁ ମୋହର 


ure 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଳାଟ୍ୟରୂୁଫ 


ମନ୍ତ୍ରୀ - 


ରାଜା - 


ରାଜା - 


ସତତ 
ରାଜା - 


କୁହ ମନ୍ତ୍ରୀ 


ଉବ୍ଧରିବି ଏ ନିନ୍ଦାରୁ କେମନ୍ତେ ସହଜେ ? 


ଅବା ଆମ୍‌ ହତ୍ୟା କରି ଅପମାନରୁ ବଂଚିବି ? 
ଧର୍ଯ୍ୟ ହରାନ୍ତୁନି ମହାରାଜ 

ଯଥାକାଳେ ଯଥାବିଧ୍‌ ହୋଇବ ସଂପନ୍ନ 
ଅଧୈର୍ଯ୍ୟ ହେବିନି କେହ୍ନେ କୁହ ମନ୍ତ୍ରୀବର, 
ଦେଖୁଛକି ଥରେ କେବେ ଶୋଣିତ ନଗର, 
ଯାଅ ଦେଖ୍‌ ଆସ ଥରେ 

ରାଜରକ୍ତେ ମାଟି ତାର ହେଲାଣି ଉର୍ବର 
କେତେ ଆଉ ନର ହତ୍ୟା ସହିବ ଧରଣୀ 
ପାପଭାରେ ରସାତଳ ଯିବନି ମେଦିନୀ 
କାଳ ସୟଂବର ଲାଗି କାଳ ମୋତେ ନିନ୍ଦିବ ନିଶ୍ଚୟ 
ଇତିହାସ ମୋ ନାମରେ ଲେଖୁବ କଳଂକ | 
(ଦୂତ ପ୍ରବେଶ କରେ) 

ଜୟ, ପ୍ରବଳ ପ୍ରତାପି ବୀର ବିକ୍ରମ ମହାରାଜ 
ନୂରସେନଙ୍କର 

କି ସଂବାଦ ଦୂତ ? 

ମହାରାଜ, ହେମପୁର ଯୁବରାଜ ଜୟନ୍ତ 
ସୟଂବର ପ୍ରାର୍ଥୀ ହେବା ପାଇଁ 

ସିଂହଦ୍ଧାରରେ ପ୍ରବେଶ ପାଇଁ 

ଆଜ୍ଞା ଚାହୁଁଛନ୍ତି 

ହେମପ୍ପର ଯୁବରାଜ ଜୟନ୍ତ ? 

ଢୀ ମହାରାଜ 

ମହାମନ୍ତ୍ରୀ 

କାଳ କି ପୋଛିଲା ପାଞ୍ଜି ଯୁବରାଜଙ୍କର ? 


#09 // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


Ra 


ମନ୍ତ୍ରୀଟ ମଣିମା ! ଇଚ୍ଛାରେ ବରୁଛି ମରଣ 
ତାଙ୍କ ପାଇଁ ଅନୁତାପ ନୂହଁ ପ୍ରାସଙ୍ଗିକ | 
ରାଜା - ଇଚ୍ଛା ଥାଇପାରେ ତାର 
କିନ୍ତୁ କାର୍ଯ୍ୟକାରୀ ହେଉଅଛି ଆଜ୍ଞାରେ ମୋହର 
ଧର୍ମଦ୍ଧାରେ ଅପରାଧ ହେବିନିକି ମୁହିଁ 
ତେଣୁ ବନ୍ଦକର ନରହତ୍ୟା 
ହେବନାହିଁ ଉଷା ସୟଂବର 
ମନ୍ତ୍ରୀଂ ମହାରାଜ, ଧୃଷ୍ଟତା କରନ୍ତୁ ମାର୍ଚ୍ଚନା 
ଘୋଷଣା ସରିଛି ଯେବେ ସୟଂବର ପାଇଁ 
ଶତ ଶତ ରାଜପୁତ୍ର ଦେଲେଣି ଜୀବନ 
ଏବେ ଆଉ ଫେରିବାକୁ ନାହିଁତ ଉପାୟ 
ସୟଂବର ଶେଷ ଯାଏ ଏହିପରି ହେଉଥୂବ ସଭା 
ରାଜା - ଯାଅ ଦୂତ ସସମ୍ମାନେ ଘେନି ଆସ 


ହେମପୁୂର ଯୁବରାଜ ବୀର ଜୟନ୍ତକୁ 
ଦୂତ ଓ“ ଯଥା ଆଜ୍ଞା ମହାରାଜ ( ଯାଏ) 
ରାଜା - ମହାମନ୍ତ୍ର ! 
ଅଭିଷାପ ପଡିଛିକି ବଂଶକୁ ମୋହର ? 
ସମାପ୍ତ ହେବକି ଏହିଠାରେ ମୋ ରାଜତ୍ଵ ? 
ମନ୍ତ୍ରୀଂ ମହାରାଜ ! 


ଏ ସମୟେ ବୃୁଥାଚିନ୍ତା ନୁହେଁ ଶୁଭପ୍ରଦ 
ରାଜା - କନ୍ଯା ଚିନ୍ତା ନୁହେଁ ବୃଥା ଚିନ୍ତା 
ପିତା ହୋଇ ଯଦି ନ ପାରିଲି କନ୍ୟାଦାନ କରି 
ଧ୍କସିନା ମୋର ରାଜପଣ 
ସର୍ଗପୁରେ ପୂର୍ବସୁରୀ 
କରିବେକି କେବେ ମୋ ହାତରୁ ଅନ୍ଧଜଳ ସ୍ପର୍ଶ 


i Cm ro 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟରୁଫ 


ତେବେ କି ଲାଭ ଏ ଜୀବନ ଧାରଣେ ? 
ମନ୍ତ୍ରୀଖ ନା ମହାରାଜ, ହୁଅନ୍ତୁନି ଧୈର୍ଯ୍ୟହରା 
ଶୁଣିଛି ମୁଁ ହେମପୁର ଯୁବରାଜ ମହାଶକ୍ତିଧର 
ଇଚ୍ଛାକଲେ ଅନାୟାସେ ଜିଣିବେ ସେ 
ଉଷା କୂମାରୀଙ୍କୁ | 
ରାଜା - ମାଆ ଶ୍ୟଯାମାକାଳୀ ହୁଅନ୍ତୁ ସହାୟ ତାରେ 
ସୟଂବର ଜିଣିଯାଉ ମୋ କନ୍ୟା ରନ୍‌ କୁ | 
ମନ୍ତ୍ରୀଂ ମହାରାଜ, 
ହଁ ମହାମନ୍ତ୍ରୀ 
ଦିନଥୁଲା ଯେଉଁ ଦିନ ମାଆ ପାଶେ 
ଉଷାର ଜୟ କାମନା କରୁଥ୍ଲି 
ଆଜି କିନ୍ଧୁ କରୁଅଛି ଏକାନ୍ତ ପ୍ରାର୍ଥନା 
ହେ ମା ଉଷା ମୋର ପରାଜୟ 
କରୁତ ବରଣ- ( ଜୟନ୍ତ ଆସେ ) 
ଜୟନ୍ତ “ ହେମପୁର ଯୁବରାଜ ଜୟନ୍ତର ଅଭିବାଦନ 
ଗ୍ରହଣ କରନ୍ଧୁ ମହାରାଜ 
ରାଜା - ପାଇଅଛୁ ପରିଚୟ, 
ବ୍ୟକ୍ତକର ଆସିବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ | 
ଜୟନ୍ତ “ ମହାରାଜ 
ଶୁଣିଅଛି ଉଷା ସୟଂବର କଥା 
ତେଣୁ ଆସିଅଛି ଜଣେ ପ୍ରାର୍ଥୀ ଭାବେ 
ଯୋଗଦେବି ଉଷା ସୟଂବରେ 
ଆଜ୍ଞା ହେଲେହେବି ମୁଁ କୃତଜ୍ଞ | 
ମନ୍ତ୍ରୀଂ ହେ ଯୂବରାଜ 
ଅବଗତ ଅଛନ୍ତିତ ସୟଂବର ସର୍ଗାବଳୀମାନ | 


TY // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


RH 


ଜୟନ୍ତ - ଉଷା ସଙ୍ଗେ ଧାଇଁବାକୁ ହେବ 
ପ୍ରଥମା ପଦାରୁ ମାଣିକ୍ୟ ଖମ୍ବଯାଏ 
ଗତିବେଗେ ଜିଣିଲେ ଉଷାକୁ 


go eo ~~ 


ବରମାଲ୍୍ୟ ପନ୍ଧବ ତାହାର 


ନତୁବା- 
ରାଜା - ନତୁବା ? 
ଜୟନ୍ତ ତ ଶିରଚ୍ଛେଦ ହୋଇବ ମୋହର 
ମନ୍ତ୍ରୀଟ ଏ ଭୟଂକର ସର୍ଭସହ ଏକମତ ତୁମ୍ଭେ ? 
ଜୟନ୍ତ ¬ ଏକମତ ନଥଲେ ମୁଁ ଆସି ଥାନ୍ତି କିଆଁ। 
ରାଜା “ ହେ ପୂତ୍ର ! ବାତୂଳ କାହିଁକି ହୁଅ 
ଜି ପ୍ରାପ୍ତି ଆଶାରେ ? 
ଦେଖଯାଇ ଶୋଣିତ ନଗର- 
ରାଜପୁତ୍ର ରକ୍ତେଶିକ୍ତ ହୋଇଛି କିପରି। 
ଫତଗ ପରାଏ 


ଶତ ଶତ ରାଜା ଆଉ ରାଜପୁତ୍ର ମାନେ 
ଝାସ ଦେଲେ ଉଷାନାମ୍ବୀ ଅନଳ ମଧ୍ୟରେ 
ଆଶା ତାଙ୍କ ଆଶାରେ ରହିଲା | 
ତେଣୁ ହେ ଯୁବରାଜ 
କାହିଁକି ଆସିଛ କିସ ପାଇବା ଆଶାରେ ? 
ଯାଅପୂତ୍ର ଫେରିଯାଅ ଆପଣା ନଗ୍ରକୁ | 

ଜୟନ୍ତ ତ ବୀର ଭୋଗ୍ୟା ବସୁନ୍ଧରା 

ବୀର ଭୋଗ୍ୟା ନାରୀ 
କ୍ଷତ୍ରିୟ ମୁଁ 
ବୀର ରକ୍ତ ପ୍ରବାହିତ ମୋର ଧମନୀରେ | 
ଭୀରୁ ନୂହେଁ ହେମପୁରସୂତ 


TB 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟରୂଅ 


ରାଜା - 


ଜୟନ୍ତ - 


ରାଜା - 


ପ୍ରାଣ ଭୟେ ଫେରିଯିବି ସୟଂବର ସ୍ମଳ୍ମ । 
ଅମାନିଆ ହୁଅନାରେ ପୂତ୍ର 

ବୀରତ୍ୃରେ ତୁମ୍ଭ ନାହିଁ ମୋ ସନ୍ଦେହ 
ତଥାପିରେ ବାବୁ 

ଉଷା ଦିଶେ ଦୂରକୁ ସୁନ୍ଦର ଆଉ 

ଶୀତଳ ପ୍ରସୂନ 

କିନ୍ତ ନୁହେଁ ସେ ଶୀତଳ 

ଛୁଇଁଲେ ତାହାକୁ 

ଅଗ୍ନିସମ ଜଳିଉଠେ 

ଚିତ୍ରଭାନୁ ପରି । 

ତେଣୁ କଥା ମାନ ମୋର, 

ଜୀବନକୁ ମୂଲ୍ୟବାନ ଭାବି 

ତ୍ୟାଗକର ଉଷା ପ୍ରାପ୍ତି ଆଶା 

ଯାଅ ଫେରିଯାଅ ବାବୁ ନିଜ ରାଜ୍ୟ ହେମପୁରେ | 
ମହାରାଜ ! 

ସୁଖ ପାଇଁ ମୂଲ୍ୟ ପରା ହୁଏ ନିର୍ବାରିତ 

ଆଉ ମୂଲ୍ୟ ଚିହ୍ନି ମୂଲ୍ୟ ଦିଏ କ୍ଷତ୍ରିୟ ସନ୍ତାନ 
ଉଷାକୁ ଲଭିବା ପାଇଁ ପ୍ରାଣେ ଯଦି- 

ଜାଗି ଅଛି ବାସନା ମୋହର 

ଉଷା ନ ଲଭିଲେ ସେ ପ୍ରାଣର କିବା ପ୍ରୟୋଜନ ! 
ତେଣୁ ପ୍ରାଣ ଦେବି ଅବା 

ଉଷାକୁ ଲଭିବି 

କ୍ଷତ୍ରିୟ ମୁଁ ପ୍ରାଣ ଭୟେ ପାଦେ ନ ଫେରିବି । 
ପ୍ରୀତ ହେଲି ବାକ୍ୟାଳାପେ ତୁମ୍ଭ 

ମହାମନ୍ତ୍ରୀ କର ବେଗେ ଆୟୋଜନ 


44 ୮D 14 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ମନ୍ତ୍ରୀ - 


ଜୟନ୍ତ - 


Ra 


ସୟଂବର ପାଇଁ | 

ଏବଂ ଅତିଥୂଶାଳାରେ 

କରିଦିଅ ବନ୍ଦୋବସ୍ତ 

ଯୁବରାଜଙ୍କର ରାତ୍ରୀ ଯାପନ ନିମନ୍ତେ 

ଯଥା ଆଜ୍ଞା ମଣିମା 

ଆସନ୍ଧ ଯୁବରାଜ 

ପ୍ରଣାମ ଚରଣେ ମହାରାଜ | (ଯାଏ ) 

(ରାଜା ତାର ଯିବା ବାଟକୁ ଚାହିଁ ରହି ଥାଆନ୍ତି ) 

ଉଷା ପାଇଁ ଯୋଗ୍ୟ ସତେ ହେବକି ଜୟନ୍ତ 

ହେ ମା ଶ୍ୟାମା କାଳୀ 

ଏହା ହେଉ ଶେଷ ସୟଂବର (Freeze) 

ସେହିକ୍ଷଣି ରାଜା ଆଜ୍ଞା ହୋଇଗଲା ପୂରେ ପ୍ରଚାର 

ପରୀକ୍ଷା ସକାଶେ ଯଥାବିଧ୍‌ ଠୁଳ ହେଲା ସମ୍ଭାର 

ପ୍ରାତେ ଅଭିନୟ ପୁଣି ହେବ ସେହି ଦାରୁଣ ବିଧ୍‌ 

ଜୟନ୍ତ ଲଲାଟେ କେ କହିବ କିବା ଲେଖୁଛି ବିଧୂ ? 
(Light off) 


9 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟରୂୁପ 


ସଖୀ - 


ଉଷା - 


ସଖ୍ୟ - 


ଉଷା - 


ସଖୀ - 


< 
ଚତୁଥ ଦୃଶ୍ଯ 
( ସଖ୍‌ ସହିତ କଥା ହେଇ ଆସନ୍ତି ଉଷା ) 

ତେବେ ହେମପୁର ଯୁବରାଜ 
ଆସିଛନ୍ତି ସୟଂବର ପାଇଁ 
ହଁ ଭାବିଥ୍ଲି ମୁହିଁ 
ଆଉ କେହି କରିବେନି ଦୃଃସାହସ 
ସୟଂବର ପାଇଁ 
ପ୍ରଣୟ ପ୍ରସଂଗ ମନୁ କରିଥୁଲି ଦୂର 
ଏବେ ଜୟନ୍ତ ଦର୍ଶନେ ତନୂମନ ପୁଲକିତ ହେଉଛି ସତର 
ହୃଦୟ ମୋ ଉଦ୍ଦେଳିତ 
ହେମର ଜୁଆରେ କିନ୍ଧ... 
କି ହେଲା ଗୋ ସଖୀ 
କ୍ରିନୁଂ କାହୁଁ ଅଇଲା କିପରି ? 
ସଖୀ | 
କେତେ ଯେ ଯୂବକ ଆସି ପ୍ରାଣ ଦେଲେ 
ମୋହରି ନିମନ୍ତେ 
କିନ୍ତୁ ଥୁଲା କାହିଁ ଏ ରୂପ କୁମାର 
କେତେ ରୂପବତୀ ରସବତୀଙ୍କ ହୃଦୟ ଚୋର 
କିସ ପାଇଁ ମରୀଚିକା ପଛେ ପଛେ ଧାଇଁ ଆସନ୍ତି 
ଶୁଣିନିକି ପୂର୍ବ ଅର୍ଥୀଙ୍କର ଦୁର୍ଦଶା 
ମୋ ଛାର ତରୁଣି ପାଇଁ ପାଗଳ ସାଜିଛି । 
ସତେ ସଖୀ 
କାଲିଠାରୁ ପାଗଳ ସେ ତୁମ ରୂପ ପାଇଁ 
ବନ୍ୟ ଶୂକରକୁ ମାରି ରଖୁଛନ୍ତି ଆମ୍ଭ ପ୍ରାଣ 
ତେଣୁ ସିଏ ସୟଂବରେ ହୋଇଅଛି ପ୍ରାର୍ଥୀ | 


i 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


Ra 


ଉଷା - କାଲି ଯିଏ ରଖୁଥିଲା ଆମ୍ଭର ଜୀବନ 
କାଲିସିଏ ଆମ୍ଭ ପାଇଁ ହାରିବ ଜୀବନ 
ଯାଅ ସଖୀ କୁହଯାଇ ସେ ଯୂବ ମଣୀକି 
ଫେରିଯାଉ ସିଏ 
କାଳସୟଂବରେ ପ୍ରାଣ ନ ଦେଉ ତୁଚ୍ଛାରେ 
ସଖୀ - ସଖୀ, ରାଜଜେମା ତୁମ୍ଭେ 
ସୟଂବରେ କରିଅଛ ପଣ 
ଏ ବେଳରେ ଦୁର୍ବଳତା 
ଶୋଭା ପାଏ ନାହିଁ 
ଉଷା - ନିଦାରୁଣ ପଣ ଯଦି 
ହୋଇ ନଥାନ୍ତା ପ୍ରଚାର 
ଯୁବକର ପଦତଳେ ଲୁଟାଇ ଦେଇଥାନ୍ତି 
ଆପଣା ସର୍ବସ | 
ସଖୀ - ସଖୀ, ପଣ କଥା ପ୍ରଚାରିତ ହୋଇଛି ସର୍ବତ୍ର 
ଏ ସମୟେ ଭାଙ୍ଗିଲେ ପ୍ରତିଜ୍ଞା 
ଜଗତରେ ଅପଯଶ ଅର୍ଜିବେ ରାଜନ 
ତେଣୁ ପଣ ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇବା ବିଧେୟ 
ଉଷା - କିନ୍ଧୁ ସଖୀ 
ଯଦି ପରାଜୟ କରିବ ଏ ଯୁବ 
ତାସଂଗତେ ପ୍ରାଣ ଦେବି 
ଏକଥା ନିଶ୍ଚିତ 
ସଖୀ - ସଖୀ! (ଅନ୍ଧାର) 


4 CS // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟୟରୁଫ 


ନରିଆ - 
ପରିଆ - 
ନରିଆ - 
ପରିଆ - 
ନରିଆ - 
ପରିଆ - 
ନରିଆ - 
ପରିଆ - 
ନରିଆ - 
ପରିଆ - 
ନରିଆ - 
ପରିଆ - 
ନରିଆ - 
ପରିଆ - 
ନରିଆ - 
ପରିଆ - 
ନରିଆ - 
ପରିଆ - 
ନରିଆ - 
ପରିଆ - 


ପଞ୍ଚମ ଦୃଶ୍ୟ 


(Right Zone) ସକାଳର ସୂଚନା ମିଳେ | ନାଚି ନାଚି 
ଆସନ୍ତି ନରିଆ ପରିଆ 

ପରିଆ ଭାଇରେ ପରିଆ ଭାଇ 
ସକାଳେ କୁଆଡେ ଆଇଲୁ ଧାଇଁ ? 
ସୟଂବର ସଭା ଦେଖୁବୁ ନାହିଁ ? 
ଆସିଛି ପରା ମୁଁ ସେଇଥ୍‌ ପାଇଁ| 
ମୋତେ ତୋ ସଂଗତେ ନେବୁ କି ନାଇଁ 
ତୁଛାଟାରେ କିଆଁ ହେଉଛୁ ବାଇ 
ଦେଖରେ ଦେଖରେ ପ୍ରଥମା ପଦା 
ଲୋକମାନେ ରୁଣ୍ଡ ଗଦାକୁ ଗଦା 

ରାଜା ଆସୁଛନ୍ତି ଧ୍ଵଜା ଉଡେଇ 
ରାଜନନ୍ଦିନୀଙ୍କୁ ସାଙଦଗରେ ନେଇ 
ସାଙ୍ଗେ ଆସୁଛନ୍ତି ମନ୍ତ୍ରୀ ଅମାତ୍ୟ 

ସଖା ପରିଜନ ଦୂତ ଓ ଢୃତ୍ୟ 

ଏ ଦିଗେ ଘୋଡାରେ ଆସେ ଜୟନ୍ତ 


. ଉଷାକାଳେ ଯେହେେ ସୂର୍ଯ୍ୟ ଉଦିତ 


ରାଜା ପଦ ତଳେ ନମଇ ବୀର 
ଜନତାକୁ କରେ ନମସ୍କାର 

ଏଇ ରାଜାଙ୍କ ଇଙ୍ଗତେ ବାଜିଲା ଭେରୀ 
ଜନତା ହୃଦୟ ଉଠିଲା ଥରି 

ଉଷା ଦଉଡନ୍ତି ହରିଣୀ ବେଗେ 
ଜୟନ୍ତକୁ ଦେଖ ତାଠାରୁ ଆଗେ 


1 co // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନରିଆ - 


QS 


(Net Scence ଦୌଡ ଦେଖାଯାଏ) ¡ 
କେତେ ବେଗେ ଧାଏଁ ରାଜକୁମାରୀ 
ପବନ ବେଗରେ ଯାଏ କିଶୋରୀ 
ଜୟନ୍ତକୁ ଦେଖ ବିଜୂଳୀ ବେଗେ 
ଉଷା ସଂଗେ ଧାଏଁ କେତେ ଆବେଗେ 
ସତେ ଜୟନ୍ତର ଜୟ ହୋଇବ 
ପୂରୂଷ ଜାତିର ଟେକ ରହିବ 
ଯଦି ଆଗେ ଛୁଏଁ ମାଣିକ୍ୟ ଖମ୍ବ 
ଭାଇ୍ଟିଯିବ ଉଷା ଗରବ ଦମ୍ଭ 
ଦେଖରେ ଦେଖରେ ପରିଆ ଭାଇ 
ଜୟନ୍ତ ଗଲାଣି ହାଲିଆ ହୋଇ 
ଦେଖରେ ବାଇଆ ଦେଖ ବାତୁଳ 
ଜୟନ୍ତ ହାତରେ ସୂନା କମଳ 
ମୁକ୍ତା ମରକତ ଖଚିତ ତହିଁ 
ଉଷା ଆଗରେ ସେ ଦେଲା ପକେଇ 

(ଅଭିନୟ ହେଉଥୂ୍‌ବ ନେଟ ରେ) 

ଅତିଦୁତେ ଧାଇଁ ଜୟନ୍ତର ବହେ ଖର ନିଃଶ୍ବାସ 
ମନେ ମଣୁଛନ୍ତି ରାମାକୁ ଜିଣିବା ବୃଥା ପ୍ରୟାସ 
ଦଉଡ଼ି ଦଉଡି ଅବସନ୍ନ ହୋଇ ଦାରୁଣ ଶ୍ରମେ 
ସୁବର୍ଣ୍ଣ କମଳୁ ଫିର୍ଗିଲା ଗୋଟିଏ ସର୍ବ ପ୍ରଥମେ 
ମୁକୁତା କେଶର ମରକତନୀଳ ହେମ କମଳ 
ଦେଖ୍‌ ଭୂଷା ପ୍ରିୟ ଉଷା ମନ ହେଲା ତୃଷା ତରଳ 
ତୋଳି ନେଲା ପଡି ଯାଇଥୁ୍‌ବା ଫୁଲ ଫୁଲବରଣା 
ଅଂକାର ସୃହା ଛାଡି ପାରନ୍ତିକି କେବେ ଅଂଗନା | 
ଆରେ ପଳେଇ ଗଲାରେ ପଛେଇ ଗଲା 


rH ୯୧ CC 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟରୁଫ 


ପରିଆ - 
ନରିଆ - 
ପରିଆ - 
ନରିଆ - 
ପରିଆ - 
ନରିଆ - 
ପରିଆ - 
ନରିଆ - 
ପରିଆ - 
ନରିଆ - 
ପରିଆ - 
ନରିଆ - 
ପରିଆ - 
ନରିଆ - 
ପରିଆ - 
ନରିଆ - 
ପରିଆ - 
ନରିଆ - 
ପରିଆ - 
ନରିଆ - 
ପରିଆ - 
ନରିଆ - 
ପରିଆ - 
ନରିଆ - 
ପରିଆ - 


ଯୁବରାଜ ଦେଖ ଆଗେଇ ଗଲା 
ଦେଖ ଝିଅର ପାରିଲା ପଣ 

ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ କଲା କ୍ଷତି ପୂରଣ 
ଦେଖ୍‌ ଜୟନ୍ତ ଫିଟଙ୍ଗିଲା ପୁଣି 

ଆଉ ଗୋଟେ ସୁନା ପଦୁଅଁ ଆଣି 
ଏଇଟାକୁ ଉଷା କେବେ ନେବନି 
ନ ନେଇ ଆଗକୁ ପାଦେ ଯିବନି | 
ଆରେ ପଦୁଅଁକୁ ଦେଖ୍‌ ଆଇଲା ଫେରି 
ତୋଳିନିଏ ହାତେ ଯତନ କରି।| 
ଏଇ ସୁଯୋଗରେ ଜୟନ୍ତ ବୀର 
ଆଗେଇ ଯାଏ ସେ କେଡେ ପ୍ରଖର | 
ପୂଣି ବେଗେ ଧାଏଁ ଉଷା କୁମାରୀ 
ଜୟନ୍ତ ଭୟରେ ଉଠଇ ଥରି | 
ଆଗେ ଝଟକୁଛି ମାଣିକ୍ୟ ଖମ୍ବ 
ଛୁଇଁବାକୁ ନାହିଁ ଆଉ ବିଳମ୍ବ ! 
ଏଥର ଜୟନ୍ତ ଇଷ୍ଟ ସୁମରି 
ଫିଙ୍ଗଲେ ପଦ୍ମକୁ ଜୋର କରି | 
ସୀତା ପରି ନାରୀ ସୂନା ଲୋଭରେ 
ବନ୍ଦିହେଲେ ଯାଇ ଲଙ୍କା ପୂରରେ 
ଉଷାତ ନାରୀ 

ସୂନା ଲୋଭ ଅବା ଛାଡେ କିପରି 
ପଦୂଅଁ ଆଶାରେ ପଛକୁ ଫେରି 
ଉଠାଏ ତାହାକୁ ଯତନ କରି | 
ଦେବତାଏ ଅବା କରିକେ କୂଟ 
ଓଜନିଆ ହେଲା ପଦ୍ଧ ବହୁତ | 


/ ୯9 // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନରିଆ - 
ପରିଆ - 
ନରିଆ - 
ପରିଆ - 
ଆବୃତ୍ତି - 


ରାଜା - 


ଜୟନ୍ତ - 


ac 


ତଥାପି କଷ୍ଟରେ ଉଠାଇ ଦୌଡେ 

ଜୟନ୍ତ ବୀରଙ୍କ ପଛରେ ପଡେ 

ଏଇ ଜୟନ୍ତ ଛୁଏଁରେ ମାଣିକ୍ୟ ଖମ୍ବ 

ଭାଙ୍ଗିଯାଏ ଉଷା ଗରବ ଦମ୍ଭ (Freeze) 
ହର୍ଷେ ମାତି ଘନ ଘନ କରତାଳି ଦେଲେ ସକଳେ 
ପୂରିଲା ଦିଗନ୍ତ ଜୟନ୍ତର ଜୟ ଏହି ଚହଳେ 
ପାତ୍ରାଦି ସହିତେ ସ୍ତମ୍ଭ ପାଶେ ଫେରି ଆସି ରାଜନ 
ସ୍ପେହଭରେ କଲେ ଭାବି ଜାମାତାର ଶିର ଶ୍ଡମ୍ବନ(୦£୮) 
ମହାମନ୍ତ୍ରୀ 

କର ବେଗେ ରାଜ୍ୟରେ ଘୋଷଣା 

ଜୟନ୍ତର ଜୟ ହେଲା 

ଉଷା ସୟଂବରେ। 

ଉଷାକୁ ଜୟନ୍ତ ହସ୍ତେ କରିବୁ ଅର୍ପଣ 

ବାନପ୍ରସ୍ଥ ଆଚରିବି ବିଧୂର ବିଧାନେ 

ହେ କୁମାର ଜୟନ୍ତ 

ଧନ୍ୟ ହେଲି ତୁମ୍ଭ ବୀରପଣେ 

ମାନ ମୋର ରଖୁଲ ମହୀରେ 

କିନ୍ତୁ କି ଉପାୟେ ଜିଣିଲଏ ସୟଂବର ସର୍ଚ 
କହିବକି ଗୁମର ତାହାର | 

ହେ ରାଜନ୍‌ 

ସତ୍ୟ ନିଷ୍ଠ ଅଟେ ମୁହିଁ ହେମପୁର ସୂତ 

ଲୋକ ଲୋଚନରେ ସିନା 

ନିଜବଳେ ଜିତିଲି ଉଷାକୁ 

କିନ୍ତୁ ଏହି ଜୟ ନୂହେଁ ମୋର 


ସମସ୍ତେ - ଅର୍ଥାତ୍‌ 


SN // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟରୂଫ 


ଜୟନ୍ତ - ତେଣୁ ଶୁଣନ୍ତୁ ବୃତ୍ତାନ୍ତ ତାର 
ଗୌରୀସୂତ କାର୍ଭିକେୟ ଦେଇଥୂଲେ ବର 
ସଂକଟ ସମୟେ ସିଏ 
ଦେଖାଦେବେ ମୋତେ 
ସେହି ବର ଅନୁସାରେ ଡାକିଲି ତାହାଙ୍କୁ (Light off) 


(Flash Back) 
ଜୟନ୍ତ - ହେ ପ୍ରଭୋ ଗୌରୀସୂତ ଶକ୍ତିଧର 
ଘେନବାରେ ଗୁହାରି ମୋହର 
ଦେଇଥ୍ଲ ବର ମୋତେ ଘୋର ବନସ୍ତରେ 
ସଂକଟ କାଳରେ ଉପସ୍ଥିତ ହୋଇ ମୋର 
ରଖୁବ ମହତ | 
ଆଜି ପ୍ରଭୋ ପଡିଅଛି 
ଘୋର ସଂକଟରେ 
ଏ କାଳରେ ନ ରଖୁବ ଯଦି ପ୍ରଭୋ 
ତୁମ୍ଭ ନାମେ ଆମ୍ମବଳୀ ଦେବି 
( କାର୍ଭିକେୟ ଆବିର୍ଭୂତ ହେଲେ) 
କାର୍ରିକେୟ - ବସୁ ଜୟନ୍ତ ! 
ଏହି ଦେଖ ସମ୍ମୁଖରେ ଉଭା ତୁମ୍ଭ 
ଇପ୍ସିତ ଦେବତା | 
ଜୟନ୍ତ - ପ୍ରଭୋ; ପ୍ରଣାମ ଚରଣେ ପ୍ରଭୋ 
ମାଗୁନାହିଁ ଧନଜନ ଗୋପ ଲକ୍ଷ୍ମୀ 
ଅବା ସର୍ଗ ସୁଖ | 
କାର୍ରିକେୟ - ଅବିଳନ୍ଚେ ବ୍ୟକ୍ତକର କି ଇଚ୍ଛା ତୁମର 
ଜୟନ୍ତ - ପ୍ରଭୋ ମୋର ସର୍ବଜ୍ଞାତ 


HCC 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


Ra 


କେଉଁ କଥା ଅଜଣା ତୁମ୍ଭଙ୍କୁ 
ତଥାପି ହେ ପ୍ରଭୋ 
ଉଷାଗତ ପ୍ରାଣ ମୋର ଉଷା ମୋ ହୃଦୟ 
ଉଷା ବ୍ୟତିରେକ ପ୍ରାଣ ବିସର୍ଜିବି ସିନା 
ତେଣୁ ସୟଂବରେ ସାହା ହୁଅ 
ତୁମ୍ଭର ଭକ୍ତକୁ 
ଆଶିଷ ଲଭିଲେ ତୁମ୍ଭ ପାଇବି ଉଷୀକୁ 
କାର୍ରିକେୟ - ଭକ୍ତ ଜୟନ୍ତ 
ନିଅ ଏହି ତିନୋଟି କମଳ 
ପଥରେ ଫିଙ୍ଗିବ ଏହା ଗୋଟି ଗୋଟି କରି 
ସର୍ଣ୍ଣ ଆକର୍ଷଣେ ନାରୀ ହେବ ଆକର୍ଷିତ 
ଗତିତାର ହୋଇବ ଶିଥୂଳ 
ବାସ୍‌ ଏହି ଉପାୟରେ ତୁମ୍ଭେ 
ଜିଣିବ ଉଷାକୁ | 
ଜୟନ୍ତ - ପ୍ରଣାମ ଚରଣେ ପ୍ରଭୋ 
(ପୁଷ ଦିଅନ୍ତି ଅନ୍ଧାର) 


ଗର୍ବ ଦୃଶ୍ଯ 


ରାଜା - ଧନ୍ଯ ତୁମ୍ଭେ ଦେବଭକ୍ତ ସାହସୀ ନିର୍ଭିକ 
ତୁମ୍ଭ ପାଇଁ ଆମ୍ଭେ ଆଉ ଆମ୍ଭ ରାଜ୍ୟ 
ଗର୍ବରେ ଗୌରବାନ୍ଧିତ 
ଉଷା ! ମାଆ ମୋର 
ପରାଜୟେ ହୋଇଲୁ କି ଦୂଃଖୁ 


SB // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟରୁଫ 


ପରାଜୟେ ଲଭିଛୁ ବିଜୟ 
ବିବାହରେ ନାରୀ ଜନ୍ମ ହୁଅଇ ପୂର୍ଣ୍ଣାଙ୍ଗ 
ତୋ କପାଳେ 
ଜୟନ୍ତ ପରାଏ ବୀର 
ପ୍ରଜାପତି ଦାନ 
ମହାମନ୍ତ୍ରୀ ଆଜି ରାତ୍ରେ 
ବିବାହ ସମ୍ପନ୍ନ ହେବ ଏ ଦୃହିଁଙ୍କର | 
( ଦୃହିଙ୍କର ହାତ ନେଇ ମିଶାଇ ଦିଅନ୍ତି, ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ 
ଦୁହେଁ ଅଚେତ ହୋଇ ପଡନ୍ତି, ସମସ୍ତେ ତଟସ୍ତ ) 
ରାଜା - ଏକି ହେଲା 
ଅକସ୍ମାତ ବଜ୍ରପାତ କାହିଁକି ହୋଇଲା 
କିଏ ଅବା ଦେଲା ଅଭିଶାପ 
ବଂଶ ମୋର ଅକାଳେ ବୁଡିଲା 
ହାୟ ହାୟ ମା କାଳୀ ( ପଡିଯାଆନ୍ତି, ଅନ୍ଧାର) 
(Light off) 
(Right zone) 
ନରିଆ - ଆରେ ଆରେ ପରିଆ ଭାଇରେ ପରିଆ ଭାଇ 
ପରିଆ - ଇଏ କିସ ହେଲା କଣ ପାଇଁ ? 
ନରିଆ - ଉଷା ହାତସଂଗେ ଜୟନ୍ତ ହାତ 
ପରିଆ - ମିଶିଲା ମାତ୍ରକେ ହେଲେ ଅଚେତ। 
ନରିଆ - ଚେତା ବୂଡିଲା ନା ପ୍ରାଣ ଉଡିଲା 
ପରିଆ - ହଁ! ପ୍ରାଣବାୟୁ ପରା ଉଡିତ ଗଲା । 
ନରିଆ - ଏହା ଦେଖୁ ରାଜା ବେହୋସ୍‌ ହେଲେ 
ପରିଆ - ଏଁ ଏ କଣ ରାଜା ଚେଇଁ ଉଠିଲେ 
(ରାଜା ଚେତା ପାଇ ଉଠିଲେ ଏବଂ ଖୋଜନ୍ତି ମନ୍ତ୍ରୀ 
ପରିଜନଙ୍କୁ ) 


NSD {/ 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


RS 


ରାଜା - ଆରେ କାହିଁ ଅଛ ମନ୍ତ୍ରୀ ପରିଜନ 
ଶୁଣ ଆରେ ମୋହର ବଚନ ( ସମସ୍ତେ ଆସନ୍ତି ) 
ଆରେ ଶୁଣ ସପ୍ପରେ ମା ଶ୍ୟାମା କାଳୀ କହିଗଲେ ଯାହା 
ମନ୍ତ୍ରୀଟ ସପ୍ନରେ ମା ଶ୍ଯାମାକାଳୀ ଆସିଥ୍‌ଲେ ? 
ରାଜା - ହଁ ମହାମନ୍ତ୍ର 
ଯେଉଁ କାଳୀ ପତିଷ୍ଠା ମୁଁ କରିଅଛି 
ବଳାଙ୍ଗୀ କୂଳରେ 
ସେ ମାତା ନିଜେ ବିଜେ କରିଥ୍‌ଲେ ସପ୍ନରେ ମୋହର। 
ମନ୍ତ୍ରୀଂ କଣ କହିଲେ ମହାରାଜ 
ରାଜା - ଆରେ ଏମାନେ ମଣିଷ ନୃହଁନ୍ତି ଦେବତା 
ମନ୍ତ୍ରୀଟ ଦେବତା? 
ରାଜା - ହଁ, ଚିତ୍ରରଥ ଗନ୍ଧର୍ବ ଜାମାତା ମୋର 
ଜୟନ୍ତ ନାମରେ 
ଜନ୍ମିଥଲା ହେମପୁର ରାଜ ପରିବାରେ, 
ସେହିପରି 
ଦୁହିତା ଉଷା ମୋ 
ତିଳୋତ୍ତମା ଅପସରା 
ମାତା ଶାପ ଫଳେ ଜନ୍ଧିଥ୍‌ଲେ ମର୍ର୍ୟରେ 
ହେ ପ୍ରଜାଗଣ ଶୁଣ ମୋର ସପ୍ନ ବୃତ୍ତାନ୍ତ (Freeze) 
ଆବୃରି - ମୂର୍ଚିତ ଦଶାରେ ଭୂପତି ଦେଖୁଲେ ସପ୍ନ ଅଭୁତ, 
ଅଗ୍ରେ ଉଭା କାଳୀ ବର୍ଣ୍ଣେ ଜିଣି ଘନ-କୃଷ୍ଣଂଜୀମୂତ । 
ରାଜାଙ୍କୁ ସମ୍ବୋଧ୍‌ କହୁଛନ୍ତି ଦେବୀ ଶୁଣହେ ବୀର 
ଅକାରଣେ ଶୋକେ କିଂପା କରୁଅଛ ମନ ଅସ୍ଥିର 
ଜନ୍ମ ମୃତ୍ୟୁ ଆଦି ଯାବତ ଘଟଣୀ ଘଟେ ସଂସାରେ 
ସମସ୍ତ ଗ୍ରଥ୍ତ କାଳ ନିୟନ୍ତିତ- ନିୟତି ହାରେ 


1 ୯୭ // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟରୂପ 


ନିୟତି ଫଳରୁ ଜନ୍ମିଥଲା ଉଷା ଗୃହେ ତୁମ୍ଭର 
ନିୟତି ଫଳରି ଜୟନ୍ତ ଆସିଲା ନୂରୂ ନଗର । 
ଉଷା ସୟଂବରେ ମଲେ ଆସି ଯେତେ ନୃପ ସନ୍ତାନ 
ଅଳଂଘ୍ୟ ନିୟତି ଶାସନ ସମସ୍ତେ କଲେ ପ୍ରମାଣ 
ମନ ଦେଇ ଶୁଣ ରାୟେ କହିବଇ ପୂର୍ବ କାହାଣୀ 
ଏ ଅଭୁତ କଥା- ନିଦାନ ତହିଁରୁ ପାରିବ ଜାଣି | 
(ଧରେ ଧରେ ମା କାଳୀ ଆବିର୍ଦୂତ ହୁଅନ୍ତି) 
(Light off) 
(Left zone) 


କାଳୀ - ଚତୁର୍ଦଶୀର ନିଶି 
ପବିତ୍ରତମ ଶୈଳ ଶିଖର ପଞ୍ଚଳିଂଗେଶ୍ଵର 
ଅପସରା ଗନ୍ଧର୍ବ ମିଶି କରୁଥିଲେ 
ନୃତ୍ୟ ଅଭିନୟ 
ବନଦେବୀ ଦେବତାଏ ଉପଭୋଗ କରୁଥିଲେ 
ସେ ନୃତ୍ୟ ନାଟକ 
ଆସିଥୁ୍‌ଲେ ଦେଖୁବାକୁ 
ଭଦ୍ରକାଳୀ, ଖେଳାଇ କିଳକେଶ୍ବରୀ 
ତାରିଣୀ ତାପହାରିଣୀ ଆଉ ମଣ୍ଡଳେଶ୍ବରୀ 
ଆମ୍ଭେ ମଧ୍ୟ ଯାଇଥ୍ଲୁ ପଞ୍ଚଳିଂଗେ ଶିଖେ 
(Light off) 
(ଧରେ ଧରେ ଅଂଧାର ହୁଏ, କାଳୀ ଅନ୍ତରହିତ ହୁଏ । 
ନୃତ୍ୟରେ ଜୟନ୍ତ ଓ ଉଷା ନାଚୁ ଥାଆନ୍ତି ଏ ସମୟେ 
କାଳୀ ଆସନ୍ତି କଦର୍ଯ୍ୟ ବେଶରେ ତାଙ୍କୁ ଦେଖ୍‌ 


ନୃତ୍ୟଗୀତ ବନ୍ଦ ହୁଏ | ଥଟ୍ଟା କରି ସମସ୍ତେ ତାଙ୍କୁ 
ଚାହାନ୍ତି, କହନ୍ତି । ସମସ୍ତେ ହସନ୍ତି। ) 


HST // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


Rf 


ଜୟନ୍ତ ( ଚିତ୍ରରଥ )- ଆସ ତିଳୋତମା ଦେଖଗୋ ଆସି 
ଉଷା ( ତିଳୋଭମା )- ଏ କାଳୀ କପାଳିନୀ ନୂଖୁରା କେଶୀ 
ଜୟନ୍ତ - ଦେଖ ଗୋ ହାତରେ ଖଣ୍ଡା ଖର୍ପର 


ଉଷା - ଅଧରରୁ ଝରୁଛି ରୁଧ୍ଵର ଧାର 

ଜୟନ୍ତ - କଳା ବୋଲି କଳା ତ୍ରିପଣ୍ଡ କଳା 

ଉଷା - ଗଳାରେ ଲମ୍ଭିଛି ମୁଣ୍ଡର ମାଳା 

ଜୟନ୍ତ - ଦାନ୍ତଗୁଡା କେଡେ ବିକଟ ଦେଖ 

ଉଷା - କିଏ ଡାକିଲା ଏ ଦେଖୁବ ନାଟ 
(ସମସ୍ତେ ଘେରି ଘେରି ହସନ୍ତି, କାଳୀ କ୍ରୋଧାନ୍ସିତା 

ହୁଅନ୍ତି) 

କାଳୀ - (ଚୈକ୍‌ାର କରି) ରେ ଉଦ୍ଧତ ଅପସରା ଗନ୍ଧର୍ବ 
ମୋତେ ଦେଖୁ କର ଉପହାସ 
ରୂପର ଗର୍ବରେ ତୁମେ ଉଲ୍ଲସିତ ହୋଇ 
ସର୍ଗର ଗରିମା ତୁମେ କଲ କଳୁଷିତ 
ଦେଉଅଛି ଅଭିଶାପ 


ଯେଉଁ ରୂପର ଗର୍ବରେ ମତ୍ତ ହୋଇ ରହିଛ ସର୍ଗରେ 
ସେହି ରୂପ ପାଇଁ ତୁମେ ହୁଅ ସର୍ଗଚ୍ଯୟୁତ 
ବାସ କର ମର୍ର୍ୟରେ ଧରି ମର୍ର୍ୟ ରୂପ 


ସମସ୍ତେ - ମା! 
କାଳୀ - ମୁହିଁ ଅଟେ ଶ୍ୟାମା କାଳୀ 
ବଳଂଗ ବାସିନୀ 


ମୋ ରୂପକୁ କର ଉପହାସ 
ଚିତ୍ରରଥ - ମା, କ୍ଷମାକର ମାତ 
ଧୃଷ୍ଟତା ଆମ୍ଭ କରହେ ମାର୍ଚ୍ଚନା 
କାଳୀ - ନା, କ୍ଷମା ନୁହେଁ ତୁମ୍ଭ ଯୋଗ୍ୟ ଫଳ 
ତୁମ୍ଭ ପାଇଁ ଦଣ୍ଡ ଅଟେ ଏକମାତ୍ର ପ୍ରାପ୍ତି । 


SS 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟୟରୁଫ 


ତିଳୋରମା -ମା କୃପାମୟି 
କ୍ଷମବାରେ ଦାସୀଙ୍କୁ ତୁମ୍ଭର | 

କାଳୀ - କ୍ଷମା ? ନା, ତୁମ୍ଭ ପାଇଁ କ୍ଷମା ନାହିଁ । 

ତିଳୋରମା - ମାଆ, ଏତିକି ଦୋଷରେ ଏତେବଡ ଦଣ୍ଡ ଦେଲ- 
ମୋ ପାଇଁକି ହୋଇଗଲ ନିଷୁର 
ଭବ ବନ୍ଧନର କ୍ଲେଶ ଭୋଗିଅଛି ଏଇ ନିକଟରେ 
ଦୁର୍ବାସାଙ୍କ ଶାପେ ବାଣ କନ୍ୟା ଉଷାରୂପେ ଜନ୍ମି 
କେତେ ଲୀଳା କେନ୍ଦ୍ରବିନ୍ଦୁ ସାଜିଛି ମର୍ଭରେ 
ମୋହ ଯୋଗୁଁ କେତେ ପ୍ରାଣୀ ପ୍ରାଣ ଦେଇଛନ୍ତି 
ମୋହଯୋଗୁଁ ଜନ୍ମ ହୁଏ ଧରଣୀ ବାସୀଙ୍କ 
ଅଦ୍ୟାପି ମୁଁ ପାଉଅଛି ଦୋଷ 
ଆଉ ନୁହେଁ ମାତ 
ମର୍ର୍ୟ ବାସେ ମୋହପକ୍ଷେ ନୁହେଁତ ସମ୍ଭବ 
ମାତ ମା ଶ୍ୟାମାକାଳୀ ଚରଣ ଧରୁଛି ମାତ 
କ୍ଷମାକର ହୋଇ କୃପାମୟି | 

କାଳୀ - ରେ ତିଳୋତ୍ତମା ଅପସରା ସୁନ୍ଦରୀ 
ତୋର ଅନୁତାପେ କ୍ରୋଧ ମୋର ହୋଇଅଛି ଶାନ୍ତ 
ତଥାପି ଅଭିଶାପ ବାକ୍ୟ ମୋର ନିଷ୍ରଳ ନୋହିବ 
ଅଳ୍ପଦିନ ପାଇଁ ତୋତେ ମର୍ଚ୍ୟେ ଜନ୍ମ ହେବାକୁ ହୋଇବ 
ଏ ଗନ୍ଧର୍ବ ମାନେ ମଧ୍ୟ ରାଜସୂତ ଭାବେ ଜନ୍ମ 
ହୋଇବେ ମର୍ର୍ୟରେ 
ଆଉ ମୁକ୍ତି ପାଇ ଆସିବେ ସର୍ଗକୁ 
ଶେଷେ ଚିତ୍ରରଥ ସଂଗେ ତୁହି ଫେରିବୁ ସର୍ଗକୁ 
ହସ୍ତ ଧରାଧରି ହୋଇ ଶାପେ ମୁକ୍ତ ହେଲ ତୁମ୍ଭେ 
ପୁଣି ହସ୍ତ ସ୍ପର୍ଶ ମାତ୍ରେ ମୁକ୍ତ ହୋଇବ ଶାପରୁ | 

ସମସ୍ତେ - ମାଆ! (ଅଂଧାର) 


/୧o୦// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


aS/ 


(Light on) 
(ପୂର୍ବ ଦୃଶ୍ୟରେ ରାଜା କହୁଥାନ୍ତି) 
ରାଜା - ଏହା କହି ମାଆ କାଳୀ ହେଲେ ଅନ୍ତର୍ବାନ 
ମହାମନ୍ତ୍ରୀ କି କରିବା ଏବେ ? 
ମନ୍ତ୍ରୀଟ ମହାରାଜ 


ଆମେ ଅଟୁ ଭାଗ୍ୟବାନ 
ଆପଣ ଯେ ମହା ଭାଗ୍ୟବନ୍ତ 
ଟଂଧର୍ବ ଅପସରା ମାନେ ମୁକ୍ତି ପାଇ ଆମ୍ଭ ରାଜ୍ୟ 
ହେଲେ ସର୍ଗବାସ 
ତେଣୁ ଆଦେଶ କରନ୍ତୁ ମଣିମା 
ଏ ଦୁଇ ଦେହ ଦାହ ପାଇଁ ଶୃଶାନ ମଧ୍ୟରେ 

ରାଜାଓ- ନା 
ଏ ମୋର ଦୁହିତା ଆଉ ଜାମାତାଙ୍କ ଶବ 
ଏମାନଙ୍କୁ ସୁସଜିତ କରାଇଣ ବରକନ୍ୟା ବେଶେ 
ଶୋଭା ଯାତ୍ରାରେ ନିଅ ଶୋଣିତ ପୁରକୁ 
ପୂର୍ବ ରାଜସୂତ ମାନେ ଯେଉଁଠାରେ ଆମ୍ଦାନ କରିଛନ୍ତି 
ସେହି ଶ୍ମଶାନର ଉତ୍ତର ପ୍ରାନ୍ତରେ ଦାହ କର ଦୂଇ 
ଶବକୁ ମନ୍ଦିର ତୋଳାଅ ଏକ ଏହାଙ୍କ ସ୍କୃତିରେ 
ଯାର ନାମ ହେବ ଉଷାମେଢ। 

ମନ୍ତ୍ରୀ - ଯଥୀ ଆଜ୍ଞା ମହାରାଜ..... (Freeze) 
ଏହି କିମ୍ବଦନ୍ତୀକୁ ଆଧାର କରି କବିବର ରାଧାନାଥ 
ରାୟ ରଚନା କଲେ “ଉଷା” କାବ୍ୟ (ଧରେ ଧରେ 


ଆବୃରି ) 


//୧୦୧// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟରୁଫ 


ଶାଳ୍ସଳୀ ଶଇଳ- ଭୂଗୁର ବଳାଙ୍ଗୀ ପ୍ରପାତ ଯହିଁ 
ନଳ-ବନାକୀର୍ଣ୍ଣ ଜଳ-ଗର୍ଭେ କଳ-ନାଦେ ଝରଇ | 
ଚକ୍ରାକାରେ ଯହିଁ ଚକ୍ରକାଳେ ରାଜେ ଗିରି ମଣ୍ଡଳ 


ମହିଷାଳେ ଯହି ନିର୍ଜ୍ନେ ଚରାନ୍ତି ମହିଷ ପଲ 
ଆବୃର୍ି ସରି ସରି ଯାଏ। 


++... ଯିବନୀୀକା 


1/୧୦୨ // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଜ/ନ/6ବ/ହୁ 


ଓଡ଼ିଶା ଲେଖୁକା ସଂସଦର 

ବାଲେଶ୍ଵର ଅଧୁବେଶନରେ 

ଂସ୍ରଷ୍ଟା'ର ନାରୀ ଶିଳ୍ପୀ ମାନଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ଅଭିନୀତ 

ଉକ୍ଳ ଭାରତୀ କୁନ୍ତଳା କୁମାରୀଙ୍କ ଉପନ୍ୟାସ 
“ 

କାଳୀବୋହୁୀ” 


ର 
ନାଟ୍ୟରୂପ 


1/୧୧୩ 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ରେବତୀ 


ରେବତୀ 


କା/ନ୍ାବକୋନ 
କାଳୀ ବୋହୁ 


ସମସ୍ତ ମଂଚଟି ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ସାଙ୍କେତିକ । ସମ୍ମୁଖ ଭାଗକୁ ଦୁଇଟି 
ଏବଂ ପଛଭାଗକୁ ଗୋଟିଏ ଜୋନ୍‌ ଏବଂ ଅତି ପଛ ଭାଗକୁ 
ଏକ ସ୍ଵତନ୍ତ୍ର ଜୋନ୍‌ରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇଥାଏ । ଯେଉଁଠାରେ 
ନଦୀବନ୍ଧ ଓ ସଭାସ୍ଥଳୀ ଆଦି କେତୋଟି ବିଶେଷ ଦୃଶ୍ୟ 
ଅଭିନୀତ ହୁଏ | 

ପ୍ରଥମେ ଆଲୋକ ଆସେ ପଛ ଜୋନ୍‌କୁ । ଦେଖାଯାଏ 
ନଦୀବନ୍ଧରେ ଜଣେ ନାଉରିଆ ଏକ ଦରଦଭରା ଗୀତର 
ଲହରୀ ସହ ନଉକା ମେଲି ଦେଇଥାଏ । 

ବନ୍ଧ ଉପରେ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଜଣେ ଷୋହଳ ବର୍ଷ ବୟସର ବିଧବା 
କିଶୋରୀ ବସିଥାଏ ନଇକୁଚାହିଁ । ନାଉରିଆର ଗୀତ ସହ 
ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଜୀବନର ଗଭୀର ସମ୍ପର୍କ ଥ୍ବାର ଅନୁମାନ କରାଯାଏ । 
ଗୋଟିଏଲ ଗୀତ ପରେ ବିରକ୍ତିରେ ଆସେ ରେବତୀ - 


କିଲୋ ନଖୀ ! ସେତେ ମୁଣୁ ଏଇଠି । ବାହୁଡ଼ିବାକୁ ମନ 
କହୁନି ? ଆଃ ଚ଼ାହିଁଛି ଦେଖ ଯେମିତି ନଇତରୁ ନାଗର ଆସିବ, 
ଆଲୋ ଏ ତୋତେ କଂଣ ଶୁଭୁନି ? 

(ପୁଣି ଚାହେଁ ସେ ଚ଼ାହାଣୀକୁ ରେବତୀ ସାମନା କରିବାର 
ସାହସ କରି ପାରେନି ) 

ସଞ୍ଜ ହେଲାଣି ଝଅଟ ଆ ...... (କହିଦେଇ ଚ଼ାଲିଯାଏ, ଲକ୍ଷ୍ମୀ 
ତା’ ଯିବା ବାଟକୁ ଚାହିଁ ଥାଏ ଭାସି ଆସେ ଅତୀତ --- ) 
(Left Zone କୁ ଆଲୋକ ଆସେ, ଲକ୍ଷ୍ମୀ (ଛୋଟ) ଓ 
ରେବତୀ ( ଛୋଟ) କଣ୍ଢେଇ ଖେଳୁ ଥାଆନ୍ତି) 


I /eov!] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ରେବତୀ ମା : 


କମଳା 


ଏ ନଖୁ ମୋ କଣ୍ଢେଇ ବର ହବ 

ନାଇଁ ମୋ କଣ୍ଢେଇ ବର ହବ 

ନାଇଁ ମୋ କଣ୍ଢେଇ ବର ହବ 

କାହିଁକି ମୋ କଣ୍ଢେଇ କଂ ଣ ଝିଅ ? 

ଆଉ ? ଦେଖୁନୁ (ଆସେ ସାରିଆ) 

ସାରିଆମା : ଦେଖ୍ଲୁ ମୋ କଶ୍ଡେଇ କଂଣ ଝିଅ ? 

ମୋର ବାବା ଜାଣେନି । 

କିମିତି ଜାଣି ପାରୁନୁ ମ: ଦେଖୁନୁ ତା' କଣ୍ଡେଇର୍ର ଜଟ ଅଛି । 
ଆଲୋ ହଁତ, ତୋଟା ଝିଅ, କନିଆ, ତା'ର ପୁଅ । ତୋ” 
କନିଆର ବର। ଦିହେଁ ସମୁଦୁଣୀ ହୋଇ କଣ୍ଢେଇ ବାହାଘର 
କରୁଥାଅ । ମୋର ତେଣେ ଢେର ପାଇଟି ଅଛି ମୁଁ ଆସେ । 
(ଯାଏ) 

ଦେଖୁଲୁ, ତୋ”ର କନିଆ ମୋର ବର, ମୁଁ ପୁଅର ମାଆ 
ତୋ” ବର ମୁଁହରେ ନିଆଁ ( ଛଡ଼େଇ ଆଣି ଭାଟି ଦିଏ) 
ଆହା ବର କଞ୍ଞେଇଟାକୁ ଭାଙ୍ଗି ଦେଲୁ ? 

ବଢ଼ିଆ ହେଇଛି ଆଉ ଥୁବ ଯେ ଫୁଲେଇ ହବୁ | 

ନାଇଁଲୋ ନଖୀ: ବର କଣ୍ଢେଇକି ଭାଙ୍ଗନ୍ତିନି । ମୋ” ମାଆ 
ମନା କରୁଥଲା । 

କାହିଁକି, ବରଟା କ”ଣ ଠାକୁର ? 

ମୋ!’ ମା'ଆ କହୁଥଲା ( ରେବତୀ ମା'ଆ ଆସେ ) 

ହଁନା ମାଆ ବରଟା ପରା ଠାକୁର, ବର କଶ୍ତେଇ ଭାଙ୍ଗିଦେଲେ 
ଠାକୁର ରାଗନ୍ତି। 

ଆଲେ ସେଗୁଡ଼ା ସବୁ ଗରୀବ ମାନଙ୍କ ପାଇଁ । ସିଏତ ଧନୀ 
ସାଆନ୍ତଙ୍କ ରାଜଦୁଲଣୀ ତାଙ୍କର କଣ ଅଭାବ ଅଛି ଯେ ବର 
ଭାଙ୍ଗି ଦେଲେ ଠାକୁର ରାଗିବେ ? ଆ ଘରକୁ ଯିବା ( କମଳା 
ଆସେ ) 

କଂ ଣ ହେଲା ମାଉସୀ : 


I/eos]] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ରେବତୀ ମା : 
କମଳା 


ରେବତୀ ମା : 


କମଳା 


ରେବତୀ ମା : 


କମଳା 


ରେବତୀ ମା : 


କମଳା 


ସାରିଆ 


ରେବତୀ ମା : 


କ/ାବୋନ 


ନାଇଁ ମ ସାଆନ୍ତାଣୀ : 

କ”ଣ ପେଇଁ ଆଇ ଥୁଲକି ? 

କଣ ଆଉ କହିମି ସାଆନ୍ତାଣୀ ଘରେ ଖୁଦ ମଲୁଖରୁବି ପୋଷେ 
ନାହିଁ । କେତେ ଆଡ଼ୁ ଛନ୍ଦ ଫିକର କରି ଏ ଝିଅଟା ମୁହଁରେ 
ଦିଟା ଦେବି । ଏଣେ ତାଂ ବାପ ଶୁବ୍ଧିକର୍ମ ପାଇଁ ସାଆନ୍ତଙ୍କ 
ପାଖରୁ ରଣ ଯାହା ନେଇଥୁଲି ତା” କଳନ୍ତର କେତେ ନା କେତେ 
ହେଲାଣି ସେଇ କଳନ୍ତରରୁ କିଛି ପଇଠ କରିବାକୁ ଆଇଥ୍‌ଲି । 
ନାଇଁମ କଳନ୍ତର ଏବେ ନଦେଲେ ହୁଅନ୍ତାନି 

ନାଇଁ ମା | ଯାହା ପାଇଲି ଦେଇଗଲି | 

ନା ନା ଯାହା ଦେଇଛ ନେଇଯାଅ | 

ସାଆନ୍ତେ ........ 

ସେତ ଜାଣନ୍ତି ତମେ ଦେଇଗଲ, ଆଲୋ ସାରିଆ : ସାରିଆ 
(ସାରିଆ ଆସେ) ଗଲୁ ଏ ରେବତୀ ମା ସାଉସୀ ଯାହା 
ଦେଇଗଲେ ସେତକ ଫେରେଇ ଦେ । 

ଆସ 

ଧନ୍ୟ ତମେ ସାଆନ୍ତାଣୀ ତମର କୁଟି ଧରମ ହେଉ, ଆଲୋ 
ରେବତୀ ( ରେବତୀ ମା ଯାଆନ୍ତି) 

ରେବତୀ କାଲି ଆସିବୁ ଖେଳିବା | 

କିଲୋ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଏମିତି ଖେଳିଥ୍‌ବୁ ନା ଆଉକିଛି ହବ ? 

ମା: ଏ ଭଙ୍ଗା କଣ୍ଢେଇଟା ଯୋଡ଼ି ହବନା ? 

(ହସି) ଭଙ୍ଗା ଚିଜ କ'ଣ ଯୋଡ଼ି ହୁଏ ? (ଇନ୍ଦୁ ଆସନ୍ତି 
ହାତରେ କ୍ଷୀର ଗ୍ଲାସ ଧରି ) 

କିଲୋ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ! ତୁ ଏଠି ଅଛୁ ମୁଁ ତେଣେ ସାରା ଉଆସରେ 
ତୋତେ ଖୋଜୁଛି । 

କାହିଁକି କହତ ? କ୍ଷୀର ପିଆଇବୃ ନୁହେଁ ? 

ନାହୀ ଲକ୍ଷ୍ମୀକୁ ଆସି ସାତବର୍ଷ ହେଲା ତେବେ ବି ତମେ ତାକୁ 
ନିଜ ହାତରେ ଖୁଆଇ ଦବନା ? 


i{eoD// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟନୂଫ 


ଇନ୍ଦୁ 


Ee ~~ 


ଆଲୋ ନଅଟା ନାହିଁକି ଛଅଟା ନାହିଁ ତିନି ତିନିଟା ମାଆଙ୍କର 
ଗୋଟେ ବୋଲି ଝିଅ ! ସିଏ ଯଦି ନିଜ ହାତରେ ଖାଇବ 
ତାହେଲେ ତିନିଟା ମାଆକୁ ବାଧୁବନି ? 

ହଉ ଖୁଆଓ, ଶାଶୁଘରେ ବି ଯାଇ ଖୁଆଇବ । 

ମଲା, ତୁ ଯା ତୁ ଗଲୁ - (କମଳା ହସିଯାଏ ) ଲକ୍ଷ୍ମୀ ମା 
ଏବେ ପିଇଦେ। 

ସେ ଗିଲାସରେ କଂଣ ? 

ଓହୋ ତୁ ପିଇ ଦେ। 

ନାଇ ଜମା ପିଇବିନି। 

ମୋ ମାଆଟା ପରା ସଞ୍ଜ ହେଲାଣି ମୁଁହଟା କଳା ଦିଶିଲାଣି 
ନେ ଏତିକି ପିଇ ଦେଇ ଠାକୁର ଘରେ ସନ୍ଧ୍ୟା କରିବୁ । 

ନାଇଁ ନାଇଁ ଜମା ପିଇବିନି | 

ଛି ! ସେମିତି କହନନ୍ତିନି । ନେ ଏତିକ ପିଇଦେ ତୁ ଯାହା 
ମାଗିବୁ ମୁଁ ଆଣି ଦେବି । 

ବଡ଼ମା: ମୁଁ ଯାହା ମାଗିବି ଆଣିଦେବୁ | 

ହଁ ମୁଁ କ'ଣ ଦିଏନି ? ଯାହା କହିବୁ ନିଶ୍ଚୟ ଆଣିଦେବି ନେ 
ପିଇଦେ। 

ମୋର ଏ ବର କଣ୍ଢେଇଟା ଭାଙ୍ଗିଗଲା ମୋ ପାଇଁ ଗୋଟେ 
ବର କଣ୍ଢେଇ ଆଣି ଦବୁନା ? 

ଓ ଏଇଟା: ଇମିତି କେତେ କଣ୍ଢେଇ ଆଣିଦେବି ? ନେ 
ପିଇଦେ (ପିଆନ୍ି) ˆ“ 

ଇସ୍‌ ଛି: ଛି: ଛି: (ଥୁଃ ଥୁଃ କରି ଫିଙ୍ଗି ଦିଏ, ଶରଧା ଆସେ ) . 
ଇଏ କଂଣ ଇଏ କଂଣ ଥୁଃ ଥୁଃ କରି ଫିଙ୍ଗି ଦେଉଚୁ । 
ଦେଖୁଛୁ ସାନମା ବଡ଼ମା କିମିତି ମୋତେ କ୍ଷୀର ଗୁଡ଼ା ପିଆଇ 
ଦଉଛୁ - ଛି - ( ଦୌଡ଼ି ପଳାଏ ) 

ଆଲୋ ଆଲୋ ଏଲକ୍ଷ୍ମୀ ଆଉ ଏତକି ଅଛି ପିଇ ଦେ। 
(ଭିତରୁ) ତୁ ପିଇଦେ। 


lHeoal! 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଶରଧା 


କମଳା 


କାଳ/କୋନ 


ଗେହିିଟା । 

ନାଇଁ ନାନୀ ତମେ ତାକୁ ଗେହ୍ଲା କରି ଫୁଲେଇ ଦେଲଣି। 
ଆଲୋ ତିନିମା'ର ଗୋଟେ ଝିଅ, ଫୁଲନ୍ତାନି ନା ? ଆଉ ବା 
କେତେ ଦିନ ଶାଶୁ ଘରକୁ ଗଲେ କଂଣ ..... ( କମଳା ଲକ୍ଷ୍ମୀର 
କାନ ଧରି ଆଣନ୍ତି) 

ଆଃ ଆଃ 

ଚ଼ାଲ ଚ଼ାଲ ତୋ” ବଡ଼ମା ପାଖକୁ | 

ଆଲେ ଆଲୋ କଂଣ ହେଲା । 

ଦେଖ ଦେଖ ନାନୀ ଗଗରା ଭି ପାଣିରେ ସିଧା ଯାଇ ଅଇଁଠା 
ହାତଟା ବୁଡ଼େଇ ଦେଲା । 

ତା” ହାତ ତ ଜମାରୁ ଅଇଁଠା ହେଇନି । ଆଉ ଯଦି ବ ହାତଟା 
ବୁଡ଼େଇ ଦେଲା କଂଣ ହୋଇଗଲା ସେଇଠୁ ତା ବୋଲି ତୁ 
ଛୁଆଟାର କାନ ଧରି ଘୋଷାରି ଆଣିବୁ । କ'ଣ ଭାବିଲୁଣି କି, 
ଜନମ ଦେଇଛୁ ବୋଲି ଝିଅଟା କ'ଣ ଗୋଟା ପଣେ ତୋ'ର 
? ଛାଡ଼ ଛାଡ଼ ତା” କାନ ମାଇପି ଝିଅଟା | 

ନାଇଁ ନାନୀ ତା'କୁ ଏବେଠୁ ଶାସନ ନକଲେ ଶାଶୁଘରେ ଯାଇ 
ନାଆଁ ପକେଇବ। 

ଓଃ ନାଆଁ ପକାଉଛି ଖାଲି । 

ମୁଁ ପରା ଏବେ ସେହି କଥା କହୁଥ୍‌ଲି ବଡ଼ନାନୀ ଲକ୍ଷ୍ମୀର ମୁହଁ 
ବଢ଼େଇ ଦଉଛନ୍ତି। 

ଗରାକ ଯାକ ପାଣି ପୁରା ନଷ୍ଟ | 

ଶରଧା ଗଲୁ ସାରିଆକୁ କହିବୁ ଆଉ ଗରେ ପାଣି ଉଠେଇ 
ଦବ | 

ନାଇଁ ସେ ନିଜେ ଯାଉ, ଗରେ ପାଣି ନଷ୍ଟ କରିଛି । ଦିଗରା 
ପାଣି ଉଠେଇବ। 

ହଁ ସେ ନିଜେ ଆଣିଲେ ଜାଣିବ କେତେ କଷ୍ଟ । 

ଓ ହୋ ପିଲାଟା ପଛରେ କାହିଁକି ଲାଗିଛ କହିଲ । 


Ieor/] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟନୂଯ 


ଶରଧା 
କମଳା 


ପିଲା ? 

ଏଇ ଫପୁଣରେ ପରା ସାତ ପୂରିଗଲା | 

ଗଲାତ ଗଲା, ସାରିଆ ଆଲୋ ଏ ସାରିଆ (ସାରିଆ ଆସେ ) 
ତୁ କଣ କରୁଛୁ କହିଲୁ ? 

ଚୂଲି ମୁଣ୍ଡରେ ଜାଳ ସଜାଡୁ ଥିଲି ପରା। 

ସେ କାମ ପରେ ହେବ ତୁ ଆଗ ପାଣି ଗରେ ଉଠେଇ ଦେ । 
ମୁ ପାଣି ଉଠେଇ ଦେଇଛି । 

ସେ ପାଣି ଗରାରେ ମୁଁ ହାତ ବୁଢ଼େଇ ଦେଇଛି । 

ହେଉ ହେଲା | ମୁଁ ଉଠେଇ ଦଉଛି । (ଯାଏ ) (ବାହାରୁ ଲକ୍ଷ୍ମୀ 
ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଡାକି ଆସନ୍ତି ମିଶ୍ରେ ) 

ଆଲୋ ମା ଲକ୍ଷ୍ମୀ ! ନେ ଏ ଛତାଟା ରଖ୍‌ଦେ | 

ଶରଧା ଛତାଟା ନେଇ ଯା | 

ଓଃ ସେ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ନଉ | 

ପିଲା ଲୋକ ..... 

ଓଃ 

ବାପା ମୋ ବର କଣ୍ଢେଇଟା ଭାଙ୍ଗି ଯାଇଛି । 

ଭାଙ୍ଗି ଯାଇଛି ତ ଭଲ ହେଇଛି ଆଜି ଗୋଟେ ନୂଆ କଣ୍ଢେଇ 
ଆଣିଦେବି । 

ସତ ? 

ହଁ ତୁ ଛତାଟା ରଖୁ ଦେ, ମୁଁ କହୁଛି | 
ହଉ (ଯାଏ ) 

ଛୁଆଟାର ଗେଲବସରର ଦିନ ସରିଗଲା । 

କଣ ହେଲାକି ? 

ଆଜି ଜବାବ ଦେଇ ଆସିଲି । 

ଜବାବ ? 

ହଁ ବାରବାଟୀ ଜମି ଚାଷ ନଅହଳ ବଳଦ, ସାତପୁର ଉଆସ, 
ତେରଖଣ୍ଡ ମୌଜା ଜମିଦାରୀ ଆଉ ପିଲାଟାର ନାଆଁ ଯେମିତି 


[/eoc]] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଇନ 
ମିଶ୍ର 


ଅନ୍ୟମାନେ : 


ମିଶ୍ୟ 


ଅନ୍ୟମାନେ : 


ମିଶ୍ର 
ଇନ୍ଦୁ 
କମଳା 
ଶରଧା 


—~ 


ମଶ୍ର 


ଅନ୍ୟମାନେ : 


ଲକ୍ଷ୍ମୀ 


ଛ/ଲ7/6" ବୁ 


ପୀତାମ୍ବର ଦେଖୁବାକୁ ଅବିକଳ ପୀତାମ୍ବର | 

ପୀତାମ୍ବର ? 

ହଁ ଆମ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ପାଇଁ । 

ଲକ୍ଷ୍ମୀ ପାଇଁ ! 

ହିଁ ଆସନ୍ତା ତିଥ୍‌ରେ ଲଗ୍ନ। ଯାଅ ଲାଗିପଡ଼, ଷୋଳସଜର ବ୍ୟବସ୍ଥା 
କର ! ମୋ” ଝିଅର ଗୋଟିଏ ଚିଜ ଯେମିତି ଉଣା ନନ୍ଦୁଏ । 
ସେମାନେ ଆସନ୍ତାକାଲି ଲଗ୍ନ ସ୍ଵୀକୃତ କରିବାକୁ ଆସିବେ । 
ଆସନ୍ତା କାଲି ? (ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଆସେ ) ` 

ହଁ 

ସାତ ବରଷର ଝିଅଟା ହାତ ଘିନି ଖାଇ ଜାଣେନି । 

ଭଲ ଭାବରେ ଲୁଗାଖଣ୍ଡେ ପିନ୍ଧି ଶିଖୁନି । 

କୃଲି ମୁଣ୍ଡକୁ ଦିନେ ହେଲେ ଯାଇନି । 

ଆରେ ସେଗୁଡ଼ା ସବୁ ବଳେ ଦଳେ ଶିଖୁ ଯିବନି ? ତାଛଡ଼ା 
ଝିଅ ଜନମ ତ ପରଘରକୁ କାଲି ଯାଆନ୍ତା ଆଜିଯିବ । କ'ଣ 
ହେଇଗଲା ସେଇଠୁ | 

ହେଲେ ସାତ ବରଷର ଝିଅଟା ..... 

ଅନୂଢ଼ା କନ୍ୟାଦାନ ଭଳି ପୂଣ୍ୟକାର୍ଯ୍ୟ ଦୁନିଆରେ ଅଛି । 
ତାଛଡ଼ା ଆମ ଝିଅର ସାତ ହେଲେ ତାଙ୍କ ପୁଅର ଆଉ 
କେତେକି ଦଶବର୍ଷ । ଠାକୁର ବାହାଘର ଭଳି ବାହାଘର ! 
ବାପା ବାହାଘର ହେବ, କାହାର ? ମୋର ? ବଢ଼ିଆ 
ହେବ ! ମୁଁ ବୋହୁ ହେବି ମୁଣ୍ଡରେ ଓଢ଼ଣା ଦେବି, ଅଳତ 
ପିଛିବି ସିନ୍ଦୁର ପିନ୍ଧିବି ନାଇଁ ବଡ଼ମ । 

ଲକ୍ଷ୍ମୀ (କାନ୍ଦ କାନ୍ଦ ହୋଇ ) 

ବଡ଼ମା ! ତୁ କାନ୍ଦୁବୁ କାହିଁକି ? ମୁଁ ତ ବୋହୁ ହେବି । ଶାଶୁ 
ଘରକୁ ଯିବି। ମାଆ ତୁବି କାନ୍ଦୁଛୁ ? କାହିଁ ମୁଁ ଯେତେବେଳେ 
ବୋହୁ କଣ୍ଢେଇକୁ ଶାଶୁଘରକୁ ପଠାଏ କାହିଁ ମୁଁ ତ କେବେ 
କାନ୍ଦେନି । ସାନ ମା ଇସ୍‌ ନୁ ବି କାନ୍ଦୁ ୨ ଚାଲ ମୋତେ 


//een]/ 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟନୁଯ 


ସଜ କରିଦେବ । ବାପା ସାଙ୍ଗରେ ମୁଁ ଶାଶୁ ଘରକୁ ଚାଲିଯିବି । 
ମୋ ବର କାହିଁ । ଓ ଆସିବ ନୁହେଁ ବାପା ବାପା ? ତେମେବି 
କାନ୍ଦୁଛ ? ଶାଶୁଘରକୁ ଗଲେ କଣ କାନ୍ଦନ୍ତି ? 


ସମସ୍ତେ ଲକ୍ଷ୍ମୀ .......... freeze) 

(ଅନ୍ଧାର) 

ଦ୍ବିତୀୟ ଦୂଶ୍ଯ 
Right zone 

ଲକ୍ଷ୍ମୀ (ଡାକି ଡାକି ଆସେ ) ରେବତୀ ¦! ଏ ରେବତୀ 
ରେବତୀ (ଆସେ ) ଆଲୋ ନଖ ତୁ ! 
ଲକ୍ଷ୍ମୀ ହଁଲୋ 
ରେବତୀ ଆ ଖେଳିବା 
ଲକ୍ଷ୍ମୀ ନାଇଲୋ ମୁଁ ଆଉ ଖେଳିବିନି 
ରେବତୀ କାହିଁକି ? 
ଲକ୍ଷ୍ମୀ “ମୋର ପରା ବାହାଘର 
ରେବତୀ ବାହାଘର 
ଲକ୍ଷ୍ମୀ ହଁ ଏଇ ଅଷାଢ଼ ଷୋଳଦିନ ମଙ୍ଗଳବାର 
ରେବତୀ ସତେ ? 
ଲକ୍ଷ୍ମୀ ହଁ ହଁ ବୋହୁ ହେବି ମୋର କେତେ ଗହଣା ଆସିବ । 
ରେବତୀ ତୋର ବର ଆସିବ ? I 
ଲକ୍ଷ୍ମୀ ହଁ ମୋ ବର ଭାରି ବଢ଼ିଆ ତା ନାଁ ହେଉଛି 
ରେବତୀ ଛି! ଲୋ ବର ନାଁ ଧରନ୍ତିନି । ପାପ ହବ (ରେବତୀ ମା 

ପହଞ୍ଚେ) 
ରେବତୀ ମା : କିଲେ କିଏ ଆଇଚ୍ିକି ? 
ରେବତୀ ଏଇ ନଖୀ, ମା ଏଇ ମଙ୍ଗଳବାର ନଖୀର ବାହାଘର ! 


ରେବତୀମା : ସତେ ? 


//eee// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ରେବତୀ 


ରେବତୀ ମୀ : 


ଲକ୍ଷ୍ମୀ 


ରେବତୀ ମା : 


ରେବତୀ 
ଲକ୍ଷ୍ମୀ 
ରେବତୀ 
ନକ୍ଷ୍ମୀ 
ସାରିଆ 


ରେବତୀ ମା : 


ସାରିଆ 


ଲକ୍ଷ୍ମୀ 


ସାରିଆ 


ଲକ୍ଷ୍ମୀ 
ସାରିଆ 


ରେବତୀ ମା : 


ସାରିଆ 


କ/ଳା/ବୋନୁ 


ହଁ ପରା 

ତେବେ ତ ସତ୍ୟାନାଶ ହେଇଗଲା 
କାହିଁକି ? 

ତା ବାପାଠୁ ଆମେ କରଜ ଆଣିଚେ ସିଏ ଏବେ କ'ଣ ଛାଡ଼ିବେ। 
ତୋ” ବାପା ଆମକୁ ସୁଧ ମାଗିବେ । 

ନାଇଁଲୋ ମୁଁ ମନା କରିଦେବି ସେ ଜମା ମାକ୍ଷିବେନି। 
ସେତକ ଟିକେ କରି ଦିଅନ୍ତୁକି। 

ରହ ମୁଁ ଏବେ ଯାଇ କହି ଦଉଛି । (ସାରିଆ ଆସେ ) 

ଏହି ମୁଁ ଯାହା କହୁଥୁଲି ସତ ! ଏଣ୍ଡୁଅ ଦୌଡ଼ି ଦୌଡ଼ି 
ସିଝୁ ବୁଦାମୂଳକୁ । ସେମିତି ନଖୀ ସାଆନ୍ତାଣୀ ଯିବେ ଆଉ 
କୁଆଡ଼େ ? ଦେଖୁଲା ବେଳକୁ ଠିକ୍‌ ଜାଗାରେ ଉଆସରେ 
ତେଣେ ଚହଳ ପଡ଼ିଛି। ମୁଁ କହିଲି ସେ ଏଇଠି ଥୁବ । ସାଆନ୍ତେ 
ଶୁଣିଲେ କହିଲେ ଯା - ନଖୀକୁ ଡାକି ଦବୁ ଆଉ ତାଗଦାଟା କରି 
ଆସିବୁ। 

ତାଗଦା ? 

ହଁ ତାଙ୍କର ପରା ଝିଅ ବାହାଘର, ତମଠୁ କଳନ୍ତର, ନେଲେ 
ବାହାଘର କରିବେ । 

ନାଇଁ ନାଇଁ ତୁ ଆ ସାରିଆ ମା ମୁଁ ବାପାଙ୍କୁ କହିଦେବି ସେ 
ଜମା ଟଙ୍କା ମାଗିବେନି । 

ହଉ ହଉ ତମେ ଯାଅ ମୁଁ ଯାଉଛି । 

ଟଙ୍କା ମାଗିବୁନି । 

ନାଇଁ ନାଇଁ ( ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଯାଏ) ଗୋଟା ପଣ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଠାକୁରାଣୀ 
ଯାହା ବାହିଲ ଏକା ଲୋ ସାରିଆ ! ଅଛୁତି ମିଶ୍ର ପରି ଲୋକର. 
ଇମିତି ଝିଅଟେ କେମିତି ହେଲା କେଜାଣି | 

କେଜାଣି ଲୋ ମା, କାହା କପାଳରେ କଅଣ ଅଛି । ହଉ 
ମୋର ତେଣେ ଢେର ଯାଇଚି ପଡ଼ିଛି ଟିକେ ସାଆନ୍ତଙ୍କ 
କଥା ବୁଝିବେ | ବାହାଘରଟା ଯେତେବେଳେ 


//ees// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟନୂଫ 


ରେବତୀ ମା : 


ସାରିଆ 


ରେବତୀ ମା : 


ସାରିଆ 


ମୁଁ ବୁଝିବିଳୋ ସାରିଆ, ହେଲେ ..... କ”ର କରିବି ? 


ହଁ ନଥୁଲା ଘରକୁ କୋଉଠୁ ଆଣିବ । ଦେଖ କଂଣ ଆଉ 


କରିବା 

ଯାଉଛି ଗୋଡ଼ ହାତ ତଳେ ପଡ଼ି ନେହୁରା ହେବି ଯାହା କରିବେ । 
ମାରିଲେ ମାରିବେ ତାରିଲେ ତାରିବେ । 

ହଉ ମୁଁ ଯାଏ ( ଅନ୍ଧାର) 

(ବାହାଘର ବାଦ୍ୟ ଯନ୍ତ୍ର କ୍ରମାନନୟରେ ଶୁଣା ଯାଏ ) 


ତୃତୀୟ ଦୃଶ୍ୟ 
Left zone 


ମିଶ୍ର ଘରୁ ଲକ୍ଷ୍ମୀ କନ୍ୟା ବେଶରେ ବିଦାୟ ନେଉଥାଏ କାନି କାନ୍ଦି ( ଖୁସୀରେ ) 


ଲକ୍ଷ୍ମୀ 


କାନ୍ଦଣା ଗାଉଥାଏ, ମଝିରେ ମଝିରେ ଭୁଲିଯାଉଥ୍ବା ପଦତକ 
ପଚ଼ାରୁଥାଏ, ତାର ମନେ ପକାଇ ଦେଉଥାଆନ୍ତି କିନ୍ତୁ କାନ୍ଦ 
କାନ୍ଦ ହୋଇ, ଲକ୍ଷ୍ମୀକ ସାନ୍ଧନା ଦେଇ ବିଦାୟ ଦିଅନ୍ତି । ଢୋଲ 
ମହୁରୀ ବାଜି ଉଠେ) 
ଉଚ୍ଚ ପରବତ କୁଞ୍ଚ କୁଞ୍ଚକା ଲୋ ଝିଅ, 
ବାହାଘର ନୁହେ ମିଛି ମିଛିକା ଲୋ ଝିଅ। 
କରମରେ ତୋର ଏଇଆ ଥୁଲା ଲୋ ଝିଅ, 
ଦଇବ ତୋତେ ଏ କଷଣ ଦେଲା ଲୋ ଝିଅ । 
ଉଠିଲା ସବାରୀ ବସିବ ନାହିଁ ଲୋ ଝିଅ, 
ବାପଘରେ ବାଟ ଦିଶିବ ନାହିଁ ଲୋ ଝିଅ । 
ଶୃଶୁର ଘରୁ ତୋ ସରଗ ପୁରୀ ଲୋ ଝିଅ, 
ବାପଘର କଥା ଦେବୁ ପାଶୋରି ଲୋ ଝିଅ । 
ରହଲୋ ମାଆ ମୁଁ ଟିକିଏ କାନ୍ଦେ । 
ଲକ୍ଷ୍ମୀ (କାନ୍ଦି ଉଠିଲେ) 
ରହ ରହ କାନ୍ଦନା ମୁଁ ଟିକିଏ କାନ୍ଦେ 
ଲକ୍ଷ୍ମୀ 
1/eemn// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ସମସ୍ତେ 


ଶରଧା 


ଶରଧା 


ଶିରଧା 
ଇନ୍ଦୁ 


Co 


ଶିରଧା 


କ/ଳ/ବୋଛୁ 


ଦୂର ପରବତ କେତେ ସୁନ୍ଦର ଲୋ ମାଆ, 
ଶାଶୁଘରେ ଥୁବ କେଡ଼େ ଦୂରର ଲୋ ମାଆ। 
ଶଶୁର ଘର ମୋ ମଥୁରାପୁର ଲୋ ମାଆ, 
ଗୋପପୁର ସେଠୁ ବହୁତ ଦୂର ଲୋ ମାଆ ! 
ବାଳୁତ କାଳରେ ସାଧୁଲୁ ବାଦ ଲୋ ମାଆ 
ତାପରେ ....... ? ତାପରେ କଣଟି ? 
କଂସେଇ ଖୁଣ୍ଟରେ ବାନ୍ଧିଲୁ ମୋତେ ଲୋ ମାଆ । 
ଲକ୍ଷ୍ମୀ । 


ଚ଼ତୁର୍ଥ ଦୃଶ୍ୟ 
Left zone 
ଇନ୍ଦୁ ଆସନ୍ତି ବ୍ୟସ୍ତ ହୋଇ 

ଆଲୋ କମଳା : ଶରଧା କେଉଁଠି ଅଛି । (ଶରଧା ଆସେ ) 
କିଲୋ ଶରଧା ! ଆଜି ପରା ସୋମନାଥ ବ୍ରତ । 
ହଁ 
କମଳା କାହିଁ ? 
ସେ ପରା ଠାକୁର ଘରେ ସଜାଡୁଛନ୍ତି 
ଠାକୁର ଘରେ ଅଛିଟି ! ମୁଁ ପରା ଜାଣେ ତାକୁ ଯେତେବେଳେ 
ଦେଖୁବି ସେ ଠାକୁର ଘରେ ପଶିଥୂବ । 
କ”ଣ କହୁଥୂଲ କି ? 
ଲୋ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଶାଶୁଘର ଏଠି ଆଠଦିନ ହେବ ବାତିନୀ ପଠାଇଛନ୍ତି, 
ଆଢି ସୋମନାଥ ବ୍ରତ ! ତାଙ୍କ ବୋହୁ ତାଙ୍କ ଘରେ ବ୍ରତ 
କରିବା ଦିନ ଆସି ଘଡ଼ିଏ ହେଲାଣି ସବାରୀ ଆସି ଦାଣ୍ଡରେ 
ବସିଛି। ତମର ସବୁ ନିଦ ଭାଙ୍ୁନି । 
ମୁଁ ପରା ତାରି ସଜ କରୁଥୁଲି । 
ଆଉ ସେ ସାରିଆ କାହିଁ ? 
ସାରିଆ ପରା ଭାରୁଆ ମାନଙ୍କ ସଜ କରୁଛି । 


I/eew/] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟନୁଥ 


ଝିଅଟା ଗଲା କୁଆଡ଼େ ? ଏ ଦୁଇଟି ବଳା ତା” ପାଇଁ 
ଗଢ଼େଇଥୁଲି ଏବେ ବଣିଆ ଦେଇଗଲା | ଦେଖତ | 

ଭଳ ହେଇଛି ଲକ୍ଷ୍ମୀ ହାତକୁ ସୁନ୍ଦର ମାନିବ । ନାନୀ ମୁଁ ଗୋଟେ 
ସିନ୍ତିକ ନେଇଥା'ନ୍ତି। 

ଦଉନୁ ମୋତେ ମୋଟେ ପଚାରୁଛୁ କ'ଣ ? 

ଇଏ କାଳେ ଯଦି ...... 

ମଲା ଗୋଟେ ବୋଲି ଝିଅ ( ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଆସେ ) 

ମା ଦେଖତ ହେଇଛି ନା ? 

ମୋ ମାଆଟା ସାକ୍ଷାତ ଲକ୍ଷ୍ମୀ, ନେ ହାତ ଦେଖା ପିନ୍ଧିପକା । 
(ପିନ୍ଧେ) 

ନେ ଏ ସିନ୍ଧିଟା ପିନ୍ଧ (ପିନ୍ଧାଇଲେ, କମଳା ଆସେ) 
ନେଲୋ ଏ ବାଢୁଟା ପିନ୍ଧି ପକା (ପିଛିଲା ) 

ଯା ଆଗ ଠାକୁରଙ୍କୁ ଜୁହାର ହୋଇ ଆ । ତା'ପରେ ଅନୁକୂଳ 
କରିଯିବୁ। ଶରଧା ନେଇଯା ଲକ୍ଷ୍ମୀକୁ ଯଥାବିଧୁ ଜୁହାର କରିଆ 
ଚ଼ାଲ 

ମାଆ ଆଜିବି କାନ୍ଦିବି ? 

ଆଉ ଶାଶୁଘରକୁ ଯିବୁ କାନ୍ଦିବୁନି ? 

ହଉ (ଶରଧା ସହ ଯାଏ ) 

ଲକ୍ଷ୍ମୀର ବାପା କୁଆଡ଼େ ଗଲେକି ? 

ହାଟ ପଦାକୁ ଯାଇଛନ୍ତି କେଉଁଠୁ କ'ଣ ଖବର ଆସିଛି ବୁଝିବାକୁ 
ଲକ୍ଷ୍ମୀ ବିଦା ବେଳେ ... 

ସିଏ ଏଇନେ ପହଞ୍‌ ଯିବେ । ଲକ୍ଷ୍ମୀ ବିଦା ହେବ । ତା” ବାପା 
ଫେଏରେ ରହିବେନି ? ଏଇତ ଆସୁଛନ୍ତି ନ କ'ଣ - ହଁ ତ 
(ମିଶ୍ର ପହଞ୍ଚଛନ୍ତି ହାୟ ହାୟ କରି ) 

ହାୟରେ ବିଧାତା ! ହାୟ ହାୟ ତୋ”ର ଏତିକି ଅହନ୍ତା । ତୁ 
ଏଡ଼େ ନିଷ୍କର । ସତରେ ତୁ ଏତେ ଦାରୁଣ ! 


` କ'ଣ ହେଲା ? 


//eesl/ 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


କମନା 


କମଳା 


କ/ଳ/ବୋହ 


ଇମିତି ମୁଣ୍ଡ ବାଡ଼ୋଉଛ କିଆଁ 

ସର୍ବନାଶ ହୋଇଗଲା 

ସର୍ବନାଶ ହୋଇଗଲା ? 

କାହାର ସର୍ବନାଶ ହୋଇଗଲା ? 

ମୋ!” ଲକ୍ଷ୍ମୀଟା ବରବାଦ ହୋଇଗଲା 

କଣ ହେଲା ମୋ” ଲକ୍ଷ୍ମୀର କ'ଣ ହେଲା 

ସୋହାଗ ସିନ୍ଦୁର ଉଜ୍ଜୁଡ଼ି ଗଲା 

ନା (ପଡ଼ିଗଲା ) 

ପୀତାମତ୍ବରର କାଳ ହୋଇଗଲା 

ନାନାନା 

ଗତ ରାତ୍ରିରେ ବିସୂଚ଼ିକାରେ ସବୁ ସର୍ବନାଶ ହୋଇଯାଇଛି 
(ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଦୌଡ଼ି ଆସେ ) 

ମା” ବଡ଼ମା ବାପା ଦେଖ ବଡ଼ମା ସାନମା କେମିତି ମୋ” 
କାଚୃଗୁଡ଼ା ଶିଳରେ ଛେଚି ଭାଙ୍ଗି ଦେଉଛନ୍ତି। ମୋ ମଥାରୁ କେମିତି 
ସିନ୍ଦୁର ଗୁଡ଼ା ପୋଛି ଦଉଛନ୍ତି ମୁଁ ପରା ଏବେ ଶାଶୁଘରକୁ ଯିବି। 
ମାଲକ୍ଷ୍ମୀ, ତୁଟା ଏଡ଼େ ହୀନକପାଳୀ 

ମାଂ ମୋ”ର (ଶରଧା ଆସେ) 

ଦେ ଦେ ସେ ଗହଣା ସବୁ ଖୋଲିଦେ 

ନା ନା ଏଗୁଡ଼ା ମୁଁ ଏବେ ପିନ୍ଧିବି 

ଖୋଲିଦେ କହୁଛି 

ନା ବଡ଼ମା, ମନା କର ବଡ଼ମା 

ଯା ସେ ଗହଣା ଖୋଲି ଦେଇ ଗାଧୋଇ ଏ ଛେଦାଲୁଗା ପିନ୍ଧୁ 
ନାଇଁ 

ହଉ ପିଲାଟା ପିନି ଥାଉ | 

ନା ବ୍ରାହ୍ମଣ କୂଳର ବହୁ .- ବିଧବା ହେଲା ଗହଣା ପିନ୍ଧିବ ? 
ବିଧବା ...... ବିଧବା ...... କ'ଣ ମା ? 

ଚୁପ୍‌ ! କହନି ପାପ ଲାଗିବ | 


Hees// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟନୂ 


ଲକ୍ଷ୍ମୀ 


ରେବତୀ ମା : 


ଲକ୍ଷ୍ମୀ 


ରେବତୀ ମା: 


ଲକ୍ଷ୍ମୀ 


ରେବତୀ ମା: 


ଲକ୍ଷ୍ମୀ 
ସାରିଆ 


ଲକ୍ଷ୍ମୀ 


ପାପ ! 


( କରୁଣ ସଂଗୀତର ମୂ୍ୁନାରେ ଅନ୍ଧାର) 


ପଞ୍ଚମ ଦୃଶ୍ଯ 
Right zone 
ରେବତୀ ମା ଆସି ଗାଳି ଦେଉଥାଏ 
ଆଛ୍ଛା ହେଇଛି ଭଗବାନ ଯାହା କରନ୍ତି ପ୍ରାଣୀର ମଙ୍ଗଳ ପାଇଁ 
ଦଶା ଦିଆ ମିଶ୍ରକୁ ଠିକ ଶାସ୍ତି ମିଳିଛି । ପୋଡ଼ାମୁହାଁର ମଗଜ 
କମ୍‌କି ! କେତେ ଘରକୁ ତଳିତଳାନ୍ତ କରୁଥଲୁ। ଏବେ ତୋ” ଘର 


। ଗଲାନା ପଇସା ଅଛି ବୋଲି ଇନ୍ଦ୍ର ଚନ୍ଦ୍ର ମାନିଲାନି - ରାଣ୍ଡ 


"ଛେଉଣ୍ଡ ମାନିଲାନି ପାପ ତାପ ମାନିଲାନି - ଏବେ ¦ ଏବେ 


କଅଣ ହେଲା । ଯିଏ ଦିନରାତି କରୁଛି ସିଏ ସବୁ ଦେଖୁଛି । 
(ଦେଖୁ ଦେଖୁ) ଆଲୋ ଆଲୋ ଏ ରାଶ୍ରିଟା ଇଆଡ଼େ ଆଉଚ଼ି 
କେନେମ : (ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଆସେ ) କିଲୋ ସବାଖାଇ କୁଆଡ଼େ ? 
ମାଉସୀ :-ରେବତୀ ... 


.ନାଇଁ ନାଇଁ ସିଏ ଆଜି ଗୁରୁବାରରେ ତୋ” ମୁହଁ ଚ଼ାହିଁବନି ଯା 


ଯା ପଳା 

ଗୁରୁବାରରେ ମୋ ମୁହଁ ଚାହିଁଲେ ...... 

ଓହୋ ଗଲୁ, ମୋରବି ଅନୁକୂଳଟା ବିଗିଡ଼ି ଗଲା । ଯା ଯା 
ମୁଁ ଆଉ ଥରେ ଅନୁକୂଳ କରି ବାହାରିବି । (ଭିତରକୁ 
ଚ଼ାଲିଯାଏ, ଲକ୍ଷ୍ମୀ ନଜକୁ ଚ଼ାହିଁ ଦୀର୍ଘଶ୍ନାସ ଛାଡ଼ି ଫେରିପଡ଼େ 
ସାମନାରେ ସାରିଆ ) 

ସାରିଆ ମା: 

ହଁ ଲୋ ଝିଅ କପାଳ ପୋଡ଼ିଗଲେ ସମସ୍ତେ ହୀନମାନ 
କରନ୍ତି । 
ମୋ କପାଳ କଂ ଣ ପୋଡ଼ି ଯାଇଛି ? ମୋ ମୁହଁ ଚାହିଁଲେ 
ପାପ ? ଜାଣୁ ରେବତୀ ମା କହିଲା ରେବତୀ ଆସିଲାନି । 


//eeo// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ସାରିଆ 
ଲକ୍ଷ୍ମୀ 


ସାରିଆ 


ସାରିଆ 


ଲକ୍ଷ୍ମୀ 
ସାରିଆ 


ରେବତୀ ମା : 


ସାରିଆ 


ରେବତୀ ମା : 


ସାରିଆ 


କ//କୋନୁ 


ଚ଼ାଲ ଘରକୁ ଚ଼ାଲ 

ସାରିଆ ମା ¦ ସମସ୍ତେ କାହିଁକି ମୋତେ ଗାଳି ଦେଉଛନ୍ତି ? 
କେହି ଭଲ ପାଉ ନାହାନ୍ତି । ମୁଁ କାହାର କି ଦୋଷ କରିଛି 
ମୋତେ କହୁଛନ୍ତି ପାପୀ । ପୋଡ଼ା କପାଳୀ ହିନମାନୀ 
ସତରେ କଂ ଣ ମୁଁ ପାପୀ ? 

ନା ଲୋ ଝିଅ : ମୋ ମୁଣ୍ଡଟାତ ଛୋଟିଆ ମୁଁ କାହିଁ କହିବି । 
ତମର ବାମୁଣ ଘର କଥା ! ତମକୁ ସବୁ କଥା ଠାକୁର କହନ୍ତି । 
ମୁଁ ଜାଣେନି ଲୋ । 

ସାରିଆ ମା ଜାଣୁ - କାଲି ବଡ଼ମା ମୋତେ ଖାଇବାକୁ 
ଦେଲାନି- ସଞ୍ଜବେଳେ ଯାହା ଠାକୁର ଭୋଗ ଖାଇ ଶୋଇଲି । 
ମୁଁ ନଖାଇଲେ ବଡ଼ମା କେତେ ଗେହୁ କରି ଖୁଆଇ ଦେଉଥୁଲା । 
ଆଜି କ”ଣ ହେଲ। 

ତୁ ମୋତେ ଆଉ କିଛି ପଚ଼ାରନା ଝିଅ 

ତୋତେ କାନ୍ଦ ଲାଗୁଛି ? 

ନା - (ରେବତୀ ମା ପୁଣି ଆସି ) 

ହଇଲେ। ଏ ସାରିଆ ଏଠି କି ଭେଲିକି କାଢୁଛୁ ? ଘଣ୍ଢେ 
ହେଲା କବାଟ କିଳି ପଶିଛି । ଗୁରୁବାରଟାରେ ବାହାରକୁ 
ଯାଇ ହେଲାନି । ଦୁଆର ମୁହଁରେ ରାଣ୍ଡିଟାକୁ ଧରି କେତେ 
ବକର ବକର ହେଉଛୁ, ଯା ଯା 

ରେବତୀ ମା ! କାହାକୁ କଣ କହୁଛ ? ଯାହା ବାପର ଧାରୁଆ 
ହୋଇ ମୁହଁ ଲୁଚେଇ ବୁଲୁଛୁ ତାକୁ .. 

ହଁ ହଁ ଧାରିଲେ ତାଂ ବାପର ଧାରିଛି, ସିଏ କଂଣ ଖାଲି ଛାଡ଼ି 
ଦେଇଛି ହକ କଳନ୍ତର ଦଉଛି, ତା” ବୋଲି ରାଶ୍ରିଟାକୁ ଆଣି 
ଦୁଆର ମୁହରେ ଠିଆ କରାଇ ମୋ ସପ୍ତପୁରୁଷକୁ ନରକରେ 
ପକାଇବି । 

କଣ କହିଲୁ : ଏ ରେବତୀ ମା ଖବରଦାର କହୁଛି ସେମିତି 
କଥା: ମୋ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ପରି ଝିଅକୁ ସେମିତି କହନା ଠାକୁର 


Heer] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟୟନୁ 


ରେବତୀ ମା : 


ସାରିଆ 
ଲକ୍ଷ୍ମୀ 


ରେବତୀ ମା : 


ସାରିଆ 


ରେବତୀ ମା : 


ଲକ୍ଷ୍ମୀ 
ସାରିଆ 


ଲକ୍ଷ୍ମୀ 


ରେବତୀ ମା : 


ଅସନ୍ତୋଷ ହେବେ । ତୋ ବଂଶ ବୁଡ଼ିବ । 

କଂ ଣ କହିଲୁ ରାଣ୍ଡି 

ଆହୁରି କହିବି 

ନା, ଚ଼ାଲ ସାରିଆମା ଘରକୁ ଯିବା 

ଆଉଥରେ କହିଲୁ ଛତରଖାଇ 

ଥରେ କାହିଁକି ଦଶଥର କହିବି, ତୋ ବରଅଁଶ ବୁଡିବ | ତୋ 
ଢିଅରେ ଢମଣ ଡେଇଁବ । ତୋ ପିଢାରେ ଶାଗୁଣା ବସିବ। 
କଣ କହିଲୁ ସବାଖାଇ ପୋଡାମୁହିଁ ? କାହିଁଗଲା କାହିଁଗଲା 
ମୋ ଛାଞ୍ଚୁଣୀ ? ଆଜି ଗୁରୁବାର ପରାଦିନ ତୋ ମୁଶ୍ଡରୁ ଯଦି 
ବିଷଗାଳି ନଦେଇଛି ତାହେଲେ ମୁଁ ଶୁକୁଟା ପଣ୍ଡା ଝିଅ ନୁହେଁ । 
ଆଲୋ ଏ ରେବି, ଦେଲୁ ଦେଲୁ ମୋ ଛାଞ୍ଚଣୀ | (ଯାଏ) 
ଆ ଆ ସାରିଆ ମାଆ ଘରକୁ ଯିବ । 

ରହ ରହଲୋ ଝିଅ । 

ନା ଚାଲ ମା..ଆ.. (ଟାଣି ନେଇଯାଏ ) 

(ଛାଞ୍ଣୀ ଧରି ଆସେ ) କାଆଡେ ଗଲୁ ! କାଆଡେ ଗଲୁ 
ଆଣ୍ଡକୁଡି ଚୂଲିପଶି ! (ଅଂଧାର ) 


ଷଷ୍ଠ ଦୃଶ୍ୟ 
Left zone 
(ଇନ୍ଦୁ ଓ କମଳା କଥା ହେଉଥା'ତତି) 
ଆଉ ଆଜି ପରା ନିର୍ଳା ଏକାଦଶୀ 


ହଁ, ଲକ୍ଷ୍ମୀର କଣ ବିବାହ ହେଇନି ନା ସେ ବିଧବା ହେଇନି । 
ନିର୍ଜଳା ନକଲେ ନର୍କରେ ପଡ଼ିବ । 

ପିଲାଟା ... କିଛି ବୁଝିନି - ଏ ବୈଶାଖ ମାସ ପୁଣି ନିର୍ଚଳା... 
ଓହୋ ତୋ” ଆଖରେ ବା ଆମ ଆଗରେ ସେ ସିନା ପିଲା 


ଧର୍ମ ଆଖୁରେ ସେ ଜଣେ ବିଧବା ବ୍ରାହ୍ମଣୀ । ତେଣୁ ଧର୍ମନୀତି 


Ieee] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନବଘନ 


କ//ବେ/ଛୁ 


ଅନୁସାରେ ତାଂ କୁ ଚଳିବାକୁ ପଡ଼ିବ । 

ହବିସାନ୍ନ କରୁନ ଥୁଲା ତା” ପାଇଁ ମୁ ହବିସାନ୍ନ କଲାରୁ ସେ 
କରୁଛି - ପୁଣି ନିର୍ଜଳା 

ତୁ କରିବୁ 

ମୋତେ ତ ନାଁ ଶୁଣି ଡର ଲାଗୁଛି 

ବୃଝିଲୁ ନା କମଳା ତୁ ବେଶୀ ଝିଅ ସୁହାଗ ଦେଖେଇ ହେଉଛୁ । 
.ଆଲୋ ଲକ୍ଷ୍ମୀ କଂଣ ଆମ ଝିଅ ନୁହେଁ ? ଆମେ କଂଣ ତାକୁ 
ଦୟା ଦେଖଉନୁ ? ହେଲେ ଧର୍ମ ଆଗରେ ଆମେ କଂଣ 
କରିବା ( ମିଶ୍ର ଆସନ୍ତି ) 

କ'ଣ ହେଇଛି ? 

ଏଇ ଲକ୍ଷ୍ମୀ 

କଂଣ ହେଲା ? 

ଆଜି ନିର୍ଜଳାତ । କମଳା ତା'ପାଇଁ କହୁଛି 

କଂ ଣ କହୁଛି । ନିର୍୍ଳା ତ ନିର୍ଜଳା 

ନାଇଁ ପାଣି ଟୋପେବି .... 

କିମିତି ହବ ? କିଏ ଦବ ? କିଏ ପାଣି ଦେଇ ପାପ କରିବ ? 
ତାଛଡ଼ା ଯିଏ ଯାହାର କର୍ମଫଳ ନେଇ ଜନ୍ଦିଛି । ସିଏ ତାହା 
ଭୋଗ କରିବ । ତା'ପାଇଁ ଏତେ ଦରଦ କାହିଁକି ? 

ଆମେ ଧର୍ମଦ୍ଵୋହୀ ହୋଇ ପାରିବାନି 

ହଉ ଭଗବାନଙ୍କ ଇଚ୍ଛା - ( କମଳା ଯାଏ ) 

ଏ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ମିଶ୍ରକୁ କୂଳର ମୋଟେ ଗଳଗ୍ରହ ରହି ରହିଲା । 
କ”ଣ ଆଉ କରିବା ! ଆଭ କର୍ମରେବି ଏଇଆ ଥୁଲ । 

ଛାଡ଼ କର୍ମ ଶିଖଉଛୁ, ତା କର୍ମଫଳକୁ ଆମେ ଭୋଗୁଛେ । 
(ନବଘନ ଆସେ ) 

ଗଇଁ ଜୁହାର 

ଡୁ... ? 


hd 


ମୁଁ ମୁଁ ନବଘନ 


IHesof] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନବଘନ କୋଉ ନବଘନ 

ନବଘନମ, ତୁମ ଭିଣୋଇ ନାଇଁ ନାଇଁ ଶଳା 

ମୋ ଭିଣୋଇ .... ଶଳା 

ଓହୋ ଆମ ଶଣଧାର ଭାଇକି ? 

ହିଁ 

କୁଆଡ଼େ ଆଇଛୁ ? 

ଆସିଥୁବ ନାନୀ ପାଖକୁ - ମୁଁ ଡାକି ଦଉଛି (ଯାଏ) 

ନାଇଁ କି ଗଇଁ ମୋତେ ମାଆ କହିଲା ଯା ନାନୀଘର ଆଡ଼େ 
ବୁଲି ଆସିବୁ । (ଶରଧା ଆସେ) 

କିଏ, ନବ ତୁ କେତେବେଳେ ଆସିଲୁ ? 

ଏଇ ତ ଏଇନେ 

ନିଅ ଶାଳକ ମହାଶୟ ପହଞ୍ଲେ ତାଙ୍କ ଅଭ୍ୟର୍ଥନାରେ ଲାଗିପଡ଼ 
ମଲା ଇମିତି କଣ କହୁଛ । 

ଇଁହବିନି ଏଠିତ ମୋର ଗୋଟେ ସଦାବ୍ରତ ମଠ ଖୋଲା ହୋଇଛି 
ଯିଏ ଆସୁଛ ଆସ ! 

ମୋ ମାଆ କହିଛି ମାସେଖଣ୍ଡେ ରହିବି । 

ଏଁ ମାସେ ! କାହିଁକି ଜୀବନ ତମାମ ରହୁନୁ 

ରହିଲ ତ କ”ଣ ହେଲା ଭଉଣୀ ଘରେ କଂ ଣ ଭାଇ ରହନ୍ତାନି 
? ଆ ନବ (ନେଇ ଯାଏ) 

ଭଉଣୀ ଘରେ ଭାଇ .... ହଉ ହେଲା | ମୁଁ ଆଜି ମିଶଲ 
ଯାଉଛୁ ଆସୁ ଆସୁ ସଞ୍ଜ ହବ । 

(ଏହା କହି ଫେରିପଡ଼ନ୍ତେ ସାମନାରେ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ମିଶ୍ର ଖପ୍ପା) 
ଇସ୍‌ ..... ସାରିଦେଲା .... ଡୁ ... 


କି କ'ଣ କହୁଛୁ ? 
ବାପା: ମୋତେ ଆଜି ବହୁତ ଭୋକ ଲାଗୁଛି 
ଭୋକ ଲାଗୁଛି ? ମୋତେ କଂଣ କହୁଛୁ ? ତାଛଡ଼ା ଆଉ 


//esel] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


କ/ଳ/ବୋନ 


ଖାଇବାକୁ ରଖୁଛୁ କଣ, ଯାହା ଖାଇବାରତ ଏକାଥରେ ଖାଇ 
ଦେଇଛୁ । ଆଉ କଂ ଣ ଖାଇଲେ ତୋ ପେଟ ପୁରିବ ? 
(ମୁଣ୍ଡ ତଳକୁ କରେ) 

ନିଜେ ତ ସାରାଜୀବନ ଜଳିଲୁ ଆଉ ତା ସହିତ ସାରା ବଂଶଟାକୁ 
ବି ଜଳେଇ ମାରିଲୁ । (କମଳା ଆସେ ) କୁଆଡ଼େ ଥୁଲା ? 
ତମେ କଂ ଣ ଜାଣନି ମୁଁ ମିଶଲ ଯିବି । ବାହାରିଲା ବେଳକୁ 
ସାମନାରେ...... 

(ଲକ୍ଷ୍ମୀକୁ ଆଉସି) ମା: ଆ ଆ (ମିଶ୍ର ରାଗି ଚାଲିଯାଏ ) 
ଚ଼ାଲ ମା ମନ୍ଦିରକୁ ଯିବା 

କାହିଁକି, ମୁଁ କଣ ଏପାରିକୁ 

ତୋତେ ଦାଣ୍ଡକୁ ଆସିବା ମନା 

କାହିଁକି ମୋ ମୁହଁ ଚାହିଁଲେ ପାପ ? 

ଛି ମା ! ସେ କଥା କହନା 

ମୁଁ ଖାଇଲେ ପାପ ପିନ୍ଧିଲେ ପାପ ମୋ ମୁହଁ ଚାହିଁଲେ ପାପ 
ଆଉ ଖାଲି ସେ ମନ୍ଦିର ଦେହରେ ମଥା ବାଡ଼ାଇବା ପାଇଁ 
କଂଣ ମୁଁ ଜନ୍ମ ହୋଇଥୁଲି ? 

ମୋତେ ଏତେ କଥା ପଚ଼ାରନା ମା 

ତୁତ ମୋ ମା, ମୋତେ କନୁ ଦେଇଛୁ ମୋତେ ଖାଇବାକୁ ଦବୁନି 
? 

କେମିତି ଦେବି ମା ? ଆଢି ତ ନିର୍ଳା ତୋତେ ଜଳ ଟୋପେ 
ବି ଦିଆଯିବନି । 

କାହିଁକି ମୁଁ କ'ଣ କଲିକି ? 

ଆଜି ତୋର ଏକାଦଶୀ ବ୍ରତ 

ଏ ଏକାଦଶୀଟା ଖାଲି କଂ ଣ ମୋରି ପାଇଁ ? ଆଉ କେହିତ 
କରୁ ନାହାନ୍ତି । 

ଛି ମା ବ୍ରତ କରି ସେମିତି କହିଲେ ପାପ ହବ। 

ଭୋକ ହେଲେ ଖାଇବା କ”ଣ ପାପ ? ଶୋଷ ହେଲେ 


I/ess// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟନୂପ 


କମଳା 
ଲକ୍ଷ୍ମୀ 
ଶରଧା 


କମଳା 


ପିଇବା କ”ଣ ପାପ ? 

କଂଣ କରିବି ମା ସେଇଟା ତୋ ଭାଗ୍ୟ 

ଏ ଭାଗ୍ୟ ପୁଣି କ'ଣ କି ? 

( ଡାକି ଡାକି ଆସେ ) ଏ ଲକ୍ଷ୍ମୀ : ଯା ଠାକୁରଙ୍କ ପହୁଡ଼ ଉଠିଲାଣି 
ଆରେ ମଝିଆ ନାନୀ ଯାଅ । ଲକ୍ଷ୍ମୀକୁ ନେଇଯାଅ | ବିଧ୍‌ 
ଆରମ୍ଭ ହେବ । 

ଚ଼ାଲ ମା : (ଅନ୍ଧାର) 


ସପ୍ତମ ଦୃଶ୍ୟ 
Right zone 


( ମନ୍ଦିର ଭିତରେ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଓ କମଳା । ଲାଇଟ ଆସିଲା ବେଳକୁ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ବିକଳ 


ହୋଇ ପାଣି ମାଗୁଥାଏ ) 
ପାଣି - ଓଃ ମା ମୁନ୍ଦିଏ ପାଣି ଦେ ମା 
ନାଇଁ ମା ଏଇ ସଞ୍ଜ ହୋଇ ଆସିଲାଣି ଆଉ ଟିକିଏ ପରେ 
ରାତି ପାହିଁ ଯିବ ତୁ ଦିଅକୁ ଧ୍ଯାନ କରି ଶୋଇ ପଡ଼ ମା 
ମୁଁ ଆଉ ସହି ପାରୁନି ମା ମୋ ତଣ୍ଚି ଶୁଖୁ ଯାଉଛି । ମୋତେ 
ଖାଲି ଟିକିଏ ପାଣି ଦେମା। 
ତୋତେ ପାଣି ଦେବାର ସାଧ୍ଯ କାହାର ଅଛିମା ସେହି 
ଭଗବାନଙ୍କୁ ଡାକ ସିଏ ଏକା ଦେଲେ ଦେଇ ପାରିବେ । 
ଭଗବାନ ? କିଏ ଭଗବାନ ? ଏଇ ଫୁ ଲିଚୃନ୍ଦନ ପିନ୍ଧି ମୋ 
ଦୁଃଖରେ ମୋତେ ଦେଖୁ ହସୁଥ୍ବା ପଥର ଖଣ୍ଡିଏ କଣ 
ଭଗବାନ ? ହେ ଭଗବାନ ! ତମେ ସତରେ ଯଦି ଭଗବାନ, 
ମୋତେ କୁହ ମୁଁ କି ଅପରାଧ କରିଛି ? କି ପାପ କରିଛି 
ମୋପାଇଁ କାହିଁକି ତୁମେ ଏମିତି ନିର୍ଜଳା ଏକାଦଶୀ କରିଛ ? 
ମୋରି ଆଗରେ ମୋରି ମାଆମାନେ ପାଞଚତିଅଣ ସାତଭଜା 


—~ 


କରି ଆନନ୍ଦରେ ଖାଉଛନ୍ତି ଆଉ ମୁଁ ତାଙ୍କ ଝିଅ ମୋତେ ପାଣି 


€ 


ଟୋପାଏ ଦେଉ ନାହାନ୍ତି । କୁହ ଭଗବାନ ! ଆଃ ମୋ ତଣ୍ଟି 
Hesn/ 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ସାରିଆ 


କ//ବୋଛୁ 


ଶୁଖି ଯାଉଛି । 

ଛି ! ପାଟି କରନି, ଶୋଇପଡ଼ 

ମା ଟୋପେ ଟୋପେ ପାଣି ଦେମା 

ଢିଏ ତୋତେ ପାଣି ଦେଇ ଏତେ ବଡ଼ ଅଧର୍ମ କରିବ ଲୋ ? 
ତୁ ପରା ମା, ତୋ ଝିଅ ତଣ୍ଟି ଶୁଖୁଯାଉଛି, ମୁନ୍ଦିଏ ପାଣି ଦେଇ 
ପାରିବୁନି ? 

ହେ ଭଗବାନ ମୋତେ ନମାରି କାହିଁକି ବଂଚେଇ ରଖୁଛ ? 
(ଇନ୍ଦୁ ଆସେ ) 

କଣ ହେଇଛି ? 

ବଡ଼ମା, ତୁ ପରା ମୋତେ ଗୋଡ଼େଇ ଗୋଡ଼େଇ ବଳେ ଇ 
ବଳେ ଇ କ୍ଷୀର ଗଢା ଖୁଆଉ ଥୂଲୁ ? ସର ଲବଣୀ ଖୁଆଉ 
ଥିଲୁ । ମୋ ତଣ୍ଟି ଶୁଖୁ ଯାଉଛି ମା ମୋତେ ମୁନ୍ଦିଏ ପାଣି ଦେ 
ମା। 

ପାଣି ତୋତେ କିଏ ଦବଲୋ ଝିଅ (ସାରିଆ ଆସେ) 
ତମେ କେହି ନ ଦିଅ ମୁଁ ଦେବି । ଯେତେ ଅଧର୍ମ ଯେତେ 
ପାପ ହେଲେ ମୋର ହେବ। ମୁଁ ନର୍କରେ ଘାଣ୍ଟି ହୁଏ ତଥାପି 
ଝିଅଟା ମୁହଁରେ ପାଣି ମୁହିଁ ଦେବି। 
ସାରିଆ ତୁ କ'ଣ ଭାବୁଛୁକି ? ବ୍ରାହୁଣ କୂଳର ଧର୍ମ ନଷ୍ଟ କରିବୁ ? 
ଚୃଉପାଢ଼ୀରେ ଶୁଣିଲେ ଅବସ୍ଥା କଣ ହେବ ଜାଣିଛୁ ? 

ଯାହା ହେଲେ ହବ, ଅତି ବେଶୀରେ ମୋତେ ବାସନ୍ଦ କରିବ ? 
ଘରୁ ତଡ଼ିବ ? ନହେଲେ ଉପାସ ରଖ୍‌ ମାରି ଦେବ ? ହେଲେ 
ମୁଁ ଝିଅଟା ମୁହଁରେ ପାଣି ଦେଇ ମରିବି । 

ସାରିଆ, ଯା ଯା କହୁଛି ଗଲୁ ଏଠୁ ! ମନ୍ଦିର ଭିତରେ ପଶି 
ଆମକୁ ଧମକ ଦଉଛୁ 

ଯା ଚ଼ାଲିଯା ସାରିଆ ମା ! ମୋତେ ପାଣି ଦେଲେ ତୋର 
ପାପ ହେବ। ମୁଁ ଶୋଷରେ ମଲେ ତମେ ସବୁ ସ୍ବର୍ଗକୁ ଯିବ 


Heswl] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟନୁୟ 


ସାରିଆ 
କମଳା 


of 


ସାରିଆ 


ବୈକୁଣ୍ଠରେ ବସିବ ଓଃ ମା ଆଃ ପାଣି (ତଳେ ପଡ଼ିଯାଏ ) 
ନଖୁ୍‌ ! 

ନାନୀ, ଲକ୍ଷ୍ମୀର କ”ଣ ହେଲା ନାନୀ 

ରହ, ହେ ପ୍ରଭୁ ଗୋପୀନାଥ, ଝିଅଟା ଅଜ୍ଞାନ ଅବୋଧ ତାକୁ 
ମୁକ୍ତି ଦିଅ ପ୍ରଭୁ ତା ପାପୀ ଜୀବନକୁ ଉଦ୍ଧାର କର । 

ନାନୀ ..... ଝିଅଟାକୁ 

ରହ କମଳା, ଆଜି ପରା ଦିନରେ ପ୍ରଭୁଙ୍କର ଯଦି କୃପା ହୁଏ 
ଝିଅଟା ଯଦି ନିର୍ଜଳା ବ୍ରତ କରି ମୁକ୍ତି ପାଏ ତା” ହେଲେ ଲକ୍ଷ୍ମୀ 
ଆମର ବୈକୁଣ୍ଠରେ ବସିବ ତା'ର ସାତ ଜନ୍ମର ପାପ ମୋଚ଼ନ 
ହେବ। 

ଧନ୍ୟ ତମେ ମା ଆଉ ଧନ୍ୟ ତମ ବ୍ରାହ୍ମଣ ଜାତି । ପାଣି ବିନା 
ଛୁଆଟା ଡ଼ହଳ ବିକଳ ହୋଇ ତଳେ ପଡ଼ି ମୁରୁଛା ଗଲାଣି | 
ତମେ ତାର ପାପ ମୋଚନ କରୁଛ ? ତା ପାପ ସିନା ତମେ 
ମୋଚନ କରୁଛ ଆଉ ତା ମୁହଁରେ ପାଣି ଟୋପେ ନ ଦେଇ 
ତମେ ଯେଉଁ ପାପ କରୁଛ, ତମ ପାପ ମୋଚନ କରିବ 
କିଏ ? ହେଇଟି ସାଆନ୍ତାଣୀ ମୋର ସାନକୁହା ମାନ କିଏ 
ଦେଖୁବ, ଆଉ ପାପ ହେଲେ ମୋର ହେବ ଛୁଆଟା ମୁହଁରେ 
ମୁନ୍ଦିଏ ପାଣି ଦିଅ । 

ନା ମୁଁ ଥାଉ ଥାଉ ମୋ ଆଖ୍‌ ଆଗରେ କେବେ ବି ଏ କାମ 
କରିବାକୁ ଦେବିନି । 

ମଝିଆଁ ମା” ତମର ପରା ସେ ଜନମ କଲା ଝିଅ । 

ସାରିଆ (କାନ୍ଦିଲେ) 

ତମ ଗୋଡ଼ ଧରୁଛି ସାଆନ୍ତାଣୀ ଛୁଆଟାକୁ ଏତେ କଷ୍ଟ ଦିଅନା 
ଝିଅଟା ମୁରୁଛା ଯାଇଛି ଟିକିଏ ଜଳ ଦିଅ। 

ନାନୀ ! 

ହଉ ମୁଁ ଆଖୁ ବନ୍ଦ କରୁଛି । 

ଧନ୍ୟ ସାଆନ୍ତାଣୀ (ପାଣି ଦେବା ସମୟରେ ଶରଧା ଆସେ ) 


[essl] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଶିରଧା 


ଇନ୍ଦୁ ଓ କମଳା: 


ସାରିଆ 
ଶରଧା 


ସମସ୍ତେ 
ଶରଧା 
କମଳା 


କ/ଳ/ବୋ/ନ୍ଦ 


ନା, ହୋଇ ପାରିବନି । ମିଶ୍ର ବଂଶରେ କୁଳଦେବତା ଆଗରେ 
ଅନୀତି ହେବ ଆଉ ଆମେ କୂଳର ବୋହୂ ହୋଇ ଆଖ ବୁଜି 
ଦେବା । 
ଶରଧା | 
ମା! 
ବିଧୂ ଯାହା ଅଛି ସେଇୟା ହେବ । ଯଦି ଅତି କଷ୍ଟ ହୁଏ 
ତାହେଲେ 
ପାଣି ଢ଼ାଳାଯିବ ତା ତଣ୍ଢିରେ ନୁହେଁ ତା କାନରେ । 
କାନରେ ? 
ହଁ 
ହେ ବିଧାତା | ତୁ କି ଏଡ଼େ ନିଶୁର । ତୋର କି ଦୟା ମାୟା 
ନାହିଁ ? ମୁଁ ଆଉ ଝିଅର ଯାତନା ଦେଖୁ ପାରିବିନି । ତୁ ଯଦି 
ସତରେ ଦିନ ରାତି କରୁଥୁ୍‌ବୁ | ତୁ ଯଦି ସତରେ ପ୍ରାଣୀଙ୍କ 
ଆରତ ଶୁଣୁଥୁବୁ ମୋତେ ଏ ଦୁଃଖରୁ ମୁକ୍ତି ଦେ । (ପଡ଼ି 
ଯାଆନ୍ତି) । 

(ଅନ୍ଧାର) 


ଅଷ୍ଟମ ଦୃଶ୍ୟ 
Left zone 


( ଆଲୋକ ଆସିବା ବେଳକୁ ଦେଖାଗଲା ଇନ୍ଦୁ ଡ଼ାକି ଡ଼ାକି ଆସେ ) 


{Dn AD 
) ୦ ୬D) tO 
ଓ ଝି 


£୭) 
3) 


ସାରିଆ ! ସାରିଆ ! ଏ ସାରିଆ (ସାରିଆ ଆସେ) 
ଯାଉଛି ସାଆନ୍ତାଣି (ଆସେ) 

କୋଉଁଠି ମରୁଥୂଲୁ ଶୁଣେ ମୁଁ ଏଠି ଘଣ୍ଢେ ହେଲା ଡ଼ାକ ଛାଡୁଛି । 
କୋଉଠି ଆଉ ଥିବି ମା ... 

ସେଇ ଅଲକ୍ଷଣୀ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ପାଖରେ ଥୁଲୁଟି ? ଆଲୋ ଏ ସାରିଆ 
ମୋ ବାପା ମୋ ସହିତ ତୋତେ ପୋଇଲି କରି ପଠେଇ. 
ଥିଲେ କଣ ଏଇଥ୍‌ ପାଇଁ ? 


Mess// - 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟୟନୂ 


ସାରିଆ 


ଇନ୍ଦୁ 


କ”ଣ ଆଉ କରିବି ସାଆନ୍ତାଣି ! ଛୁଆଟା ମାଆଟାକୁ ଝୁରି 
ଝୁରି କଳା ପଡ଼ିଗଲାଣି ଦିହ ସହୁନି । 

ଦିହ ସନ୍ଦୁନି ଓଃ ଦରଦ ଉଛୁଳି ପଡୁଛି, ଆଲେ। ଯିଏ ଯାହା 
ଦାୟୀ ସିଏ ତାହା ପାଇ ଥାଏ । ସେଟା ଅଲକ୍ଷଣୀଟା ଯାହା 
ହାତ ଧରି ବାହା ହେଲା ତାକୁ ଖାଇଲା ଯିଏ ତାକୁ ଜନମ 
ଦେଲା ତାକୁ ଖାଇଲା ଶେଷରେ .. 

ମୋତେ ଖାଇବ ...... ମୁଁ ହସି ହସି 3 ମରିଯିବି ମା 

ତୁ ମରିଗଲେ ମରିଯା ହେଲେ ଆମକୁ ଏମିତି ସନ୍ତେଇ ସନ୍ତେଇ 
ମାରନା। 

ମାଆ, ଝିଅଟାକୁ ଆଉ କଷଣ ଦିଅନା 

କ”ଣ କହିଲୁ, ହଇଲୋ ମୁଁ ତା'କୁ କଷଣ ଦେଉଛି ? 

ନାଇଁ ମା ତା” ଦୁଃଖ ଦେଖୁଲେ .... 

ଚୁପ୍‌ ! ପାଟି କରନା ଯା କନକ ମା ମୁଢ଼ୀ ଭାଜୁଛି ଚୂଲି ମୁଣ୍ଡକୁ 
କାଠ ଉଠେଇ ଦେ | ଆଉ ଶୁଣ ଲକ୍ଷ୍ମୀ କରୁଛି କ'ଣ ? 
ସେହି ଠାକୁର ଘରେ ମୁହଁ ମାଡ଼ି କରି ପୁରାଣ ନା କଣ ସବୁ 
ପଢୁଛି। 

ହଉ ପଢୁଥାଉ ତୁ ଯା (ସାରିଆ ଯାଏ ) ଜନମ ହେଲା ବେଳେ 
ମୋ ବଇରୀ ହେଲା ଖାସ ତାହାରି ପାଇଁ ମୁଁ କେତେ ଯାତନା 
ନ ସହିଛି । ମୋ ଲୁହ ପଡ଼ି ପଡ଼ି ତା ମାଆ ମଲା ହେଲେ ..... 
ଝିଅଟା .... କିଏ କାହାର (ଯାଏ, କିଛି ସମୟ ପରେ) 


Left zone : 


(ଶରଧା ଓ ତା'ର ଭାଇ ନବଘନକୁ ଜବରଦସ୍ତ ଖୁଆଇ ଦେଉଥାନ୍ତି) 


ନବଘନ 
ଶରଧା 
ନବଘନ 
ଶରଧା 


ନା ନାନୀ : ଥାଉ ମୁଁ ଆଉ ଖାଇବିନି । 

ହଉ ନେ ଏ ଆରିଷାରୁ ଦି'ଟା ପାଟିରେ ପୁରେଇ ଦେ । 

ହଁ ସେ ଆରିଷା ଚ଼ାରିଟା ତ ଖାଇଲିଣି ଆଉ କେତେ ଖାଇବି ? 
ଓ ହୋ ତୁତ ଜାଣୁ ଘରେ ଆମର ମୁଠେ ବୋଲି ଦାନା ନାହିଁ 


esol] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନବଘନ 


ଶରଧା 


ମିଶ୍ର 
ନବଘନ 


—~ 


ମଶ୍ର 
ଶରଧା 


—~ 


ମଶ୍ର 


ଶରଧା 


ଶରଧା 


କ/ଳ/ବେ/ନ 


ଭୋକ ଉପାସରେ କାଳ କାଟୁଥଲେ ଖାସ ମୁଠାଏ ଖାଇବା 
ପାଇଁ ତୋତେ ଆଣି ଏଠି ରଖୁଛି । ତୋତେ ଖୁଆଇ ପିଆଇ 
ମଣିଷ କରି ଆମ ବଂଶ ଉଦ୍ଧାର କରିବି । 

ମୁଁ କ'ଣ ନାଇଁ କରୁଛି ମୁଁ ତ ମୋର ମନଇଛ୍ଛା ଖାଉଛି 
ବୁଲୁଛି ଖେଳୁଛି। 

ହଁ ଯେତେବେଳେ ଯାହା ଇଚ୍ଛା ମୋତେ କହିବୁ ଖୁସିରେ ରହିବୁ 
(ମିଶ୍ର ଆସନ୍ତି ପାଟି କରି) 

ନବଘନ : ଏ ନବଘନ : କାହିଁ ଗଲା ସେ ବଦମାସ 

ନାନୀ : ଗଇଁ ଆସିଲେଣି ଏବେ ଗାଳି ଦେବେ । 

ହଇବେ ଏ ନବଘନ ଏଠି କ'ଣ କରୁଛୁ ? 

କ”ଣ ହେଲା ! ଇମିତି ରାଗୁଛ କାହିଁକି ? 

ରାଗିବିନି ? ଜାଣ ତୁମ ଭାଇ କଂଣ କରୁଛି : ଦିନ ସାରା ନଇ 
ପଠାରେ ଗୁଡ଼ି ଉଡ଼ଉଛି। ବଗିଚାରେ ପଶି ଆମ୍ବ ଚୋରୀ କରୁଛି । 
ପରଝିଅ ବୋହୁକୁ ଟାପରା କରୁଛି । ଇମିତି ନାନା ହାଟ ବସଉଛି 
ମୋର ମାନ ମହତ ସବୁ ପଦାରେ ପକାଇଲାଣି। 

ମଲା ପିଲାଲୋକ ବୁଝିନି, ବୁଝେଇ ଦେଲେ ହେବନି ! 
ତାବୋଲି ଏଡ଼େ ପାଟି କରି ତାକୁ ଇମିତି ଗାଳି ଦେଲେ 
ସେ କଣ ଭାବିବ। ନାନୀଘରେ ଅଛି ତାମନ ଦୁଃଖ ହେବନି । 
ଉଁ ଦୁଃଖ କରିବ ପିଲା ଲୋକ 

ପିଲା ନହଁତ ଆଉ କଂଣ ସତର ପୁରି ଅଠର ପଶିଲା କ'ଣ 
ବଢ଼ା ହୋଇ ଗଲା । 

ପିଲା ହଉ ତ ବୁଢ଼ା ହେଉ | ଖବରଦାର ନବଘନ ତୋତେ 
କହିଦଉଛି ଏ କାନ ଯଦି ଆଉ କେବେ ତୋ ବଦମାସୀ 
ଶୁଣିବ ବେତରେ ତୋ ପିଠି ଫଠେଇ ଦେଇ ସିଧା ଘରକୁ 
ବିଦା କରିଦେବି । ଆବେ ଏସବୁ ଛାଡ଼ି କିଛି ହେଲେ କିଛି 
କାମ କର ନହେଲେ ଭାଗବତ ଘରେ ବସି ପୁରାଣ ପାଠ 
ଶିଖୁ ଯା। (ନବଘନ ଯାଏ ) ଓହୋ କିଛି ନକହିଲା ବେଳକୁ 


Hesr{| 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟୟନୁଥ 


ଶରଧା 
ମିଶ୍ର 
ଶରଧା 
ମିଶ୍ର 


ରେବତୀ ମା : 


ମିଶ୍ର 


ରେବତୀ ମା : 


ମିଶ୍ର 


ରେବତୀ ମା : 


ମିଶ୍ର 


ରେବତୀ ମା : 


ସବୁ ଅବାଗିଆ ହୋଇ ଯାଉଛି । 

କଂ ଣଟା ଇମିତି କରି ପକେଇଲାକି ଏତେ ଗାଳି ଦେଲ 
ଓହୋ ଟିକେ ଶାସନରେ ଥୀଉ ! 

ମୋରି ଭାଇକି ଖାଲି ଶାସନ ( ଚାଲି ଯାଉଥାଏ ) 

ମଲା ମଲା ଏ ଶରଧା ଶରଧା (ଶରଧା ଶୁଣେନି ) ଉଲା 
ଦହଗଂଢ ହେଲା ମଣିଷ ( ରେବତୀ ମା ଆସେ ) 

ଜୁହାର ସାଆନ୍ତେ 

କିଲୋ ରେବତୀ ମା : ଯାହା ହଉ ତୁ ଆସିଯାଇଛୁ ମୁଁ ଏଇ 
ଏବେ ତୋ ଘରକୁ ପିଆଦା ପଠେଇ ଥାଆନ୍ତି । 

ନାଇଁ ସାଆନ୍ତେ ମୁଁ ଭାସିଯିବି ମୋ ରେବତୀଟା ନିଆଶ୍ରୀ 
ହୋଇଯିବ । ମୋତେ ଉଦ୍ଧାର କର । 

ଆଲୋ ମୁଁ ଏଶେ ନିଆଶ୍ରୀ ହୋଇ ଗଲିଣି ଯେ ! ଚ଼ାରି 
ବରଷ ହୋଇଗଲା ପାଞ୍ଚଥର ଫସଲ ଅମଳ ସରିଲାଣି 


GD OES ONO ON IO 


Ns Os ~~ 


ହେଲାଣି ତିରିଶ ଟଙ୍କାର କଳନ୍ତ ମିଶି ତିନି କୋଡ଼ି ଟଙ୍କା 
ହେଲାଣି । 

ଯୀ ହେଉଛି ହଉ, ଝିଅଟାକୁ ଚଉଦ ପୁରିଗଲା ଆଉ ବରଷ 
ଭିତରେ ତା ହାତରେ ହଳଦୀ ଲଗେଇ ଦେଲେ ତମ ଦେଣା 
ସୁଝି ଦେବି । 

ଆଏ କଂଣ କହିଲୁ ! ତୋ ଝିଅଟାକୁ ମାନେ ରେବତୀକୁ 
ଚୃଉଦ ପୁରି ଗଲାଣି ? 

ଆଉ ଗଲା ଚୂଇତ ସତର ଦିନରେ ପରା ତାକୁ ଚୃଉଦ 
ପୂରିଗଲା, ବାପ ନାହିଁ ବୋଲି ସିନା ... 

ହଉ ହେଲା ତୁ ଯା, ଦେଖ୍ବା ମୁ ତୋ ଘରଆଡ଼େ ଯିବି । 
ମୋ ଘର ଆଡ଼େ ? 

ନାଇଁ ନାଇଁ ଡରନା। ତାଗିଦା ପାଇଁ ଯିବିନି ବରଂ... 

ହଉ, ଯଦି ପାରନ୍ତ ଗୋଟେ ପାତ୍ରର ସନ୍ଧାନ କରନ୍ତନି ଖାଲି 
ତମ ଦେଣାଟା ଯିଏ ସୃଝି ଦେବ ମୁଁ ତାକୁ ....- 


[esc 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


କା/ଛ/ବନୋନୁ 


ମିଶ୍ର ଓ ହୋ ତୁ ଯା ମୁଁ ଏଥର ବୁଝିବି (ରେବତୀ ମା ଯାଏ) 
ରେବତୀଟାକୁ ପନ୍ଦର ହୋଇ ଗଲାଣି ( ଅନ୍ଧାର ) 


ନବମ ଦ୍ୂଶ୍ଯ 
Right zone 
(ଲକ୍ଷ୍ମୀ (ବଡ଼) ବସିଥାଏ ଚୁପଚ଼ାପ ଆସେ ଶରଧା ) 

ସାରିଆ ମା : କେତେ ଦିନ ଇମିତି ବସି କାନ୍ଦିବୁ ? ତୁ ଯେତେ କାନ୍ଦିଲେ 
ତୋ ମା କ'ଣ ଆଉ ଫେରି ଆସିବ ? ସେ ପୁରୀକୁ ଥରେ 
ଗଲେ ଆଉ ଫେରନ୍ତିନି ଲୋ ଝିଅ । 

ଲକ୍ଷ୍ମୀ ସିଏ ଯଦି ନ ଆସିବ ମୋତେ ତା ସଙ୍ଗେ ନେଇ ଗଲାନି କାହିଁକି 
? ମୋତେ ଏଠି କାହିଁକି ରଖୁ ଦେଇ ଗଲା । ଏଇଠି ଏ ଅରୁଆ 
ମୁଠେ ଖାଇ ଛେଦାଲୁଗା ଖଷ୍ଡେ ପିନ୍ଧି ଲୁହ ଗଡ଼ାଇବା ପାଇଁ ? 


ସାରିଆ କଂ ଣ ଆଉ କରିବୁ ମା, ଯାହା ଭାଗ୍ୟରେ ଯାହା ଲେଖା ହେଇଛି 
ତାକୁ କିଏ ବଦଳାଇ ଦେବ ? 

ଲକ୍ଷ୍ମୀ ମୋ ଭାଗ୍ୟରେ କ'ଣ ଏଇଆ ଲେଖାଥୂଲା ? 

ସାରିଆ ତଥାପି ନଖାଇ (ଶରଧା ପଶି ଆସେ ) 

ଶରଧା ନଖାଉ ତୋର କଣ ଗଲା, ତେଣେ ଗାର ଗୁହାଳ ସେମିତି 
ପଡିଛି ତୁ ଏଠି ସାକୁଲିବାକୁ ବସିଛୁ ଯେ 

ସାରିଆ ସାନମା ! ମା ଛେଉଣ୍ଡ ଛୁଆଟା ଉପାସରେ ପଡ଼ିଛି ଦିହ ସହୁନି 

ଶରଧୀ ସାରିଆ ତୁ ପୋଇଲି, ପୋଇଲି ହେଇ ରହ | ଏତେ କଥାରେ 


ମଥା ପୁରାନା | ଯା ( ସାରିଆ ଯାଏ ) ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଢ଼େର ମା ସୁଆଗ 
ଦେଖେଲଲୁଣି ତୁ ଖା ନଖା ସେଇଟା ତୋ ଖୁସୀ ଘରଟା 
ଭିତରେ ଏମିତି ଚୁପଚାପ ବସି ବାହୁନି ଏଘରୁ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଛଡ଼ାନା 
ଏଣିକି ଘରର ପାଇଟି କର |! ଆଉ. ଯଦି କାମରେ ହେଳା 
କରୁ ତାହେଲେ ମୋଠୁ ମନ୍ଦ ଲୋକ ତୁ ଆଉ ଦେଖ ନଥୁବୁ 
ଏତେଥର କହିଲିଣି ଏଣିକି ଆଉ କହିବିନି ଯାହା କରିବାର 
କରି ଦେବି । 
1/emo// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟଛୁଥ 


ଲକ୍ଷ୍ମୀ 
ଶରଧା 


ରେବତୀ ମା : 


ଲକ୍ଷ୍ମୀ 


ରେବତୀ ମା : 
ରେବତୀ ମା : 


ରେବତୀ ମା : 


(ମୁହଁ ଉଠେଇ ଚ଼ାହେଁ) ସାନମା 
ଉଁ .... ଚାହିଁଛି ଦେଖ, ସେ ମାଆ ସୋହାଗ ଆଉ କାହାକୁ 
ଦେଖେଇବୁ (ଯାଏ, ଏହି ସମୟରେ ବାହାରୁ ପାଟି ଶୁଭେ) 
ଆଲୋ ଆଲୋ ଛାଡ଼ ଲୋ ବାଟ ଛାଡ଼ । ଆରେ କିଏ କେଉଁଠି 
ଅଛ, ମାଇପିମାନେ ଶଂଖ ଧରି ଦଉଡ଼ି ଆସ ଲୋ ମୋ ଝିଅ 
ଜୋଇଁ ପହଞ୍ଚଲେ । ( ପ୍ରବେଶ ଲକ୍ଷ୍ମୀକୁ ଦେଖୁ) ହାଏ ଅଲକ୍ଷଣି 
ତୁହି ସାମନାରେ ଅଛୁ ନା ? ଯା ଯା ପୋଡ଼ାମୁହିଁ ଏଠୁ ବାହାରିଯା 
ମାଉସୀ, କ'ଣ ହେଲା ମାଉସୀ 
ଚୁପ, ତୋରି ମୁହଁ ଚାହିଁ ମୋ ଝିଅ ପୁରରେ ପଶିବ ? 
ଆଲୋ କିଏ ଅଛଲୋ : ଏ ରାଭ୍ଡିଟାକୁ ଏଠୁ କାଢ଼ି ଦିଅଲୋ ! 
ମୋ ଝିଅ ଢୋଇଁ ଆସିଗଲେ । (ମିଶ୍ର ଓ ରେବତୀ ବରକନ୍ୟା 
ଭାବରେ ପ୍ରବେଶ କଲେ) ରେବତୀ ମଶ୍ରଙ୍କ ସାମନାରେ ଲକ୍ଷ୍ମୀ 
ସମସ୍ତେ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ । 
ଆଲୋ ଆଲୋ ଇମିତି ସରୁ କାଠଟା ପରି ଠିଆ ହୋଇ ରହିଲ 
ଯେ ନିଅଲୋ ମୋ ଝିଅ ଜୋଇଙ୍କି ସଂଖୋଳି ନିଅ ( ଭିତରକୁ 
ପଶିଯାଏ ରେବତୀ ଓ ମିଶ୍ର ମଧ୍ୟ ଭିତରକୁ ଯାଆନ୍ତି ଲକ୍ଷ୍ମୀ 
କୋଠର ଚକ୍ଷୁରେ ଚାହିଁ ଥାଏ ପଛରୁ ଆସେ ସାରିଆ) 
(ଫେରିପଡ଼େ ) ସାରିଆ ମା 
ହଁ ଲୋ ଝିଅ, ସେମାନେ ପୁରୁଷ ପୁଅ ପିତ୍ତଳ ହାଣ୍ଡି ଯେତେ 
କଳା ଲାଗିଲେ ବି ଧୋଇ ମାଜିଦେଲେ ଚୃକଚ଼କ 
କିନ୍ତୁ .... 0 
ସେମାନେ ପରା ଶାସତର ତିଆରି କରନ୍ତି 
ସେ ମୋର ବାପା ମୋତେ ବିଧବା କରାଇ ନୀତି ନିୟମର 
ରଜୁ ଭିତରେ ବାନ୍ଧି ପକେଇ ମୋରି ବୟସର ଆଉ ଜଣେ 
ଝିଅକୁ ..... ଏ ରେବତୀ ବି ସିମିତି) 
କଂଣ ଆଉ କରନ୍ତା, ମାଆ ତାର ସାଆନ୍ତଙ୍କର କରଜ ଶୁଝି 
ପାରିଲାନି 

//eme// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


PE 


କାଳ/ବୋନୁ 


ତାବୋଲି ଏଡ଼ିକି ଝିଅଟାକୁ ନିଜ ବାପ ସମାନ ବୃଦ୍ଧ ହାତରେ 
ବାଛି ଦେଲା। 

ଗରିବ କୂଳରେ ଜନ୍ମିଛି 

ମୁଁ ତ ଗରୀବ କୂଳରେ ଜନ୍ମି ନ ଥୁଲି । ମୋ ଦଶା କାହିଁକି 
ଇମିତି ହେଲା ? ଆମ ନାରୀ ଜାତି ପାଇଁ କହିବାକୁ କେହି 
ନାହିଁ। 

ଛି ଲୋ ମା ! ମାଇପି ଜାତିଟା ପରା ନିଉଛୁଣା ଜାତି । ଭଗବାନ 
ସେମାନଙ୍କୁ ମରଦ ଜାତିର ଦାସୀ କରି ଗଢ଼ିଛନ୍ତି । 

କାହିଁକି, ଆମେ କ”ଣ ମଣିଷ ନୋହୁଁ ? (ଇନ୍ଦୁ ପଶି ଆସେ ) 
ସାରିଆ ଏଠି କଂ ଣ ଚ଼ାଲିଛି ? 

ନାଇଁ ସାଆନ୍ତାଣି 

କଂଣ ନାଇଁ ? ଶରଧା ଯାହା କହୁଥିଲା ସତ | ତୁ ଦିନ ରାତି ଏ 
ଅଳକ୍ଷଣୀ ପାଖରେ ବସି ତା କାନରେ ମନ୍ତର ପଫ୍ରଙ୍କୁଛୁ । 

ସତ କଥଟା ତୋତେ ମନ୍ତର ଭଳି ଲାଗୁଛି ବଡ଼ମା 

ତୁ ଚୁପ କର 

କାହିଁକି, ମୁଁ ଚୁପ ହୋଇ ଯିବି କାହିଁକି ? କାରଣ ମୁଁ ବିଧବା । 
କାହିଁ ବାପାଙ୍କୁ ତ ଚୁପ କରି ପାରିଲୁନି। ତାଙ୍କର ବି ତ ସ୍ତ୍ରୀ ମରି 
ଯାଇଛି। ସେ କାହିଁକି ହବିସ୍ୟାନ୍ନ ନକରି ନିର୍ଳା ନକରି ଛେଦା 
ଲୁଗା ନପିନ୍ଧି ପୁଣି ମୋରି ବୟସର ଗୋଟିଏ ଝିଅକୁ ବାହା 
ହୋଇ ପାରିଲେ। 

ଲକ୍ଷ୍ମୀ ( ଚାପଡ଼ାଏ ପିଟି) କାହାକୁ କି କଥା କହୁଛୁ ? 

ମୋ ବାପାଙ୍କୁ ଏ ପୁରୁଷ ସମାଜକୁ ଆଉ ଏ ଶାସ୍ତକାରଙ୍କୁ ! 
ଆଜି ସିନା ତୋର ପ୍ରଭୁତ୍ନ ଅଛି ମୋତେ ଚ଼ାପଡ଼ା ମାରି ମୋ 
ମୁହଁ ବନ୍ଦ କରି ଦଉଛ । ହେଲେ ସମୟ ଆସିବ ଏ ମୁହଁ 
ନିଶ୍ଚୟ ଖୋଲିବ ସେତେବେଳେ କାହାରି ନାଲି ଆଖୁର 


ଧମକରେ ଏ ନାରୀ ଜାତିର ମୁହଁ ବନ୍ଦ ହୋଇ ଯିବନି 
(ଚାଲିଯାଏ) 


1/ems// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ସାରିଆ 


ଆଃ ଆଇଲା ବଡ଼ କହିଲା ବାଲା 

ଝିଅଟା ଯାହା କହୁଛି ସତ କହୁଛି ସାଆନ୍ତାଣୀ 

ସବୁରି ମୂଳରେ ତୁ । ତୁ ଏଠିକି ମୋ ସାଙ୍ଗରେ ପୋଇଲି 
ହୋଇ ଆସିଥୁଲୁ ଏଇ ପାଇଁ । ମୋରି ଖାଇ ମୋରି ମୁହଁରେ 
ଉତ୍ତର ଦେବା ପାଇଁ ? ତୁ ସବୁ କାମ ଦାମ ଛାଡ଼ି ସେ ଲକ୍ଷ୍ମୀ 
ମନରେ ବିଷ ଭରୁଛୁ ? ଆଉ ଥରେ ଯଦି ତୋତେ ମୁଁ ଲକ୍ଷ୍ମୀ 
ସାଙ୍ଗରେ ଦେଖେ ତୋତେ ଏଘରୁ ବିଦା କରିଦେବି । 
ସାଆନ୍ତାଣୀ ତମେ ତ ମୋତେ କହିଥୂଲ ଏ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ହେଉଛି 
ମୋ ଜୀବନ ତାର ଭଲ ମନ୍ଦ ତୁ ବୁଝିବୁ । ଆଜି କାହିଁକି ? 
ମୁଁ ତୋତେ ଯାହା କହିବାର କହି ଦେଲି ତୋର ଇଚ୍ଛା ହେଲେ 
ରହ ନହେଲେ ବାହାରିଯା । 

ସେତିକି ଯଦି ଦୟା କରନ୍ତ ମୁଁ ଶାନ୍ତି ପାଆନ୍ତି । 

କଂ ଣ କହିଲୁ ଏଠୁ ବାହାରି ଗଲେ ତୁ ଶାନ୍ତି ପାଇବୁ, ଯା ଏବେ 
ଏଇ ମୁହୁର୍ଭରେ ଏଠୁ ବାହାରିଯା | 

ତମର ଅନୁକୋଟି ଦୟା ସାଆନ୍ତାଣୀ, ମୋତେ ବାହାର 
କରିଦେଇ ବଞ୍ଚେଇ ଦେଲ | ଏ କଂସେଇ ପୁରରେ ହଟପଟ 
ହୋଇ ମରିବା ଅପେକ୍ଷା ଦାଣ୍ଡରେ ଘାଟରେ ଭିକ ମାଗି ପଡ଼ି 
ପଡ଼ି ମରିବା ମୋର ଭଲ । 

କଂଣ କହିଲୁ ! ଏଟା କଂସେଇ ପୁର ? ତୋର ତ ଭାରି 
ସାହସ 

ତମେବି କିଛି ସାହସ କର ସାଆନ୍ତାଣୀ, ନହେଲେ ତମେବି 
ଇମିତି ହବ। ତମ ସଉତୁଣୀମାନେ ତୁମକୁ ଘୋଷାରି ଘୋଷାରି 
ହିନସ୍ତା କରିବେ । 

ସାରିଆ (ବିସ୍ବୟ) 

ଜୁହାର ସାଆନ୍ତାଣୀ ଯେତେ ପାରୁଛ ଗାଳି ଦିଅ ମୁଁ ଏଇ ବାଟେ 
ବାଟେ ଯାଉଛୁ | 

ତୋର କିନିଷ ..... 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଜ/ଛ/ବୋନ 


ଆସିଥ୍ଲି ଖାଲି ହାତରେ ଆଉ ଯାଉଛି ବି ଖାଲି ହାତରେ 
ସାରିଆ 

ତୁମ ସାରିଆ ମରିଗଲା ( ଚାଲିଯାଏ ) 

(ସାମନାରୁ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଆସେ ଗୋଟେ ପେଡି ଧରି) 

ରହ ସାରିଆ ମା ମୁଁ ତୋ ସାଙ୍ଗରେ ଯିବି 


ଲକ୍ଷ୍ମୀ 

ହଁ ମୋର ତ ଏଠି କାମ କିଛି ନାହିଁ, ମୁଁ ବି ତୋସାଙ୍ଗରେ ଯିବି 
ଆଲୋ ଝିଅ ମୋର କିଏ ଅଛି କଂଣ ଅଛି ତୁ ମୋ ସାଙ୍ଗରେ 
ଯାଇ କଂଣ କରିବୁ | 

ତୁ ଯାହା କରିବୁ 

ନାଲୋ ଝିଅ ମୁଁ ହୀନମାନୀ ପୋଇଲି ଏଠୁ ଗଲି ଆଉ କାହା 
ଘରେ ପାଇଟି କରି ବଞ୍ବି । ତୁ ରଜା ଝିଅ ମା ତୁ ସୁଖରେ 
ଅଛୁ ମୋ ସାଙ୍ଗରେ କୁଆଡ଼େ ଯିବୁ ? 

ସାରିଆ ମା, ମୁଁ ବି ତୋ ସହିତ ପୋଇଲି ହେବି ପାଇଟି 
କରିବି 

ଚୁପ ଚୁପ୍‌ କର ମା 

କଅଣ କହିଲୁ ପୋଇଲି ହବୁ, ପାଇଟି କରିବୁ ? ବାପର ନା 
ପକେଇବୁ ? 

କଲି ତ କଅଣ ହେଲା 

ହଁ କହିବୁନି କାହିଁକି ପୋଇଲି ପାଖରେ ଥାଇ ଆଉ କଂଣ 
ଶିଖୁଥାନ୍ତୁ 

ବଡ଼ମା, ସାରିଆ ମା ମୋର ପୋଇଲି ନୁହେଁ ମା 

କ”ଣ କହିଲୁ ମା ଯିମିତ ମୁଁ ତୋତେ ଜନମ ଦେଇଛି ତୁ 
ମୋର କିଏ ? କାହିଁକି ମୋ ସହିତ ଇମିତି ଗୁଡ଼େଇ ହୋଇ 
ଲାଗି ରହୁଛୁ ? ନିଢେ ତ ବଞ୍ଚ ପାରୁନୁ ମୋତେ ବି ଟିକିଏ 
ବଞ୍ଚେଇ ଦବୁନି 


Hen] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟ 


(ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟରେ) ସାରିଆ ମା 

ଚୁପକର ! ମୁଁ କାହିଁକି ତୋର ମା ହେବି ତୁ ମୋର କେହି 
ନୁହଁ (ଚ଼ାଲିଯାଏ) 

ମୋତେ ତୁ ନେଇଯା ସାରିଆ ମା 

ଛାଡ଼ ଛାଡ଼ ମୋତେ ( ହାତ ଛାଡ଼ି ଦେଇ ଯାଏ) 

ଲକ୍ଷ୍ମୀ (ଧରି ନିଏ, ଅନ୍ଧାର) 


ଦଶମ ଦ୍ରଶ୍ୟ 
Left zone 


(ରେବତୀ ମା ମିଠେଇ ଗୋଟେ ଚ଼ୋବେଇ ଚୋବେଇ ଆସେ) 


ରେବତୀ ମା : 


ରେବତୀ 


ରେବତୀ ମା : 


ରେବତୀ 


ରେବତୀ ମା : 


ରେବତୀ 


ରେବତୀ ମା : 


ରେବତୀ 


(ଏଣିକି ତେଣିକି ଚ଼ାହିଁ) ଆଲୋ ରେବତୀ ଲୋ ରେବତୀ 
କୁଆଡ଼େ ପଶିଛୁ ? (ରେବତୀ ଆସେ) 

କାହିଁକି କ'ଣ କହୁଛୁ ? 

ଲୋ ସେ ଚୂଲିପଶି ଛତରଖାଇ ରାଷ୍ରିଟା କାହିଁ ? 

ମନ୍ଦିର ଭିତରେ ଅଛି 

ମୋତେ ସେଇଟାକୁ ବିଷ ପରି ଲାଗୁଛୁ । ଆଲୋ ବୃଢ଼ୀ ଦେଖୁଛୁ 
କେତେ ଧନ କେତେ ଦରଦ ! ତୋ ଜନମକାଳେ ବି ଦେଖୁ 
ନଥୁବୁ | ମୁଁ ତ ସପନରେ ବି ଦେଖ୍ନି ତୁ କାହୁଁ ଦେଖ୍ବୁ ? 
ଆଲୋ! ଏ ସୁବିଧା ଦେଖ୍‌ କିଛି ହାତ କରି ନେ ଲୋ । କିଛି 
ଖାଇଲୁଣି ନା ? ଯା ଯାହା ପାରୁଛୁ ଏଣୁ ତେଣୁ କିଛି ଖାଇ ଯା, 
ଲୋ ରେବୀ ! ମୋତେ ସେ ବଡ଼ କଂସାରେ କଂସାଏ ମୁଢି 
ନା ପଖାଳ ଦେତ ! ନାଇ ନାଇଁ ପଖାଳ କିଏ ଖାଏ ! ଲୋ 
ତବତ ତନ୍ଧା ହେଲାଣି ନା ! 

ତୁ ଇମିତି ହଉଛୁ କିଆଁ ? 

ଆଲୋ ଏତେ ଦରଦ ଦେଖୁ ମୋ ଦିହ ସହୁନି ଲୋ ! ମୋତେ 
ମୁଠାଏ ଦେ । 

ତୁ ଯାହା ଇଛା କରୁଛୁ ଖାଉନୁ। ତୋତେ କିଏ ନାଇଁ କରୁଛୁ କି ? 


//eme// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ରେବତୀ ମା : 


ରେବତୀ 


ରେବତୀ ମୀ : 


ରେବତୀ 


ରେବତୀ ମା : 


କାଳାବୋହ 


ଆଲୋ ସେ ଘର କଣରେ ଦେଖୁଛୁନା କେତେ ବସା ଦହି ଇସ୍‌ 
ତୁ ସେ ଦହି ଖାଇଥ୍‌ଲୁ କି ? 

କାହିଁକି ଲୋ 

ବଡ଼ ନାନୀ ଦେଖ୍‌ ନେଇଛନ୍ତି । ତୁ ଇମିତି ହଉଛୁ କିଆଁ ତୋତେ 
ଯାହା ଭଲ ଲାଗୁଛି ଯେତେ ଭଲ ଲାଗୁଛି ଖାଉନୁ 

ଏଠିତ ମୋତେ ସବୁ ଭଳ ଲାଗୁଛି । କାହାକୁ ଖାଇମି, ଖାଲି 
ସେ ରାଣ୍ଡିଟା .... (ଲକ୍ଷ୍ମୀ ପହଞ୍ଚେ) ହଁ ଛତର ଖାଇ ଅଲକ୍ଷଣୀ ! 
(ମୁହଁ ମୋଡ଼ି ଦେଇ ଯାଏ ) (ରେବତୀ ସାମନାରେ ଲକ୍ଷ୍ମୀ 
ପରସ୍ପରକୁ ଚାହାନ୍ତି, କିଛି ସମୟରେ ରେବତୀ ଆଉ ଚାହିଁ 
ପାରେନି ଚ଼ାଲି ଯାଏ ) 

ରେବତୀ ତୁ ଏ କ'ଣ କଲୁ ରେବତୀ ( ଫେରି ପଡ଼େ ସାମନାରେ 
ନବଘନ) 

ଆଲୋ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ! ତୁ ଏଠି ! ବାଡ଼ି ପଟରେ, ଏକୁଟିଆ ! 
ଯାହାହଉ ତୋତେ ଏକୁଟିଆରେ ପଦେ କଥା ହେବାର 
ସୁଯୋଗ ପାଇଗଲି | ମୁଁ ଧନ୍ୟ ହୋଇଗଲି । 

ନବଘନ ମାମୁଁ 

ଓ ହ ଲୋକ ଦେଖାରେ ସିନା ମୁଁ ତୋର ମାମୁଁ । ମୁଁ କଂଣ 
ସତରେ ତୋ ମାମୁଁ ୨ ଆଉ ମୋର କ”ଣ ତୋର ଭଳି 
ଝିଅର ମାମୁଁ ହେବାର ବୟସ ହେଲାଣି ? ଆଉ ମୋର.... 
(ହାତ ଧରିବାକୁ ଉଦ୍ୟତ) 

ମାମୁଁ !! 

ଛି ଛି ! ତୋତେ ଦେଖୁଲେ କିଏ କହିବ ଯେ ତୁ ବାହା ହୋଇ 
ପୁଣି ..... ଛାଡ଼ (ହାତ ଧରି ନିଅନ୍ତେ) 

ମାମୁଁ : (ଚ଼ାପଡ଼ାଏ ପିଟେ, ଶରଧା ପହଞ୍Cେ) 

ଆଏଁ ଆଏଁ କ”ଣ ହେଲା ? ମୋର ଗୋଟେ ବୋଲି ଭାଇକୁ 
ଛାର ମାଇପି ଝିଅଟା ହୋଇ ହାତ ଉଠେଇଲୁ ? 

ସାନମା ତୋ ଭାଇକୁ କହିଦେ ମୁଁ ତାର ଭାଣିଜୀ 


lens] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟରୁଥ 


ଶିରଧା 


ଶରଧା 


ଶରଧା 


ଶରଧା 


କ”ଣ କହିଲୁ କଳଙ୍କିନୀ ବିଧବା ହୋଇ ପୁରୁଷ ପୁଅକୁ 
ଛୁଇଁଲୁ ? (ମିଶ୍ର ଆସନ୍ତେ) 

କ”ଣ ହୋଇଛି ? 

ଦେଖ ଦେଖ ତୁମ ଗୁଣବନ୍ତ ଝିଅକୁ : ଏ ନିଛାଟିଆରେ ଆସି 
ମୋ ଭାଇ ସଙ୍ଗେ ..... 

ଲକ୍ଷ୍ମୀ ! 

ହଁ ଗଇଁ, ମୋ ହାତ ଧରି .... 

ଚୁପ କର ! 

କି କାହିଁକି, ନିଜ ଝିଅକୁ ଆଗ ଚୁପ କର 

ଲକ୍ଷ୍ମୀ, ତୁ ତୁ ଶେଷରେ 

ବାପା ଏସବୁ ମିଛ କଥା 

ମିଛ କଥା ? ତୋ କଥା ଯଦି ସତ, ତୁ ତେବେ ମନ୍ଦିର ଛାଡ଼ି 
ଏ ବାଡ଼ିପଟକୁ ଆସିଥୁଲୁ କାହିଁକି ? 

ମୁଁ କ'ଣ ସବୁବେଳେ ମନ୍ଦିରରେ ବସିଥୁବି ? 

ହଁ ତୁ ଯେଉଁ ପାପ କରିଛୁ ଏମିତି ସାତ ଜନମ ମନ୍ଦିର ଭିତରେ 
ବସିଲେବି ମୁକ୍ତି ପାଇବୁନି । 

ପାପ କରିଛି ମୁଁ ? ମୁଁ କ'ଣ କହିଥ୍ଲି ସାତ ବର୍ଷ ବୟସରେ 
ବିବାହ କରିବାକୁ ? ମୋତେ କାହିଁକି ବିବାହ କରାଇଲ ? 
ମୁଁ କଣ କହିଥ୍ଲି ଦଶିବର୍ଷ ବୟସରେ ବିଧବା କରାଇବାକୁ 
ମୋତେ କାହିଁକି ବିଧବ୍ରା କରାଇଲ ? 

ଲକ୍ଷ୍ମୀ 

ଦେଖୁଛ ? ଦେଖୁଛ ତାର ମୁହଁକୁ 

ମୋ ସ୍ଵାମୀ ମରିଗଲେ ମୁଁ ଦିନରାତି ମନ୍ଦିର ଭିତରେ ପଡ଼ି 
ରହିବି ତମର ବି ତ ସ୍ତ୍ରୀ ମରି ଯାଇଛନ୍ତି ତମେ କାହିଁକି ମନ୍ଦିର 
ଭିତରକୁ ଯାଉନ ? ତମେ କାହିଁକି ଷାଠିଏ ବର୍ଷ ବୟସରେ 
ମୋରି ବୟସର ତମ ଝିଅ ବୟସର ଜଣେ ବାଲିକାର ସର୍ବନାଶ 
କରୁଛ । ପାପ ମୁଁ କରୁଛିନା ପାପ ତୁମେ କରୁଛ ? 


1/emo// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଶରଧା 


କ/ଛ/ବୋଛ 


କଣ କହିଲୁ କଂ ଣ କହିଲୁ (ମାରିବାକୁ ହାତ ଉଠାନ୍ତି Stroke 
ହୁଏ, ଆଃ ଆଃ ହୋଇ ପଡ଼ିଯା'ନ୍ତି ) 

ଆଲୋ ଆଲୋ କଣ ହେଲା ଲୋ କଣ ହେଲା ଦଉଡ଼ି 
ଆସଲୋ (ଅନ୍ଧାର) 


ଏକାଦଶ ଦ୍ରଶ୍ଯ 


(ସେହି ନର ଦୃଶ୍ୟ, ନାଉରୀ ଗୀତ ଶେଷ କରି ଯାଉଥାଏ, 


ନବଘନ 
ରେବତୀ 


ରେବତୀ ମା : 


ନବଘନ 


ରେବତୀ 


ରେବତୀ ମା : 


ନବଘନ 


ରେବତୀ ମା : 


ନବଘନ 


ରେବତୀ ମୀ : 


ରେବତୀ 


ରେବତୀ ମା : 


ନବଘନ 


ଆକାଶରେ ପୂର୍ଣ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ରେବତୀ, ନବଘନ) 

କାହିଁ, ଏଠିତ ନାହିଁ। 

ହଁ ଏଇଠିତ ସଂଜବେଳେ ବସିଥୁଲା ମୁଁ ନିଜେ ଦେଖୁ କରି 
ଗଲି 

ଆଲୋ ହୁଶ୍ଚି ସେ ବସିଥ୍‌ବାର ଦେଖୁଲୁ ତା ପାଖରୁ ଚ଼ାବିଟା 
ନେଇ ଗଲୁନି। 

ହଁ ସେହି ଚ଼ାବି କାଠିଟା ତ ଅସଲ, ଆମ ହାତକୁ ଚାବିକାଠି 
ଆସିଗଲେ ତେଣିକି ଆମେ ଯାହା କରିବା | 

ହେଲେ ନଖୀ କୁଆଡ଼େ ଗଲା ? 

ସିଏ ଯୁଆଡ଼େ ଯିବ ଯାଉ | ଚାବି ନେନ୍ଦା କୁଆଡ଼େ ଗଲା ଆଗ 
ଖୋଜ। 

ଓଃ ମାଉସୀ ଚ଼ାବିନେନ୍ଧା ତ ତା ଅଣ୍ଟିରେ ଏଠି (ଯାଇ) ଏହିତ 
ଚରାବିନେନ୍ତ୍ା 

ପାଇଛୁ, ଚ଼ାବିନେନ୍ଷା ପାଇଗଲୁ 

ଏଇପରା 

ଚ଼ାଲ ଏବେ ପଳେଇ ଚ଼ାଲ ଆଜି ରାତି ଭିତରେ ସଫା 
କରିଦେବା 

ହେଲେ ନଖୀ .... ନଖୀ କୁଆଡ଼େ ଗଲା 

ଖାଲି ନଖୀ ନଖୀ ହେଉଛୁ କିଆଁ ? 

ନଖୀ ଯାଉତ ତାକୁ ବାଘ ଖାଉ ଆମର ସେଥୁରୁ କ'ଣ 


enr// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟୟନୁଥ 


ଇନ୍ଦୁ 
ସମସ୍ତେ 
ଇନ୍ଦୁ 


ରେବତୀ ମା: 


ଇନ୍ଦୁ 
ନବଘନ 
ଇନ୍ଦୁ 
ରେବତୀ 
ଇନ୍ଦୁ 


ରେବତୀ 
ଇନ୍ଦୁ 
ରେବତୀ 
ଇନ 
ରେବତୀ 
ଇନ୍ଦୁ 


ରେବତୀ 
ଇନ୍ଦୁ 


oh 


ସମସ୍ତେ 
ଇନ୍ଦୁ 


oh 


ମିଳିବ, ଆମ ହାତକୁ ଅସଲ ଚ଼ିଜଟା ଆସି ଯାଇଛି, ଏବେ 
ଚ଼ାଲ (ସମସ୍ତଙ୍କୁ ନେଇ ଫେରୁଥଲେ ସାମନାରେ ଇନ୍ଦୁ) 
ଲକ୍ଷ୍ମୀ କାହିଁ ? 

(ଅପ୍ରସ୍ତୁତ ହୋଇ) ଆମେ ଆମେ ଜାଣିନୁ 

ମୁଁ ପଚ଼ାରୁଛି ଲକ୍ଷ୍ମୀ କାହିଁ ? 

ଆମେ କେମିତି ଜାଣିବୁ ? 

ମୁଁ ତୁମକୁ ପଚ଼ାରୁନି ରେବତୀ : ଲକ୍ଷ୍ମୀ କାହିଁ ? 

ସିଏ କେମିତି ଜାଣିବ ? 

ସେ କଥା ସିଏ କହିବ । 

ମୁଁ ମୁଁ ଦେଖ୍ନି 

( ନବଘନ ଚ଼ାଲି ଯାଉଥବା ଦେଖ) ନବଘନ : ଏ ଚ଼ାବିନେନ୍ା 
ତୋ ହାତକୁ ଆସିଲା କେମିତି ? 

ସେ ଚ଼ାବିନେନ୍ଧାଟା ଏଇଠି ପଡ଼ିଥୁଲା..... 

ନା ତୁ ସତ କହ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ମୋର କାହିଁ ତମେ ତାକୁ ..... 
ତମେ ସବୁ ଏଠିକି ଆସିଥୁଲ କାହିଁକି ? 

ଲକ୍ଷ୍ମୀକୁ ଖୋଜିବାକୁ । 

ଲକ୍ଷ୍ମୀ କ'ଣ ଏଠି ଥୁଲା ? 

ହଁ ସନ୍ଧ୍ୟା ବେଳେ ତାକୁ ଏଇଠି ଦେଖୁଥୁଲି । 

ତେବେ ସେ ଗଲା କୁଆଡ଼େ ? - 

ଏଇଠି ଖାଲି ଚ଼ାବି ନେନ୍ଧାଟା ଅଛି ସେ ନାହିଁ । 

ମିଛକଥା ତମେମାନେ ତାକୁ ନଇକୁ ପେଲି ଦେଇଛ । ସମ୍ପରି 
ଲୋଭରେ ତା ହାତରୁ ଚ଼ାବିନେନ୍ଧା ଛଡ଼େଇ ନେଇ ତାକୁ 
ନଇକୁ ପେଲି ଦେଇଛ । 

ନା ମିଛ କଥା | 

ତାହେଲେ ଝିଅଟା ମୋର ଗଲା କୁଆଡ଼େ ? ଲକ୍ଷ୍ମୀ, ଲକ୍ଷ୍ମୀ, ଲକ୍ଷ୍ମୀ, 
ଆରେ ତମେ ସେ ଚ୍ରାବି ନିଅ, ସବୁ ଧନ ସମ୍ପଭି ନିଅ । କେହି 
ବାଧୀ ଦେବେନି ହେଲେ ମୋ ଝିଅଟାକୁ ମୋ ଲକ୍ଷ୍ମୀ କୁଆଡ଼େ 
ଗଲା କହିଦିଅ, ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଲକ୍ଷ୍ମୀ । ( କେବଳ ପ୍ରତିଧ୍ଵନି ହୁଏ ) 
(ଅନ୍ଧାର) 


Hemel 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


କା/ଛ/ବୋନ 


ଦ୍ଵିତୀୟାର୍ଵ 
(ପ୍ରଥମ ଦୃଶ୍ୟ ) 


(ଲକ୍ଷ୍ମୀ ତଳେ ଶୋଇଥାଏ, ପାଖରେ ସଦାନନ୍ଦ ଓ ଚୃନ୍ଦ୍ରୋଦୟ) 


ସଦାନନ୍ଦ 


ଚୃନ୍ଦ୍ରୋଦୟ 


ସଦାନନ୍ଦ 
ଚ଼ନ୍ଦ୍ରୋଦୟ 


ସଦାନନ୍ଦ 
ଚ଼ନ୍ଦ୍ରୋଦୟ 
ସଦାନନ୍ଦ 

ଚନ୍ଦ୍ରୋଦୟ 


ସଦାନନ୍ଦ 


ଚୁନ୍ଦ୍ରୋଦୟ 
ସଦାନନ୍ଦ 


ଚୃନ୍ଦ୍ରୋଦୟ : 


(ଲକ୍ଷ୍ମୀକୁ ଦେଖୁସାରି) ଏଥର ବିପଦ କଟିଗଲା, ଆଉ କିଛି 
ସମୟ ପରେ ଚେତା ଫେରି ଆସିବ। 

ସୌଭାଗ୍ୟକୁ ଆମେ ଠିକ୍‌ ସେତିକିବେଳେ ସେହି ବାଟ ଦେଇ 
ଆସୁଥିଲେ ନହେଲେ ..... 

ବିଚ଼ାରା ନଇରେ ଭାସି ଯାଇଥାଆନ୍ତା 

ଆଛା, ଗୁରୁଦେବ ! ଝିଅଟି ଆମ୍ହତ୍ୟା କରିବାର କାରଣ 
କ'ଣ ହୋଇପାରେ । 

ତମେ ସେ ଝିଅକୁ ଦେଖ୍‌ କିଛି ଲକ୍ଷ୍ୟ କରିଛ ? 

ଅର୍ଥାତ ମୁଁ ଆପଣଙ୍କର ପ୍ରଶ୍ନର ଠିକ୍‌ ତାପୂର୍ଯ୍ୟ ବୁଝି ପାରିଲିନି । 
ଝି ଅଟି ଜଣେ ବିଧବା, ଦେଖୁ ପାରୁଛ ? 

ଅବଶ୍ୟ, ତାର ନିରାଭରଣ ଶରୀର ଓ ମାତ୍ର କ ଛେଦା ଲୁଗା 
ପରିଧାନରୁ ଏହା ସୁସ୍ପଷ୍ଟ | 

ତେଣୁ ଏହି ବୈଧବ୍ୟ ଯନ୍ତ୍ରଣା ହିଁ ତାର ମୃତ୍ୟୁର ମୂଖ୍ୟ କାରଣ 
ହୋଇ ଥାଇପାରେ | 

ବୈଧବ୍ୟ ପୁଣି ମୃତ୍ୟୁର କାରଣ ହୋଇପାରେ ? 

ହଁ ବୈଧବ୍ୟ ହିଁ ଭାରତ ରମଣୀର ଚୃରମ ଦୁର୍ଗତିର ଅନ୍ୟତମ 
ମୂଖ୍ୟ କାରଣ |! ଯେଉଁ ଦେଶର ନାରୀର ସମ୍ମାନ, ନାରୀର 
ସତୀତ୍ଵ ଓ ନାରୀର ପ୍ରତିଭା ପୂଜାର ସାମଗ୍ରୀ, ଯେଉଁ ଦେଶର 
ରଷି ରସନାରେ ଯତ୍ରନାର୍ଯ୍ୟସ୍ତୁ ପୁଜ୍ୟନ୍ତେ ରମନ୍ତେ ତତ୍ର ଦେବତାଃ 
ମହାବାଣୀ ଉଚ୍ଚାରିତ ସେହି ଦେଶର ନାରୀ ଆଜି କୂଳ କଳଙ୍କିନୀ 
ଆମତ୍ମଘାତିନୀ | 

ବାବା ନାରୀ ଜାତିର ଦୁର୍ଦଶା ମୋଚ଼ନର କୌଣସି ବିହିତ 
ଉପାୟ ନାହିଁ । 


evo] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟନୁଯ 


` ସଦାନନ୍ଦ 


ଚୃନ୍ଦ୍ରୋଦୟ : 


ସଦାନନ୍ଦ 


ଚୃନ୍ଦ୍ରୋଦୟ 


ସଦାନନ୍ଦ 


ତୁମେମାନେ ଦେଶର ଯୁବକ ବୃନ୍ଦ ସମାଜର ଭବିଷ୍ୟତ ଆଶା 
ଭରସାର କେନ୍ଦ୍ରବିନ୍ଦୁ । ତୁମେମାନେ ଜାଗ୍ରତ ହେଲେ 
ତୁମେମାନେ ସ୍ବାର୍ଥ ତ୍ୟାଗ କଲେ ନାରୀ ଶକ୍ତି ଦ୍ଵାରା ସାରା 
ବିଶ୍ଵ ଚ଼କଜ୍ଲତ ହୋଇ ପାରିବ । 

ତାହା କିପରି ହୋଇ ପାରିବ ଗୁରୁଦେବ ? 

ସୁମାତାର ସୁପୁତ୍ର ହୋଇ ସୁପନ଼୍ୀର ପତିହୋଇ ଶାସ୍ତ୍ରର ଅଯଥା 
ଦ୍ଵାହୀ ନଦେଇ ଧୀର ସଂଜତ ଚ୍ରିତ୍ତରେ ନାରୀକୁ ଯଦି ତାର 
ସମୁଚିତ ସ୍ଵାଧ୍ବରକାର ଫେରାଇ ଦିଅନ୍ତ |. 

ମୁଁ ଭାବୁଛି ଅଧ୍‌କାର ସାବ୍ୟସ୍ତ କରିବା ପାଇଁ ନାରୀକୁ ନିଜ 
ଅଧ୍ଵକାର ବିଷୟରେ ସଚେତନ ହେବା ପାଇଁ ଆଧୁନିକ 
ପ୍ରଣାଳୀରେ ଶିକ୍ଷିତା ହେବା ଆବଶ୍ୟକ । 

ମୁଁ କୌଣସି ପ୍ରଣାଳୀରେ ପକ୍ଷପାତୀ ନୁହେଁ । ଆମ ଭାରତୀୟ 
ପ୍ରଣାଳୀ ହିଁ ନାରୀ ଶିକ୍ଷାର ସର୍ବଶ୍ରେଷ୍ଠ ପ୍ରଣାଳୀ । ନାରୀ ଶିକ୍ଷା 
ପାଇଁ ତୁମକୁ ଆମେରିକା ଯିବାର ଆବଶ୍ୟକତା ନାହିଁ! ଏହି 
ଦେଶର ନାଳନ୍ଦା ବିଶ୍ଵ ବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଶିକ୍ଷା ଲାଭ କରି କୁମାରୀ 
ସଂଘମିତ୍ରାତ ସୁଦୂର ସିଂହଳ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଯାଇ ଭାରତୀୟ ନାରୀର 
ଗୌରବ ବାନା ଉଡ଼ାଇ ପାରିଥଲେ । ଦାଣ୍ଡୀ ଓଡ଼ିଆ ରମଣୀ 
ହୋଇ ସୁବିସ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ କଳିଙ୍ଗ ମାମ୍ରାଞ୍ଞୀ ହୋଇ ପାରିଥୂଲେ । 
ଲୀଳାବତୀର ଉର୍ବର ମସ୍ତିସ୍କରୁ ତ ପୁଣି ଜଗତର ଶ୍ରେଷ୍ଠ ଅଙ୍କ 
ଶାସ୍ତ୍ରର ଉତ୍ପତ୍ତି ହୋଇ ପାରିଥୁଲା । ଓଡ଼ିଆ ଝିଅ ମାଧବୀ ତ 
ମାଦଳା ପାଞ୍ଜି ଭଳି ଉପାଦେୟ ଗ୍ରନ୍ଧର ରଚୟିତା ହୋଇ 
ପାରିଥ୍‌ଲେ । ଯେଉଁ ରମଣୀ ଦିନେ ଅଶ୍ଵ ଆରୋହଣ କରି 
ଯୁଦ୍ଧରେ ଝାମ୍ପ ଦେଉଥ୍‌ଲା ସେ ଆଜି ଆତ୍ମରକ୍ଷା ପାଇଁ 
ଆତ୍ମହତ୍ୟା କରୁଛି । ଏହାର କାରଣ କ”ଣ ଜାଣ, ଆମେ 
ସେହି ଓଡ଼ିଆ ଜାତିର ଉତ୍ତର ଦାୟାଦ ଆଜି ବାଲ୍ୟ କାଳରେ 
ଏତେ ବଡ଼ ନାରୀ ଶକ୍ତିକୁ ବିବାହ ବନ୍ଧନରେ ବାନ୍ଧିଦେଇ 
ତା ମୁଣ୍ଡରେ ତୁଛ ରକ୍ଷଣ ଶୀଳତାର ଓଢ଼ଣା ପକାଇ ଘରର 


level] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଚୃନ୍ଦ୍ରୋଦୟ 


ସଦାନନ୍ଦ 


ଚୃନ୍ଦ୍ରୋଦୟ 


ସଦାନନ୍ଦ 
ଲକ୍ଷ୍ମୀ 
ସଦାନନ୍ଦ 
ନୁନ୍ଦ୍ରୋଦୟ 
ଲକ୍ଷ୍ମୀ 
ସଦାନନ୍ଦ 
ଲକ୍ଷ୍ମୀ 
ସଦାନନ୍ଦ 
ଲକ୍ଷ୍ମୀ 


ଜା/ଳ/ବୋ/ହୁ 


କେଉଁ ଏକ ଅନ୍ଧାର କୋଣରେ ଲୁଚ଼ାଇ ରଖୁଛୁ ଏବଂ ଇଚ୍ଛା 
ମୁତାବକ ଅତ୍ୟାଚ଼ାର କରି ଏତେବଡ଼ ଶକ୍ତିକୁ ନଷ୍ଟ ଭ୍ରଷ୍ଟ 
କରି ଦେଉଛୁ । 

ନା, ଆମେ ଆଗାମୀ ପୀଢ଼ିର ଯୁବଶକ୍ତି, ଆମର ସର୍ବ ପ୍ରଥମ 
କର୍ରବ୍ୟ ହେବା ଉଚ଼ିତ ଯେ ନାରୀ ଶକ୍ତିକୁ ହେୟ ଜ୍ଞାନ ନକରି 
ତାର ଉଚ୍ଦିତ ସମ୍ମାନ ପ୍ରଦାନ ପୂର୍ବକ ନାରୀଶକ୍ତି ଭଳି ଏକ 
ଦୁର୍ଦମନୀୟ ଶକ୍ତିକୁ ବହୁଗୁଣିତ କରି ଗଢ଼ି ତୋଳିବାରେ ଯନ୍ବାନ 
ହେବା । 

ସାଧୁ ସାଧୁ ଚୃନ୍ଦ୍ରୋଦୟ, ନାରୀ ଜାତି ପ୍ରତି ତମର ଉଦାର 
ମନୋଭାବ ପାଇଁ ମୁଁ ଗର୍ବିତ। ତମେ ବାଲେଶ୍ବରର ଖ୍ୟାତନାମା 
ଓକିଲ ଅଭୟ ଚୃନ୍ଦ୍ରଙ୍କର ସୁପୁତ୍ର ତମେ ଯେଉଁ ସାହସ ଓ ସଦିଛ୍ଛା 
ନେଇ ଗୃହତ୍ୟାଗ କରିଛ, ତମେ ଯଦି ନାରୀ ପ୍ରଗତି ପାଇଁ 
ଏପ୍ରକାର ଉଦ୍ୟମ କରନ୍ତ, ଅଧ୍ୟବସାୟ କରନ୍ତ ଏବଂ ସର୍ବୋପରି 
ଏକ ବିପଦାମ୍ମକ ଯଜ୍ଞରେ ଝାମ୍ପ ଦେଇ ପାରନ୍ତ। 

ସେଥ୍ପାଇଁ ମୁ ପ୍ରତିଜ୍ଞାବଦ୍ଧ । ବାପା ନ୍ୟାୟାଳୟ ଭିତରେ ଆଇନ 
ବ୍ୟବସାୟ କରି ସମାଜରେ ନ୍ୟାୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରୁଛନ୍ତି ମୁଁ କିନ୍ତୁ 
ସମାଜ ଭିତରେ ଆଇନର ପୂଜା କରି ସମତା ଓ ନ୍ୟାୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା 
କରିବି ( ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଚେତା ପାଏ ) 

ଏଇ ଚେତା ଆସିଗଲା | 

ଆଃ ( ଆଖୁ ଖୋଲେ) ଓଃ ! ସାମୀ ତ୍ରିଲୋଚନ ଦେବ । 
ସ୍ଵାମୀ ତ୍ରିଲୋଚୂନ ଦେବ ! 

ସେ ଜିଏ ? 

ନାଇଁ ନାଇଁ ମୋତେ ରକ୍ଷାକର | 

ଏଠାରେ କୌଣସି ଭୟର କାରଣ ନାହିଁ ମା : 

ମା 

ହଁ ମା ନାରୀ ଜାତି ଓ ସମଗ୍ର ସୃଷ୍ଟିର ଜନ୍ମଦାତ୍ରୀ ମା 

କିନ୍ତୁ ତ୍ରିଲୋଚନ ଦେବ 


Hews// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଚୃନ୍ଦ୍ରୋଦୟ 


ଲକ୍ଷ୍ମୀ 
ସଦାନନ୍ଦ 


କିଏ ସେ ତ୍ରିଲୋଚନ ଦେବ .... 

ମୁଁ ଜାଣେନି, ରାଧାମାତାଙ୍କ କଥାରେ ମୁଁ ବୃନ୍ଦାବନ ଆସିଥୁଲି 
ରାଧାମାତା | 

ହଁ ମୋ ଉପରେ ହେଉଥୁବା ଅତ୍ୟାଚ଼ାରରୁ ମୋତେ ଉଦ୍ଧାର 
କରିବା ପାଇଁ ସେ ମୋତେ ସନ୍ୟାସିନୀ କରି ବୃନ୍ଦାବନ ଘେନି 
ଆସିଥୁଲା | କିନ୍ତୁ .... 

କଂଣ ହେଲା ? 

ସେଠାରେ ଯାହା ଦେଖୁଲି ସେଥୂରେ ମୋର ବଞ୍ଚବାର ଉଚ୍ଦିତ 
ମନେ କଲି ନାହିଁ। 

କ”ଣ ଦେଖୁଲ ? 

ମଠରେ ଥବା ତପସ୍ତୀ ସ୍ଵାମୀ ତ୍ରିଲୋଚନ ଦେବ ଜଣେ ଭଣ୍ଡ 
ପ୍ରତାରକ । ସେ ନିଜକୁ କୃଷ୍ଣ ବୋଲି ଭାବନ୍ତି ଏବଂ ସମସ୍ତ 
ନାରୀ ଜାତିକୁ ରାଧାଙ୍କ ଅଂଶ ସଂଭୂତା ବୋଲି କରନ୍ତି ଏବଂ 
ଅନାଘ୍ରାତ କୁସୁମର ସ୍ପର୍ଶ ପାଇଁ .... 

ରାଧାମାତା 

ନୀରବରେ ସମର୍ଥନ କରନ୍ତି । ସେଥୁପାଇଁ ମୁଁ ନିରୁପାୟ ହୋଇ 
ମୋର ସତୀତୃର ସୁରକ୍ଷା ପାଇଁ ନଦୀ ଗର୍ଭରେ ଝାମ୍ଚ ଦେଇଥ୍‌ଲି 
କିନ୍ତୁ ହଠାତ .... 

ଆମେ ତୁମର ପଥରୋଧ କରିଦେଲୁ । 

କାହିଁଳି ଆପଣଙ୍କର ମୋ ଜୀବନ ଉପରେ କି ଅଧୁକାର ଅଛି ! 
ନାହିଁ କାହାରି ଜୀବନ ଉପର କାହାରି ଅଧ୍ବକାର ନାହିଁ, ଏପରି 
କି ନିଜ ଜୀବନ ଉପରେ 'ମଧ୍ଯ, ତେଣୁ ଅଧୂକାର ନଥୁବା 
ଜୀବନକୁ ଏମିତି ନଦୀଗର୍ଭରେ ଫୋପାଡ଼ି ଦେବା କଂ'ଣ 
ସମୀଚ଼ୀନ ? 

ଏ ମୂଲ୍ୟହୀନ ଜୀବନର ଆବଶ୍ୟକତା କ”ଣ ? 

ମଣିଷ କେବଳ ନିଜ ସ୍ଵାର୍ଥ ପାଇଁ ଜୀବନର ଅଥବା ବସ୍ତୁର 
ମୂଲ୍ୟାଙ୍କନ କରିଥାଏ, ତେଣୁ ତମ ଜୀବନର ମୂଲ୍ୟ ତମକୁ 


[evn] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଲକ୍ଷ୍ମୀ 
ସଦାନନ୍ଦ 


ଚୃନ୍ଦ୍ରୋଦୟ 


ଚନ୍ଦ୍ର 
ସଦା 


ଚନ୍ଦ୍ର 


କ//ବୋହୁ 


ହିଁ ବୁଝିବାକୁ ପଡ଼ିବ ! 
ଜଣେ ବିଧବା ଜୀବନର ମୂଲ୍ୟ କଂଣ ହୋଇପାରେ ? 
ବାସ, ଚ଼ାଲ ଏହିଠାରୁ ଅନତିଦୂରରେ ଶାନ୍ତି କୁଟୀର ନାମକ ଏକ 
ବିଧବା ଓ ନିରାଶ୍ରୟ ଆଶ୍ରମ ଅଛି। ସେଠାରେ ବାଳିକା ମାନଙ୍କର 
ଶିକ୍ଷା ଦିକ୍ଷା ଦିଆ ଯାଇ ଏକ ନୂତନ ସମ୍ଭାବନାର ଆଲୋକରେ 
ଉଲ୍ଲସିତ କରିବାର ଯୋଜନା କରାଯାଇଛି । ସେହିଠାରେ ରହି 
ତମେ ନିଜେ ତମ ଢୀବନର ମୂଲ୍ୟାୟନ କରିବ । 
ନିର୍ଭୟରେ ନିଜକୁ ଏକ ଆନ୍ଦୋଳନରେ ସାମିଲ କର । ଶାନ୍ତି 
ପାଇବା ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ଲକ୍ଷ୍ୟ ସ୍ଥଳରେ ପହଞ୍ବାର ସୁଯୋଗ 
ମଧ୍ଯ ପାଇ ପାରିବ । 
ଲକ୍ଷ୍ୟ ସ୍ଥଳରେ ପହଞ୍‌ୱ ପାରିବି ? 
ଚ୍ରେଷ୍ଟା କରିବାର ତ ସୁଯୋଗ ପାଇ ପାରିବ । 
ପ୍ରଭୋ, ଆପଣଙ୍କ ଚରଣତଳେ କୋଟି କୋଟି ପ୍ରଣାମ । 
ଆମେ କେବଳ ନିମିତ୍ତ ମାତ୍ର ଆତ୍ମାକୁ ଚିହ୍ନିବାର ଚେଷ୍ଟା କର 
ଏବଂ ଏକ ସ୍ଵୟଂ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ମଣିଷ ହୋଇ ମାତାଙ୍କ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ: 
ସାଧନ କର, ଚ଼ାଲ ଚୃନ୍ଦ | 
ଚ଼ାଲନ୍ତୁ ଗୁରୁଦେବ । 

(ଅନ୍ଧାର) 


ଦ୍ଵିତୀୟ ଦୃଶ୍ଯ 
Left zone 

Left Zone : (ସଦାନନ୍ଦ ଓ ଚନ୍ଦ୍ର ଆସନ୍ତି) 

ହେଲେ ଗୁରୁଦେବ : ଏ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ମିଶ୍ର କିଏ ? 

ସେହି ଗୋଟିଏ ନାଁ ତ ଆଜି ଗଂଜାମ ଠାରୁ ବାଲେଶ୍ବର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ 
ସବୁଠାରେ ଚ଼ାଞ୍ଜଲ୍ୟ ସୃଷ୍ଟି କରିଛି । 

ଏଭଳି ଅସାଧାରଣ କବିତ୍ଵ ପୁଣି ଜଣେ ନାରୀ ଠାରେ ! 

Hevel] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟନୁଅ 
ସଦା 
ଚୃନ୍ଦ୍ର 


ସଦା 


ଚନ୍ଦ୍ର 


ସଦା 


ଚୃନ୍ଦ 
ସଦା 


ଚନ୍ଦ୍ର 
ସଦା 


ଚୃନ୍ଦ୍ର 
ସଦା 


ଚୃନ୍ଦ୍ର 


ସଦା 


ଚୃନ୍ଦ୍ର 
ସଦା 


ତମେ ଏ ମାସର ଜାଗରଣ ପତ୍ରିକାରେ ପ୍ରକାଶିତ ନିବେଦନ 
କବିତାଟି ପଢ଼ିଛ ? 

ହଁ କି ମର୍ମସ୍ତର୍ଶୀ, କି କରୁଣ ନିବେଦନ ଏଠାରେ ସନ୍ନିବେଶିତ । 
ଯେମିତି ସମଗ୍ର ନାରୀ ଜାତିଟା ପୁରୁଷଠାରେ ହାତ ଯୋଡ଼ି 
ନିବେଦନ କରୁଛି, ହେ ପୁରୁଷ : ଆମକୁ ଆମ ସ୍ବାଧୀନତା 
ଟିକେ ଫେରାଇ ଦିଅ । 

ସମାଜବନ୍ଧୁ ପତ୍ରିକାରେ ଠିକ୍‌ ଏହି ମର୍ମରେ ଏକ ଗଳ୍ପ ମଧ୍ଯ 
ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇଥଲା ! ସେ ଗଳ୍ପରେ ନିର୍ଯ୍ୟାସ କି ସୁଗଭୀର 
ତ୍ସ । 

ତମେ ସେହି କବିଙ୍କର ଅଶ୍ରଧାରା କବିତାଟି ପଢ଼ିଲେ ଯେତେ 
ବଡ଼ ନିଷ୍କୁର ହୃଦୟ ମଧ୍ଯ ବରଫ ଭଳି ତରଳି ଯିବ । 

ହେଲେ ସେ ନାରୀ କବିଟି କିଏ ଗୁରୁଦେବ ? 

ଏମିତି ଏକ ଅଭାବନୀୟ ପ୍ରତିଭା ଧାରିଣୀ ସେଦିନ କି ଅସହାୟ 
ଭାବରେ ଯମୁନା ନଦୀର ଉଚ୍ଛଳା ସୁଅରେ ଭାସି ଯାଉଥୁଲା । 
ତା ମାନେ ସେହି ବିଧବା ଝିଅଟି .... 

ହଁ ସିଏ ସେହି ଲକ୍ଷ୍ମୀ ମିଶ୍ର ଯାହାର ମର୍ମସ୍ପର୍ଶୀ କବିତାର ସ୍ଥର୍ଶରେ 
ସମଗ୍ର ଓଡ଼ିଶା ଆଜି ପୁଲକିତ । 

ତାହା କିପରି ସମ୍ଭବ ହେଲା ଗୁରୁଦେବ । 

ସରସ୍ବତୀ ଦେବୀଙ୍କ ଶାନ୍ତିକୁଟୀରରେ ରହି ସେହି ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଆଜି 
ଜଣେ ସୁନାମ ଧନ୍ୟା କବି । 

ବାସ୍ତବିକ ଆମ ନାରୀ ଜାତି ନିକଟରେ କି ପ୍ରଚଣ୍ଡ ପ୍ରତିଭା 
ବିଦ୍ୟମାନ ଅଥଚ଼ ଆମେ ଆମ ସମାଜ କେତେ ବିପନ୍ନ 
କରିରଖୁଛି । ନା ଏଥୁପାଇଁ ବିଦ୍ରୋହ ଆବଶ୍ୟକ । 

ସେ ବିଦ୍ରୋହ ଆରମ୍ଭ ହୋଇ ସାରିଛି । 

ଆରମ୍ଭ ହୋଇ ସାରିଛି ? 

ହଁ, ଏବଂ ସେ ବିଦ୍ରୋହର ନେତୃତ୍ଵ ନେଇଛି ସେହି ଲକ୍ଷ୍ମୀ 


level] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ସଦା 


ସଦା 


ଚନ୍ଦ୍ର 
ସଦା 


ଚୃନ୍ଦ୍ର 
ସଦା 


ଚନ୍ଦ୍ର 


ସଦା 


କ/ଳ/ବୋ୍ଧ 


ସତେ ! 
ଆସ ଦେଖ୍ବ (ଯାଆନ୍ତି ଅନ୍ଧାର) 

(ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଭାଷଣ ଦେଉଥାଏ ) 
ତୁମକୁ ମନେ ରଖୁବାକୁ ହେବ, ଯେଉଁ ଶକ୍ତି ଦିନେ ବିଶ୍ଵସାରା 
ଦୋଷାରୁପରେ ପବିତ୍ର ରଗ୍‌ ବେଦ ଗାନ କରିଥଲା, ମୈତ୍ରେୟୀ 
ରୂପରେ ଦର୍ଶନର ସୁଗଭୀର ତତ୍ତ୍ବ ହୃଦୟଙ୍ଗମ କରିଥଲା, 
ସାବିତ୍ରୀ ରୂପରେ ମୃତ୍ୟୁଞ୍ଜୟୀ ହୋଇ ପାରିଥୁଲା ଏବଂ ସୀତା 
ରୂପରେ ପୁରୁଷର ଏକ ଛତ୍ର ଶାସନ ବିରୁଦ୍ଧରେ ବିଦ୍ରୋହ 
କରି ଏ ପୃଥିବୀକୁ ଦୁଇଫାଳ କରି ଦେଇଥୁଲା ସେହି ନାରୀ 
ଶକ୍ତି ଆଜି ନିଷ୍ଠେଷିତା, ନିର୍ଯ୍ୟାତିତା, ନିପୀଡ଼ିତା ତେଣୁ ଆସ 
ମାତା ଆସ ଭଗିନୀ ଆସ କନ୍ୟା, ଜାଗ୍ରତ ହୁଅ କେତେଦିନ 
ଆଉ ସେହି ଚିରାଚରିତ ପୁରୁଷ ରଚିତ ବିବାହ ଓ ବୈଧବ୍ୟର 
ବନ୍ଦୀଶାଳାରେ ଚୁପଚ଼ାପ ମୁହଁ ମାଡ଼ି କାନ୍ଦୁଥୁବ ? ଏବେ ସମୟ 
ଆସିଛି ଏ ସମାଜ ଭିତରେ ନିଜ ଅଧୂକାରର ସାବ୍ୟସ୍ତ ପାଇଁ 
ଆସ ଏକଜୁଟ ହେବା ଏକ ସ୍ଵରରେ କହି ଉଠିବା ନାରୀ 
ଶକ୍ତି- ଜିନ୍ଦାବାଦ | 

Left Zone 

ଚୃନ୍ଦ୍ରୋଦୟ 
ଗୁରୁଦେବ 
ଇଏ କଂଣ ସେହି ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଯାହାକୁ କିଛି ବର୍ଷ ତଳେ ଆମେ 
ନଦୀଗର୍ଭରୁ ଉଦ୍ଧାର କରିଥୁଲୁ ? 
ମୁଁ ତ ସେହି କଥା ଭାବୁଛି। 
କି ତେଜସ୍ଵିନୀ ପ୍ରତିଭା ଧାରିଣୀ ଆମ ନାରୀ ଶକ୍ତି : 
ଏଭଳି ଶକ୍ତିର ଆରାଧନା ଆବଶ୍ୟକ, ଚ଼ାଲନ୍ତୁ ଗୁରୁଦେବ ତାଙ୍କୁ 
ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣେଇବା । 
ମୁଁ ତ ତାହା ହିଁ ଉଚ଼଼ିତ ମନେ କରୁଛୁ, କିନ୍ତୁ ମୁଁ ଚାହେଁ ଏ 


Hews] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟଛୁ 


ଚନ୍ଦ୍ର 
ସଦା 


ଚନ୍ଦ୍ର 


ସଦା 


ଶକ୍ତିର ପୂର୍ଣ୍ଣତା ପ୍ରକାଶିତ ହେଉ । 

ପ୍ରକାଶିତ ହେବା ଉଚ଼ିତ ମଧ୍ଯ । 

କିନ୍ତୁ ତା ଜୀବନର ପୂର୍ଣତା ପ୍ରକାଶ ପାଇଁ ସେମିତି ଜଣେ ସାହସୀ 
ସାଥୀର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି । 

ଏମିତି ଜଣେ ପ୍ରତିଭା ଧାରିଣୀର ସାଥୀ ହେବା ପାଇଁ କେତେ 
କେତେ ଦୁଃସାହସୀ ମଧ୍ଯ ନିଜକୁ ଭାଗ୍ୟବାନ ବୋଲି ମନେ 
କରିବେ । 

ମୁଁ ତୁମଠାରୁ ଠିକ୍‌ ଏହିଭଳି ଉତ୍ତର ଆଶା କରୁଥ୍ଲି । 


Right Zone : (ସାରିଆ, ଶରଧା ପରସ୍ପରକୁ ନଚ଼ିହ୍ନି ଭାଷଣ ଶୁଣୁଥାନ୍ତି ) 


ସାରିଆ 
ଶରଧା 


ସାରିଆ 
ଶିରଧା 
ସାରିଆ 


ଶରଧା 
ସାରିଆ 
ଶରଧା 


ସାରିଆ 
ଶରଧା 


ସାରିଆ 


ଇଏ ଝିଅଟି ..... 

ସତରେ ମାଉସୀ, ଏ ଝିଅଟି କେତେ କଥା କହୁଛି (ପରସ୍ପରକୁ 
ଦେଖନ୍ତି ) 

ତୁମେ ତୁମେ ସାଆନ୍ତାଣୀ..... 

ଆଲୋ ଆଲୋ ସାରିଆ ଡୁ .... ଡୁ କ'ଣ ଏଇଠି ? 

ହଁ ଢ଼େରଆଡ଼ୁ ଘୁରି ଘୁରି ଶୁଣିଲି ରାଣ୍ଡ ଯାଇପିଙ୍କ ପାଇଁ ଏଠି 
ଗୋଟେ ଆଶ୍ରମ ଖୋଲିଛି ତେଣୁ ଶେଷରେ ଏଇଠି ପଡ଼ି ମରିବି 
ବୋଲି ଆସିଛି, ହେଲେ ତମେ ଉଆସ ଛାଡ଼ି ଏତେ ବାଟ ... 
ସେ ଉଆସରୁ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଛାଡ଼ି ଯାଇଛି ଲୋ ସାରିଆ, ମୋ ପେଟର 
ଭାଇ ମୋର ଶତ୍ରୁ ହୋଇଛି, ଆଉ କିଏ ସାହା ଦେବ ? 
ବଡ଼ ସାଆନ୍ତାଣୀ .... 

ତାଙ୍କର ଦି ବରଷ ହେଲା .... କାଳ ହେଲାଣି । 

ଲକ୍ଷ୍ମୀ ସାଆନ୍ତାଣୀ ... 

ତାର କିଛି ପତ୍ତା ନାହିଁ ଲୋ ! ତୁ ଆସିଲା ପରେ ସେ କେଉଁ 
ଆଡ଼େ ଚ଼ାଲିଯାଇଛି। ସେହି ଲାଗିତ ମୁଁ ଶେଷରେ ଏ ଆଶ୍ରମକୁ 
ଅନିଷା କରି ଆସିଛି । ଦିହେଁ ସାଙ୍ଗରେ ରହିବା । 

ସେଇଟା ମୋ ଭାଗ୍ୟ ସାଆନ୍ତାଣୀ ! 


llevol] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଶିରଧୀ 


ସଦା 


କାଳ/ବୋଛୁ 


ନାଇଁଲେୋ ମୁଁ ଆଉ ତ ସାଆନ୍ତାଣୀ ନୁହେଁ । ଦେଖୁନୁ 
ମାଇପିମାନଙ୍କ ପାଇଁ ଏ ଝିଅଟିଏ କେତେ କଥା କହୁଛି । 
ଆମେ ଯାହା ବାନ୍ଧି ହୋଇ ପଡ଼ିଛୁ । ସାରିଆ ଆମ ଲକ୍ଷ୍ମୀଟା 
ଥୁଲେ ଏହିଝିଅ ପରି ହୋଇ ଥାଆନ୍ତା ନୁହେଁ ? 

ମୁଁ ତ ଭାବୁଛି ଇଏ ଆମ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ..... 

ଲକ୍ଷ୍ମୀ ? ସତରେ ତୋତେ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଭଳି ଦିଶୁଛି ? ମୁଁ ତ 
କେତେବେଳୁ ସେହି କଥା ଭାବିଲି । 

ଏତେ ଦୂରରୁ ଭଲକରି ଦିଶୁନି ଚାଲ ପାଖରୁ ଦେଖ୍‌ବା | 
ଚ଼ାଲ (ଅନ୍ଧାର) 


Back Zone : (ସଦାନନ୍ଦଙ୍କୁ ଲକ୍ଷ୍ମୀର ପ୍ରଣାମ ) 


ପ୍ରଣାମ ସ୍ଵାମୀଜୀ 

ଧନ୍ୟ ଧନ୍ୟ ତୁମେ ଭାରତୀୟ ନାରୀ, ତମ ପ୍ରତିଭାକୁ ମୁଁ ମୋ 
ଅନ୍ତରର ଶ୍ରଦ୍ଧା ଅର୍ପଣ କରୁଅଛି । 

ତମର ତେଜସ୍ବିନୀ ଏବଂ ଅଗ୍ନିବର୍ଶୀ ବକ୍ତବ୍ୟରେ ଆମେ 
ଉତ୍ସାହିତ ହୋଇଛୁ । 

ଏସବୁ ଆପଣ ମାନଙ୍କର କରୁଣା ଏବଂ ଆଶୀର୍ବାଦର ପରିଣତି 
ନହେଲେ ମୁଁ ସେହିଦିନ ହିତ ସେହି ନଇବକ୍ଷରେ ହଜି ଯାଇଥୁଲି । 
ତାହା ଏକ ଦୁଃସପ୍ନ ବା ଦୁର୍ଘଟଣା ଭାବରେ ଭୁଲି ଯିବା ଉଚ଼ିତ । 
ସେହି ଦୁଃସ୍ବପ୍ନ ବା ଦୁର୍ଘଟଣାରୁ ତ ମୋର ପୁନଜଜନ୍ମ । 

ଲକ୍ଷ୍ମୀ : ମୋର ତୁମ୍ଭ ସଙ୍ଗେ ଏକ ବିସ୍ତୃତ ଆଲୋଚୃନା କରିବାରେ 
ବିଶେଷ ଆଗ୍ରହ ରହିଛି । 

ମୁଁ ସେଥ୍‌ରେ ନିଜକୁ ସୌଭାଗ୍ୟବତୀ ମନେ କରିବି ସ୍ଵାମୀଜୀ ! 
ତାହେଲେ ଆଶ୍ରମ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟରେ ମୁଁ ଆସନ୍ତାକାଲି ଅପେକ୍ଷା 
କରିବି । 

ନାଇଁ ସ୍ଵାମୀଜୀ ମୁଁ ଆପଣଙ୍କୁ ଅପେକ୍ଷା କରିଥୁବି । 
ତାହେଲେ ଆମେ ଆସୁଛୁ । (ଉଭୟେ ଯାଆନ୍ତି) 


eur] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟନୂୁଫ 


ଲକ୍ଷ୍ମୀ 


ଶରଧା 


ସତରେ ପ୍ରଭୋ ତମେହିଁ ମୋର ଇଶ୍ବର ଏ ଜୀବନ ଉପରେ 
ତମର ଷୋଳ ପଣ ଅଧ୍ବକାର | (ଫେରି ପଡ଼ନ୍ତେ ବିପରୀତ 
ଦିଗରୁ ସାରିଆ ଓ ଶରଧା ଆସନ୍ତି ) 

ମା ସାଆନ୍ତାଣୀ 

ତୁମେ ... ତୁ .... ସାରିଆ ମା : 

ତୁମେ ତୁମ ସାରିଆ ମାକୁ ଚିହ୍ନି ପକେଇଲ ? 

ମାକୁ କ”ଣ ଝିଅ କେବେ ଭୁଲି ଯାଏ ? ଭୁଲି ଯାଇ ପାରେ ? 
ଭଗବାନ ତୁମକୁ କୁଟି ପରମାୟୁ ଦେଇଥାଉ । 

ଆଉ ମା ତୁ ଏବେ କେଉଁଠି ଅଛୁ କେମିତି ଅଛୁ ? 

ମୋ କଥା ଛାଡ଼ ତୋ ମା କଥା ବୁଝିବୁନି ? 

ମା? 

ତୋ ସାନମା : 

ସାନ ମା, କ'ଣ ହୋଇଛି ତାଙ୍କର ? କାହାନ୍ତି ସେ ? 
ତାଙ୍କର ମୁହଁ ନାହିଁ ତୋ ସହିତ କଥା ହେବାକୁ 

ମା ମା ସାନମା : (ଶରଧା ଆସେ) 

ନା ନା ମୋତେ ମୁଁ ତୁମକୁ 

ମା : ତୁ ତୁ ମୋତେ ଏତେ ଶ୍ରୀଘ୍ର ପର କରି ଦେଲୁ । ମୋତେ 
ତମେ ବୋଲି କହୁଛୁ ? ମୁଁ ପରା ତୋ ଝିଅ । 

ଲକ୍ଷ୍ମୀ : ମୋତେ କ୍ଷମା କର ଝିଅ | 

ମା ତୁ ଏ କଂଣ କହୁଛୁ ? 

ମୁଁ ମୁଁ ତୋତେ ଢ଼େର କଷଣ ଦେଇଛି। 

ଆଲୋ କିଏ କହିଲା । ଡୁ ମୋତେ କଷଣ ଦେଇଛୁ ବୋଲି ! 
କୈକେୟୀ ବାଦ ସାଧୁନଥଲେ ରାମଚୃନ୍ଦ୍ର କ'ଣ ଭଗବାନ ହୋଇ 
ପାରିଥାନ୍ତେ ? କଂସ ଉତ୍ପାତ କରିନଥ୍ଲେ ଏ ପୃଥିବୀ କ'ଣ 
କୃଷ୍ଣଙ୍କୁ ଦର୍ଶନ କରି ପାରି ଥାନ୍ତା ? 

ନା ଝିଅ, ତୋତେ ଦେଇଥ୍‌ବା କଷଣର ପ୍ରତିଫଳ ମୁଁ ପାଇ 
ସାରିଛି, ଯାହାକୁ ଆଶା କରି ତୋତେ ଏତେ ହୀନସ୍ତା 


[ewe] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଲକ୍ଷ୍ମୀ 
ଶରଧା 


ଲକ୍ଷ୍ମୀ 
ସାରିଆ 


ଲକ୍ଷ୍ମୀ 


ସଦାନନ୍ଦ 
ଲକ୍ଷ୍ମୀ 


ସଦା 


ଲକ୍ଷ୍ମୀ 
ସଦା 
ଲକ୍ଷ୍ମୀ 
ସଦା 
ଲକ୍ଷ୍ମୀ 
ସଦା 
ଲକ୍ଷ୍ମୀ 
ସଦା 


ଲକ୍ଷ୍ମୀ 


କ/ଳ/କୋନୁ 


କରିଥୁଲି ସେ ଆଜି ମୋତେ ଘରୁ ତଡ଼ି ଦେଇଛି ! 
ମା ! ବଡ଼ମା କାହିଁ ? 
ସେ ଆଉ ନାହାନ୍ତି ଲୋ ଝିଅ, ତୁ ଘର ଛାଡ଼ିଲା ପରେ 
ତୋତେ ଖୁରି ଝୁରି ମନ୍ଦିର ଭିତରେ ଅଖୁଆ ଅପିଆ ପଡ଼ି 
ପଡ଼ି ... 
ମାଆ : 
ମାଆ : ଲକ୍ଷ୍ମୀ ମା ମୋର ଦିନେ ଏତେ ବଡ଼ ହେବ ବୋଲି 
ମୁଁ ମଝିଆ ସାଆନ୍ତାଣୀକୁ କହିଥୁଲି । 
ଆସ ଭିତରକୁ ଆସ ବସି କଥା ହେବା ! 

(ଯାଆନ୍ତି ଅନ୍ଧାର ) 
Left Zone : (ସଦାନନ୍ଦ ଓ ଲକ୍ଷ୍ମୀ) 
ତାହେଲେ ଆମ ବିଷୟର ଚରମ ସୋପାନକୁ ଯିବା ? 
ସ୍ଵାମୀଜୀ ! ଆପଣଙ୍କ ଇଚ୍ଛାକୁ ମୁଁ ଆଦେଶ ଏବଂ ମୋର 
ପରମ କର୍ରବ୍ୟ ବୋଲି ଗଣ୍ୟ କରେ କିନ୍ଧୁ ମୋ ମନଭିତରେ 
ଏକ ପ୍ରଶ୍ନ ଆସୁଛି ମୁଁ ତାହା ପଚ଼ାରିବାର ଦୁଃସାହସ କରି 
ପାରେକି ? 
ପ୍ରଶ୍ନ ପଚ଼ାରିବାରେ ପଷଶ୍ଚାତ୍ୂପଦ ହେବାକୁ ମୁଁ ଅନ୍ତତଃ କେବେ 
ସୁଯୋଗ ଦିଏନି । ତେଣୁ ତୁମ ମନ ଭିତରେ ଉଙ୍କି ମାରୁଥ୍ବା 
ପ୍ରଶ୍ନଟିକୁ ତମେ ଅବିଳମ୍ବେ ଉପସ୍ଥାପନ କର । 
ବିବାହ କ'ଣ ନାରୀ ଜୀବନର ଏକମାତ୍ର ଲକ୍ଷ୍ୟ ? 
ନା ଆଦୌ ନୁହେଁ । 
ତେବେ କଂଣ ପୂର୍ଣ୍ଣତା ? 
ନା ତାହା ମଧ୍ଯ ନୁହେଁ । 
ତେଣୁ ମୋ ପାଇଁ ହଠାତ୍‌ ଏଭଳି ଏକ ବନ୍ଧନ 
ଏ ବିବାହ ଏକ ବନ୍ଧନ ନୁହେଁ ଏକ ଦୃଷ୍ଟାନ୍ତ | 
ଦୃଷ୍ଟାନ୍ତ ! 
ହଁ ଜଣେ ବିଧବାର ବିବାହ କଂଣ ଏକ ଦୃଷ୍ଟାନ୍ତ ନୁହେଁ । ଏକ 
ଆନ୍ଦୋଳନ ନୁହେଁ ଏକ ପରିଣତି ନୁହେଁ । 
ମୋତେ କ୍ଷମା କରନ୍ତୁ ସ୍ଵାମୀଜୀ ( ଅନ୍ଧାର) 
Right Zone : (ସଦାନନ୍ଦ ଓ ଚୃନ୍ଦ୍ର 


//esoc// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟଛୁଅ 


ଚ଼ୃନ୍ଦ 
ସଦାନନ୍ଦ 
ଚନ୍ଦ୍ର 
ସଦାନନ୍ଦ 


ଚନ୍ଦ୍ର 


ସଦାନନ୍ଦ 


ଚନ୍ଦ୍ର 
ସଦାନନ୍ଦ 
ଚନ୍ଦ୍ର 
ସଦାନନ୍ଦ 
ଚନ୍ଦ୍ର 
ସଦାନନ୍ଦ 


ଶରଧା 
ସାରିଆ 
ଶରଧା 
ସାରିଆ 
ଶରଧା 


ନା ଏହା ଅସମ୍ଭବ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଅସମ୍ଭବ 
ତେବେ ସମ୍ଭବଟା କଂ ଣ ? 
ସ୍ଥିତାବସ୍ଥା ବଜାୟ ରହିଥାଉ । 
ଏହି ଲକ୍ଷ୍ୟ ନେଇ ତମେ ଗୃହତ୍ୟାଗ କରିଥୂଲ ? ଏହି ଲକ୍ଷ୍ୟ 
ନେଇ ତମେ ସମାଜ ସଂସ୍କାରରେ ସୈନିକ ସାଜିଛ ? 
ମୋର ବିଶ୍ଵାସ ଲକ୍ଷ୍ମୀକୁ ତାର ବିକଶିତ ଧାରାରେ ପହଞ୍ଚାଇ 
ଆମେ ଆମର ଲକ୍ଷ୍ୟ ସ୍ଥଳରେ ପହଞ୍‌ ପାରିଛୁ । 
ମୁଁ ଯଦି କହେ ଆଦୌ ନୁହେଁ ତମ ବିପ୍ଲବ ତମ ସମାଜ 
ସଂସ୍କାର କ”ଣ ଏଇଠି ସମାପ୍ରି ଲଭିବ ? ତମ ସମାଜ 
ସଂସ୍କାରରେ କଣ ବିଧବା ବିବାହ ଅନ୍ୟ ଏକ ଚରମ ଲକ୍ଷ୍ୟ 
ନୁହେଁ ? 
ବିଧବା ବିବାହ କଣ ଶାସ୍ତ ସମ୍ମତ ? 
ନିଶ୍ଚୟ 
କିନ୍ତୁ ସେମିତି ବିବାହ ପାଇଁ ସମ୍ମତ ଯୁବକ ମିଳିଲେ ସିନା 
ମୁ ଯଦି କହେ ସେଭଳି ଯୁବକ ଆମ ହାତ ପାଆନ୍ତାରେ 
ହାତ ପାଆନ୍ତାରେ, କିଏ ? 
ସେ ଆଉ କେହି ନୁହେଁ ବାଲେଶ୍ଵରର ପ୍ରବୀଣ ଓକିଲ ଅଭୟ 
ଚନ୍ଦ୍ରଙ୍କ ଏକମାତ୍ର ସୁପୁତ୍ର ଚ ନ୍ଦ୍ରୋଦୟ । ( ଅନ୍ଧାର) 

Left Zone 
ସାରିଆ ସାରିଆ ଲୋ ଶଙ୍ଖ ଧର | 
କାହିଁକି ? 
ଲକ୍ଷ୍ମୀର ବାହାଘର । 
ଆମ, ଆମ ଲକ୍ଷ୍ମୀର ବାହାଘର ? 
ଆସନ୍ତା କାଲି | 

Back Zone 
ଚନ୍ଦ୍ର ଓ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ଫୁଲମାଳ ପିନ୍ଧି ଛିଡ଼ା ହୋଇ ଆନ୍ତି । ସଦାନନ୍ଦ 
ଉଭୟଙ୍କ ହାତ ଯୋଡ଼ି ଦିଏ । ଶରଧା ଓ ସାରିଆ ଶଙ୍ଖ 
ପୁଙ୍କୁଥାନ୍ତି) 

(ଯବନିକା) 


=) 
ese] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ବୟସ 


ସରସତୀ ସମ୍ମାନ ପ୍ରାପ୍ତ 
ପଦୂଶ୍ରୀ ମନୋଜ ଦାସଙ୍କୁ 
“ ବାଲେଶ୍ବର ନାଗରୀକ ସଂବର୍ବନା” ସଭାରେ 
ସ୍ଵଷ୍ଟା ଦ୍ଵାରା ଅଭିନୀତ ନାଟକ - 


ଭୂମିକାରେ - 
ବୟସ୍ୟ - 
ରାଜା ( ଅଧ୍କାରୀ ) 
ମନ୍ତ୍ରୀ - 
ସୁରମାଷ୍ଟେ- 
ରାଜପୂତ୍ର - 
କଟୁଆଳ ପୁତ୍ର - 
ଦୂତ - 
ସେ ପଡା ସାହୁ - 
ରସିକ - 
ବିଧାତା - 
ସୂତ୍ରଧର - 
ଆଗନ୍ତୁକ - 


ମନୋଜ ଦାସଙ୍କ 
“ ବୟସ୍ୟ” 


ମନୋରଂଜନ ଦାସ 

ଗୌରୀଶଂକର ସାହାଣୀ 

ଶରତ ମହାନ୍ତି 

ପ୍ରସନ୍ନ କୁମାର ଦାସ 

ଅଜୟ ଜେନା 

ନୀଳକଣ୍ଡ ସାହୁ 

ସୁବ୍ବତ ଧଳ 

ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖର ପରିଡା / ସତ୍ୟବ୍ରତ ମହାନ୍ତି 
ପରମାନନ୍ଦ ସାହୁ 

ଅଜୟ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ 

ବିଧୂଭୁଷଣ ଓତା ଓ ପ୍ରଭାତ କୁମାର ତରେଇ 
ଅମୁଲ୍ୟ କୁମାର ବାରିକ 


1/୧୫୨ // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ବୟସ 


ବୟସ୍ୟ 


ସମଗ୍ର ମଂଚୂଟି ଏକ ସାଠକେତିକ ତଥା ପ୍ରତୀକାତ୍ମକ ଶୈଳୀରେ 
ସଡଜିତ ଏବଂ ପରିକଳ୍ଧିତ । ସମୁଦାୟ ମଂଚୂକୁ ଚାରୋଟି Zଠ୩ରେ 
ବିଭକ୍ତ ହୋଇ ଥୁବା ମଂଚର Left Back Zone ଗୋଟିଏ ଯାତ୍ରା 
ପାର୍ଟିର ସାଜଘର ! Right Back Zone ଯାତ୍ରା ପେଣ୍ଡାଲ | 
Left Front Zone ଏକ ବିଡ଼ି ଦୋକାନ ଏବଂ Right Front 
Zone ସୃତ୍ଧରଙ୍କ ବିଜେସ୍ଥଳୀ ¦ ପ୍ରଥମେ ight ଆସେ Right 
Front Zoneକୁ ଦେଖାଯାଏ ସୃତ୍ରଧର ଦିଜଣ ଯାକ ଦାସକାଠିଆ 
ପିଟି ଗାଇ ଚାଲିଥାନ୍ତି -- 


Right zone ରେ light : 

ଗାୟକ ଜଗବଂଧୁ ହେ 

ପାଳିଆ ଜଗନ୍ନାଥ 

ଗାୟକ ଜଗତ ଜନଙ୍କୁ ଉଦ୍ଧାରିବା ଲାଗି- 
ପାଳିଆ ଟେକି ଅଛ ତୁମ୍ଭେ ହାତ | 
ଗାୟକ ଜଗବଂଧୁ ହେ 

ପାଳିଆ ଜଗନ୍ନାଥ ॥ 

ଗାୟକ କୁମ୍ଭୀର ନାଶିଲ ଗଜ ଉଦ୍ଧରିଲ 
ପାଳିଆ ଅନାଥର ହେଲ ନାଥ । 

ଗାୟକ ଜଗବଂଧୁ ହେ 

ପାଳିଆ ଜଗନାଥ 

ଗାୟକ ବନ୍ଧୁ ମହାନ୍ତିର ବନ୍ଧୁ ହୋଇଗଲ 
ପାଳିଆ ରାତିରେ ଯାଚ଼ିଲ ଭାତ । 
ଗାୟକ ଜଗବଂଧୁ ହେ 


[/een// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନା୍ୟନୂ 


ପାଳିଆ 
ଗାୟକ 
ପାଳିଆ 
ଗାୟକ 
ପାଳିଆ 
ଗାୟକ 
ପାଳିଆ 
ଗାୟକ 
ପାଳିଆ 
ଗାୟକ 
ପାଳିଆ 
ଉତ୍ୟେ 
ପାଳିଆ 
ଗାୟକ 
ପାଳିଆ 
ଗାୟକ 


ପାଳିଆ 
ଗାୟକ 


ପାଳିଆ 
ଗାୟକ 


ପାଳିଆ 
ଗାୟକ 
ପାଳିଆ 


ଜଗନ୍ନାଥ 

ଭକ୍ତ ସାଲବେଗ ଆକୁଳେ ଡାକିଲା - 

ଅଟକିଲା ତୁମ୍ଭ ରଥ 

ଜଗବଂଧୁ ହେ 

ଜଗନ୍ନାଥ 

କାଞ୍ଚ୍‌ ରାଜାଙ୍କର ଦର୍ପ ଚୂର୍ଣ୍ଣ କଲ- 

ଉଡ଼ାଇ ଓଡ଼ିଆ ନେତ | 

ଜଗବଂଧୁ ହେ 

ଜଗନ୍ନାଥ 

ପରମାନନ୍ଦର କଣ୍ଢେ ବିଜେ କରି - 

ପ୍ରଭାତେ ଦେଖାଅ ପଥ। 

ଜଗବଂଧୁ ହେ ଜଗନ୍ନାଥ ! 

ଭାଇନା 

ଓ 

ଆଉ ବିଳମ୍ବ କାହିଁକି ? 

ନା, ଆମ ଓଡ଼ିଆ ଜାତିର ବଡ଼ ଠାକୁରଙ୍କୁ ସିନା ଜଣାଣ 
ଜରିଆରେ ପଦେ ଡ଼ାକି ଦେଲେ । 

ହଁ, ତା'ପରେ ତ ବିଷୟ ବସ୍ତୁ 

ଆରେ ବିଷୟ ବସ୍ତୁ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିବୁ ଯେ, କୋଉଥୁ୍ରେ ବର୍ଣ୍ଣନା 
କରିବୁ, ଏଇ କଣ୍ଠରେ ତ । 

ହଁ 

ଆରେ ମୂର୍ଖ ଯେଉଁ ଦେବୀ ତୋ” କଣ୍ଠରେ ବିଜେ ନ କଲେ 
ତୋ” ତୁଣ୍ଡ ଖୋଲେନି, ସେହି ବାକ୍ୟ ଦେବୀ ସରସ୍ବତୀଙ୍କୁ 
ପଦେ ବହ୍ଦିବୁନି ? 

ମା ବାକ୍ୟଦେବୀ ସରସ୍ବତୀ 

ବାଣୀ ଗୋ ବେଗେ ଆସ 

କେବେ ଆସିଥଲ ହଂସ ବାହନରେ 


//eesv୪/: 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଗାୟକ 
ପାଳିଆ 
ଗାୟକ 


ପାଳିଆ 


ଗାୟକ 
ପାଳିଆ 
ଗାୟକ 
ପାଳିଆ 


ଗାୟକ 


ପାଳିଆ 
ଗୀୟକ 
ପାଳିଆ 
ଗାୟକ 
ପାଳିଆ 
ଗାୟକ 
ପାଳିଆ 
ଗାୟକ 
ପାଳିଆ 
ଗାୟକ 


ବୟସ 


ଏବେ ଆସି ମୋର କଣ୍ଠରେ ବସ 

ମା ମୁଣ୍ଡରେ ବସ ମା ହାତରେ ବସ ମା ପାଦରେ ବସ ମା 
ଆରେ ଆରେ ଏ ଗଜନମୃୂର୍ଖ ଇଏ କଂଣ ସ୍ଵୟଂ ବାଗ୍ଦେବୀଙ୍କୁ 
ଡାକୁଛୁ ଗୋଡ଼ରେ ହାତରେ ବସିବାକୁ 

ଆଉ ତମେ ଗାୟକ ତମର ଗାଇବା କାମ ତେଣୁ ତମେ ଡାକିଲ 
ତମ କଣ୍ଠରେ ବସିଲେ ତମେ ଉତ୍ତମ ରୂପେ ଗାଇ ପାରିବ ମୁଁ 
ତ ପାଳିଆ ମୁଁ ଡାକୁଛି ମୋ ହାତରେ ବସିଲେ ମୁଁ ଭଲ କାଠି 
ପିଟି ପାରିବି । ଗୋଡ଼ରେ ବସିଲେ ଭଲ ନାଚ୍ରି ପାରିବି । 
ବାଇଆଟା ହଉ ଏବେ ଆରମ୍ଭ କରିବା 

ଆରମ୍ଭ କରିବା ମୋ ମନକୁ ଗୋଟ ପାପ ଛୁଉଁଛି 
ପାପ ? କିରେ କାହିଁକି ? 

ଆମେ ବିଷୟ ବସ୍ତୁ ଆରମ୍ଭ କରିବା ଯେ, ଓଡ଼ିଆରେ ଗାଇବା, 
ଆଜି ପରି ଗୋଟିଏ ମହତ୍‌ ଦିନ । ଆମ ଏ ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାକୁ 
ଯିଏ ବଞ୍େଇଲା, ସେନାପତି ସାଜି ଲଢ଼େଇ କରି ଏ ଭାଷାକୁ 
ରକ୍ଷା କଲା ତା” କୁ ଟିକିଏ ମନେ ପକେଇବାନି ? 
ଆରେ ହେ, ସତ କଥାଟା ଏକା ମନେ ପକେଇ ଦେଇଛୁ 
ଡାକ, ବ୍ୟାସକବି ହେ 

ବ୍ୟାସକବି 

ଓଡ଼ିଆ ଭାଷାର ସେନାପତି ତୁମ୍ଭେ 

ଓଡ଼ିଆର ଭାଗ୍ୟରବି ବ୍ୟାସକବି ହେ ବ୍ୟାସକବି 

କଲମକୁ ଧରି କରବାଳସଂଗେ 

ଲଢ଼ିଲ ସାହିତ୍ୟ ସେବୀ ବ୍ୟାସକବି ହେ ବ୍ୟାସକବି 

ଛମାଣ ଆଠଘୁଣ୍ଟ ଚୃଷି ଗଲ 

ଅଭାଗା ଓଡ଼ିଆ ଲାଗି ବ୍ୟାସକବି ହେ ବ୍ୟାସକବି 

ଗଦ୍ୟ ସାହିତ୍ୟର ଜନମ ଦାତା ହେ 

ବାସ୍ତବର ପ୍ରତିଛବି 

ଆଉ ଥରେ ଆସି ସଦଜ୍ଞାନ ଦିଅ 


I/ess1/ 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ 


ପାଳିଆ 


ଗାୟକ 
ପାଳିଆ 
ଗାୟକ 
ପାଳିଆ 
ଗାୟକ 


ପାଳିଆ 
ଗାୟକ 
ପାଳିଆ 
ଗାୟକ 
ପାଳିଆ 
ଗାୟକ 
ପାଳିଆ 
ଗାୟକ 
ପାଳିଆ 
ଗାୟକ 
ପାଳିଆ 
ଗାୟକ 

ପାଳିଆ 
ଗାୟକ 

ପାଳିଆ 
ଗାୟକ 

ପାଳିଆ 
ଗାୟକ 


କରୁଛୁ ଏତିକି ଦାବୀ ବ୍ୟାସକବି ହେ ବ୍ୟାସକବି ଆମେ ମରୁନୁ 
ରାବି ରାବି ଆମେ ଝୁରୁଛୁ ଭାବି ଭାବି ବେଗେ ଦେଖାଅ 
ତୁମର ଛବି 

ରହିଯାରେ ରହିଯା ବାତୁଳ ରହିଯା 

ହେଲା ରହିଗଲି 

ବ୍ୟାସକବିଙ୍କୁ ତ ଆମନ୍ତ୍ରଣ କରିଦେଲେ 

ଏବେ ସିଧା ବିଷୟ ବସ୍ତୁ 

ବିଷୟ ବସ୍ତୁ ? ତାହେଲେ ଆରମ୍ଭ କରିବା - ଧର ପାଳି ଧର 
ଫକୀର ମୋହନ ମାଟି ବାଲେଶ୍ବର ଭୂଇଁ 

ଭଜରାମ ଯେ 

ଜଗତ ଯାକର ଯା”ର ତୁଳନା ଯେ ନାହିଁ (ଢଗ) 

ଭଜ୍ରାମ ଯେ 

ସେ ଜିଲା ଉତ୍ତର ପ୍ରାନ୍ତେ ଶଂଖାରୀ ଗ୍ରାମରେ 

ଭଜରାମ ଯେ 

ଜନମିଲେ ସୁ ଲେଖକ ମନୋଜ ନାମରେ ( ଢଗ ) 

ଭଜରାମ ଯେ 

“ମନୋଜ ପଂଚବିଂଶତି ' କଥା ଓ କାହାଣୀ 

ଭଜରାମ ଯେ 

ଜୀବନର ସ୍ଵାଦ ଓ “ଅମୃତ ଫଳଂ ପୁଣି 

ଭଜରାମ ଯେ (ଢଗ) 

ଇଂରାଜୀରେ ଓଡ଼ିଆରେ ଗଳପ ଓ ଫିଚର 

ଭଜରାମ ଯେ 

ଉପନ୍ୟାସ କେତେ ତାର ନାହିଁ ପଟାନ୍ତର ( ଢଗ) 

ଭଜ୍ରାମ ଯେ 

ଉତ୍କଳର ଗର୍ବ ସିଏ ଉତ୍କଳ ରତନ 

ଭଜ୍ରାମ ଯେ 

ଲଭିଛନ୍ତି “ସରସ୍ଵତୀ”?  ପଦୃଶ୍ରୀ” ? ସମ୍ମାନ 


l/ess/] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ପାଳିଆ 
ଗାୟକ 
ପାଳିଆ 
ଗାୟକ 
ପାଳିଆ 
ଗାୟକ 
ପାଳିଆ 
ଗାୟକ 
ପାଳିଆ 


ସାହୁ 


ଶିଙ୍କରା 
ସାହୁ 


ମକରା 


ସାହୁ 


ଶଙ୍କରା 
ସାହୁ 


ବୟସ 


ଭଜରାମ ଯେ (ଢଗ) 

ତାଙ୍କ ଲେଖା ଗଳ୍ପ ଏକ ˆ 'ବୟସ୍ୟ”? ନାମରେ 

ଭଜରାମ ଯେ 

ପ୍ରକାଶିତ ହୋଇଥଲା ତେପନ ସାଲରେ 

ଭଜରାମ ଯେ (ଢଗ) 

ସେ ଗଳ୍ପକୁ ନେଇ ଆମେ କରୁଛୁ ନାଟକ 

ଭଜରାମ ଯେ 

ମିନତୀ ଏତିକି ଆମ୍ଭ ଶୁଣ ସୁଧୂଜନ 

ଭଜରାମ ଯେ ଭଜରାମ ଯେ ନବୀନ ସୁନ୍ଦର ଶ୍ୟାମ ଯେ 
Left front zone ରେ light : 

ଆରେ ସୈପଡ଼ା ସାହୁକୁ କିସ ଭାବିଛ କି ? ସଳା ବିଡ଼ି ବିକି 
ବିକି ଉମର କଟି ଗଲାଣି ତାକୁ ଫେରେ ଶୁଣଉଛୁ ବିଡ଼ି ପୁରାଣ 
ବେଉଦ୍ଧବ ପରା କହିଛି ଫେଏର ଭାଗବତ ରେ ବିଡ଼ି ତାର 
ଚବିଶ ଗୁରୁଙ୍କ ଗୁରୁ। ତମେ ମୋତେ ଶୁଣଉନଛୁ ପୂରାଣ ଫେଏରେ 
ବିଡ଼ି ପୁରାଣ । ହଁ ସେଁପଡ଼ା ସାହୁ କୁଟି । ପାଞ୍ଚ ବରଷରୁ ବିଡ଼ି 
ପିଇଲାଣି, ଆଉ ଛଅ ବରଶଷରୁ ବିଡ଼ି ବିକିଲାଣି । 
(ଏତେବେଳକୁ ଶଙ୍କରା ମକରା ପହଞ୍୍‌ ଯାଇ ଥା'ନ୍ତି) 

କଂଣ କି ଏମିତି ରାଗୁଛ କାହିଁକି ? 

ରାଗିବିନି ? ସଳ ବିଡ଼ି ବିକି ବିକି ହାତରେ ବିଣ୍ଡି ବସି ଗଲାଣି 
ଏ କାଲି କା ଛୁକରା କହୁଛି କଣ ନା ସୈପଡ଼ା ସାହଦୁର ବିଡ଼ିରୁ 
ଧୂଆଁ ବାହାରୁନି। 

ଜିଏ କହିଲା କି ? 

ସେଲତ କଥା, ମରଦ ପୁଅ ହୋଇଥୁୂଲେ ସିନା ସାମନାରେ 
କହିଥାନ୍ତା | 

ଓଃ ପଛଆଡ଼େ କହିଛନ୍ତି ତ ? ଛାଡ଼ | 


ଆରେ ଛାଡ଼ିନି କିସ ଆଉ ଧରିଛି ? କଥା କିସକି ଏତେ ବଡ଼ 
ଯାତରା ରାତି, କାହିଁ କେତେ ଲୁକ ବସିଛନ୍ତି ଦୋକାନରେ 


{/es9o// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟନୁଯ 


ଧୃପ ଦେଲା ବେଳେ ଡାକ ମାରି ଦବ, ବହନି ବଟକା ବେଳ 
ସେଥୁରେ ବେପାର ବୋଲି ଯେ କଥା ଭଣ୍ଡୁର ହୋଇ ଯିବନି । 
ଛାଡ଼ ଗରମ ଜଳରେ ଘର ପୋଡ଼ିବନି। 

ହଉ କୁହ ଆଜି ବେପାର ଯଦି ଠିକ୍‌ ନହୁଏ ତାହେଲେ ରାତି 
ପାହିଲେ ମୁଁ କିସ ଛାଡ଼ିମି ? ସେପଡ଼ା ସାହୁର ବି ତାକତ୍ଵ 
ଅଛି, ହଁ କିସ ଦେବି ? 

ବଣ୍ଡଳିଏ ଖଣ୍ଡେ ବିଡ଼ି ନେଇ ଥାଆନ୍ତି । 

ହଁ ହଁ ନିଅ ନିଅ, କିସ ଦେମି ? ଜୟ ଭାରତ ନା ଜଳପରୀ, 
ନା ଗାନ୍ଧୀ ବିଡ଼ି ? ନା ନୟା ଭାରତ ! 

ଜୟ ଭାରତ ଦେଉନ ? 

ହଁ ହଁ ନିଅ ହେଲେ ଜୟ ଭାରତ ବଣ୍ଡଳିକି ୩ ଅଣା ପଡ଼ିବ 
ଜଳପରୀ ଦଶ ପଇସା, ଗାନ୍ଧୀ ବିଡ଼ି ସ୍ବାଧୀନ ଭାରତ ଇଏ ଦି 
ଅଣା | ଜୟ ଭାରତ ତିନିଣାରୁ ପାହୁଲାଏ କମ୍‌ ହେବନି । 
ହଉ ସେଇ ଜୟ ଭାରତ ଦିଅ । 

ହଁ ଗରାଖ କହିବ ଏମିତି, ପଛେ ଦି ପଇସା ଅଧକ ଯାଉ 
ଜିନିଷ କିଣିବ ପୁରା ଏକ ନମ୍ବର ଷେଣ୍ଡ ମାର୍କା ନିଅ । 

(ବିଡ଼ି ବଣ୍ଡଳିଏ ନେଲା, ଏହି ସମୟରେ ତରତର ହୋଇ 
ହରିପଦ ଆସେ ) 

ଆରେ ଆରେ ସେୈପଡ଼ାଇ | ଦେଲୁତ ଦେଲୁ ଦି ବଣ୍ଣୁଳି 
ଜୟଭାରତ ଦେଲୁ । 

କେତେ ? 

ଦି ବ୍ଣୁଳି ଫୁର୍ରି ଦେ । ଅଧକାରୀ ସେଣେ ରାଗି କି ପାଚି 
ଯିବଣି | 

ତୋର ଆଜି ପାଟ୍‌ ନାହିଁ କି ? 

ନାହିଁ ମାନେ ମୂଳରୁ ଶେଷ ଅଛି ହଁ । 

ଏତେ ଉଛୁର କେନେ କି ? 

ସେ କଥା କହନି ଭାଇ ଘରେ ଭାରୀ ଅସଜ । 


esr] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ସାହୁ 


ବୟସ 


କିସ ହେଇଚି କି ? 

ତୋ ଭାଇବୋହୂ ମ ! 

ଭାଇ ବୋହୂ ହଁ ତାର ପରା କିସ ଦିହ ଭାରୀ ଥୁଲା ନା କିସ 
ପରା ? 

ଦିହ ସିନା ଭାରୀ ଥୁଲା । ଆଜି ସକାଳଠୁ ଦିହକୁ ନାଗିଲାଣି 
ଯେ ଅଥୟ କରିଦଉଛି । ଅନ୍ଧାରୁଆ ଘରଟା ଭିତରେ ହାଉଳି 
ଖାଉଛି । କିଏ ବା ଅଛି ? ଶାରୀଟାକୁ ଜଗେଇ ଆଇଚି । 
ମିଟିକା ମାଆକୁ ଡ଼ାକି ଦେଲୁନି । 

ସିଏ ଥୁନେ ତ ମୋର ଚିନ୍ତା ନଥୁଲା | ସିଏ ପରା ନାହିଁ। 
କାଆଡ଼େ ଯାଇଚି କି ? 

ତା ଝିଅ ଦିହକୁ ନାଗିଛି ଯେ ସିଏ ନଛିପୁର ପଳେଇଛି । 

ସେ ଦିଗା ବଇଦ ପାଖରୁ ଦିଟା ବଟି ଫଟି କିଛି ଆଣି ଦେଲୁନି । 
ଦିଗା କବିରାଜ ତ ? 

ହଁ ତା ବଟିର ଭାରୀ ପାବାର । କେତେ କେତେ ସଜଅସଜକୁ 
ସିଏ ସଜେଇ ଦେଇଛି । 

ମୁଁ କିସ ଯାଇନି ଭାବିଛ ? କହିଲା ଦି'ଟଙ୍କା ଦେନେ ଯାଇ କି 
ଉଠିବ, ନ ହେନେ ନାଇଁ ! 

କେତେ ଦି ଟଙ୍କା ? 

ହଁ, ସେଟା ଫେରେ ଭେଢିଟ୍‌ ଫିସ୍‌ । ଆହୁରୀ ଉଷୁଦ ଖରଚା 
ଅଲଗା । 

ଦି ଟଙ୍କା ଭେଜିଟ୍‌ ନବ ? ଇଏଁ ଯୁଗ ଆଉ କିସ ହେଇ ଗଲା 
କି? 

ସେଇ କଥାପରା, ଆଉ କରିମି କିସ ଏଣେ ଯାତରା, ଯାଉଚୁ 
ଯିମି ଅଧକାରୀ ଗୋଡ଼ହାତି ତଳେ ପଡ଼ି ଵି ଟଙ୍କା ମାଗିମି । 
ଦେନେ ଯାଇ କି ତାକୁ ଡ଼ାକିମି । ଦିଅ ଦିଅ ସେପଡ଼ାଇ ତମ 
ବିଡ଼ି କଳେ ନ ଟାଣିନେ ପାଚିକି ପାଟ୍‌ ଆଇବନି । 

ହାଁ କିସ କହୁଥନି । ସୈପଡ଼ା ସାହୁର ବିଡ଼ିଟି - (ଦେଲେ) 


//eec]] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଳାଟ୍ୟଛୁଥ 


ମକରା 
ସାହୁ 


ଶଙ୍କରା 
ସାହୁ 


ମକରା 
ସାହୁ 


ଶଙ୍ଗରା 


ତୋର ଏଥରକୁ ନଗେଇ ବାରଣା ହୋଇଗଲା ! 

ବାରଣା ହୋଇଗଲାଣି । ହଉ ହଉ ଦେମି ହଁ ସୈପଡ଼ାଇ ଆମ 

ଶାରୀ ଯଦି ଆସେନା, ଟିକେ ଅଟକେଇ ଥୁବ ମୁଁ ଏଇ ଆଉଚି । 

ଶାରୀ | 

ମୋ ଝିଅମ। 

ଓ, ହଉ ହଉ ଯୀ | 

ମୁଁ ଆଇନେ ତୋ ପଇସା ଦେଇ ଦେମି । (ଯାଏ) 

ହଁ ହଁ - କିସ କରିମି ମୂଳତ ବିଗିଡ଼ିଛି ଆଉ ହବ କିସ ? 

ତମେ ଦଉଛ କିଆଁ ? 

ୟାକୁ ନ ଦେଲେ ନ ଚଳେ ବାବୁ । ଇଏ ହରିପଦିଆ ଦିଶୁଛି 

ନା ଇମିତି ନଡ଼ଖଡ଼ିଆ । ତାରି ନାଗିତ ଆସର ଜମେ । ତା 

ପାଟ ଦେଖୁନେ ହସି ହସି ଲୁଗାପଟା ଖରାପ ହୋଇଯିବ । 
ସତେ ? 

ଇଏ ହରିପଦିଆ, ୟାରକମ୍‌ ଶଙ୍କରା ପାଟିଆରୀ ଏ ଆଖପାଖ 

କେହି ଯାତରା ପାଟିରେ ନାହିଁ ୟାରି ନାଗିତ ଏଠି ଭିଡ଼, ମୋ 

ବିକିରି, ସିଏତ ତମ ଆଗରେ କହି ଦେଇଗଲା ! ମୋ ବିଡ଼ି 

ଧୂଆଁ ନ ପଶିନେ ତା ପାଟିକୁ ପାଟ୍‌ ଆସିବନି । ତାକୁ ନ ଦେନେ 

ମୋ ବେପାର କିସ ଚାଲିବ । 

ସିଏ ତା ହେଲେ ଭଲ ପାଟିଆର ? 

ହଁ ପରା ତାକୁ ସିନିମା ବାଲା ଡ଼ାକିଲେଶଣି ସିଏ ଗୀ ଭୂଇଁ ନାଗି 

ପାର୍ଟି ଛାଡ଼ି ଯାଉନି । 

ତା ହେଲେ ଦେଖୁବା | 

ହଁ ଦେଖ ହାୟ ସେ ବର ଓହଳ ତଳେ ଫାଙ୍କା ଅଛି ସେଇଠି 

ବସି ମୋ ବିଡ଼ି ଟାଣୁଆ ଆଉ ହରିପଦର ସୁଆଙ୍ଗ ଦେଖୁଥା । 

ଆରେ ବାଇଆ- (ଶଙ୍କରା ଯାଏ ସାହୁ ବିଡ଼ିଟେ ଲଗାଏ 


ଅନ୍ଧାର ହୁଏ ) 


Hesof| 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ପେଣ୍ଟାର 


ପେଣ୍ଟାର 
ଅଧୁକାରୀ 
ପେଣ୍ଟାର 


ଅଧ୍କାରୀ 
ପେଣ୍ଟାର 
ଅଧୁକାରୀ 


ପେଣ୍ଟାର 
ଅଧୂକାରୀ 
ପେଣ୍ଟାର 
ଅଧୂକାରୀ 
ପେଣ୍ଟାର 
ଅଧକାରୀ 
ପେଣ୍ଟାର 
ଅଧ୍ୂକାରୀ 
ପେଣ୍ଟାର 
ଅଧ୍କାରୀ 
ପେଣ୍ଟାର 


ବୟସ 


( ସାଜଘରକୁ ଲାଇଟ ଆସେ ପେଣ୍ଟାର ପେଣ୍ଟିଂ ସାରି ଦେଇ 
ପାଟିକରେ ) 

ହଁ, ପାଟ୍‌ କରିବୁ | ମୁହଁରେ ତେଲ ମାଖୁ ଚାଲି ଆଇଚୁ । 
ପାଉଡ଼ର ଧରିବନା ? ଖାଲି ନିତିଆନ୍ନା ହାତ ବୁଲି ଧଇଲା, 
ନହେନେ ଛାବୁଲା ଛାବୁଲା ହେଇ ଥାଆନ୍ତା - ଯା- ଯା - 
( ଅଧୁକାରୀ ଆସନ୍ତି ରାଜା ମେକଅପ୍‌ରେ) 

ଏ : ଆଉ କିଏ ରହିଲା ବେ, ସଇଲା ନା ମୁଁ ଏବେ ବାକୁ 
ଗୁଛେଇମି । 

ହେ ନିତିଆନ୍ନା ଦେଖନା ମୋ ନିଶଟା କିତି କାଠ ଫାଳିଆ 
ପରି ହେଇଚି । 

(ଦେଖ ହାତମାରି) କାଠ ଫାଳିଆ ହବ କାହିଁକି ? ନିଶ ଲଗେଇ 
ବିଡ଼ି ଧରେଇ ଦେଇଚ , ନିଶ ଫାଳେ ପୂଡ଼ିଯାଇଛି । 

ନିଶ ଫାଳେ ପୁଡ଼ି ଯାଇଛି ? 

ଏଇଟା ମୁଁ ସବୁବେଳେ କୁହେ ନିଶ ଲଗେଇ ବିଡ଼ି ପିଇବନି । 
ହାଟ୍‌ ମୁଁ କିସ ବିଡ଼ି ପିଇଛି । ସେ ଶଳା ସାଉଁଟାକୁ ଚିଲମରେ 
ନିଆଁ ଧରେଇ ଆସେନି । ଧାସ ନଗେଇ ଦେଇଥୁବ । 

ହେଲା (ବାଗେଇ ଦେଇ ) ଏଥର ହୁସିଆରୀରେ ପିଇବ । 
ଅଧୁକାରୀ ଆଉ କିଏ ଅଛିନା ବାକ୍ସ ଗୁଛେଇ ଦେମି । 

ଆଉ କିଏ ରହିବ.... ନା, ଦୃତଙ୍କର ସରିଛି ? 

ହଁ। 

ମନ୍ତ୍ରୀ ସେନାପତି ? 

ହଁହଁ 

ରାଜକୁମାର, କଟୁଆଳ ପୁତ୍ର ? 

ହଁ। 

ଫେମିଲ୍‌ ମାନେ ? 

ଫେମିଲ୍‌ ତ ଆଗେ ହେଇଛନ୍ତି | 


Iese// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଳାଟ୍ୟନଦୁଯ 


ଅଧ୍କାରୀ 


ପେଣ୍ଟାର 


ଅଧ୍କାରୀ 


ହରିପଦ 
ଅଧକାରୀ 


ପେଣ୍ଟାର୍‌ 


ଅଧ୍କାରୀ 


ହରିପଦ 


ସୁରମାଷ୍ଟରେ : 


` ଅଧ୍କାରୀ 


< ସୁରମାଷ୍ଟେ : 


ଆଉ କିଏ... ଆଉ କିଏ.... ନାଃ ଦିଅ ଗୁଛେଇ ଦିଅ ଆବେ 
ଭର୍ଭି ଦେ କନ୍‌ସାର୍ଟ ବଜା । 

(ଏଇ ସମୟରେ ହରିପଦ ପହଞ୍ଚେ) 

ଆବେ ହରିପଦ ? ତୁ ତ ମେକାପ୍‌ ହେଇନୁ ! 

ଏ ହରିପଦ ! କି ବେ ଶଳା, ତୁ ମେକାପ୍‌ ହେଇନୁ ବେ ଫାଷ୍ଟ 
ଅଂକର ଫାଷ୍ଟ ଦୃଶ୍ୟ ପରା ତୋ'ର 

ହଁ ଅଧକାରୀ 

ବେ ଭାରୀ ମଗଜିଆ ଧଇଲୁଣି, ଜୁକାର ପାଟ୍‌ କରୁଛୁତ ? 
ନିତି ଆନ୍ନା ଜଲଦି ମାର୍‌ 

ଇଁତି ଛାନିଆ ହେନେ ହବ ? ଏ ମେକାପ୍‌ କାମ, ଫେର 
ତୁକାର ମେକାପ୍‌, ଖାଇ ଯିବା କଥା ନୁହେଁ । 

କିସ ଆଉ କରିବ ? କିବେ ହଁ ବେ ହରିପଦ ତୋର ଏତେ 
ଡେରି କେନେ ବେ ? 

ଅଧ୍ୁକାରୀ: ଶାରୀଆ ମାଆର ଦିହକୁ ନାଗିଚି ଯେ ସକାଳ 
ପ୍ରହରୁ କଷ୍ଟ ପାଉଛି, ଦିଗା କବିରାଜକୁ ଦି”ଟଙ୍କା ଦେଲେ 
( କନସାଟ୍‌ ବାଜିଛି, ଏମାନଙ୍କ କଥା ଶୁଣାଯାଉନି, ଅଧକାରୀ 
ରାଗି ଶେଷରେ ଜବରଦସ୍ତ ପେଣ୍ଟାର ସହ ମିଶି ହରିପଦକୁ 
ମେକାପ୍‌ କରନ୍ତି । କନସାଟ୍‌ ଶେଷ ବେଳକୁ ସୁରମାଷ୍ଟର 
ହୁଇସିଲ ମାରନ୍ତି । ସାଜଘରେ ପେଣ୍ଟାର ଅଧୂକାରୀ ହରିପଦକୁ 
ମେକାପ୍‌ କରନ୍ତି ବ୍ୟସ୍ତରେ, ବିରକ୍ତିରେ, ପୁଣି ହୁଇସିଲ ମାରନ୍ତି 
ଏମିତି ତିନି ଥର ହୁଇସିଲ ମାରିବା ପରେ ସୁରମାଷ୍ଟେ ଆସନରୁ 
ଉଠି ଆସନ୍ତି ସାଜଘରକୁ ) 

ହଇରେ ସବୁ କିସ କାଲା. ହେଇଗଲ ? ହୁଇସିଲ୍‌ ମାରି 
ମାରି ପାଟି ବଥା କଲାଣି ପାଟିଆରୀ ଯାଉନା କେନେ ? 
କିସ ହେଉଛି ? | 

ବୟସ୍ୟର ମେକାପ୍‌ ସରିନି 

କି ନିତ୍ୟାନନ୍ଦ ! ତୋତେ ସିନ୍‌ ଚାଟ ଦିଆଗଲା । ପାଟିଆରୀ 


lHess/] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ପେଣ୍ଟାର 


ସୁର 
ଅଧକାରୀ 


ସୁର 


ପେଷ୍ଟାର 


ସୁର 


ଅଧକାରୀ 


ହରିପଦ 


ବସ 


ତାଲିକା ଦେଇ ଦେନି । ଏଠି ପଚାଶ ବର୍ଷ ହେଲା ମେକାପ୍‌ 
କଲୁଣି ଫାଷ୍ଟ ଅଂକର ପାଟିଆର ମାନଙ୍କୁ ଆଗେ ମେକାପ୍‌ 
କରା ଯାଏ । ତୁ କିସ ଜାଣିନୁ ? 

ଭଲା କହୁଚ । ମୁଁ କିସ ପାଟିଆରୀ ଘରେ ଯାଇ ମେକାପ୍‌ କରି 
ଆସିମି ? 

କେନେ ? 

ଏ ଶଳା ହରିପଦିଆ ଏଇ ଉନୁଣି ଆସିଲା । କିସ ନା ମାଇପର 
ଦିହକୁ ନାଗିଛି । 

କିସ ହେଲା ? ବେ ମାଇପ ନାଗି ଯାତରା ମାରାଡ଼ କରିବୁ 
ନା କିସ ବେ ? ଏବେ କିସ କରାଯିବ । ହଉ ହୁଇସିଲତ 
ବାଜିଲାଣି ନ ହେନେ ଆବେଳେ ନିୟତି କି ପଠାଅ । 
ନିୟତୀ ? ଫେର ଫେମିଲ ପାଟିଆରୀ କିସ ସାଙ୍ଗେ ସାଙ୍ଗେ 
ମେକାପ୍‌ ହବନା ? ଯଦି ପାରୁଛ ସେ ଗ୍ରାମବାସୀ ରୁଲ୍‌ କରୁଚୁ 
ମହିଶରିଆ ତାକୁ ବିଧାତା କରି ପଠେଇ ଦିଅ । 

ହଁ ହଁ ତାକୁ ବିଧାତା କରି ପଠେଇ ଦିଅ ¦ ମୁଁ ନ ହେନେ 
ବେଗ୍ରାଉଣ୍ଡ ଗୀତ ଗାଇ ଦେମି । ପଠାଅ ପଠାଅ ! (ଯାଆନ୍ତି) 
ମହୀ ଶରିଆ ଆବେ ଏ ମହୀଶରିଆ ( ଡାକି ଡାଜି ଯାଆନ୍ତି, 
ଏଣେ କନସାର୍ଟ ବାଜେ ବିଧାତା ଯାଇ ଗୋଟେ ଗୀତ ଗାଏ । 
ଗୀତ ଗାଇ ଗାଇ ଶେଷରେ ସେ ଆସେ, ପୁଣି କନସାର୍ଟ 
ବାଜେ ହରିପଦ ବିଚିତ୍ର ବେଶ ହୋଇ ନାଚି ନାଚି ଗୀତ ଗାଇ 
ଯାଏ) 

(ଗୀତ) ବାଟ ଛାଡ଼ ଛାଡ଼ ହୋ ବାଟ, 

ଲଶ୍ଡଭଣ୍ଡ ଯାଏ ଛାଡ଼ି କୁହାଟ, 

ଲଣ୍ଡଭଣ୍ଡ ଷେଣ୍ଢର ସୁତ, 

ରାଜାଙ୍କର ବୟସ୍ୟ ସେତ, 

ହାଣ୍ରିରେ ତା ନଥୀଏ ଭାତ, 

ସଭାରେ ସେ ଦେଖାଏ ଦନ୍ତ, 


1/ eon] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟନୁଫ 


ଶଂକରା 


ବୟସ୍ୟ 


ଶଂକରା 


ବୟସ୍ୟ 
ଶଂକରା 


ରାଜାଙ୍କର ମନୋରଂଜନ ସକାଶ, 

ହାତ ଗୋଡ଼ ଛାଟି କରୁଛି ନାଟ( ୧ ), 

ରାଜାଙ୍କର ବୟସ୍ୟ ମୁହିଁ, 

ରହସ୍ୟ ମୋ ତୁଳନା ନାହିଁ, 

ଦଂଚିଛି ମୁଁ ଫାରଶ ପାଇଁ, 

ମରୁଚ଼଼ି ବି ଫାରଶ ପାଇଁ, 

ଫାରଶ ମୋ ଦେଖୁ ପୂରିଯାଏ ଆଖ, 

ଫାରଶ କରି ମୋ ପୂରେନା ପେଟ, 

ବାଟ ଛାଡ଼ ଛାଡ଼ ହୋ ବାଟ( ୨ ) 

(ବୟସ୍ୟ ନାଚ଼ ସାରି ଆସୁଥାଏ, ଶଂକରା, ଗ୍ରାମବାସୀ ତାକୁ 
ପୁରସ୍କାର ଦେବା ପାଇଁ ପେଣ୍ଡାଲକୁ ନେଇଯାଏ) 

ଏ ରକେଟ ଯୁଗର କଳା ପ୍ରେମୀ ବନ୍ଧୁଗଣ, ଆଚିକ ଯାତ୍ରାରେ 
ବୟସ୍ୟ ଭୂମିକାରେ ଅଭିନୟ କରୁଥ୍‌ବା ହରିପଦ ଭାଇର 
ଅଭିନୟ କଳାରେ ମୁଗ୍ଧ ହୋଇ ସ୍ଥାନୀୟ ଘୁଷୁରିପଦା ନିବାସୀ 
ଶ୍ରୀଯୁକ୍ତ ରସିକ ଚନ୍ଦ୍ର ଦାସ ଅଧ୍ୟକାରୀ ଗୋଟିଏ ରୌପ୍ୟ ପଦକ 
ପ୍ରଦାନ କରି ଅଛନ୍ତି । 

( ସମସ୍ତେ ତାଳି ମାରିଲେ) 

(ଏଣେତେଣେ ଚାହିଁ) ବାବୁ, ଏ ପଦକଟା ମୋର କିସ ହବ ? 
ଦି'ଟା ଟଂକା ଅଛିକି ଦିଅ ବାବୁ । 

ଟଂକା ? ହଇଓ ଇଏ ଜି କଥା ? ପଦକଠାରୁ କ”ଣ ଟଙ୍କା 
ଏତେ ବଡ଼ ? ଏଁ । 

ମୋର ଦିଟା ଟଂକା ଦରକାର ବାବୁ । 

ଦି'ଟା ଟଂକା ( ତାଛଲ୍ୟରେ ଶଙ୍କରା ଚ଼ାଲି ଆସେ ) 
(କନସାର୍ଟ ବାଜେ ବୟସ୍ୟ ମନ ମାରି ସାଜ ଘରକୁ ଯାଏ 
ପଛେ ପଛେ ସୁର ମାଷ୍ୁର ) 

[Right Back zone ଅନ୍ଧାର ହୋଇ eft back zone କୁ 
light ଆସେ] 


leoe]] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ସୁରମାଷ୍ଟେ : 


ହରିପଦ 


ସୁରମାଷ୍ଟେ : 


ଅଧୂକାରୀ 


ସୁରମାଷ୍ଟେ : 


ଅଧ୍କାରୀ 
ସୁରମାଷ୍ଟେ 


ଅଧ୍ୁକାରୀ 
ସୁରମାଷ୍ଟ୍େ 
ଅଧ୍କାରୀ 
ହରିପଦ 
ଅଧ୍ୂକାରୀ 


ସୁରମାଷ୍ଟେ : 


ଅଧୂକାରୀ 
ହରିପଦ 
ଅଧୂକାରୀ 


ସୁରମାଷ୍ଟେ 
ଅଧକାରୀ 


ସୁରମାଷ୍ଟ୍ରେ 


ଅଧ୍କାରୀ 


ବୟସ 


ହଇ ହେ ହରିପଦିଆ, ତୁନା ଶଳା ଏଡ଼େ ବେହିୟା ! 
କାହିଁକି କିସ କନିକି ? 

କିସ କନିକି: ହଇବେ ଏ କାଙ୍ଗାଳ ତୁଟା ଏଡ଼େ ଅରିକ୍ଷିତିଆ 
ନାବେ ( ଅଧକାରୀ ଆସିଛି) 

କିସ ହେଲା କି ମୀଷ୍ଟେ 

କିସ ହେଲା ତମେ କିସ କିଛି ଶୁଣିନ କି ଅଧ୍ୟକାରୀଏ 

କିସ କଥା ? 

ଏ ଶଳା ହରିପଦିଆ ଭଲ ପାଟିଆରୀତ ସେଇ ନାଗି ଏତେ 
ବହପ । 

ଓ ହ କିସ କଲା କୁହ । 

ଏଇ ସିନ, ଏଇ ସିନ୍‌ଟା ଏକଦମ୍‌ ମାରାୀଡ଼ କରିଦେଲା | 
ମାରାଡ଼ କରିଦେଲା ? 


.ନାଇ ଅଧୂୁକାରୀ ମାରାଡ଼ କରିନି । 


ଆଉ କିସ ସୁରମାଷ୍ଟେ ମିଛ କହୁଛି ? 
ମାରାଡ଼ କରିନୁ ? ବେ ତୁତ ଗୀତ ଗାଇ ନାଚ଼ିଲୁ, ସେମାନେ 
ତୋତେ ମେଡାଲ ଦେଲେ, ତୁ କାହିଁକି ତାଙ୍କୁ ଟଙ୍କା ମାଗୁଥଲୁ ? 
ଟଙ୍କା ମାଗିଦେଲା ? କାହାକୁ ? 
ନାଇଁ ଅଧୁକାରୀଏ 
ନାଇଁ ? କ”ଣ ନାଇଁବେ ? ବେ ତୁଟା ଶଳା ଏଡ଼େ ଭିକାରୀ 
ନା ? ତୁ ଆସରରେ ଟଙ୍କା ମାଗିଦେଲୁ ମୋ ଫେଷ୍ଟିଜ୍‌ 
ମାରିଦେଲୁ, ହଉ ବେ ହଉ ଆଜି ଶଳା ଯାତ୍ରା ସରୁ ରାତି 
ପାହୁ । ତା'ପରେ ତୋର ମୋର-କଥା | 
ଆଉ ? ଆସରର ଟଙ୍କା ମାଗିବା...... କେଡ଼େ ବଡ଼ କଥା | 
ତମେ ଯାଅ ମାଷ୍ଟେ ମୁଁ ତା କଥା ବୁଝିବି। 
ଖବରଦାର ହରିପଦିଆ, ଆଉ ଯେମିତି ନଥୂବୁ, ହଁ ହଁ ଅଧୂକାରୀ 
ପାଟିୟାରୀ ରେଡି ? 
ହଁ ହଁ ଏକଦମ ରେଡି । 

less] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟନୁଅ 


ସୁରମାଷ୍ଟେ : 
ଅଧ୍କାରୀ 


ରାଜା 
ମନ୍ତ୍ରୀ 
ରାଜା 
ମନ୍ତ୍ରୀ 


ରାଜା 
ବୟସ୍ୟ 


ରାଜା 


ବୟସ୍ୟ 


ରାଜା 


ମୁଁ ହୁଇସିଲ ମାରିଲି। 

(ସୁରମାଷ୍ଟେ ଯାଆନ୍ତି) 

(ସୁରମାଷ୍ଟେ ଯାଇ ବସି ହୁଇସିଲ ମାରନ୍ତି, ରାଜା ପଛେ ପଛେ 
ମନ୍ତ୍ରୀ କଟୁଆଳ ଚ଼ାଲନ୍ତି ଆଗେ ଆଗେ ବୟସ୍ୟ ରାଜାଙ୍କୁ 
ପାଛୋଟି ନେଇ ଯାଆନ୍ତି) 

(ରାଜକୀୟ ସଂଗୀତର ତାଳେ ତାଳେ ଝୁଲି ଝୁଲି ଆସନ୍ତି ରାଜା, 
ସିଂହାସନରେ ବସନ୍ତି) 

ମହାମନ୍ତ୍ର ଶାର୍ଦ୍ଧଳ ନନ୍ଦନ | 

ଜୀ ମହାରାଜ ! 

ଦରବାର ବସିବା ପୂର୍ବରୁ - ହୋଇନି କି ନୃତ୍ୟ ଗୀତ ବାଦ୍ୟ 
ଅୟୋଜନ ? 

ହୋଇଥଲା, ହୋଇଥୁୂଲା ମହାରାଜ, ହୋଇଥୁୂଲା ସବୁକିଛି 
କରିବାର ସମସ୍ତ ବ୍ୟବସ୍ଥା । କିନ୍ତୁ ଶେଷବେଳେ ଗୁପ୍ତଚର 
ଦୁଃସମ୍ବାଦ ଦେଲା । 

ଦୁଃସମ୍ବାଦ ! 

ଦାରୁଣ ଦୁଃସମ୍ବାଦ ମଣିମା ? 

କଟୁଆଳ ଗୋପନରେ କରୁଥଲା ପ୍ରେମ, ଆମ୍ଭ ନର୍ରକୀ 
ସଂଗତେ, ଜାଣିପାରି ଏହିକଥା 

କଟୁଆଳ ପନ଼୍ୀ ଯୋଡ଼େ ଛାଞ୍ଣୀ ଧରିଣ 

ମନଇଛ୍ଛା ଉତ୍ତମ ମଧ୍ୟମ ବସାଇଛି ନର୍ଉକୀର ମୁଣ୍ଡରେ ପିଠିରେ । 
ମହାମନ୍ତ୍ରୀ ! ବରଖାସ୍ତ କର ବେଗେ ପାପାଚ଼ାରୀ କଟୁଆଳ 
ଉଦନ୍ତ ସିଂହକୁ । 

ମାର୍ଜନା କରନ୍ତୁ ମଣିମା, ବରଖାସ୍ତ ହେଲେ କଟୁଆଳ 
ସାତପନ୍ନୀ ବାଇଶ ସନ୍ତାନ ସଂଗେ ଅଗ୍ନିରେ ଝାସ ଦେଇ 
ସଶରୀରେ ମରିବ ବିଚରା । 

ଏମନ୍ତ ପାପାଚ଼ାରୀକୁ ମୃତ୍ୟୁଦଣ୍ଡ ଉଚ଼୍ିତ ବିଧାନ । 


Hess] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ମନ୍ତ୍ର 


ରାଜା 
ବୟସ୍ୟ 
ରାଜା 
ବୟସ୍ୟ 
ରାଜା 
ମନ୍ତ୍ର 
ରାଜା 
ମନ୍ତ୍ରୀ 


ସୁରମାଷ୍ଟ୍େ 
ରାଜା 


ବୟସ୍ୟ 
ସୁରମାଷ୍ଟେ 
ମନ୍ତ୍ରୀ 
ରାଜା 
ବୟସ୍ୟ 


ରାଜା 


ବୟସ 


ମହାରାଜ, ପାପାଚ଼ାରୀ ନୁହେଁ କଟୁଆଳ ପାପାଚ଼ାରୀ 
ମିଥ୍ୟାଚ଼ାରୀ ଅଟେ ଏହି ଲଣ୍ଡଭଣ୍ଡ ଦାସ । 

ବୟସ୍ୟ 

ମଣିମାଙ୍କ ଶୁଷ୍କ ମୁଖ ଦେଖ୍‌ କରିଥୁଲି ମିଛର ରହସ୍ୟ । 
ରହସ୍ୟ 

ରହସ୍ୟ କରିବା ପାଇଁ ବୟସ୍ୟର ଅଛି ଅଧ୍ବକାର 

ଉତ୍ତମ ବିଚ଼ାର, ମହାମନ୍ତ୍ରୀ ଶାର୍ଦ୍ତଳନନ୍ଦନ । 

ମହାରାଜ 

ବ୍ୟକ୍ତକର କ୍ଷୁଦ୍ରକ୍ଷେତ୍ର ସୁସଂବାଦ କିଛି । 

ମହାରାଜ ( ବୟସ୍ୟକୁ ଚାହାନ୍ତି ବୟସ୍ୟ ଅନ୍ୟମନସ୍କ, ମାଷ୍ଟର 
ପ୍ରମ୍ଚଟିଂ କରୁଥା'ନ୍ତି ) 

ମହାରାଜ : ମହାରାଜ : ବୟସ୍ୟ ବୟସ୍ୟ ଆବେ ହରିପଦ 
(ବିରକ୍ରିରେ) ବୟସ୍ୟ 

(ବୁଝିପାରି) ମହାରାଜ : ଅନ୍ତଃପୁରେ ନାହିଁ କିଛି ଶୁଭ ସମାଚ଼ାର 
ଇସ୍‌ ମାରାଡ଼ ମାରାଡ଼ କରିଦେଲା ଶଳା 

(ଏପଟ ସେପଟ ହୋଇ ରାଜାଙ୍କୁ ଚାହାନ୍ତି ) 

(ଏଣେ ତେଣେ ଚାହିଁ) ଯୁଦ୍ଧ କଥା କହରେ ବୟସ୍ୟ । 
(ମନେ ପକାଇ) ହଁ ହଁ ମଣିମା, ଯୁଦ୍ଧକ୍ଷେତ୍ରେ ପରାଭବ 
ପାଇଅଛି ଶୁ ଆମ ଅଶ୍ଵାରୋହୀ ଗଜାରୋହୀ ଥାଟବାଟ ଦେଖୁ 
ଶତ୍ରୁ ସୈନ୍ୟ ଲୁଗାପଟା ଖାରାପ ହେବାର ଦେଖୁ ଅଛି ଆମ୍ଭ 
ଗୁପ୍ତଚର ଛାନିଆରେ ପ୍ରାଣ ଭୟେ କଛା.ଖୋଲି ଛତ୍ରଭଙ୍ଗ ଦିଅନ୍ତି 
ସମାନେ ଆଉ ଆମ ସୈନ୍ୟଗଣ କଛାମାରି କୁହାଟ ଛାଡ଼ିଣ 
ବୃଟି ଧରି ଘୋଷାରନ୍ତି ତାଙ୍କୁ କୁତୁରୁ କୁତୁରୁ କରି ନିଶ ତାଙ୍କ 
କରିଣ ଛେଦନ ପଠାଅନ୍ତି ଭାରି ଯୀ ..... ଭାରି ଯା ...... 
ଭାରିଯା ...... (ଅନ୍ୟମନସ୍କ ହୁଏ ) 

(ସମସ୍ତେ ହସୁଥୁଲେ ହଠାତ୍ଵ ଅଟକି) 

୍୍ତାରିଯା ..... ? ବୟସ୍ୟ 


I/es9]] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟଛୁଫ 


ବୟସ୍ଯ 
ରାଜା 


ମନ୍ତ୍ରୀ 


ବୟସ୍ୟ 


ଭାରିଯା ସଦନେ 

ଉତ୍ତମ ସଂବାଦ ତୁମ୍ଭେ ଦେଇଛ ବୟସ୍ୟ ଦେଲି ଏହି ଉପହାର 
( ରନୁହାର ଦିଅନ୍ତି) 

ମହାରାଜ, ମହାଶକ୍ତିଶାଳୀ ଶକ୍ତିସିଂହ ଆମ ସେନାପତି 
ଗର୍ଡନରେ ବ୍ୟାଘ୍ର ଯିଏ ଶକ୍ତିରେ ଶାର୍ଦଳ 

ଭକ୍ତିରେ ଶୃଗାଳ ପୁଣି ବିଶ୍ବାସରେ ଶ୍ମାନ 

ତା” ଶକ୍ତିରେ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଯେଉଁ ସୈନ୍ୟ ଦଳ ସେ ଦଳକୁ 
ସରିହେବ ଛାର ଶତୁଦଳ । 

ଆଉ ? ଯେ ନଗରର ରାଜା ନିଜେ ରୁନ୍ଦ୍ରଚନ୍ଦ୍ର ଛତ୍ରପତି ରାଏ 
ମହାମନ୍ତ୍ର ଶାର୍ଦଧଳନନ୍ଦନ ଶ୍ରୀ ଚନ୍ଦନ ସିଂହ ପୁଣି ସେନାପତି 
ପ୍ରବଳ ପ୍ରତାପି ଶକ୍ତି ସିଂହ 

(ହସି ) ଆଉ ବୟସ୍ୟ 

ହେଃ ହେଃ ହେଃ ବିଚୃକ୍ଷଣ ବିଦୂଷକ ନିଜେ ଲଣ୍ଡଭଣ୍ଡ ଦାସ 
ସେ ରାଜ୍ୟକୁ ସରିହେବ ମହାମୂର୍ଖ ଚୃନ୍ଦ୍ରସେଣ ମହାରାଜ ? 
ଛିଃ ଛିଃ ଥୁଃ ଥୁଃ 

(ହସନ୍ତି, ତାଙ୍କ ସହିତ ତାଳଦେଇ ମନ୍ତ୍ରୀ ବୟସ୍ୟ ହସନ୍ତି ) 

( ଦୁତର ପ୍ରବେଶ ) 

ଜୟ ମହାରାଜ ରୁଦ୍ର ଚନ୍ଦ୍ର ଛତ୍ରପତି ରାଏ 

କି ସଂବାଦ ଦୂତ ? 

ଭୁବନପୁରରୁ ଦୂତ ଆସିଛନ୍ତି ସମ୍ବାଦ ଘେନିଣ 

ଭୁବନପୁରର ଦୂତ ? 

ଚୃନ୍ଦ୍ରସେଣ ମର୍ଦଦରାଜ ପଠାଇଛି ଦୂତ ? 

ସୈନ୍ୟଙ୍କର ଲୁଗାପଟା ଖାରାପ ଦେଖୁଣ ରାଜାଙ୍କର ପଛପଟ 
ହେଲାକି ଖାରାପ ? 

(ହସି) ଯାଅ ଦୂତ, ହାଜର କରାଅ ତାକୁ ଦରବାର ମଷେ । 
ଯଥା ଆଜ୍ଞା ହଜୁର (ଯାଏ ) 
ମହାମନ୍ତ୍ରୀ ଦେଖୁଛନ୍ତି ତ ଚୃନ୍ଦ୍ରସେଣର ସାହସ ପରାଜିତ ହୋଇ 


Hesr// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ମନ୍ତ୍ରୀ 
ବୟସ୍ୟ 


ରାଜା 
ମନ୍ତ୍ରୀ 


ବୟସ୍ୟ 


ଚୟ 


ପୁଣି ପଠାଇଛି ଦୂତ ? 

ସନ୍ଧି ପ୍ରସ୍ତାବ ଘେନି ଆସି ଥାଇ ପାରେ 

ସନ୍ଧି ଛଡ଼ା ଆଉ ବାଟ ଅଛି କିସ ତା'ର 

ସବୁତ ପ୍ରୟାସ ତା'ର ପାଣି ଫାଟିଲାଣି 

ଉଚିତ ହେବକି କୁହ ଗ୍ରହଣ କରିଲେ ତା'ର ସନ୍ଧି ପ୍ରସ୍ତାବକୁ ? 
ନା ମହରାଜ, ଏ ସମୟେ ସନ୍ଧି କଲେ ସୈନ୍ୟଙ୍କର ମନୋବଳ 
ଭାଙ୍ଗି ଯାଇପାରେ ସେନାପତି ପରାମର୍ଶେ ଯାହା କିଛି କରାଯାଇ 
ପାରେ। 

ନା ମହାରାଜ, ଉଚିତ ସମୟ ଏହା ଚୃନ୍ଦ୍ରସେଣ ରାଢ୍ୟଟାକୁ 
କରିବା ଦଖଲ ସବଂଶରେ ବନ୍ଦୀ କରି ଆଣି ଗୋଡ଼ ଘଷାଇବା 
ଆମ୍ଭ ନରପତିଙ୍କର 

( ସମସ୍ତେ ହସନ୍ତି ଦୂତ ଆସନ୍ତି) 

ଜୟ ସପନପୁରର ମହାରାଜା ରୁଦ୍ରଚନ୍ଦ୍ର ଛତ୍ରପତି ରାୟଙ୍କର 
କଂ ଣ ଏତିକିରେ ଭାଙ୍ଗିଗଲା ଗର୍ବ ଚୂର୍ଣ୍ଣ ହେଲା ଅହଂକାର ତୁମ୍ଭ 
ରାଜାଙ୍କର ? 

କି ଓ ଦୂତ ପ୍ରବର 

ତୁମ୍ଭ ରାଜା ପରା କହୁଥୁଲେ ହମ୍ଭାରଡ଼ି ଦେଇ 

ବିନ୍ଦୁ ମାତ୍ର ଥବା ଯାଏ ରକ୍ତ 

ନ ଛାଡ଼ିବେ ଯୁଦ୍ଧ କ୍ଷେତ୍ର କେହି 

ଆଜି କେନେ ଖାଉଛ ହାଉଳୀ ? 

ଏକା ତୋତେ କରିଲେ ଜବେ ଇ 

ସଙ୍ଗେ ସଙ୍ଗେ ଦି କଳସା ବାହାରିବ ରକ୍ତ 

ତେବେ କଛା ଖୋଲି ପଛ ଘୁଞ୍ଚା ଦେଉଛ କିମ୍ପାଇଁ ? 
ମହାରାଜ (ରୁଦ୍ର ଚନ୍ଦ୍ର ଛତ୍ରପତି ରାଏ ) 

ବିଜୟୀ ରାଜ୍ୟର ଦୃତ ମୁହିଁ 

ମୋ ସଂଗତେ ମନଇଛ୍ଛା କରି ଉପହାସ, 

ଜାଣନା କି ପରିଣତି ତାର ? 


Hesc]] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଲାଟ୍ୟନୁଫ 


ରାଜା 


ମନ୍ତ୍ରୀ 


ବୟସ୍ୟ 


ରାଜା 


ବନ୍ଦୀ ହୋଇ ସେନାପତି ତୁମ୍ଭ 

ରହିଅଛି ଆମ୍ଭର ନଗରେ 

ଶକ୍ତି ଯଦି ଧରିଛ ବାହୁରେ 

ମୁକ୍ତ କରି ଆଣ ଯାଇ ସେନାପତିଙ୍କୁ ତୁମ୍ଭର 

ରାଜା ଆମ୍ଭ ଦେଇଛନ୍ତି ନିର୍ମମ ଆଦେଶ 

ସୂର୍ଯ୍ୟୋଦୟ ହୋଇବା ପୂର୍ବରୁ ଶିରଶ୍ତେଦ ହୋଇବ ତାହାର । 
ସ୍ତତ୍ଧ ହୁଅ ଦୂତ 

ଏଡ଼େ ସ୍ପର୍ବା ତୁମ୍ଭରାଜାଙ୍କର ! କପଟରେ କୂଟକରି ବନ୍ଦୀ କରିଛ 
ତୁମ୍ଭେ ଶକ୍ଛି ସିଂହକୁ । 

ଏଇଟାକୁ କରିଲେ ଜବେଇ ( ଦୂତ ତରତରରେ ଆସେ ) 
ମହାରାଜ ମହାରାଜ । 

କି ସଂବାଦ ଦୂତ 

ରାଜାଙ୍କର ହୋଇଲାଣି ପରସବ ବେଦନା । 

ଏଁ ରାଜାଙ୍କର ପ୍ରସବ ବେଦନା । 

ସ୍ତନ୍ଧ ହୁଅ ମୂର୍ଷ 

ଦୂତ ! ଏହା ନୁହେଁ ପରିହାସ ବେଳା ! 

ରାଣୀଙ୍କର ଆରମ୍ଭିଛି ପରସବ ବେଦନା 

ଅଥୟ କରନ୍ତି ସିଏ ସାରା ଅନ୍ତଃପୁର 

ତୁରନ୍ତ ଏହାର ବିଧୁ କରନ୍ତୁ ରାଜନ 

ଅନ୍ତଃପୁରୁ ଆସିଅଛି ଜରୁରୀ ଖବର ! 

ସ୍ତନ୍ଧ ହୁଅ ମୂର୍ଖଦୂତ 

ନାହିଁ କି ବିଚାର ବୁଦ୍ଧି ତୋ ମୂର୍ଖମୁଣ୍ଡରେ 

ରାଜ୍ୟର ଏ ସଂକଟ କାଳରେ 

କି ସଂବାଦ ଦେଉ ଆସି ଦରବାର ମଧ୍ଧେ ? 

ଉଁ ! ରାଣୀଙ୍କର ହୋଇଲାଣି ପରସବ ବେଦନା । 

ଯାବେ ! (ଦୂତ ଯାଏ) 

ମହାମନ୍ତ୍ରୀ ! ଖୋଲି ଦିଅ କୋଷାଗାର ଢ଼ାଳି ଦିଅ ଅର୍ଥ 


I/eooc/] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ମନ୍ତ୍ରୀ 


ରାଜା 


ବୟସ୍ୟ 


ମନ୍ତ୍ରୀ 


ରାଜା 


ମନ୍ତ୍ର 
ରାଜା 


ବସ 


ଡ଼ାକିଆଣ କବିରାଜ ଧାଇ ଓ ସୁଲୁଣି 
ଯେତେଛନ୍ତି ଦେଶ ବିଦେଶରେ, 

ତୁରନ୍ତ ବିଧାନ କରନ୍ତୁ ଆସି ମହାରାଣୀଙ୍କର | 
ବନ୍ଦକର ଦରବାର ଯାଉଅଛି ଅନ୍ତଃପୁରେ ମୁହିଁ । 
ମହାରାଜ ! 

ଶତ୍ରୁ ହସ୍ତେ ବନ୍ଦୀ ଆମ୍ଭ ସେନାପତି 
ସୈନ୍ୟମାନେ ଛତ୍ରଭଙ୍ଗ ଦେବେଣି ସୀମନ୍ତେ 
ଶତ୍ରୁ ସୈନ୍ୟ ମାଡ଼ି ଆସି ପାରନ୍ତି ରାଜ୍ୟକୁ 
ରାଜ୍ୟର ଏ ଘଡ଼ିସନ୍ଧି କାଳେ 

ଛାମୁ ଯିବେ ଅନ୍ତଃପୁର ଏହା କି ଉଚିତ ? 
ମହାମନ୍ତ୍ରୀ ! ମହାରାଣୀ ମହାଲକ୍ଷ୍ମୀ ଅଟନ୍ତି ରାଜ୍ୟର ତାଙ୍କର 
ଏ ସଂକଟ ସମୟେ ତୁମ୍ଭେ କୁହ ରାଜ୍ୟ କଥା ମୋତେ 
ଜି ଓ ମହାମନ୍ତ୍ର 

ବାହାସାଦୀ ହେଇନ କି ତୁମ୍ଭେ ? 

ଭାରିଯା କୁ କରୁନ କି ପ୍ରେମ ? 

ଭାରିଯାର ପରସବ କାଳେ 

ଖଣ୍ଡା ଧରି ନାରେ ନାରେ କରିକି ପାରିବ ? 
କ୍ଷମା କରନ୍ତୁ ମଣିମା 

ସେନାପତି ବନ୍ଦୀ ଆମ୍ଭ ସୈନ୍ୟ ବିପର୍ଯ୍ୟସ୍ତ 

ଏ ସମୟେ ରାଜ୍ୟ ରକ୍ଷା ଏକମାତ୍ର ଚିନ୍ତା 

ବନ୍ଦୀ କର ଚୃନ୍ଦ୍ରସେଣ ଦୂତ 

ସେନାପତିଙ୍କର ଯଦି କିଛି ହୋଇବ ଅନିଷ୍ଟ 
ହତ୍ୟା କରିବା ଆମ୍ଚେ ଏହି ଦୁର୍ମତି ଦୂତକୁ 

ମୁଁ ଯାଉଛି ଅନ୍ତଃପୁର 

ହେଲେ ମଣିମା ରାଜ୍ୟ ରକ୍ଷା ...... 

ଭାସି ଯାଉ ରାଜ୍ୟ 

ଚିନ୍ତା ନାହିଁ ତିଳେ ହେଲେ ମୋର 


I/eoe]/ 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଛୁ 


ବୟସ୍ୟ 


ପ୍ରସବ କାଳରେ ପନ୍ନୀ ପାଣେ ପତିଥୁ୍‌ବା ଏକାନ୍ତ ବିଧେୟ 
ପତି ଯଦି ପନ୍ମୀ ବ୍ୟଥା ନବୁଝେ ହେଳାରେ 

ଧର୍ମ ଦ୍ରୋହୀ ରାଜଦ୍ରୋହୀ ଭାବେ ସିଏ ହୁଅଇ ଦଶ୍ଚିତ 

କିଏ ଅଛ ବନ୍ଦୀ କର ଦୁର୍ମତୀ ଦୂତକୁ 

ଆସ ମନ୍ତ୍ରୀ ଅନ୍ତଃପୁରେ ଗମନ କରିବା । 

ମହାରାଜ ( ଉଭୟେ ଯାଆନ୍ତି, ବୟସ୍ୟ କିଂଭୁତ ଭାବରେ ସ୍ଥାଣୁ 
ହୋଇ ଛିଡ଼ା ହୁଏ ) 

ପତି ଯଦି ପନ୍ୀ ବ୍ୟଥା ନ ବୁଝେ ହେଳାରେ ...... 

ଦାସ ଦାସୀ କିଏ ଅଛ କିଏ ଅଛ ..... ଆବେ ହରିପଦିଆ, 
ବେ ଶୁଣ; ଡାକ୍‌ 

(ମନେ ପକାଇ) ହଁ ! ଆରେ କିଏ ଅଛୱାବନ୍ଦୀ କର ଏ 
ଶଳା ଦୂତକୁ (ରକ୍ଷୀ ଆସେ ରୁମାଲରେ ବନ୍ଦୀ କରେ) 
ଖାତିର କରେନି ଦୂତ ତୁମର ଏ ଲୁହା ଶିକୁଳିକୁ ଯେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ 
ମୋ ଦେହରେ ବହିଥୁବ ବିନ୍ଦୁ ମାତ୍ର ରକ୍ତ ସେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କରିବିନି 
ଏ ମସ୍ତକ ନତ 

ତୁମ ରକ୍ତ ସବୁ ମୁତ୍ରରେ ପରିଣତ ହୋଇଲାଣି ଦୂତ ତେଣୁ 
ରାଜାଙ୍କ ଆଦେଶେ ନୀରବରେ ଚ଼ାଲିଯାଅ କାରାଗାର ଗୃହେ । 
ପଦାଘାତ ଶତପଦାଘାତ କରେ ମୁହିଁ ତୁମ ରାଜା ଦେଶକୁ 

ଉଁ ଗରମ ଦେଖ 

ଚ଼ାହିଁଛି କିସବେ ? 

ନେଇ ଯାଅ ଘୋଷାରି ଘୋଷାରି 

ଚ଼ାଲ ଦୂତ ( ଘୋଷାରି ନିଅନ୍ତି, ବୟସ୍ୟ ନାନା ରହସ୍ୟ କରି 
କରି ପଛେ ପଛେ ଯାଆନ୍ତି) 

କେତେ ରଙ୍ଗରେ କରୁଥୁଲୁ ଗର୍ଜନ 

କେତେ ଢଙ୍ଗରେ କରୁଥଲୁ ତର୍ଚ୍ଚନ 

ଆଉ ଶୁଣିବ କିଏ ତୋର ରୋଦନ 

ଏବେ କରୁଥା ରାମ ନାମ କୀର୍ଭନ 


IHeos// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଅବିନାଶ 


ପେଣ୍ଟାର 
ଅବିନାଶ 
ପେଣ୍ଟାର 


ଅବିନାଶ 
ପେଣ୍ଟାର 
ଅବିନାଶ 


ପେଣ୍ଟାର 
ଅବିନାଶ 
ପେଣ୍ଟାର 


ପୀତାମ୍ବର 
ଅବିନାଶ 
ପୀତାମ୍ବର 
ଅବିନାଶ 


ପୀତାମ୍ବର 
ଅବିନାଶ 


ବୟସ 


(ଚାଲିଗଲା ପରେ କନ୍ସାର୍ଟ ବାଜି ଉଠି ଥମି ଯାଏ, ଆଲୋକ 
ସାମାନ୍ୟ ନିଷ୍ପଭ ହୋଇ ଯାଏ | Left Back zone ଅର୍ଥାତ 
ସାଜଘର ଆଲୋକ ତେଜି ଉଠେ, ଅବିନାଶ ଏକ ଖଣ୍ଡିଆ 
ବିଡ଼ି ଧରି ପାଟି କରି ଆସେ ) 

ପୀତାମ୍ବର ! ପୀତାମ୍ବର ! ବେ ପିତାମ୍ବର, ନିତିଆନ୍ନା ! ସେ 
ଶଳା ପୀତାମ୍ବର ଗଲା କୁଆଡ଼େ ? 

ପୀତାମ୍ବର, ମାନେ ରାଜପୁତ୍ର ? 

ହଁ, ରାଜପୁତ୍ର ନା ଚୁରପୁତ୍ର 

ତା”ରତ ମେକାପ ସରି ଗଲାଣି କେଇଟି ଚିଲମ ଧରିଥୁବ 
ଦେଖ 

ଦେଖୁଲ, ଏଟା ଜୟ ଭାରତ ବିଡ଼ି 

ଜୟ ଭାରତ ? ନା ଏଟା ଜଳପରୀ 

ମୁଁ ତାକୁ ତିନଣା ପଇସା ଦେଇ ପଠେଇନି ଜୟ ଭାରତ ବଣ୍ଡଳିଏ 
ଆଣିବ ଶଳା ଦଶ ପଇସାର ଜଳପରୀ ନେଇ ଆସି ଦି ପଇସା 
ମାରି ଦେଇଛି । 

ସେଂଟା ଫିସାଦିଆଟା 

ତା” ଫିସାଦିଆ ଛଡ଼ଉଛୁ, ସେ ଶଳା ଗଲା କାଆଡ଼େ ? 
ଏଇ ଏଇତ ପିତାମ୍ବର ଆଇଲାଣି 

(ପିତାମ୍ବର ଆସେ ) 

କିସ ହେଲା ? 

କିବେ ପୀତାମ୍ବର କି ବିଡ଼ି ଆଣିଚୁ ? 

କେନେ ? ଖାଣ୍ଟି ଜୟଭାରତ ବିଡ଼ି 

ଜୟଭାରତ ବିଡ଼ି ? ତୁ ମୋତେ ଶିଖଉଛୁ ? ବେ ଏଟା ଜୟ 
ଭାରତ ବିଡ଼ି ? 

ଆଉ ? 

ବେ ତୁ ଭାବୁଛୁ କିସ ମୁଁ ଆଜି ନୂଆ ବିଡ଼ି ଖାଉଛୁ ? ବେ 


em ao =~ 


ପନ୍ଦର ବର୍ଷ ହେଲା ମୁଁ ବିଡ଼ି ଟାଣିଲିଣି ତୁ ମୋତେ ବିଡ଼ି 


1/eon// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନ/ୟଛୁଫ 


ପୀତାମ୍ବର 
ଅବିନାଶ 


ପୀତାମ୍ବର 
ଅବିନାଶ 


ପୀତାମ୍ବର 
ଅବିନାଶ 


ପୀତାମ୍ବର 
ଅବିନାଶ 
ପୀତାମ୍ବର 
ଅବିନାଶ 
ପୀତାମ୍ବର 
ଅବିନାଶ 


ରାଜା 


ଦୁହେଁ 
ରାଜା 
ଅବିନାଶ 
ରାଜା 
ପୀତାମ୍ବର 
ରାଜ୍ଛା 
ରାଜା 


ଚ଼ିହ୍ଲଉଚୁ ? ବେ ଜୟଭାରତ ବିଡ଼ି ଫେର ନିଭି ଯିବ ? 

ମୁଁ କିମିତି ଜାଣିବି ଯେ ସୈପଡ଼ା ସାହୁ ଯାହା ଦେଲାନା ? 
ତୋ” ତେ ତିନଣା ଦେଲି ଜୟ ଭାରତ ବିଡ଼ି କିଣିତେ ତୁ କିସନା 
ଦଶ ପଇସାର ଜଳପରୀ କିଣି ଆଣିକି ଦି ପଇସା ମାରି ଦେଲୁ 
ଏ ଖବରଦାର ଅବିନାଶ ସେର୍କମ୍‌ କଥା କହିବୁନି 

କହିବିନି କିସ ବେ ! ଡାକି ବଢେଇ କହିମି, ଶଳା ଦି ପଇସା 
ମାରି ଦେଇଚୁ 

ଏ ଅବିନାଶ ! ମୁହଁ ସମ୍ଭାଳି କଥା କହ 

ବେ ଚୁପ୍‌ ଶଳା ପଇସା ମାରିଚୁ, ଫେର ମୁହଁ କଂଣ 
ଦେଖଉଚୁ ? 

ବେ ଦେଖବୁ ଗୁଟେ ମୁଥରେ ତୋ” ଦାନ୍ତ ଭାଙ୍ଗି ଦେମି 

କିସ କହିଲୁ ! ମାରିବୁ ? ମାରତ ଦେଖେ 

ମାରିବିନି ଡରିମି 

ମୋ” ଦେହରେ ଖାଲି ଟିପ ବସେଇକି ଦେଖତ 

ବେ ଦେଖ ଏଇ ମାରୁଚୁ, ଡାକ୍‌ କୋଉ ବାପ ପିଠିରେ ପଡ଼ିବ 
କଂ ଣ କହିଲୁ କୋଉ ବାପ 

( ଦୁଇଜଣ ଭିଡ଼ି ଯିବା ସମୟରେ ଅଧ୍ଵକାରୀ ଆସନ୍ତି) 
ଆବେ ୟେ ୟେ ଇଏ କିସ ବେ ଇଏ ଜିସ ? ଏଁ ଶଳା 
ସାଜଘରେ ମାଡ଼ପିଟ ! 

ଦେଖ ଅଧ୍ଵକାରୀ 

ବେ ଚୁପ୍‌ ଚୁପ୍‌ 

ଏ ପୀତାମ୍ବର ମୋ ବାପ ଉଠଉତୁ 

କହିନି ପରା ଚୁପ୍‌ 

ସେ ମୋତେ ଶଳା କହୁଚୁ 

ବେ ଚୁପ୍‌ ଚୁପ୍‌ ! (ଉଭୟେ ଚୁପ୍‌ ହେଲେ) 
ଶଳା ଆସରକୁ ଉଠିନେ ଗୁଡ଼ ଥରୁଛୁ । ପାଟି ଖନୀ ମାରି 


ଯାଉଛୁ ! ଆଉ ଏଠି ସାଜଘରେ ଶଳା ମର୍ଦ ଦେଖଉଚୁ଼ ! 


ileou/! 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ବୟସ୍ୟ 
ରାଜା 


ବୟସ୍ୟ 


ରାଜା 


ବୟସ୍ଯୟ 


ରାଜା 


ବୟସ୍ଯ 


ରାଜା 


ବୟସ 


ଗଳା ଫଟେଇ ଚ୍ରିଲଉଛୁ ! ତୁମକୁ ନେଇ ଆଉ ଯାତରା 
କରି ହବନି, ଯାଅ ( ଏମାନେ ଯାଆରନ୍ତି ବୟସ୍ୟ ଆସୁଥାଏ ) 
ଆଉ ଏ ଶଳା ହରିପଦିଆ, ବେହିଆ, ଆଜି ଦେଇଥୁଲା 
ମାରାଡ଼୍‌ କରି । ଶଳା ରାଜା ହେଇଥୁନି ବିଲି ସିନା ସମାଳି 
ନେଲି । ନହେଲେ ତ ପୁରା ସିନ୍‌ଟା ମାରାଡ଼୍‌ ହେଇଥାନ୍ତା | 
ଶଳା ଜୁକାର ପାଟ କରୁଛୁ ଅଥଚ଼ ମୁହଁଟାକୁ ତେନ୍ତୁଳିଖ୍‌ଆ 
ରକମ ବିଚ଼ିକିଟିଆ କରି ରଖୁଛୁ କେନେ ବେ ? 
ଅଧ୍କାରୀ ଘରେ ଇସ୍ତ୍ରୀଟା ...... 

ଶଳା କହିନି ପରା ବେ ଗୁଟେ ମାଇପ ମରିଗନେ ପନ୍ଦରଟା 
ମିଳିବେ, ତାବିଲି ମୋର ଫେଷଵ୍ଟିଜକୁ ତୁ ମାରାଡ଼୍‌ କରିବୁ ନା 
କିସ ବେ ? 

ଦେନେ ତମେ ଯେ ଆସରରେ କହିଲ - ପନ୍ଧୀପାଶେ ପତି 
ଥୁବା ଏକାନ୍ତ ବିଧେୟ 

ବେ ବେ ଶଳା ମୂର୍ଖ ! ସେଗୁଡ଼ା ପାର୍ଟ ବେ, ଏଇ ଆମ 
ସୁରମାଷ୍ଟେ ନେଖୁଚ଼ି । ଆଉ ଆମେ ମୁଖସ୍ତ କରି ଯାତରା 
କରୁଚେ । ଶଳା ମୂର୍ଖଟାବେ ଯା.... ଯୀ..... 

ଅଧ୍କାରୀ ! ଜମା ଦିଟା ଟଙ୍କା ମାଗୁଚୁ 

ଥରେ ନୁହେଁ ଅଧେ ନୁହେଁ ହଜାର ଥର କହିଚି ଛଦାମଟିଏ 
ବି ମୋ ପାଖରେ ଆଜି ନାହିଁ 

ଦେଖ ଅଧକାରୀ ତୁମେ ଆଜି ' କିଛି ଦବ ବିଲି କହିଥ୍ଲ 
ସେଇ ଭରସାରେ ପୁଆତୀ ରୁଗୀ କି ଘରେ ଛାଡ଼ି ଦେଇ 
ଆସିଲି । ଛୁଆକାଳୁ ଆଜି ପଢ଼ିଶି ବର୍ଷ ହେଲା ତୁମ ଦଳରେ 
ମୁଁ ଖାଟୁଚ଼ି । ଦରକାର ଦେଳେ ତଲପି-ଦାର କଜାମଦି କରିଛି । 
ଇଁତି ଅସୁବିଧାରେ ପଡ଼ି ମୁଁ କେବେ ହାତ ପତେଲ ନାହି 
ମଟିଢେ ଭାବ ଅଧୂକାରୀ 

ହଉ ହଂୟ ଏଲ ଅଳତା ସଭୁ ଦେଖାଯିବ | 


(Aelia wRCue DIAIR WDA WHA Git 


Hess] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟନୁଫ 


ବୟସ୍ୟ 
ସାହୁ 
ବୟସ୍ୟ 
ସାହୁ 
ବୟସ୍ୟ 


ଶାରୀ 
ବୟସ୍ୟ 


ଶାରୀ 
ବୟସ୍ୟ 
ଶାରୀ 
ବୟସ୍ୟ 
ଶାରୀ 


ବୟସ୍ୟ 


ଗ୍ରାରୀ 
ବୟସ୍ୟ 


ଶାରୀ 
ବୟସ୍ୟ 


ଶାରୀ 


ଆଶୀ ସଂଚ଼ାରୀ ବିଡ଼ି ଦୋକାନକୁ ଯାଏ ) 

Left front zone 

ସେପଡ଼ାଇ ! ଏ ସୈପଡ଼ାଇ 

ଓ କିସ କହୁଚୁ 

ଏଇ ଚ୍ାହାଁତ, ଆବେଳେ ଆମ ଶାରୀ ଆଇଥୁଲା ହଁ ? 
ଶାରୀ ! ଏ ତୋ ଝିଅ ? କାହିଁ ନୀ ତ 

ଆଇନି, ଆବେଳେ ଗଲା କାଆଡ଼େ କହତ ? 

(ପଛକୁ ଶାରୀ ଆସେ ) 

ଏଇ ବାପା 

ଆଲୋ ଶାରୀ ! ଏଇ ଚ଼ାହାଁତ, ତୁ ଏ ବେଳେ ଆଇଲୁ ହଁ ମୁଁ 
ତୋତେ ଖୁଜୂଚୁ 

ତୁତ ଇତି ଘୁଡ଼ିଚୁ ତୋତେ ଚିହ୍ନି ହଉନି 

ଆଲୋ ! ଏ ଶାରୀ ଚ଼ାହାଁତ, ତୋ ମାଆ କିତି ଅଛିରେ ? 
ଖାଲି କାନ୍ଦୁ, ପରସବ ହେଇ ନାହିଁ ଏତେବେଳ ଯାଏ 
କବିରାଜ ଆବେଳେ ଆଇଲା ହଁ ? 

ଦିଗା କବିରାଜ କହିଲା ହାତେ ହାତେ ଦି”ଟଙ୍କା ପାଇନେ 
ଯାଇକି ଆଇବ, ନହେନେ ନାଇଁ 

ଟଙ୍କା ନ ନେନେ ଆଇବନି ? 

ବାପା ତୁ ଆବେଳେ ଚ଼ାଆ 

ଟଙ୍କା ନ ନେଇ ଖାଲି ହାତରେ ଯାଇ କିସ କରିମି କହତ ? 
ତୁ ଗୁଟେ କାମ କର, ଆଉ ଥରେ ଘରୁ ଘୁରି ଆଏ, ଆଉ 
ଗୁଟେ ଅଙ୍କ ପରେ ଅଧୂକାରୀ ଟଙ୍କା ବବ । 

ତୁ ସତ କହୁଚୁ ? 

ହଁ ପରା, ତୁ ଏ ବିଲ ଦିଖଣ୍ଡ ପାର ହେଉ ରାତିରେ ଏକଲା 
ଯାଇ ଆସି ପାରୁଚୁ ? 
ନ ଆସିନେ ଜିତା କରମି ? ମାଆ ଖାଲି “ମରିଯିମି 
“ମରିଯିମି”? .ବିଲି କହି ହାଁ ପାଟିରେ କାନ୍ଧ, ମୋତେ 


MH eos// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ବୟସ୍ୟ 


ମନ୍ତ୍ରୀ 
ରାଜା 
ମନ୍ତ୍ରୀ 
ରାଜା 
ମନ୍ତ୍ରୀ 
ରାଜା 


ମନ୍ତ୍ରୀ 
ରାଜା 
ମନ୍ତ୍ରୀ 
ରାଜା 
ମନ୍ତ୍ରୀ 
ରାଜ୍ଛା 


ପୁଅ 


ଚୟସ 


ଭାରୀ ଡର ନାଗୁଚ଼ି, ତୁ ଚାଆତ 
ମୋ ମାଆଟା ପରା ତୁ ଆଉ ଥରେ ଘୁରି ଆଏ ଦେନେ 
ସାଙ୍ଗ ହେଇ ଯିବା 
[Left front zone ଅନ୍ଧାର ହୁଏ, Left back zone 
( ସାଜଘରକୁ ) Light ଆସିଲା ବେଳକୁ ଦେଖା ଯାଏ ମନ୍ତ୍ରୀ 
ଖୋଜନ୍ତି ବୟସ୍ୟକୁ ] 
ବୟସ୍ୟ, ବୟସ୍ୟ, ଏ ସିନ୍‌ରେ ବୟସ୍ୟର ଅଛି 
କାହାର ପାର୍ଟ ଅଛି ? 
ବୟସ୍ୟ, ମନ୍ତ୍ରୀ, ଦୂତ 
ବୟସ୍ୟମାନେ ହରିପଦିଆ ? ସେଟା ନାହିଁ କି ? 
ନା ପରା, ଚାରିଆଡ଼େ ଖୁଜିଲିଣି, ମିଳୁନି 
ଗଲା କାଆଡ଼େ ? ଆରେ ଦେଖ କେଇଟି ବସି ଜୁଳଉଥ୍‌ବ 
ନ ହେଲେ ବିଡ଼ି ଟାଣୁଥୁବ 
ଗୁଟା ଖୁଢିଲିଣି କେଣେ ପାଉନି 
ଓ ହୋ ! ସୁରମାଷ୍ଟରତ ଆଗପଛ ନାହିଁ ଏବେ ସୁସୁରି ମାରିଦବ 
ଆବେଳେ ଏବେ କିସ କରିବା ? 
ନ ହେଲେ ଗୁଟେ ଡ଼ୁଏଟ ପଠେଇ ଦିଅ 
ଡ଼ୁଏଟ ? 
ହଁ ହଁ ପଠାଅ, ମୁଁ ଦେଖେ ସେ ଶଳା ହରିପଦିଆକୁ କାଆଡ଼େ 
ଗଲା ଶଳା 
[Left back ରୁ Light ଲିଭି Right back (ପେଣ୍ଡାଲ୍‌ରେ 
Light ଜଳେ) 
(ପୁଅ ଝିଅ ଦୁହେଁ ନାଚିନାଚି ଆସି ଡୁଏଟ୍‌ ଗାଆନ୍ତି) 
ଚଂପାଫୁଲିଆ ଲୋ ଚଂପା ଫୁଲିଆ 

ଚାଲିରେ ତୋ ଫୁଲ ଫୁଟେ ଲକ୍ଷେ ଟଂକିଆ ! 
ପର ଦେଶିଆରେ ପର ଦେଶିଆ 

ପିରତୀ ତୋହର ବଡ ରସରସିଆ ॥ 


I/eos/] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଲାଟ୍ୟନଫ 


ଟୋକା 


ବୟସ୍ୟ 


ଅଣ୍ଟାକୁ ତୋ ଆଣିଦେବି ଚନ୍ଦରାହାର 

ଢୋଲ ପିଟି ନେଇଯିବି ଘରକୁ ମୋର । 
ଫଟା ରସିକରେ ଏଡେ ବହପ ତୋର 

ଅଇନାରେ ଦେଖ୍‌ଛୁକି ଚେହେରା ତୋର ॥ 
କରିନେ କାନର ମୋତେ କାନ ଫାସିଆ । ( ୧) 

ଚଂପା ଫୁଲିଆଲୋ ଚଂପା ଫୁଲିଆ । 
ତୋତେ ନେଇ ଘରେ ମୋର କରିବି ରାଣୀ 

ଚାକରାଣୀ ଖଟାଇବି ତୋ ପାଦେ ପୁଣି । 
ହାଣ୍ଡିରେ ନଥାଉ ପଛେ ବାସି ତୋରାଣି 

ସଭାରେ ଦେଖାଉ ବସି କେତେ ଦୁଟାଣି॥ 
ଜୀବନ ସାରା ହେବି ତୋ ବାରମାସିଆ। ( ୨ ) 
ପର ଦେଶୀଆରେ ପର ଦେଶୀଆ 
ଦଗାଦିଆ ପରଦେଶୀ ଭରସା ନାହିଁ 

ମିଠା କଥା କହି ମୋତେ ଦଉ ଭୁଲାଇ | 
ସତ କହୁଛି ମୁଁ ତୋର ଦିହକୁ ଛୁଇଁ 

ତୋ ବିହୁନେ ମରି ଯିବି ମୋ ଚାନ୍ଦ ମୁହିଁ ॥ (୩) 
ମନ ରସିଆରେ ମନ ରସିଆ 
ଚଂପା ଫ୍ରୁଲିଆ ଲୋ ଚଂପା ଫୁଲିଆ ॥ 
(ନାଚ଼ ସାରି ଫେରି ଆସୁଥିଲା ବେଳେ ଜଣେ ଟୋକା ଯାଇ 
ପୁରସ୍କାର ଦିଏ] 
ଏ ରକେଟ ଯୁଗର କଳାପ୍ରେମୀ ଜନତା, ଆଜିକା ଯାତ୍ରାର 
ଏଇ ଡୁଏଟ୍‌ ସଙ୍ଗୀତରେ ମୁଗ୍ଧ ହୋଇ ଘୁଷୁରିପଦା ନିବାସୀ 
ଶ୍ରୀଯୁକ୍ତ ରସିକ ଚୃନ୍ଦ୍ର ଦାସ ଅଧୂକାରୀ ରୌପ୍ୟ ପଦକ ବଦଳରେ 
ଦୁଇଟି ଜୟ ଭାରତ ମାର୍କା ବିଡ଼ି ବଣ୍ଡଳୀ ମାଳୀ ପ୍ରଦାନ କରିଛନ୍ତି 
[ତାଳି ବାଢେ Light ଲିଭି Left front ବିଡ଼ି ଦୋକାନକୁ 
Light ଆସେ] 


ଶାରୀ ମୋ ମାଆଯେ ଡୁ ଯା ଆଉ ଟିକେ ପରେ ମୁ ଯିମି 


Teor] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଶାରୀ 


ବୟସ୍ୟ 
ରାଜା 


ବସସ୍ୟ 


ରାଜା 


ବୟସ୍ୟ 
ରାଜା 


ବୟସ୍ୟ 
ଶାରୀ 
ବୟସ୍ୟ 


ରାଜା 


ସୂତ୍ରଧର 


ବରସ 


ଦୂର, ତୁ ଖାଲି ମିଛରେ ଠକଉଚୁ, ଅସୁଲୁ ଯିବୁନି (କାନ୍ଦି 
ପକାଏ ) 

ହଁ ଲୋ ମାଆ ମୁ ଯିମି (ବାହାରୁ ପାଟି ଶୁଭେ) 

ହରିପଦ, ଆବେ ହରିପଦ ! ଆବେ ଗଲୁ କାଆଡ଼େ ଶଳା ? 
ମୋର ନାମ ଫେଷ୍ଟିଜ୍‌ ସବୁ ବୁଡ଼େଇବୁ ନା ? ଏତେ ନରମସ 
ହଉଚୁ କେନେ ବେ ? ର ରାତିଟା ପାହୁ ତୋର ଅରେ କି 
ମୋର ଥରେ 

ଅଧ୍କାରୀ ! ବଞ୍ଚେଇ ଦିଅ ଅଧୂକାରୀ, ଝିଅଟା ତା ମାଆର 
ବିକଳ ସହି ପାରୁନି । ଅନ୍ଧାର ରାତିରେ ଏକେଲା ଦଉଡ଼ି ଆଇଚ୍ରି, 
ଦି'ଟା ଟଙ୍କା ଦିଅ ଅଧୁକାରୀ 

ମୋର ବାପ ଗୁଟେ କଥା ଗୁଟେ, ଅଭି ନୁହେଁ ଯେତେବେଳେ 
କହି ଦେଇଛି ସେତେବେଳେ ପୁରଥ୍‌ ପ୍ରଳୟ ହେଇଗନେ ବି 
ହେଇ ପାରିବନି । 

ଇତି ତ ଚୃତୁର୍ଥ ଅଂକ ଶେଷ ହେଲା 

ଏଥର ଯଦି ଭଲ ନ କରିବୁ ତୋତେ କିଛି ମିଳିବନି । ଏଇ 
ଅଂକଟା ଯଦି ମାରାଡ଼ କରିବୁନା ତୋତେ ପିଟି ପିଟି ତୋ 
ମୁଣ୍ଡ ଫଟେଇ ଦେମି, ଆ ଆ ଶଳା 

ଶାରୀ 

ବାପା 

ମୋ ମାଆଯେ ଆଉ ଥରେ ହେନେ ଘରୁ ଘୁରି ଆଏ, ମୁଁ ତୋ 
ସାଙ୍ଗରେ ଯାଇ ଏକାଥରେ କବିରାଜ ନେଇ ଘରେ ପହଞ୍ଚବି 
ଆ - ଆବେ ଶଳା - କେତେ ଦେଖଉଚୁ ବେ 

(ଘୋଷାରି ନେଇ ଯାଏ ଅନ୍ଧାର) 

[Right front zone (ସୃତ୍ୁଧର)ଙ୍କୁ Light ଆସେ, 
ସେମାନେ ଗାଇ ଯାଆନ୍ତି] 

ଏହିପରି ଦୃଶ୍ୟ ପରେ ଦୃଶ୍ୟ ଯାଉଥାଏ 

ହରିପଦ ମନେ ମନେ ଭାଳି ହେଉଥାଏ 


Heocll 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟଛୁଫ 


ରାଜା 


ମନ୍ତ୍ରୀ 
ଆଗନ୍ତୁକ 


~~ ns ~~ 


କେମିତି ଦି” ଟଙ୍କା ପାଇ ଯିବସେ ଘରକୁ 

କବିରାଜ ଆସି ଉଦ୍ଧରିବ ତା ସ୍ତିରୀ କୁ 

ମଝିରେ ମଝିରେ ଆସି ଶାରୀକୁ ବୁଝାଇ 

ପଠାଏ ଘରକୁ ନାନା ଆଶ୍ମାସନା ଦେଇ 

ଏହିପରି ଅଂକ ପରେ ଅଂକ ସରିଗଲା 

ଶେଷରେ ଶେଷ ଅଂକଟା ଉପନୀତ ହେଲା 

ଏ ଅଂକରେ କରେ ଯଦି ଭଲ ଅଭିନୟ 

ଅଧ୍କାରୀ ଦେବ ତାକୁ ଦି” ଟଙ୍କା ନିଶ୍ଚୟ 

ପ୍ରାଣପ୍ରିୟ ପାଇଁ ପ୍ରାଣ ବାଜି ଲଗାଇଲା 

ହରି ଭଜି ହରିପଦ କମର କଷିଲା 

ଏଥୁ ଅନ୍ତେ ଯାହା ହେଲା ଶୁଣ ମନ ଦେଇ 

ସଂକ୍ଷେପରେ ସବୁ କଥା କହୁଛି ବୁଝାଇ 

[Right front zone ଅନ୍ଧାର ହୋଇ Right Back 
2ଠne ଆଲୋକିତ ହୁଏ, ରାଜା, ମନ୍ତ, ବୟସ୍ଯ ଓ 
ଆଗନୁକ ଆସନ୍ତି] 

ମହାମନ୍ତ୍ର, କିଏ ଏହି ଆଗନ୍ତୁକ ? ଅବିଳମ୍ଭେ ବ୍ୟକ୍ତ କର 
କିସ ତା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ 

ଆଗନ୍ତୁକ ! ଅବିଳମ୍ବେ ବ୍ୟକ୍ତ କର ଆସିବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ? 
ମହାରାଜ ! 

ଆମ୍ଭ ନାମ ରସରାଜ ହନ୍ତସନ୍ତ ଦାସ 

ରହସ୍ୟରେ ଭୂତପ୍ରେତ ବାନର କିନ୍ନର କରିପାରୁ ବଶ 
ମହାରାଜ ବିଦୂଷକ ପ୍ରିୟ ବୋଲି ଜଗତରେ ଖ୍ୟାତ 

ତେଣୁ ରାଜାଙ୍କର ଦରବାର ମଣ୍ଡନ ସକାଶେ 

ଆସିଅଛି ବୟସ୍ୟ ଭାବରେ- 
ଯୋଗୀଇବି ସେବା 

Hero] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ମହାରାଜ 


ଆଗନ୍ତୁକ 


ରାଜା 


ବୟସ୍ଯ 


ରାଜା 
ମନ୍ତ୍ରୀ 


ବୟସ୍ୟ 


ଆଗନ୍ତୁକ 


ବୟସ 


ବୟସ୍ୟ ? 

ବୟସ୍ୟତ ଅଛି ଆମ୍ଭ ଲଣ୍ଡଭଣ୍ଡ ଦାସ 

ଅବଶ୍ୟ ରହସ୍ୟ, ତାହାର ତୋଷ ଆଉ କରୁନାହିଁ ମୋତେ 

ତେବେ ତାକୁ ଯେବେ ଯୁଦ୍ଧରେ ଜିତିବ 

ତେବେ ଯାଇ ହୋଇବ ବୟସ୍ୟ 

ଧନ୍ୟ ହେଲି ଛାମୁଙ୍କର ଦୟା ବାଣୀ ଶୁଣି 

ସୁଯୋଗ ମିଳିଲେ ଆଉ ଥରେ ଧନ୍ୟ ହେବି ପୁଣି 

କଣ ବୟସ୍ୟ ପ୍ରବର ! ଲଣ୍ଡଭଣ୍ଡ ଦାସ 

ପ୍ରସ୍ତୁତ କି ଲଢ଼ିବାକୁ ହନ୍ତସନ୍ତ ସାଙ୍ଗେ ? 

ହୋଇଲେ ଛାମୁଙ୍କ ଆଦେଶ 

ଲଢ଼ିବି ମୁଁ ଶମନ ସଂଗତେ 

ଉତ୍ତମ ! ମହାମନ୍ତ୍ରୀ ଅସ୍ତ ଦିଅ ଦୁହିଁଙ୍କ ହସ୍ତରେ 

ଯଥା ଆଜ୍ଞା ! ଆରେ କିଏ ଅଛରେ 

ଦୁଇଟି ଅସ୍ତ ଆଣ 

(ଦୃତ ଆସି ଅସ୍ତ ଦିଏ ) 

(ଅସ୍ତ ଧରି ପ୍ରଣିପାତ କରି ) 

ଆରେ ଆରେ ରାଷଶ୍ଡର ନନ୍ଦନ 

ଷଣ୍ଢ ସୂତ ଲଣ୍ଡଭଣ୍ଡ ଦାସ ସଙ୍ଗେ 

ଲଢ଼ିବାକୁ ଛାଡ଼଼ଛୁ ହୁଂକାର ? 

ଓଦଖୁଛୁ ଏ ଖଶ୍ଡା 

ଏ ଖଣ୍ଡାରେ ଖଣ୍ଡ ଖଣ୍ଡ କରି 

ଛେଦନ କରିବି ତୋର ନୁଖୁରା ବାଳକୁ 

ସ୍ତବ୍ଧ ହୁଅ ରାଣ୍ଡସୁତ ଲଣ୍ଡଭଣ୍ଡ ଦାସ 

ହନ୍ତସନ୍ତ ଦାସ ନୁହେଁ ମେଣ୍ଢାର ସନ୍ତାନ 

ଦେଖାଇବୁ ତାକୁ ତୁହି ଶମନ ସଦନ 
Ierel/ 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟଛୁଫ 


ଫୁଙ୍କି ଦେଲା ମାତ୍ରେ 
ତୋହର ବତିଶ ଦାନ୍ତ ହେବେ ଧରାଶାୟୀ 
ବାହାରି ପଡ଼ିବ ପୁଣି ତୋ ଅନ୍ତ ବୁଜୁଳି 
ତା’ ବାଳକୁ ଖଶ୍ଡାରେ ତୁ କରିବୁ ଛେଦନ 
ବୟସ୍ୟ ଆରେ ଆରେ ଦୁଷ୍ଟ ଦୁଃଶାସନ 
ଭାବିଛୁକି ମୋତେ ତୁହି ରାଣ୍ଡର ନନ୍ଦନ ? 
ସୀତା ହରି ମୋ ସଙ୍ଗତେ ଲଗାଉନୁ ଦଙ୍ଗା 
ଏବେ ତୋତେ ମାରି 
ତୋ ନାରୀ କି ସଙ୍ଗେ ନେଇ 
କରିବି ମୁଁ ସଙ୍ଗା 
ଆଗନ୍ତୁକ ତା ପୂର୍ବରୁ ବଧ ହେବୁ 
ଗଧସୂତ ନିର୍ବୋଧ ପାମର 
ବୟସ୍ୟ ଖଣ୍ଡା ଧରି ବାକ୍ୟ ବୋଲ ନାହିଁ ତୋତେ ଲାଜ 
ଅଛି ଯଦି କରାମତି କିଛି 
ଦେଖାଅ ଖଭ୍ଡତାରେ 
ଆଗନ୍ତୁକ ଆସ ତେବେ ? 
(ବୁହେଁ ଯୁଦ୍ଧ କରନ୍ତି, ରାଜା ମନ୍ତ୍ରୀ ହସନ୍ତି, ଠରାଠରି ହୁଅନ୍ତି 
ବୟସ୍ୟ ପ୍ରାଣ ମୃତା ଯୁଦ୍ଧ କରୁଥାଏ । ସୁରମାଷ୍ଟେ ବ୍ୟସ୍ତ ହୁଅନ୍ତି) 


ସୁର ହଁ ହଁ ହାରି ଯା, ଏଥର ହାରିଯା, ହରିପଦ ! ଆବେ ହରିପଦ 
ହାରିଯା ହାରିଯାବେ । 
ବୟସ୍ୟ ( ଜୋର ଯୁଦ୍ଧ କରେ) ନାଃ ଜମା ହାରିବିନି । ହାରିଗନେ 


ମୋତେ ଦି” ଟଙ୍କା ଦବ କିଏ ? 
[ଖଶ୍ଡାରେ ଯେମିତି ହାଣୁଥାଏ ଧୂରେ ଧୁରେ ଅନ୍ଧାର ହୁଏ । 
` Right zone ସୃତ୍ରଧରଙ୍କୁ ¡ht ଆସେ] 
ସୂତ୍ରଧର ନାଟକରେ ହରିପଦ ହାରିବାର ଥୁଲା 


Hers] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଅଧ୍କାରୀ 


ବୟସ୍ୟ 
ସାହୁ 


ବୟସ୍ୟ 


ଶାରୀ 
ବୟସ୍ୟ 


ବୟସ 


ହାରିଗଲେ ଟଙ୍କା ମିଳିବନି ସେ ଭାବିଲା 

ପ୍ରାଣ ଦେଇ ଟଙ୍କା ପାଇଁ ଲଢ଼େଇ ଲଢ଼ିଲା 

ଗୋଡ଼ ହାତ ମୁଣ୍ଡ ପିଠି ଖଣ୍ଡିଆ ହୋଇଲା 

ସତେ କି ଜୀବନ ଯୁଦ୍ଧେ ସେନାପତି ସାଜି 

ଲଢ଼େ ହରିପଦ ବୀର ସ୍ତିରୀ ଦୁଃଖ ଭାଜି 

ଯେନ ଚେନ ପ୍ରକାରେଣ ଯାତରା ସରିଲା 

ଅଧ୍କାରୀ ଠାରେ ଯାଇ ହାତ ପତାଇଲା 

(ସାଜଘରେ ହରିପଦ ହାତ ପତେଇ ଛିଡ଼ା ହୋଇଥାଏ, 
ଅଧୁକାରୀ ଏଣୁତେଣୁ ଦି'ଟଙ୍କା ଫୋପାଡ଼ି ଦିଅନ୍ତି) 

ଯାଃ ଶଳା ¦! ନେ ଦି” ଟଙ୍କା ଆଉ ଗଜ୍‌ ଗଜ୍‌ କରନା 
[ହରିପଦ କୋଟିନିଧ୍‌ ପାଇଲା ପରି ଦି'ଟଙ୍କା ଗୋଟଇ 
ଦୌଡ଼େ, ସାଜଘର ଅନ୍ଧାର ହୋଇ Left front zone କୁ 
light ଆସେ, ବୟସ୍ୟ ଦୌଡ଼ି ଆସେ] 

ଶାରୀ ! ଶାରୀ ! ଏ ଶାରୀ ! ସୈଁପଡ଼ାଇ ଶାରୀ ? 

କାହିଁ ଶାରୀ କାହିଁ ନା ଫାରି କାହିଁ ? ଯାତରା ସଲଲା ଯିଏ 
ଯାଆଡ଼େ ପଳେଇଲେଣି, ମୁଁ ଯାଏ (ଯାଏ) 

କାଆଡ଼େ ଗଲା ଛୁଆଟା । ଏ ଭିଡ଼ ଭିତରେ ହଜିଗଲାକି ? 
(ଦେଖୁନେଇ) ଆଲୋ, ଏ ଶାରୀ ସେଠି କେନେ ଠିଆ 
ହେଇଚୁ ? ଆ ଆ ଚିନ୍ତା କରନା ( ନେଇ ଆସେ ) ଏଇ ଦେଖ 
ଅଧ୍କାରୀ ଦି'ଟଙ୍କା ଦେଇଦେଲାଣି, ଏଥର ଚ଼ାଲ ଯିବା ଦିଗୀ 
କବିରାଜକୁ ଦି” ଟଙ୍କା ଦବା ! ୟେ କିଛି କହୁନୁ କେନେ ଲୋ ? 
କିସ ହେଇଛି ? ତୋ ମାଆ..... ଏ ଶାରୀ ! ଶାରୀ ! 

(ତା ମୁହଁକୁ ଚାହେଁ ଭୈ କରି କାନ୍ଦିଉଠେ) 

ଏଁ (କୋଳେଇ ନେଇ) ଶାରୀ (କାନ୍ଦେ) 


Hern] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟନୁଫ 


ସୂତ୍ରଧର ଝିଅର କାନ୍ଦଣା ଦେଖୁ ସବୁ ବୁଝିନେଲା 
ଢ୍ରୀବନ ସଙ୍ଗିନୀ ତା'ର ତା'କୁ ଛାଡ଼ିଗଲା 
ଧନ୍ୟ ତା ଢୀବନ ଯିଏ ହୁଏ କଳାକାର 
ଅନ୍ୟକୁ ହସାଇ ସିଏ କାନ୍ଦେ ଝରଝ୍‌ର 
କଳା ପାଇ କଳାକାର କିସ ଦେଇପାରେ 
ଜୀବନ୍ତ ଦୃଷ୍ଟାନ୍ତ ଦେଖ ହରିପଦ ଠାର 
ଅଭିନୟ ପାଇଁ ସିଏ କେଡ଼େ ତ୍ୟାଗ କଲା 
କଳାପାଇଁ ତା” ସଂସାର ଉତ୍ଜୁଡ଼ି ଯେ ଗଲା 
ତେଣୁ ମୋ ଗୁହାରୀ ଶୁଣ ଆହେ ସୁଧବଜନ 
କଳାକାରକୁ ଜଣାଅ ଉଚ୍ିତ ସମ୍ମାନ | 
ମନୋଜ ରଚ଼ିତ କଥା ହୋଇଲା ସମାପ୍ତ 

ଦୋଷ ଥୁଲେ କ୍ଷମା ଦେବ ଯୋଡ଼ୁଅଛୁ ହାତ ॥ 
(ଧୂରେ ଧୂବରେ ଯବନୀକା ) 


03 


Herve] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


gael 


ସାଧ୍ନତାର ସୁବର୍ଣ୍ଣ ଜୟନ୍ତୀ ଅବସରରେ 
ଓଡିଶା ସଂଗୀତ ନାଟକ ଏକାଡେମୀ 
ଦ୍ଵାରା ଆୟୋଜିତ ଉସ୍‌ବରେ 
ସ୍ପଷ୍ଟାର ପ୍ରଯୋଜିତ ନାଟକ କବି ବ୍ରଜନାଥ ରଥଙ୍କ 
“ ସ୍ଵାଧ୍ନତା କଥା ପଚାରନା” (ପ୍ରିୟତମା) 


ଭୂମିକାରେ - 
ଭାରତ - ନୀଳକଣ୍ଠ ସାହୁ 
ସାମ୍ବାଦିକ ପ୍ରସନ୍ନ କୁମାର ଦାସ 
କବି - ସଂଗ୍ରାମ କେଶରୀ ମହାନ୍ତି 
ନେତା - ବିଧୁଭୂଷଣ ଓତା 
ପୋଲିସ୍‌ - ମନୋରଂଜନ ଦାସ 
ଶେଠ୍ଜୀ - ସତ୍ୟବ୍ରତ ମହାନ୍ତି 
ଇଂରେଜ - ୧-ଗୌରୀଶଂକର ସାହାଣୀ 
୨- ଅଢୟ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ 
୩- ପ୍ରତାପ ଚନ୍ଦ୍ର ପଣ୍ଡା 
ପ୍ରିୟତମା - ବିପାଶା ଭଂଜ / ସାତୀ ପରିଡା 
ନାଟ୍ୟରୂପ- ହେମେନ୍ଦ୍ର ମହାପତ୍ର 
ନିର୍ଦ୍ଦେଶନା - ପ୍ରଶାନ୍ତ କୁମାର ଦାସ 


#୧୮ B// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


gaeମା 
ଷ୍ରିୟତଖା 


ସମଗ୍ର ମଂଚଟି ସଂପୂର୍ଣ୍ଣ ସାଧାରଣ | ଦୁଇଟି Zn ରେ ବିଭକ୍ତ 
କରାଯାଇପାରେ | Left Zone ଓ Right Zone | ଆବଶ୍ୟକ ପଡିଲେ 
ନାଟକଟିକୁ ଏମିତି ସରଳ ଭାବରେ ପଥପ୍ରାନ୍ତ ନାଟକ ଭାବରେ ମଧ୍ୟ 
ମଂଚସ୍ପ କରିବାରେ କୌଣସି ପ୍ରତିବନ୍ଧକ ନାହିଁ। ପରଦା ଅପସରିଗଲା 
ପରେ ଦେଖାଯାଏ ସମୁଦାୟ ମଂଚଟି ଗୋଟିଏ Zn ଯାହାକି କୌଣସି 
ଏକ ଚାରି ଛକର ସୂଚନା ଦିଏ । ଏହି ଛକ ଉପରେ ଛିଡା ହୋଇଥାନ୍ତି 
ବିଶିଷ୍ଟ ପତ୍ରକାର ସାମ୍ବାଦିକ ମହାନ୍ତି- 


ସାମ୍ବାଦିକଟ ଆଜ୍ଞା ନମସ୍କାର । ଆମ ଦେଶର ସାଧ୍‌ ନତାର ସୁବର୍ଣ୍ଣ 
ଜୟନ୍ତୀ ସମାରୋହ ଅବସରରେ ଆପଣମାନଙ୍କୁ ହାର୍ଦ୍ଦିକ 
ଅଭିନନ୍ଦନ | ଆପଣମାନେ ମୋତେ ଚିହ୍ନିଥାଇ ପାରନ୍ତି, 
ନ ଥାଇ ବି ପାରନ୍ତି | ତେଣୁ ମୁଁ ନିଜେ ନିଜେ ମୋ 
ପରିଚୟଟା ଦେଇଦେଉଛି। ମୁଁ ଆଜ୍ଞା ସାମ୍ବାଦିକ ମହାନ୍ତି। 
ନିଶାରେ, ପେଷାରେ, ଭାଷାରେ, ଭୁଷାରେ ଜଣେ 
ସାମ୍ବାଦିକ | ବାସ୍‌ , ଏତିକି ଛାଡିଦେଲେ ଆଉ ଦୃଶ୍ୟ 
ହେଲାଭଳି କିଛି ପରିଚିତି ମୋ ଠାରେ ନାହିଁ ପୁଶୃ 
ପଚାରିବା ମୋର ପେଷା ହୋଇଥୁବାରୁ ମୁଁ କେତୋଟି 
ପ୍ରଶ୍ଧଧରି ଆପଣମାନଙ୍କ ସମ୍ମୁଖରେ ଛିଡା ହୋଇଛି ମୁଁ 
ଯଦି ପଚାରେ ଆମ ଦେଶ କେବେ ସାଧୂନ ହୋଇଥଲା ? 
ଆପଣମାନେ ଅତି ସହଜରେ କହିବଦେବେ ୧୯୪୭ 
ମସିହା ଅଗଷ୍ଟ ୧୫ ତାରିଖ ଦିନ ଆମ ଦେଶ ସାଧୂନ 


1/୧1 D// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟନୁଯ 


ହୋଇଥ୍‌ଲା | ୟା ଭିତରେ ପଚାଶ ବର୍ଷ ଅତିକ୍ରମ 
କରିଗଲାଣି।| ତେଣୁ ପାରମ୍ପରିକ ରୀତି ଅନୁଯାୟୀ ଆମେ 
ଏ ବର୍ଷ ଆମ ସାଧ୍‌ ନତାର ସୁବର୍ଣ୍ଣ ଜୟନ୍ତୀ ସମାରୋହ 
ପାଳନ କରୁଛୁ | ଏହି ଅବସରରେ ଆମ ସମ୍ବାଦପତ୍ର 
ତରଫରୁ ଏକ ସତନ୍ତ୍ର ସଂଖ୍ୟା ପ୍ରକାଶିତ ହେବ ¦ ସେଥୁପାଇଁ 
ଏ ସାଧ୍ନତା ସମ୍ବସ୍‌ରରେ ଆମର ଭାବ ଓ ଭାବନାକୁ 
ନେଇ ଏକ ଫିଚର ପ୍ରସ୍ତୁତି ପାଇଁ ଚିନ୍ତା କରିଛି । ଏଥୁରେ 
ଆପଣମାନଙ୍କର ଆନ୍ତରୀକ ସହଯୋଗ କାମନା କରୁଛି । 
ଆଜିର ପ୍ରଶ୍ନ ହେଲା“ ଆମର ସେ କଷ୍ଟ ଲବ୍ଧ ସାଧୂନତା 
ଆଜି କେଉଁଠି ଏବଂ କିପରି ? (ଠିକ୍‌ ଏହି ପ୍ରଶ୍ନ ଉପରେ 
ପୋଲିସ୍‌ ପଶିଆସେ ) ପ୍ରଥମେ ଆପଣ କୁହନ୍ତୁ- 

ପୋଲିସ୍‌ - କ୍ଷମା କରିବେ ଆଜ୍ଞା, ଏବେ ଆମର ମୁହଁ ମଧ୍ୟ ଖୋଲିବାକୁ 
ସମୟ ନାହିଁ । ତେଣୁ ଉତ୍ତର ଦେବାର ପ୍ରଶ୍ନ ବି ଉଠୁନି । 
ଦୟାକରି କିଛି ପଚାରନ୍ତୁ ନାହିଁ। 

ସାମ୍ବାଦିକ - ଆପଣ ଏ ସାଧ୍ନତାର ସୁବର୍ଣ୍ ଜୟନ୍ତୀ କେମିତି ପାଳୁଛନ୍ତି ? 

ପୋଲିସ୍‌ - ଦେଖୁ ନାହାନ୍ତି ଜନତାଙ୍କୁ ଆଡେଇ ଆଡେଇ ନେତାଙ୍କୁ 
କଡେଇ କଡେଇ ଦମ୍‌ ନିକଲି ଯାଉଛି । ଆମର ଗୋଟେ 
ସାଧ୍ନତା କଣ ? 

ସାତ୍ବାଦିକ - ତଥାପି ଏ ପଚାଶ ବର୍ଷର ଉସ୍ବ ଉପରେ- 

ପୋଲିସ୍‌ - ଏ ପଚାଶ ବର୍ଷ ଭିତରେ ଏଠି ସମସ୍ତେ ସାଧ୍ନ 
ହୋଇଯାଇଛନ୍ତି । ଚୋର, ଡକାୟତ, କଳାବଜାରୀ, 
ଉଗ୍ରବାଦୀମାନେ ଅତିମାତ୍ରାରେ ସାଧ୍ନ ହୋଇ ଯାଇଥ୍‌ବାରୁ 
ଆମେ ପୋଲିସ୍‌ମାନେ କେବଳ ପରାଧୂନ ଜୀବନ ଯାପନ 
କରୁଛୁ | ଚୋର, ଡକାୟତ, କଳାବଜାରୀ, ଉଗ୍ରବାଦୀ 
ମାନଙ୍କ କବଳରୁ ସାଧ୍‌ ନତାକୁ ରକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ 


1/୧୮୭// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ସାମ୍ବାଦିକ - 
ପୋଲିସ୍‌ - 


ସାମ୍ବାଦିକ - 


ନେତା - 


ସାମ୍ବାଦିକ - 


ନେତା - 


ସାମ୍ବାଦିକ - 


ନେତା - 


gan 


ହାତକଡି, ଲାଠି ଧରି ନେତାଙ୍କ ଫୋନ୍‌କୁ ଚାହିଁ ବସିଛୁ । 
ବାସ୍‌ ଏତିକି । 

ନେତାଙ୍କ ଫୋନ୍‌କୁ କାହିଁକି ଚାହିଁ ବସିଛନ୍ତି ? 

ସେକଥା ସମସ୍ତେ ଜାଣିଛନ୍ତି, ଆପଣବି , ତେଣୁ ଦୟାକରି 
ଆଉ ଅଧ୍କ କିଛି ପଚାରନୁ ନାହିଁ, ଯଦି କହୁ କହୁ ଏଣୁ 
ତେଣୁ କିଛି କହି ପ୍ରକାଇବିତ ଉପର ହାକିମ କଲମ ଧରି 
ଜଗିଛନ୍ତି। ଦେବେ ଦି ପଦ ଲେଖ୍‌ - ନମସ୍କାର ( ଯାଆନ୍ତି) 
ଧନ୍ୟବାଦ, ସତରେ ଉସ୍ବ ମହୋସ୍ବ କାଳରେ ଏ 
ପୋଲିସ୍‌ department ର ସାଧ୍ନତାଟା ଅପହୃତ ହୋଇ 
ଯାଇଥାଏ | (ନେତା ଆସନ୍ତି ) ଆଜ୍ଞା ନମସ୍କାର । 
ନମସ୍କାର, ନମସ୍କାର | ଆରେ ତମେ .... ସାମ୍ବାଦିକ ସାହୁ 
ତ? 

ନାଇଁ ସାର ମୁଁ ପରା ସାମ୍ବାଦିକ ମହାନ୍ତି 

ହେଲା ବୁଝ୍ଛି ହେ, ସାହୁ ହୁ ଅତ ମହାନ୍ତି ହୁଅ, 
ସାମତ୍ବାଦିକତ ! ତୁମେ ଏ ଛୋଟିଆ 1୮୩୯୫ ଉପରେ 
ଏତେ ଗୁରୁତ୍ଵ ଦଉଛ କାହିଁକି ? ଏଇ ସାହୁ ମହାନ୍ତି 
difference ପଛରେ ମାତି ଆମେ ଆଜି ଆମର ପଚାଶ 
ବର୍ଷର ସାଧ୍ନତାକୁ ବରବାଦ୍‌ କରି ଚାଲିଛୁ 

ନାଇଁ ସାର 

କଣ ନାଇଁ ଓ | ତମେ ଜାଣ ଆମର ଏ କଷ୍ଟ ଲବ୍ଧ 
ସାଧ୍ନତା ଆଜି କେତେ ପରିମାଣରେ ବିପନ୍ଧ | ଜାତି 
ଭେଦ, ଧର୍ମ ଭେଦ ଆଉ ଲିଂଗ.ଭେଦର ସଂଘର୍ଷ ଭିତରେ 
ଆମ ସାଧ୍ନତା ଆଜି ଶ୍ଵାସରୂଦ୍ଧ। ଲେଖ, ମୁଁ ଯାହା କହୁଛି 
ତାକୁ ତମ କାଗଜରେ ଛାପ, ଲୋକେ ପଢନ୍ତୁ, ମୋତେ 
ଢାଣନ୍ତୁ। ଜାଣିଲେ ସିନା ଭୋଟ ଦେବେ। 


RIT // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟରୂଯ 


ସାମ୍ବାଦିକ - ନାଇଁ ସାର ମୋ ପ୍ରଶ୍ନ - ଆପଣ ଏ ଉସ୍‌ ବକୁ କିପରି 
ଭାବରେ ପାଳୁଛନ୍ତି | 

ନେତା - କାହିଁକି, ଆମେ ଏ ସୁବର୍ଣ୍ଣ ଜୟନ୍ତୀ ପାଇଁ ବହୁତ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ 
ହାତକୁ ନେଇଛୁ | ଏ ବର୍ଷସାରା ଏ ଉସ୍ବ ସାରା ଦେଶରେ 
ପାଳିତ ହେବ | ରାତିରାତି ପାର୍ଲାମେଣ୍ଟ ବସିବ | ମାସ ମାସ 
ସଭା ସମିତି ହବ | ବର୍ଷ ବର୍ଷ ଭାଷଣ ଦିଆଯିବ | ଆଉ 
ତମ କାଗଜକୁ ପୃଷ୍ଠା ପୃଷ୍ଠା ବିଜ୍ଞାପନ ଦିଆଯିବ | ଆଉ ଏ 
ଅବସରରେ ଆମେ ଗୁଡାଏ କମ୍ପି ଟିସନ୍‌ ମାନେ 
ପ୍ରତିଯୋଗିତାର ଆୟୋଜନ କରୁଛୁ | 

ସାତ୍ବାଦିକ - ପ୍ରତିଯୋଗିତା ? 

ନେତା - ମାନେ ଲଢେଇ, ଶିଶୁ ଶିଶୁ ମଧ୍ଯରେ ଫେନ୍‌ସି ଡ଼େସ୍‌, ଛାତ୍ର 
ଛାତ୍ର ମଧ୍ୟରେ ତର୍କ, ବକତା, ଚିତ୍ରାଙ୍କନ, ଯୁବକ ଯୁବକ 
ମଧ୍ୟରେ ଦୌଡ, ଖେଳ କସରତ, ଯୁବତୀ ଯୁବତୀ 
ମଧ୍ୟରେ ଝୋଟି, ଫେଶନ୍‌ ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟ | ଏମିତି ବହୁ 
ପ୍ରତିଯୋଗିତା ମଧ୍ୟରେ ଆମର ଏ ପଚାଶ ବର୍ଷର ପୂର୍ରିକୁ 
ଆମେ ଭାଷଣ ମଧ୍ୟରେ ବହୁ ଆଡମ୍ବର ପୂର୍ଣ ଭାବରେ 
ପାଳନ କରିବାକୁ ଯାଉଛୁ । ଆରେ ହେ ମୋର ତ ଏବେ 
ଗୋଟେ ସୁଲଭ ଶୌଚାଳୟ ଉଦ୍‌ଘାଟନ କରିବାର ଥୁଲା | 

ସାମ୍ବାଦିକ - ଧନ୍ଯବାଦ ସାର୍‌ | 

ନେତା - ହିଁ ହେ ଧନ୍ୟବାଦ୍‌ (ଯାଆନ୍ତି) 

ସାମ୍ବାଦିକ - ଏ ନେତା ମାନେ ସାଧ୍ନତାକୁ ଭାଷଣ ଭିତରେ ବାଂଧ୍‌ 
ରଖ୍ବାକୁ ବସିଛନ୍ତି ହଉ ( ବୁଲି ପଡନ୍ତି ସାମନାରୁ ଆସନ୍ତି 
ଶେଠ୍ଜୀ ) 

ସାମ୍ବାଦିକ ¬ ରାମ୍‌ ରାମ୍‌ ଶେଠ୍ଜୀ | 

ଶେଠ୍ଜୀ- ରାମ୍‌ ରାମ୍‌ । 


/୧୮୯// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


gaen 


ସାମ୍ବାଦିକ - କଥା କଣକି ମୁଁ ସାଧ୍ନତାର ସୁବର୍ଣ୍ଣ ଜୟନ୍ତୀ ଉପଲକ୍ଷେ 
ଗୋଟେ News Feature କରୁଛି | 
ଶେଠ୍ଜୀ- ଆରେ ଭାଇ କରୋ, ଯୋ ଚାହେ କର୍‌ ଲୋ | ସାଧ୍ନ କୀ 
ବାତ୍‌ ହୈ, କୌନ୍‌ ମନା କର୍ତା ହୈ। 
ସାମ୍ବାଦିକ - ଆପଣ ଏ ସୁବର୍ଣ୍ଣ ଜୟନ୍ତୀ କେମିତି ପାନୁଛନ୍ତି ? 
ଶେଠ୍‌ଜୀ- ୟେ ବାତ୍‌ ମତ୍‌ ପୁଚ୍ଛୋ 
ସାମ୍ବାଦିକ - ତଥାପି- 
ଶେଠ୍ଜୀ- ଆରେ ଭାଇ ଏ ସୂବର୍ଣ୍ଠ ଜୟନ୍ତୀ କି ଚାନ୍ଦା ଦେତେ ଦେତେ 
ହମ୍‌ ଖୋଦ୍‌ ଚନ୍ଦା ହୋଗୟା। 
ସାମ୍ବାଦିକ - ଚାନ୍ଦା ? 
ଶେଠ୍ଜୀ- ଓର ନେହିତୋ କ୍ୟା, ୟହା କୁଲିସେ କଲେକ୍ଟର ତକ୍‌ 
ସବ୍‌ ୟେ ସର୍ଣ୍ଣ ଜୟନ୍ତୀ ମନାତେ ହୈ , ଲେକିନ୍‌ କିସିକା 
ଜେବ୍‌ ଖୁଲ୍ତା ନେହିଁ । କିସିକା ଜେବ୍‌ ପର୍‌ କିସିକା 
ଭରୋସା ନେହିଁ ମେରେ ୟେ କାଲା ଢେବ୍‌ କି ସିୱା, 
ମେରେ ଏ କାଲା ଜେବ୍‌ ପର୍‌ ସବକା ନଜର | କ୍ୟା କରୁଁ | 
ଧନ୍ଦା ତ କରତା ହୁଁ ନା, କଭି କଭି ଓଲଟା ସିଧା ହୋ 
ଜାତା ହୈ । ଇସିଲିଏ ଦେ ଦେତା ହୁଁ | ମୁଝେ ଥର କୁଛ୍‌ 
ମତ୍‌ ପୁଚ୍ଛୋ । ୟେ ତୁମଭି ଲେଲୋ ଦୋ ଶୋ ରୂପୟା। 
ମନାଲୋ ଅପନା ସର୍ଣ୍ଣ ଜୟନ୍ତୀ | 
ସାତ୍ବାଦିକ - ନା ନା ମୋର କଣ ହେବ | 
ଶେଠ୍‌ଜୀ- ଆରେ ଭାଇ ରଖଲୋ, ସମ୍ଝୋ ୟେ ଭି ଏକ ଚାନ୍ଦା | 
(ଟଙ୍କାଦେଇ ପ୍ରସ୍ଥାନ) 
ସାମ୍ବାଦିକ - ସତକଥା, ସାଧ୍ନତା ଉସ୍ବ ଏଇମାନଙ୍କ ପକେଟ୍‌ ଭିତରେ 
ରହି ଛି | ଏଇ ମାନଙ୍କ ଚାନ୍ଦାରେ ସାଧ୍‌ ନତା ଆଳି 
ପ୍ରତିପାଳିତ | ( ଆସନ୍ତି କବି ଜାନ୍ତ ଦାସ) 


୧୯07: 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟରୂଫ 


ସାମ୍ବାଦିକ - ନମସ୍କାର ଆଞ୍ଚା 


କବି - ନମସ୍ତାର। 
ସାମ୍ବାଦିକ - ଆଜ୍ଞା ମୁଁ - 
କବି - ସାମ୍ବାଦିକ ମହାନ୍ତି, ସାଧ୍ନତାର ସୁବର୍ଣ୍ଣ ଜୟନ୍ତୀ ଉପରେ 


ଗୋଟେ News Feature କରୁଛି | 

ସାମ୍ବାଦିକ - (ହେଃ ହେଃ ହେଃ ) ଆପଣ ତ ଜାଣନ୍ତି, ହେଲେ ଆପଣ 
ତ ନିଜେ ଜଣେ କବି, ଆପଣ କିପରି ଭାବରେ ଏ ଉସୁବକୁ 
ପାଳୁଛନ୍ତି। 

କବି - - ଆମେ, ଆମେ ଏ ସାଧୂନତା ଉସୁବକୁ କବିତା ଭିତରେ 
ବାନ୍ଧି ରଖୁବାକୁ ଚେଷ୍ଟା ତ କରିବୁ, ଆଉ କଣଟା ବା କରି 
ପାରିବୁ | ଏଥୁପାଇଁ ଆମେ ବିଭିନ୍ନ ସୁାନରେ କବିତା 
ପାଠୋସୁବ କରୁଛୁ | କେଉଁଠି ବ୍ୟଙ୍ଗ ତ କେଉଁଠି ପ୍ରେମ, 
କେଉଁଠି ରହସ୍ୟବାଦୀ ତ କେଉଁଠି ଜୀବନ ବାଦୀ, କେଉଁଠି 
ଦେଶାମ୍ବୋଧ ତ କେଉଁଠି ଚେତନାବୋଧ, କେଉଁଠି 
ମୂଲ୍ୟ ବୋଧ ତ କେଉଁଠି ନୈତିକବୋଧ।| ଏମିତି ପ୍ରାୟ 
ବାଇଶ ଜାଗାରେ କବିତ଼ା ପାଠୋସୁ୍‌ବର ଆୟୋଜନ 
କରାଯାଇଛି | ତା ଛଡା ମୋତେ ସାତୋଟି ଜାଗାରୁ 
ସମ୍ମାନୀତ ହେବାର ଅଛି ଏବଂ ମୋତେ ପାଞ୍ଚ ଜଣଙ୍କୁ 
ସମ୍ମାନୀତ କରିବାର ଅଛି । ସର୍ବୋପରି କବିମାନଙ୍କର 
ଗୋଟେ ଗଣ ଦୌଡ ବି କରିଛୁ | ବାସ୍‌, ଆଉ ଅଧ୍କ 


କରାଯାଇପାରେ | 
ସାମ୍ବାଦିକ - ହଁ ଜଣେ କବି ଭାବରେ ଆଉ ଅଧ୍କ କଣ କରି ପାରିବେ | 
କବି =“ ଏଇ ମଂଚରେ ମୋତେ ମାନପତ୍ର ଦିଆଯାଇ ସଂବର୍ଝିତ 
କରାଯିବ । 


ସାମ୍ବାଦିକ - ସେ ପ୍ରସ୍ତାବ ପରା ମୁଁ ଦେଇଛି । 
//୧୯୧// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


କବି - 


ସାମ୍ବାଦିକ - 


କବି - 


ଭାରତ - 


ସାମ୍ବାଦିକ - 


ଭାରତ - 


ସାମ୍ବାଦିକ - 


ଭାରତ - 


ସାମ୍ବାଦିକ - 


ଭାରତ - 


ସାମ୍ବାଦିକ - 


ଭାରତ - 


ସାମ୍ବାଦିକ - 


ଭାରତ - 


ସାମ୍ବାଦିକ - 


ଭାରତ - 


ସାତ୍ଭାଦିକ - 


gaeonା 


ଆପଣ ଦେଇଛନ୍ତି, ଧନ୍ୟବାଦ | 

ବ୍ୟସ୍ତ ହୁଅନ୍ଧୁନି | ମୁଁ ଆପଣଙ୍କୁ ଠିକ୍‌ ପ୍ରଜେକ୍ଟ କରାଇବି ! 
ଯାହାହେଉ ଧନ୍ୟବାଦ ( ଯାଆନ୍ତି. ବିପରୀତ ଦିଗରୁ ନିପଟ 
ଗାଉଁଲି ଲୋକ ବେଶରେ ଆସେ ଭାରତ) 

ଆଜ୍ଞା ଆପଣ ଦେଖୁଛନ୍ତି କି ? 

କଣ, କାହାକୁ ? 

ତାକୁ ମୋ ପ୍ରିୟତମାକୁ ? 

ପ୍ରିୟତମା ? 

ହଁ, ଦୂନିଆଁ ଆଡେ ଖୋଜିଲିଣି, କୋଉଠି ହେଲେ ତାକୁ 
ପାଉନି । 

ତମ ପ୍ରିୟତମା.... ? 

ମୁଁ ଆଜ୍ଞା ତାକୁ ଭାରି ଭଲ ପାଏ | ତା ବିନା ବଂଚିପାରିବି 
ନାହିଁ। ଟିକିଏ ଖୋଜି ଦିଅନ୍ଧନା 
ହେଲେ....ତ..ମ..ପ୍ରିୟତମା କିଏ ? 

ମୋ ପ୍ରିୟତମା, ମୋ ସାଙ୍ଗରେ ନାଚୁଥୂଲା, ବୁଲୁଥୂଲା, 
କିଏ ତାକୁ ନେଇଗଲା। 

ତା ମାନେ ଏଟା ଗୋଟେ ପ୍ରେମ ବ୍ୟାପାର ଭଳି ଲାଗୁଛି । 
କଣ କହିଲେ ଆଞ୍ଚା ପ୍ରେମ ? ହଁ ଆଜ୍ଞା ମୁଁ ତାକୁ ଖୁବ୍‌ ପ୍ରେମ 
କରେ! 

ତା ମାନେ ସୁନ୍ଦରୀ ନାରୀ ନିଶ୍ଚୟ ହୋଇଥୂବ... 

ହଁ ଆଜ୍ଞା, ଖୁବ୍‌ ସୁନ୍ଦର, ସର୍ଗର ଅପସରା ଠାରୁ ମଧ୍ୟ 
ସୁନ୍ଦର! 

(ଭାବି ଯାଆନ୍ତି ) ପ୍ରେମିକା ନିଖୋଜ, ଗୋଟିଏ 
ଆକର୍ଷଣୀୟ Headline 1 ଫିଚର ଥାଉ ପରେ କରିବା | 
ଫ୍ରଣ୍ଟ ପେଜ୍‌ ପାଇଁ ଏ ଗରମା ଗରମ ନିୟୁଜଟା ଆଗ 


HRC9// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟନୂଫ 


ଭାରତ - 
ସାମ୍ବାଦିକ - 


ଭାରତ - 
ସାମ୍ବାଦିକ - 
ଭାରତ - 
ସାମ୍ବାଦିକ - 
ଭାରତ - 
ସାମ୍ବାଦିକ - 
ଭାରତ - 
ସାମ୍ବାଦିକ - 
ଭାରତ - 


ସାମ୍ବାଦିକ - 
ଭାରତ - 


ସାମ୍ବାଦିକ - 
ଭାରତ - 
ସାମ୍ବାଦିକ - 
ଭାରତ - 
ସାମ୍ବାଦିକ - 


ଲେଖ୍ଦିଏ | ନିଖୋଜ ହୋଇଛି ମାନେ ପର୍ରାତ ନିଶ୍ଚୟ 
ମିଳିବ | ହୁଏତ Mass Rape ପରେ ଶବର ଠିକଣା 
ମିଳିପାରେ। 

କଣ କହିଲେ ଆଜ୍ଞା ଠିକଣା ମିଳିଯିବ ? କେବେ ମିଳିବ ? 
ତା ବିନା ମୁଁ ଦଣ୍ଡେ ବଂଚି ପାରିବିନି । 

ସାଧ୍ନତାର ସୁବର୍ଣ୍ଣ ଜୟନ୍ତୀରେ ନାରୀ ଆଜି ଅସୁରକ୍ଷିତ | 
ବେଶ୍‌ ଚାଞ୍ଚଲ୍ୟକର ସଂବାଦ | ହଁ ତମ ନାଁ କଣ ? 

ଭାରତ ଦାସ 

ସ୍ତ୍ରୀ? 

ପ୍ରିୟତମା । 

ହଁ ହଁ ପ୍ରିୟତମା, ତା ନାଁ କଣ ? 

ପ୍ରିୟତମା ! 

ପ୍ରିୟତମା ଦାସ ? 

ନାଇଁ ପ୍ରିୟତମା, ସୁଦୂ ପ୍ରିୟତମା | 

ହଉ ଦେଖୁବାକୁ କେମିତି ? 

ସେ କଥା କୁହନ୍ତୁନି ଆଜ୍ଞା, ନିଆଁରେ ସୁବର୍ଣ୍ଣ ପଡିଲେ 
ଯେମିତି ଦିଶେ, ତା ରଂଗ ଠିକ୍‌ ସେମିତି | 

କେଉଁ ରଂଗର ଲୁଗା ପିନ୍ଧିଥ୍ଲା ? 

ଆଜ୍ଞା ସବୁଜ ରଂଗର ଶାଢୀ ଦେହରେ ନାଲି, ଧଳା, 
ହଳଦିଆ ଫୁଲ ପଡିଥୂଲା! 

ତାର କୌଣସି ଫଟୋ ଅଛି ? 

ହଁ ଅଛି। 

ଅଛି ? ଦେଲ, ଦେଲ ଦେଖ୍‌ | 

ଆପଣ କଣ ଦେଖ୍‌ ପାରୁ ନାହାନ୍ତି ? 

କାହିଁ ? 


/୧୯୩// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ସଚ 


ଭାରତ - ଏଇ ଦେଖୁ ନାହାନ୍ତି, ମୋ ହୃଦୟ ଭିତରେ କେମିତି ମୁହଁ 
ମାରି ବସିଛି। 

ସାମ୍ବାଦିକ - ହୃଦୟ ଭିତରେ ? 

ଭାରତ - ଆଉ ପ୍ରିୟତମାର ଛବି ହୃଦୟ ଭିତରେ ରହିବନିତ ଆଉ 
ରହିବ କେଉଁଠି ? 

ସାମ୍ବାଦିକ - ଏଟା ପ୍ରେମ ପାଗଳକି ? 

ଭାରତ - କଣ କହିଲେ, ପାଗଳ ? ହଁ ହଁ ମୋ ପ୍ରିୟତମାକୁ ଖୋଜି 
ଖୋଜି ମୁଁ ପାଗଳ ହୋଇଗଲିଣି। ତାକୁ ନପାଇଲେ ମୋ 
ଜୀବନ ହାରିଦେବି। ଆଜ୍ଞୀ ମୋ ପ୍ରିଗତମାକୁ ଖୋଜିଦେବେନା ? 

ସାମ୍ବାଦିକ - ଆରେ ତୋ ପ୍ରିୟତମାକୁ ମୁଁ ଜାଣିବି କେମିତି ? ତୁ ଗୋଟେ 
କାମ କର, ପୋଲିସକୁ କହ ସେ ଖୋଜି ଦେବ । 

ଭାରତ - କାହିଁକି, ଆପଣତ କହୁଥ୍ଲେ ମୋ ପ୍ରିୟତମାର ଠିକଣା 
ଜାଣିଛନ୍ତି ବୋଲି, ମୋତେ ଦୟାକରି କୁହନ୍ତୁ | 

ସାମ୍ବାଦିକ - ଭଲା ଅଡ଼ୁଆରେ ପଡିଲା ମଣିଷ, ହଉ ହଉ ମୁଁ ଆସେ 


ଖୋଜିଦେବି। 

ଭାରତ - ନାଇଁ ନାଇଁ ଆପଣଙ୍କୁ ଛାଡିଦେଲେ ଆପଣ ଆଉ 
ଆସିବେନି । 

ସାମ୍ବାଦିକ - ହେଲା, ତୁ ସତରେ ତୋ ପ୍ରିୟତମାକୁ ଖୋଜୁଛୁତ ? ରହ 
ଏବେ ପାଇଯିବୁ 


ଭାରତ - ଏବେ ପାଇଯିବି ? 

ସାମ୍ବାଦିକ - ହଁ ସେ ଏବେ ଏ ଚାରି ଛକରେ ପହଞ୍୍ବ, ତୁ ଗୋଟେ 
କାମ କର, ଏଇ ଛକରେ ଛିଡା ହୋଇ ଏପଟକୁ ଥରେ 
ପୁଣି ସେପଟକୁ ଥରେ ଦୌଡ ଦେଖୁବୁ ଯିଏ ସବୁଜ ଶାଢୀ 
ପିନ୍ଧି ଆସିବ ତାକୁ ପ୍ରିୟତମା ବୋଲି କହି ତା ଗଳାରେ 


ଝୁଲି ପଡିବୁ । ବାସ୍‌ ତାପରେ ତ ସିଏ ତୋତେ ଗଳାମାଳୀ 
କରି ବୁଲିବ | 


#୧୯୪7// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଚ୍ୟରୂଫ 


ଭାରତ - 
ସାମ୍ବାଦିକ - 
ଭାରତ - 
ସାମ୍ବାଦିକ - 


ପୋଲିସ - 
ଭାରତ - 
ପୋଲିସ - 
ଭାରତ - 
ପୋଲିସ - 
ଭାରତ - 
ପୋଲିସ - 


ଭାରତ - 


ପୋଲିସ - 


ଭାରତ - 


ସତ କହୁଛନ୍ତି ? 

ଆରେ ଦୌଡ ଦେଖୁଚୁ | 

( ପ୍ରତି ଦିଗକୁ ପ୍ରିୟତମା କହି ଦୌଡେ) 

ରହରେ ଓଲୁ, ଜଣେ ସବୂଜ ଶାଢୀବାଲା ଆସିଯାଉ ତୋ 
ମଜା ବାହାରିବ, ଯାଏରେ ବାବା ( ଯାଏ, କିଛି ସମୟ 
ପରେ ପୋଲିସ ଆସନ୍ତି) 

ଆବେ ଏ ଏ, ଏ ଛକଟା ମଝିରେ ଏମିତି କଣ ଡେଉଁଛୁ ? 
ଆଞ୍ଞା ମୋ ପ୍ରିୟତମା କୁ ଖୋଜୁଛି । 

ଏ, ପ୍ରିୟତମା ? 

ପାଉନି ହଜୁର, କୋଉଠି ହଜିଗଲା | 

କଣ କହିଲୁ, ତୋ ପ୍ରିୟତମା ହଜିଗଲା 

ଆଜ୍ଞା 

ତମ ଦସ୍ତୁର ତ ସେଇଆ, ତମେ କରିବ କଣ, କିଛି ନଜାଣି 
ନ ବୁଝି ମାଇକିନିଆଙ୍କୁ ନେଇ ସହର ବୁଲିବାକୁ ଚାଲି 
ଆସିବ, ଆଉ ଏଠି ମାଇପଙ୍କୁ ହଜେଇ ଦେଇ ପୋଲିସ୍‌ 
ଡିପାର୍ଟମେଣ୍ଟକୁ ଫସେଇବ, ନିଅ, ଏବେ ଦୌଡ | ହଇବେ ` 
ଏ କୋଉଠି ହଜେଇଲୁ ? ବେ ଆସିଲ ଯଦି ହାତ 
ଧରାଧରି ହେଇ ଆସିଲନି ? 

ହଁ ଆଜ୍ଞା ଆମେ ହାତ ଧରା ଧରି ହୋଇ ନାଚୂଥଲୁ କିଏ 
ଜଣେ ଆସି ଫୁସୁଲେଇ.. 

ବେ ଚୂପ୍‌ ! ଫୁସୂଲେଇ ? ମାଇଚିଆ ଶଳା, ଆବେ ହେ ? 
ତୂ ଶଳା ମର୍ଦ ନା ମାଇକିନିଆ ବେ । ତୋତେ ଫୁସୁଲେଇ 
ତୋ ମାଇକିନିଆକୁ ନେଇଗଲା । 

ଏ ବାବୁ; ଇଆଡ଼ୁ ସିଆଡ଼ୁ କହିବେନି, ସିଏ ମୋର 


HHeCR/I/ 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


gan 


ପ୍ରିୟତମା, ତାକୁ ମୁଁ ପ୍ରାଣଭରି ଭଲପାଏ । 

ପୋଲିସ - ପାଉନ୍ଧ, ପ୍ରାଣଭଭରି କାହିଁକି, ଆଉ କିଛି ଭରି ଭଲ ପାଉନୁ 
କିଏ ମନା କରୁଛି; ଏଠି ଆସି ହଜିଗଲା ହଜିଗଲା ହଉଛୁ 
କାହିଁକି ? 

ଭାରତ - ସତ କହୁଛି ବାବୁ ରାଣ ଖାଉଛି ସିଏ ହଜି ଯାଇଛି ତାକୁ 
ଟିକେ ଖୋଜିଦିଅ ବାବୁ 

ପୋଲିସ - ଆହା ହା ମୁଁ ଯିମିତି ୟାର ବାରମାସିଆ ହେଇଛି, କହିଲା 
କଣନା ହଜିଲା ପ୍ରିୟାକୁ ୟାର ଖୋଜିଆଣିଦେବି। 

ଭାରତ - କାହିଁକି ଖୋଜି ବେନି ? ତମେ ପରା ପୋଲିସ୍‌ ? ହଜିଲା 
ଚିଜ ଖୋଜିବା ତମ କାମ, ମୋ ପ୍ରିୟାକୁ ଖୋଜି ମୋତେ 
ଦିଅ, ନହେଲେ ତମକୁ ଏଠୁ ଛାଡିବିନି । 

ପୋଲିସ - ଛାଡିବନି ଯେମିତି ବାନ୍ଧିପକେଇବ 

ଭାରତ - ଜମା ଛାଡିବିନି 

ପୋଲିସ - ଛାଡିବୁନି ? ଦେଖୁଛୁନା ଏ ରୁଲ ବାଡିକୁ ପିଠି ଫଟେଇ 
ଦେବି । 

ଭାରତ - ମୋ ପିଠି କଣ ଫାଟିନି ? ଦେଖ କେମିତି ଫାଟି ଦରା 
ଦରା ହୋଇଯାଇଛି, ତମେ ନହେଲେ ଦି ପାହାର 
ପକେଇବ, ପକାଅ, ପକାଅ, ହେଲେ ମୋ ପ୍ରିୟତମାକୁ 
ତ ପାଇଯିବି, ବାବୁ ହେଇଟି ମୋ ପ୍ରିୟତମାକୁ ଖୋଜି 
ଦିଅବାବୁ ମୁଁ ତମ ଗୋଡ ଧରୁଛି। 

ପୋଲିସ - ବଡ ମୁସ୍ଚିଲ କଥା, ଆବେହେ ତୋ ପ୍ରିୟତମାକୁ ପାଇଲେ 
କଣ କରିବୁ ? 

ଭାରତ - କାହିଁକି ପୂଜା କରିବି 

ପୋଲିସ - ପୂଢା କରିବୁ ? 


1/1 ୧୯୬// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଭାରତ - 


ପୋଲିସ - 


ଭାରତ - 
ପୋଲିସ - 


ନେତା - 


ଭାରତ - 
ନେତା - 


ଭାରତ ¬ 
ନେତା - 
ଭାରତ - 
ନେତା - 


Gaen/ 


ହଁ ଢେର ଦିନୁ ଫୁଲ ଚନ୍ଦନ ସାଇତି ରଖୁଛି, ତାକୁ ପାଇଲେ 
ପୂଜା କରି ତା ହାତଧରି ମାଟିରୁ ଆକାଶ, ଆକାଶରୁ 
ସାଗର ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ନାଚିବି, ଡେଇଁବି , ଧାଇଁବି 

ଏ ଟା ଶଳା ପାଗଳଟା, ହଉ ହେଲା ତୂ ଗୋଟେ କାମ 
କର ଏଇ ଛକରେ ଥାଇ ଉଠ୍‌ ବସ୍‌ ହେଉଥା, ମୁଁ ତୋ 
ପ୍ରିୟାକୁ ଖୋଜିଆଣେ । 

ତମକୁ ତାଣ, ନିଶ୍ଚୟ ଖୋଜି ଆଣିବେ 

ହଁ ବେ ହଁ କେତେ କହୁଛୁବେ; ଉଠ୍‌ ବସ୍‌ ହ, ମୁଁ ଆସେ | 
(ଭାରତ ଉଠ୍‌ ବସ୍‌ ହୁଏ, ପୋଲିସ୍‌ ଯାଏ କିଛି ସମୟ 
ପରେ ନେତା ଆସନ୍ତି ) 

ଆରେ ଆରେ ଏ ବିଚ୍‌ ରାସ୍ତା ଉପରେ ଜଣେ ସାଧାରଣ 
ନାଗରୀକକୁ କିଏ ଏମିତି ନିର୍ଯ୍ୟାତନୀ ଦେଉଛିରେ ? ଆରେ 
ଆରେ ରହରେ ବାପା ରହ, କେତେ କଷ୍ଟ ପାଇଲୁ କିରେ | 
ହଇରେ ତୋ ନାଁଟା କଣ କିରେ ? 

ଭାରତ ଦାସ 

ରହ ରହ ଭୋଟର ଲିଷ୍ଟଟା ଟିକିଏ ଦେଖୁନିଏ ( ଦେଖନ୍ତି ) 
ବାପ ଭରତ ଦାସତ ? 

ହଁ ଆଜ୍ଞା 

ଆରେ ତୂ ତ ଜଣେ ଭୋଟର 

ଆଜ୍ଞା ମୋ ପ୍ରିୟତମା ହଜିଯାଇଛି 

ଆଏଁ ! କଣ କହିଲୁ, ତୋ ପ୍ରିୟତମା ହଜିଗଲା ! କେଡେ 


କଥାଟା ହେଇଗଲାରେ | ନା, ଏ ଦେଶରେ ଆଉ ଚଳି 


ହବନି, ଜଣେ ସାଧାରଣ ଭୋଟର ଯାହା ହାତରେ ଶାସନ 
କ୍ଷମତା ରହିଛି ତାର ପ୍ରିୟତମା ଯଦି ସ୍ପଷ୍ଟ ଦିବାଲୋକରେ 
ହଜିଯାଏ, ଆଉ ସିଏ ଯଦି ଦିନ ଦ୍ବିପ୍ରହରେ ଏମିତି 


//୧୯୭// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟରୁୂଫ 


ଭାରତ - 


ନେତା - 


ଭାରତ - 
ନେତା - 
ଭାରତ - 
ନେତା - 


ଭାରତ - 


ନିର୍ଯାତିତ ହୁଏ ତାହାଲେ ଧୂକ୍‌ ଆମ ନେତା ପଣକୁ । ତୁ 
ବ୍ୟସ୍ତ ହଅନି ଭାରତ ମୋତେ ଭୋଟ ଖଣ୍ଡେ ଦେଇଦେ, 
ମୁଁ ଯମତାକୁ ଆସିଯାଏ ଦେଖ୍ବୂ ଅତିବେଶୀ ହେଲେ ମାତ୍ର 
ପାଞ୍ଚବର୍ଷ ଭିତରେ ଯଦି ତୋ ପ୍ରିୟତମାକୁ ଖୋଜିଆଣି ନ 
ଦେଇଛି, ତାହାଲେ ମୋତେ କହିବୁ । ଆରେ ନ ମିଳିଲେ 
କମିଶନ ବସେଇ ଦେବି, ଧର୍ମଘଟ କରେଇବି, ଅନଶନ 
କରିବି, ଏ ଦେଶଟାକୁ ଦୂଲକେଇଦେବି | ହା କଣ 
ଭାବିଛୁକି ? 
ଆଜ୍ଞା ଭୋଟ ଦେଲେ ମୋ ପ୍ରିୟତମାକୁ ଆପଣ ଖୋଜି 
ଦେବେ ? 
ଆରେ ତୁ ଆଗ ଭୋଟ ଦେଇକି ଦେଖ, ଶୁଣୁ ଆଜି ଏଠି 
ସାଧୂନତାର ସୁବର୍ଣ୍ଣ ଜୟନ୍ତୀ ଉସ୍ବ ପାଳନ କରାଯାଉଛି । 
ଏଠାକୁ ବହୁ ନାଗରୀକ ଅର୍ଥାତ୍‌ ଭୋଟର ଆସିବେ | 
ସେମାନେ ମୋତେ ଜାଣିଲେ ସିନା ଭୋଟ ଦେବେ | ଆଉ 
ସେମାନେ ଭୋଟ ଦେଲେ ସିନା ମୁଁ ଜିତିବି। ଆଉ ମୁଁ 
ଜିତିଲେ ସିନା ତୋ ପ୍ରିୟତମାକୁ ଖୋଢିଆଣିଦେବି । 
ହଁ, ହେଲେ ମୋତେ କଣ କରିବାକୁ ହେବ ? 
ତୁ ଗୋଟେ କାମ କର ଏଇ ଛକରେ ମୋର ଜିନ୍ଦାବାଦ୍‌ କର 
ଜିନ୍ଦାବାଦ୍‌ 
ହଁ ଏମିତି କହ, ଆମର ଭାଇ ତମର ଭାଇ ନେତା ଭାଇ 
ଜିନ୍ଦାବାଦ୍‌ 
ଆମର ଭାଇ ତମର ଭାଇ ନେତା ଭାଇ ଜିନ୍ଦାବାଦ୍‌, 
ଜିନ୍ଦାବାଦ୍‌, ଜିନ୍ଦାବାଦ୍‌ 
(ଏମିତି ବାରମ୍ବାର କହୁଥାଏ ଭାରତ, ନେତା ହାତ ଯୋଡି 
ଯାଆନ୍ତି, କବି ପହଁଞ୍ନ୍ତି) 


7୧୯୮// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


gaenl 


କବି - କିରେ ! କିରେ ! ତୁ.ତୃ ଏମିତି ଶୁଆ ପରି କଣ ଘୋଷିଚାଲିଛୁ ? 

ଭାରତ - ହଁ ହଜୁର, ମୋର ପୁ ୟତମା ହଜି ଯାଇଛିତ, ଏମିତି 
ଜିନ୍ଦାବାଦ ଜପି ଜପି ତାକୁ ଖୋଜୁଛି । 

କବି - ପ୍ରିୟତମା ? ତୋର ପୁଣି ପ୍ରିୟତମା କିଏ ? 

ଭାରତ - ତମେ.....( ଚାହାନ୍ତି) ତମେ ସେହି କବିନା ? ହଁ ତ ତମେ 
କଣ ସେହି କବି ନୂହଁ ? 

କବି - ତୁ....ତୁ କଣ ମୋତେ ଜାଣୁ ? 

ଭାରତ - ତମେ କଣ ସେହି କବି ନୁହଁ, ଯିଏ କି ଫାଶୀରେ ଚଢ଼ି, 
ଜେଲରେ ସଢି ମୋ ପାଇଁ ମୋ ପ୍ରିୟତମାକୁ ଖୋଜି 
ଦେଇଥ୍‌୍ଲା।| 

କବି - ତୁ... (ଚିହ଼ିବାକୁ ଚେଷ୍ଟାକରି) 

ଭାରତ - ମୋତେ ଚିହ୍ନି ପାରୁନ ? ମୁଁ ପରା ସେହି ଭାରତ, ଯିଏ 
ବେଢି ପିନ୍ଧି କୋରଡା ଖାଇ ବେଠି ଖଟି ଶହ ଶହ ବର୍ଷ 
ଧରି ନାନା ନିର୍ଯ୍ୟାତନା ସହି ପ୍ରିୟତମାକୁ ଉଦ୍ଧାର କରିଥୁଲା | 
ତମେହିତ ମତେ ଉସ୍‌ାହିତ କରିଥ୍ଲ | ତମର କଣ କିଛି 
ମନେ ନାହିଁ ? 

କବି - ନା ମୋର ତ ସେସବୁ କିଛି ମନେ ପଡୁନି। 

ଭାରତ.- ତମେ କଣ ସେହି ଗୋପବନ୍ଧୁ, ଗୋଦାବରୀଶ, 
ବଙ୍କିମଚନ୍ଦ୍ର ବାଞ୍ଚାନିଧ୍‌, ବୀର କିଶୋର ନୁହଁ ? ତମ 
କଣ୍ଠରେ କଣ ସେହି ମହା ମୃତ୍ୟୁଞ୍ଜୟ ମନ୍ତ୍ର ଏବେ ନାହିଁ ? 
ତମ ଛାତିରେ କଣ ସେଦିନର ସେ ପର୍ବତ ଲଂଘନର 
ଦୁଃସାହସ ନାହିଁ ? 

କବି - ନା, ମୋର ତ କିଛି ମନେ ପଡୁନି । 

ଭାରତ - ତମେ କଣ ତମ ପ୍ରିୟତମାକୁ ଚିହ୍ନି ପାରୁନ ? ଯୋଉ ଭାରତ 
ବାହୁରେ ଶକ୍ତି ଦେଇଥୁଲ ଲଢି ବା ପାଇଁ, ଯେଉଁ ଭାରତ 


/୧୯୯// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟଠୂୁଯ 


ବକ୍ଷରେ ସାହସ ଦେଇଥୂଲ ମରିବା ପାଇଁ, ଯୋଉ ଭାରତ 
ମନରେ ସପ୍ନ ଦେଇଥୁଲ ମୁକ୍ତି ପାଇଁ, ସେହି ଭାରତ ମୁଁ, 
ମୁଁ ସେହି ଭାରତ | ଦେଖ, ଚିହୃ, ଏଥର ଚିହ୍ଜିଲ ? 


=~ 


କବି - ଭା....ରି.....ଡି.... ? 
ଭାରତ - ହଁ ମନେ ପକାଅ ସେ ଅନ୍ଧାରି ଦିନର କଥା। 
କବି - ଅନ୍ଧାରି ଦିନ କଥା.... ? 


ଭାରତ - ଆଜକୁ ପ୍ରାୟ ଦେଢ ଶହ ବର୍ଷ ତଳର କଥା 
କବି -“ ଦେଢଶ ବର୍ଷ... 
ଭାରତ - ହଁ (ନେପଥ୍ୟରୁ କବିତା ଶୁଭେ, କବିତା ଆଳାପରେ କବି 
ଓ ଭାରତ ଉପରୁ ଆଲୋକ ଲିଭିଯାଇ Flash Back 
ଆରମ୍ଭ ହୁଏ, ପଛ ପଟ Net ne ରେ ଆବିର୍ଦୂତା ହୁଏ 
ଏକ ପଥର ନାରୀ ମୂର୍ଭ ଯିଏକି ଶିକୁଳିରେ ବନ୍ଧା 
ହୋଇଥାଏ | ଯେଉଁ କାଳ୍ପନିକ ମୂର୍ରଭିର କାରିଗର ଭାରତ 
ନିଜେ, ମୂର୍ରଭିଟି ଗଢିସାରି ତ୍ରିରଙ୍ଗା ପରିଧାନରେ ଭୂଷିତ 
କରି ସନ୍ତୁଷ୍ଟ ମୁଦ୍ରାରେ ଚାହିଁଥାନ୍ତି, ଆସନ୍ତି ତିନିଜଣ 
ଇଂରେଜ, ଭାରତ ଡରିଯାଏ। ) 
୧ମ ଇଂରେଜ - ( ଭାରତକୁ ଟାଣିନେଇ) You bloody Indian 
୨ୟ ଇଂରେଜ - ( ଗୋଇଠା ମାରି ତଳେ ପକାଇ ଦିଏ ) You native 
Indian 
୩ୟ ଇଂରେଜ - ( ମୂର୍ଭି ଦେହରୁ ଆଭରଣ ଖୋଲିଦେଇ) ou idiot 
Indian 
ଭାରତ - ନା, ମୋ ମା ସିଏ, ତା ଦେହରୁ ଏମିତି ଲୁଗା ଟାଣି ନିଅନି 
୧ମ- hut up (ପିଟନ୍ତି) 
ଭାରତ - ମୋତେ ମାର ହେଲେ ମୋ ମାଆକୁ ମୁକ୍ତିଦିଅ | 
୨ୟ- Shut up (ବାଡାଏ) 


1/900// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଭାରତ - 
୩ୟ - 


କବି - 
ଭାରତ - 
କବି - 
ଭାରତ - 
କବି - 
ଭାରତ - 
କବି - 


ଭାରତ - 
କବି - 


ଭାରତ - 
କରି - 


ଭାରତ - 


gaenl 


ମୋ ମାଆ 

ମାଆ ( ହସି ହସି ପିଟନ୍ତି, ଏମିତି ତିନିଜଣ ଯାକ ପିଟନ୍ତି, 
ଭାରତର ପ୍ରତିବାଦ ଶୁଣନ୍ତିନି, ପିଟି ପିଟି ଭାରତ ପଡିଗଲା 
ପରେ ଛାଡି ଦେଇ ପଳାନ୍ତି, କିଛି ସମୟ ପରେ କବି 
ଆସନ୍ତି, ଭାରତର ଯନ୍ତ୍ରଣାରେ ଦୁଃଖ କରନ୍ତି, ସମବେଦନା 
ଜଣାନ୍ତି, ଲୁହ ପୋଛନ୍ତି ) 

ଆ ହା ହା କେତେ ଆଉ ନିର୍ଯାତନା ସହିବୁରେ ଭାରତ 
(କେବଳ ଜଳ ଜଳ କରି ଚାହିଁଥାଏ) ତମେ କିଏ ? 

ମୁଁ ଜଣେ କବି 

କାହିଁକି ଆସିଛ ? 

ତୋ ଦୂଃଖ ଦେଖୁ ସହି ପାରିଲିନିରେ ଭାରତ 

କଣ ଆଉ କରିବି, ମୋର ଶକ୍ତି ଥ୍‌ଲେତ.. 

କିଏ କହିଲା ତୋର ଶକ୍ତି ନାହିଁ ବୋଲି ? ପଇଁଚାଳିଶ 
କୋଟି ଜନତାର ଶକ୍ତିରେ ତୂ ଶକ୍ତିମାନ, ତୁ ପରା ଭରତର 
ବଂଶଧର ? ରାମଚନ୍ଦ୍ର ଏକଲବ୍ୟ, ଅର୍ଜୁନ ଶିବାଜୀଙ୍କର 
ଉତ୍ତର ପୂରୁଷ ? ତୂ ପରା ସିଂହ ଶିଶ୍ମ, ତୁ କିପରି ନୀରବରେ 
ଏପରି ଅକଥନୀୟ ଅତ୍ୟାଚାର ସହି ପାରୁଚୁ ? 

ଏ ନିର୍ଯାତନା ତ ମୋର ପ୍ରାପ୍ୟ | 

ନା, ତୁ କାହିଁକି ନିର୍ଯାତନା ସହିବୁ ? ତୁ ମୁକ୍ତ ହେବୁ ମୁଁ, ମୁଁ 
ତୋ ମୁକ୍ତିରେ ଗୀତ ଗାଇବି । 

ମୁକ୍ତି ? (ବିମୁଖ ହୋଇ ନଇଁ ପଡେ) 

ଆରେ ଉଠ୍‌ ଉଠ୍‌ରେ ଭାରତ, ତୋ ପାଇଁ ମୁକ୍ତିର ସନ୍ଦେଶ 
ଆଣିଛି ଶୁଣ୍‌ | 

ନା କବି ନା, ମୁଁ ପାରୁନି , ମୁଁ ଉଠି ପାରୁନି, ମୋ ଦେହରେ 
ଟିକିଏ ହେଲେ ଶକ୍ତି ନାହିଁ 


1/9୦0୧// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଭାରତ = 


ଆରେ କିଏ କହିଲା ତୋ ଦେହରେ ଶକ୍ଜିନାହିଁ ବୋଲି ! 
ତୋ ଦେହରେ ସିଂହର ଶକ୍ତି ଅଛି। 
ଆବୃତ୍ତି 
କିଏ କହେ ତୋତେ ଦୂର୍ବଳ 
ତୁ ତ ଶାର୍ଦଧଳ ସମ ଶକ୍ତିମାନ 
ରକ୍ତରେ ତୋର ଅଗ୍ନି ଲହଡି 
ସପ୍ନ ତୋହର ବହ୍ବିମାନ 
ଇଚ୍ଛା ତୋହର ଭୀଷ୍ମ ଶପଥ 
ବାହୁ ବଳ ତୋର ଅର୍ଜୁନ 


. ବକ୍ଷ ତୋହର ଲକ୍ଷ ପାଇକ 


କଣ୍ଠରେ ଭୀମ ଗର୍ଜନ 
ଜାଗ୍ରତ ହୁଅ ନିଦ୍ରିତ କିଆଁ 
ସୂର୍ଯ୍ୟ ଶକ୍ତି ଅଗେ ଭରି 
ହସ୍ତରେ ତୋର ମସ୍ତକ ତାର 
ଲୁଣ୍ତିତ କର ଦର୍ପ ଭରି | 
“ ( କବିତାର ବାରମ୍ବାର ଆବୃତଭ୍ତିରେ ଭାରତ ଯେମିତି ମନ୍ତ୍ରବତ୍‌ 
ଶର୍ତିଶାଳୀ ହେବାକୁ ଲାଗେ | ଶେଷରେ ଅସମ୍ଭବ ଭାବରେ 
ଶକ୍ତିଶାଳୀ ହୋଇ ବନ୍ଧୁକ ଧରି ଚିକ୍‌।ର କରି ଘୂରିଯାଏ, 
କବି ଘୁଂଚି ଯାଆନ୍ତି ନିରାପଦ ଦୂରତ୍ଵକୁ ) 
ଇନ୍କିଲାବ୍‌ : ମୁଁ ସିପାହୀ ବୀର ମଂଗଲ ପାଣ୍ଡେ। ମୋ 
ହାତରେ ଫିରିଙ୍ଗିର ବନ୍ଧୁକ | ଫିରିଙ୍ଗିର ହୁକୁମରେ ମୋ 
ଦେଶର ଭାଇ ମାନଙ୍କୁ ଗୁଳି କରିବା ପାଇଁ ମୋ ହାତରେ 
ଏ ଗୁଳି କିନ୍ତୁ ଏ ଗୁଳି.... ହେ ମୋର ସିପୀହୀ ମାନେ 
ଥରେ ଦେଖ, ଯେଉଁ ଗୁଳିକୁ ଆମେ ଦାନ୍ତରେ.କାମୁଡି 
ବନ୍ଧୁକରେ ଭରି ଆମ ଭାଇ ମାନଙ୍କୁ ଆମେ ମାରୁଛୁ, ସେ 


1/909 // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


Gaon 


ଗୁଳିକୁ ଦେଖ, ସେ ଗୁଳିରେ ଗୋରୁ ଓ ଘୁଷୁରି ଚର୍ବି ବୋଳା 
ଯାଇଛି, ଯାହାକୁ ଦାନ୍ତରେ କାମୁଡି ଆମେ ଆମର ଧର୍ମ 
ନଷ୍ଟ କରୁଛୁ । ଏ ଫିରିଙ୍ଗି ଆମର ଧର୍ମ ନଷ୍ଟ କରିବା ପାଇଁ 
ଚକ୍ରାନ୍ତ କରୁଛି । ହେ ସିପାହୀ ଭାଇ ମାନେ ଆମେ ସିପାହୀ 
ହେଲୁ ବୋଲି କଣ ଆମର ଧର୍ମ ନାହିଁ। ଆମେ କଣ 
ବିଧର୍ମୀ ୨ ଆମେ କଣ ଭୀରୁ ? କାପୁରୁଷ ? ନା, ଆମରି 
ବାହୁ ବଳରେ ଫିରିଙ୍ଗି ଏ ମାଟିରେ ତା ହୁକୁମ ଚଳଭଉଛି। 
ନା, ଆଉ ନୁହେଁ, ଉଠାଅ ବନ୍ଧୁକ, ଚଳାଅ ଗୁଳି, ହଟାଅ 
ଫିରିଙ୍ଗ, ବନାଓ ଆଜାଦୀ, କାହିଁ ଅଛ ବାହାଦୂର ଶାହ, 
ନାନା ସାହେବ, ତାନ୍ତିଆ ଟୋପେ, ଚନ୍ଦନ ହଜୁରୀ, ଲକ୍ଷ୍ମୀ 
ବାଇ ଆସ ଆମ ସିପାହୀ ବିଦ୍ରୋହରେ ସାମିଲ ହୁଅ,ଆମ 
ସହିତ ବିଦ୍ରୋହ କର | ମରତେ ଦମ୍‌ ତକ ଲଢାଇ କରୋ | 
ଏଇ ଫୁଟିଲା ବିଦ୍ରୋହର ପ୍ରଥମ ଗୁଳି । ମୁଁ ଫୁଟେଇଲି। 
(ଗୁଳି ଫୁଟିବା ମାତ୍ରେ ଦୌଡି ଆସନ୍ତି ମେଜର ହିଭସନ୍‌ ) 

ହିଭସନ୍‌ - What do you say Black man କାଲା Indian 

ଭାରତ - ଚୂପ୍‌ କର ମେଜର ହି ଭସନ୍‌ । ଆଉଥରେ ଭାରତୀୟଙ୍କୁ 
କଳା ବୋଲି କହିଲେ, ଏ ମଂଗଲ ପାଣ୍ଡେ ତୋ ଜିଉ 
କାଟିଦବ | 

ହିଭସନ୍‌ - ମଂଗଲ ପାଣ୍ଡେ ? ou idiot ମଂଗଲ ପାଣ Come here 
I will shot you down 

ଭାରତ - ଖବରଦାର୍‌ ହିଭସନ୍‌, ଆଉ ପଦେ ଅଧ୍କ କହିଲେ ମୁଁ 
ନୁହେଁ ମୋ ବନ୍ଧୁକ ତାର ଜବାବ ଦେବ। 

ହିଭସନ୍‌ - What ? ସିପାହୀଓ ? ପକଡୋ ଉସ୍‌ ବେଇମାନ୍‌ ମଂଗଲ 
ପାଣ୍ଡେ କୋ । ପକ୍ଡୋ | ଆରେ ସିପାହୀ ମାନେ ଯାଓ 


ଜଲଦୀ କରୋ । ଆରେ ଯାଉନ ? ତୁମ୍ଭମାନଙ୍କୁ କଣ ଶୁଣା 


1/9 °୩// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଚ୍ୟଛୂଫ 


ଯାଉନି ? ଯାଅ ମଂଗଲ ପାଣ୍ଡେକୋ ଗିରଫ୍‌ କରୋ | 

arrest him 
ଭାରତ“ ମେଜର ହି ଭସନ୍‌ , ତୋର ହୁକୁମ ମାନିବାକୁ ଏଠି 

କୁକୁରଟିଏ ବି ନାହିଁ । ତେଣୁ ରେ ଇଂରେଜ ଦଲାଲ ଜୀବନ 
ପ୍ରତି ମମତା ଥୁଲେ ଏ ଦେଶ ଛାଡି ଚାଲିଯାଅ ନହେଲେ 
ଧକକା ମାରି ନିକାଲି ଦବୁ ! 
ହିଉସନ୍‌ - କ୍ଯା ବୋଲା ନିମକ୍‌ ହାରାମ୍‌ ଇଣ୍ଡିଆନ | ଅଗର କୋଇ 
ନେହିଁ ଯାଏଗା ତୋ 1 will arrest You 
ଭାରତ - ତୁ... ତୁ ହଭସନ୍‌ ଥ୮6୫t କରିବୁ ମୋତେ ! ( ହସି )ଏଇ 
. ଦେଖ୍‌ ତାପୂର୍ବରୁ (ଫାୟାର କଲେ) ଭାଇମାନେ ଏଥର 
ଜାଗି ଉଠ, ମୁଁ ଫୁଟେଇ ଦେଇଛି ଆଜାଦୀର ପ୍ରଥମ ଗୁଳି । 
ଜାଗି ଉଠ ଭାଇମାନେ, ମାତି ଯାଅ | ମାଡି ଆସ ଆଗକୁ 

(ଘୋଡା ଶବ୍ଦ ସହ ଆସନ୍ତି ବାଫ୍‌ ) 
ବାଫ୍‌ - ଠୈ ରୋ ମଂଗଲ 
ଭାରତ - କିଏ ? ଲେପଫୃନାଣ୍ଟ ବାଫ୍‌ 
ବାଫ୍‌ - ମଂଗଲ ପାଣ୍ଡେ! 
ଭାରତ - ଚୂପ୍‌କର ବିଦେଶୀ ( ଘୋଡାକୁ ମାରିଲେ) 

(ସଂଗେ ସଂଗେ ପଡିଯାଇଥୁ୍ବା ବାଫ୍‌ ବନ୍ଧୁକ ଉଠାନ୍ତେ ) 
ଭାରତ - ସେ ସୁଯୋଗ ତୁମେ ପାଇବନି ବାଫ୍‌ (ଫାୟାର କଲେ) 
ବାଫ୍‌ “ (ତଳେ ପଡିଗଲେ)ଓଃ God 
ଭାରତ - ଭାଇମାନେ ଆମେ ମେଜର ହିଭସନ୍‌ ଲେଫଟ ନାଣ୍ଟ 

ବାଫ୍‌କୁ ହତ୍ୟା କରି ସାରିଲୁଣି, ନିଅ ଏବେ ବଂଧୁକ ଧର 

ଆଗାଅ, ପୋଡିଦିଅ ଇଂରେଜ ସାମ୍ରାଜ୍ୟ, ଆରେ ଆରେ 
ଦେଖ କେମିତି ଭୟରେ କର୍ଣ୍ଣେଲ ହୁଇଲର୍‌ ପଳଉଛି, ଧର 
ଧର ଆରେ କର୍ଣ୍ଣେଲ ଖାଲି ତୁମେ ନୁହଁ ତମ ଇଂରେଜ 


1190୪7 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ହିଅରସ୍‌ - 


ଭାରତ - 


ହିଅରସ୍‌ - 
ଭାରତ - 


ହିଅରସ୍‌ - 


gam 


ଜାତି ଏବେ ଦୌଡି ପଳେଇବ ( ବଂଧୁକ ମାରୁ ମାରୁ 
Freeze ) (ସମୟର ବ୍ୟବଧାନ କବିତା ମାଧ୍ଯମରେ 
ଦିଆଗଲା ପରେ ବ୍ରିଟିଶ୍‌ ବାହିନୀର ମୁଖ୍ୟ ହିଅରସ୍‌ ଆସନ୍ତି 
କହି କହି ) 

ମଂଗଲ ପାଣ୍ଡେ ! ତମ ଚାରି ପଟରେ ଇଷ୍ଟର୍ଣ୍ଣ କମାଣ୍ଡର 
ବ୍ରିଟିଶ୍‌ ଫୋର୍ସ | ବାରାକ୍‌ ପୁର ରେଜିମେଣ୍ଟରୁ ବାହାରକୁ 
ଯିବା ପାଇଁ ସବୁ ରାସ୍ତା ବନ୍ଦ ହୋଇ ଯାଇଛି, କେବଳ 
ଗୋଟିଏ ରାସ୍ତା ଏବେବି ଖୋଲା ଅଛି Come and 
surrender before the British force 

ନା, ଏ ଧମନୀରେ ବିନ୍ଦୁଏ ରକ୍ତ ଥ୍ବାଯାଏ ମୁଁ ଇଂରେଜ 
ନିକଟରେ ଆମ୍‌ ସମର୍ପଣ କରିପାରିବିନି। 

ମୁଁ ଦଶ୍‌ ତକ୍‌ ଗଣୁଛି, ଦଶ୍‌ ଭିତରେ ସରେଣ୍ଡର୍‌ କର୍‌ 

( ସଗତଃ ) ଇଂରେଜ ଆଗରେ ସରେଣ୍ଡର କରିବା ଅପେକ୍ଷା 
ନିଜକୁ ନିଜେ ଗୁଳି କରି ମରିବା ଶେୟସ୍କର | ଜୟ ଭାରତ 
ମାତାକି ଜୟ | ( ଫାୟାର କଲେ ଇଂରେଜମାନେ ଦୌଡି 
ଆସନ୍ତି ) 

Oh God! 


ଅନ୍ୟଜଣେ -#He is still alive Sir 


ହିଅରସ୍‌ - 


Take him to the Hospital, Quick, Any how ! 
ତାକୁ ବଞ୍ଚାଅ, ଏ ବିଦ୍ରୋହର ସେ ଚିଫ୍‌ ଅଛି ତାଠୁ ଅନେକ 
ତଥ୍ୟ ମିଳିବ | ଯାଅ Quick (ଅଂଧାର ) 


Ces 


1908/7 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟରୂଯ 


( ଆଲୋକ ଆସିଲା ବେଳକୁ ଦେଖାଯାଏ ଭାରତ 
ବନ୍ଧାଯାଇଥାଏ | ଇଂରେଜମାନେ ତାକୁ ପିଟୁଥାନ୍ତି। ) 

୧ମ ଇଂରେଜ - ou black Indian ମଂଗଲ ପାଣ୍ଡେ, ବୋଲ ତୁମ୍ହାରା 
ଚିଫ୍‌ କୌନ୍‌ ହୈ ? (ପିଟନ୍ତି ) 

୨ୟ ଇଂରେଜ - ବତାଓ ତୁମ୍‌ ହାରା ସାଥୀକା ନାମ୍‌ ? 

ଭାରତ - ନାଇଁ କାହାରି ନାମ କହିବିନି । 

୧ମ- କହିବୁନି ( ପିଟିଲେ) 

୨ୟ - କାଲା ସିପାହୀ ବୋଲ୍‌ | 

ଭାରତ - ନାଇଁ ନାଇଁ ନାଇଁ ( ହିଅରସ୍‌ ଆସନ୍ତି) 

ହିଅରସ୍‌ “ This idiot Indian ମର୍‌ ଯାଏଗା ଲେକିନ୍‌ ଢୁବାନ୍‌ ନେହିଁ 
ଖୋଲେଗା। ` 

ଭାରତ - ଠିକ୍‌ କହିଛ ମିଷ୍ଟର ହିଅରସ୍‌ ଭାରତୀୟମାନେ ପ୍ରାଣ ଦେଇ 
ଦେବେ, ହେଲେ ରାଣ ଭାଙ୍ଗିବେନି । 

ହିଅରସ୍‌ - କ୍ଯା ବୋଲା ? (ପିଟିଲେ) 

ଭାରତ - ଆରେ ଠେ ହିଅରସ୍‌ , ମୋ ହାତ ଗୋଡ ବାନ୍ଧିଦେଇ 
ମୋତେ ପିଟୁଛୁ | ଥରେ ମୋତେ ଖୋଲିଦେଇ ପିଟ୍‌ 
ତାପରେ ଦେଖରବୂ | 

ହିଅରସ୍‌ - ନେଇଯାଅ, ଏ ବଦମାସ ବେଇମାନ କାଲା ସିପାହୀକୁ 
ମାର୍ଶାଲ କୋର୍ଟମେ ହାଜିର କିଆଯାଏ ( ଚାଲିଯାଏ, 
ଅନ୍ୟମାନେ Freeze ) 

(Court Voice)- ମଂଗଲ ପାଣ୍ଡେ, ତୁମକୁ ନରହତ୍ୟା ଓ ରାଜଦ୍ରୋହ 
ଅପରାଧରେ ଦୋଷୀ ସାବ୍ୟସ୍ତ କରାଗଲା | ମହାମାନ୍ୟ 
ବ୍ରିଟିଶ୍‌ ସାମ୍ରାଜ୍ୟର ସାମରିକ ଆଇନ୍‌ ଅନୁଯାୟୀ ଆଗାମୀ 
ଅପ୍ରେଲ ୯ ତାରିଖ ଦିନ ତୂମକୁ ଫାଶୀ ଦିଆଯିବ । 


19°57] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


gan 


( ସମସ୍ତଙ୍କ ଫ୍ରିଜ୍‌ ଭାଙ୍ଗଯାଏ, ମଂଗଲ ପାଣ୍ଡେଙ୍କ ଦୁଇଜଣ 
ଧରି ଧରି ନେଇ ଆସନ୍ତି, ଫାଶୀ ଦଉଡି ଲଗାନ୍ତି, ଅନ୍ୟ 
ଜଣକ ଘଡିକୁ ଚାହେଁ) 

ଭାରତ - ହେ ମୋର ପ୍ରିୟ ଭାରତବାସୀ ଭାଇ ଭଉଣୀ, ଦେଶ ଜାତି 
ଧର୍ମକୁ ମୁଁ ମୋର ଜୀବନ ଠାରୁ ଅଧକ ଭଲ ପାଏ | ସୁତରାଂ 
ସେହି ଦେଶ ଜାତି ଓ ଧର୍ମକୁ ଉଦ୍ଧାର ନିମନ୍ତେ ମୁଁ ମୋର 
ଜୀବନ ଉସ୍‌ର୍ଗ କରୁଛି । ଭାଇମାନେ ଜାଗି ଉଠ, ଦେଶ 
ମାତୃକାକୁ ପରାଧ୍ନତାରୁ ମୁକୁଳିବା ପାଇଁ ଏ ଶୃଙ୍ଖଳକୁ 
ଛିନ୍ନ କରନ୍ତୁ । (ଇସାରା ଆସେ ) ( “ ଜୟ ଭାରତ 
ମାତାକି ଜୟ” , “ ଇନକ୍ଟାବ- ଜିନ୍ଦାବାଦ” କହି କହି 
ମଂଗଳ ଫାଶୀ ପାଇଁ ଚାଲିଯାଏ !) 
( ଆଲୋକ ବଦଳିଯାଏ, କବି ଆସନ୍ତି ଭାରତକୁ ଦେଖନ୍ତି 
କହନ୍ତି ) 

କବି - ମୋର ତୋତେ କୋଟି କୋଟି ପ୍ରଣାମରେ ମଂଗଲ ପାଣ୍ଡେ, 
କିନ୍ତୁରେ ଭାରତ ଏଇ ଗୋଟିଏ ମଂଗଳ ପାଣ୍ଡେର 
ଫାଶୀରେ, ଗୋଟିଏ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ବାରର ହତ୍ୟାରେ ଗୋଟିଏ 
ବାହାଦୂରଶାହର ଅବର୍ଭମାନରେ.ଦବିଗଲୁ ? ମାତୃଭୂମି 
ଠାରୁ ମୃତ୍ୟୁ କଣ ଏତେ ବଡ ହୋଇଗଲା ? ଥରେ ଆଖ୍‌ 
ଖୋଲି ଦେଖ୍‌ ତୋ ମାତୃଭୂମିକୁ ସେ କିପରି ବିଦେଶୀ 
ହାତରେ ନିର୍ଯ୍ୟାତିତା, ନିପୀଡିତା ନିଶ୍ରେଷିତା, ଉଠ୍‌, 
ଜାଗ୍ରତ ହୁଅ 
କିଏ କହେ ତୋତେ ଦୁର୍ବଳ 

ତୁତ ଶାର୍ଦ୍ଧଳ ସମ ଶକ୍ତିମାନ.... 

( କବିତାର ସ୍ଥର୍ଶରେ ଭାରତ ଦେହରେ ଯେମିତି ନିଆଁ 
ଲାଗିଯାଏ, ଡେଇଁ ପଡେ, କବି ଘୁଞ୍‌ ଯାଆନ୍ତି ନିରାପଦ 
ଦୂରତୃକୁ ଭାରତ ଛିଡାହୁଏ ଲଢିବା ମୁଦ୍ରାରେ ) 


1/9097 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟନୂଅ 


ଭାରତ - ହଁ ହଁ ମୁଁ ସିଂହ ଶିଶୁ ଭାରତ, ମୁଁ ପ୍ରାଣ ଦେଇ ମୋ 
ମାତୃଭୂମିକୁ ଇଂରେଜ କବଳରୁ ରକ୍ଷା କରିବି | ହଁ ହଁ ମୁଁ 
ଭଗତ୍‌ ହେବି, ଆଜାଦ୍‌ ହେବି, ଉଦ୍ଦାମ ହୋଇ ଏ 
ଦୁର୍ଦମନୀୟ ଇଂରେଜ ଜାତିକୁ ଦମନ କରିବି | ମୁ 
ସମ୍ବଲପୁରର ସୁରେନ୍ଦ୍ର ସାଏ, ମା ସୋମଲାଇ ମୋତେ 
ଶ୍ତି ଦେ | ମା ମୁଁ ଏ ଇଂରେଜମାନଙ୍କ ଏ ମାଟିରୁ ହଟେଇ 
ଦିଏ । ମୁଁ ତୋ ନୀରେ ଶପଥ କରୁଛି ମା ମୋ ମାତୃଭୁମିକୁ 
ବିଦେଶୀ କବଳରୁ ଉଦ୍ଧାର ନ କରିବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମୁଁ ଶାନ୍ତିରେ 
ରହି ବିନି | ରେ ଇଂରେଜ ଏଇ ଦେଖ୍‌ ସୁରେନ୍ଦ୍ର ସାଏର 
ତରବାରୀ କେମିତି ତୁଷାର୍ଭ ହୋଇ ତୋ ରକ୍ତକୁ ଚାହିଁ 
ବସିଛି। ( ଘୋଡା ଉପରକୁ ଡେଇଁ ପଡନ୍ତି ଆସେ ଦୟାନିଧ୍‌) 

ଦୟାନିଧ୍‌ - ବଂଧୁ ସୁରେନ୍ଦ୍ର 

ଭାରତ - କିଏ ବଂଧୁ ଦୟାନିଧ୍‌ , ମୁଁ ଆଜି ରକ୍ତ ଶପଥ ନେଇଛି, 
ମୋ ମାତୃ ଭୂମିରୁ ଇଂରେଜ ମାନଙ୍କୁ ନ ହଟାଇବା ଯାଏ 
ଜଳ ସ୍ପର୍ଶ କରିବିନି । 

ଦୟାନିଧ୍‌ - ଆରେ ସୁରେନ୍ଦ୍ର ତୁମ ଶପଥ ସତ୍ୟ ହେବାକୁ ଯାଉଛି | 

ଭାରତ - କେମିତି ? 

ଦୟାନିଧ୍‌ - ତମକୁ ତମ ସମ୍ବଲପୁର ଫେରାଇ ଦେବାକୁ ଡେପୁଟି 
କମିଶନର ରାଜି ହୋଇଛନ୍ତି। 

ଭାରତ - କଣ ଦୟା କରି ? 

ଦୟାନିଧ୍‌ - ନା, ସେ ତାଙ୍କ ଭୁଲ୍‌ ବୁଝି ପାରିଛନ୍ତି ଏବଂ ତମ ଅଧୂକାରକୁ 
ଇଂରେଜ ସରକାର ସୀକୃତି ଦେଇଛନ୍ତି | 

ଭାରତ - ସତେ? 


ଦୟାନିଧୁ - ହଁ ମୋ ହାତରେ ବାର୍ଭା ପଠେଇଛନ୍ତି, ତମେ ଅସ୍ତତ୍ୟାଗ 


H9Or// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


Gaon 


କର, ଆସ ଆପୋଷରେ ଆଲୋଚନା ମାଧ୍ୟମରେ ତମ 
ଅଧ୍କାର ସାବ୍ୟସ୍ତ କରିବ । 

ଭାରତ - ସତେ ! ମା ସୋମଲାଇ ତୁ ଆମ ଦୁଃଖ ଶୁଣିଛୁ | 
ଆପୋଷରେ ସମାଧାନ ହେଲେ ଏ ଅସ୍ତର ଆବଶ୍ୟକତା 
କଣ ? ( ଅସ୍ତ ତ୍ୟାଗ କରି) ଚାଲ ଚାଲ ଦୟାନିଧ୍‌ 

( ଆଗେଇବା ମାତ୍ରକେ ଇଂରେଜ ପହଁଞ୍ଚନ୍ତି) 

କମିଶନର - Come and $Urrender, come on ଆଉ ଦୟାନିଧ୍‌ ତମ 
ଇନାମ ତମେ ନେଇଯାଅ। ସ୍ର ଅନୁସାରେ ସୁରେନ୍ଦ୍ରକୁ 
ଆମ ହାତରେ ଦେଇ ତମେ ବ୍ରିଟିଶ ଏମ୍ପାୟାରକୁ ଧନ୍ୟ 
କରିଛ । 

ଭାରତ - ଦଯୟାନିଧ୍‌ 

ଦୟାନିଧ୍‌ - ଦଶ ହଜାର ଟଂକାଯେ କଣ କମ କଥା 

ଭାରତ - ତା ମାନେ ? 

କମିଶନର - You are under arrest 

ଭାରତ - ନା 

କମିଶନର - ଆଉ କେହି ନାହିଁ ତୁମକୁ ରକ୍ଷା କରିବାକୁ, ତମର 
ଫଲୋଓର ମାନଙ୍କୁ ବିଟିଶ୍‌ ବାହିନୀ ଆରେଷ୍ଟ କରି 
ସାରିଲେଣି | ତେଣୁ ଚୁପ୍‌ ଚାପ୍‌ ୮୩ଏ୮ କର | 

ଭାରତ - କମିଶନର ସାହାବ; ଏ କି କପଟ କୌଶଳ ତମର। 
ଆଲୋଚନା ପାଇଁ ଡାକି ଆଣି ମୋତେ ଆରେଷ୍ଟ କରୁଛ | 

କମିଶନର - (ହସି) ୟାକୁ କହର୍ତି ବ୍ରିଟିଶ୍‌ ପଲିସି 

ଭରତ - ଆମ ଦେଶରେ ଦୟାନିଧ୍‌ ଭଳି ବଂଧୁ ନଥୂଲେ ତମ ବ୍ରିଟିଶ୍‌ 
ପଲିସି କାମ କରି ପାରନ୍ତାନି । 

କମିଶନର - ସିପାହିଁଓ ଆରେଷ୍ଟ କର ସୁରଚେନ୍ଦ୍ରକୁ 


1190୯ // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟରୂୁଅ 


ଭାରତ - ହେ ମୋର ପ୍ରିୟ ଦେଶବାସୀ, ଇଂରେଜମାନଙ୍କୁ ଆମ 
ଦେଶରୁ ହଟାଇବା ପୂର୍ବରୁ ଏ ଦୟାନିଧ୍‌ ମାନଙ୍କୁ ଶେଷ କର | 
କମିଶନର - ou are under arrest ( ବନ୍ଦୀ କଲେ ) ସମସ୍ତେ Freeze 
Voice- Order order ! ସୁରେନ୍ଦ୍ର ସାଏ ତୁମକୁ ଦେଶଦ୍ରୋହ 
ଅପରାଧରେ ଯାବଢ଼ୀବନ କାରାଦଣ୍ଡାଦେଶ ଦିଆଗଲା 
( ଇଂରେଜମାନେ ଭାରତକୁ ନେଇ ଜେଲରେ ପୁରାଇ 
ଦେଲେ, କିଛି ସମୟ ପରେ କବି ଆସନ୍ତି ) 
କବି “ ହଇରେ ଭାରତ ତୁ ଏଇ ସାମାନ୍ୟ ଲୁହାବାଡ ଭିତରେ 
ଘୁମେଇ ଗଲୁ ? ତୋ ଦେହରେ ପରା ସିଂହର ଶକ୍ଚି 
ନିହିତ ? ତୋ ଧମନୀରେ ପରା ଟଂଗାର ଜଳ ପ୍ରବାହିତ ? 
ଏଇ ସାମାନ୍ୟ ଲୁହା କଡାକୁ ଭାଙ୍ଗ ପାରୁନୁ ? ସାମାନ୍ୟ 
ଲୁହା ଶିକୁଳୀକୁ ଖୋଲି ପାରୁନୁ ? ପଥର କାନୁଟାକୁ ତାଡି 
ଦେଇ ପାରୁନୁ ? ଦେ ଭାଙ୍ଗ ଦେ, ତାଡି ଦେ, ଉଠ୍‌ ଉଠ୍‌ 
କିଏ କହେ ତୋତେ ଦୁର୍ବଳ 
ତୁ ତ ଶାର୍ଦ୍ଧଳ ସମ ଶକ୍ତିମାନ.... 
(ଭାରତ ଦେହରେ ପୂର୍ବ ପରି ନିଆଁ ଲାଗିଯାଏ, ଡେଇଁ 
ପଡେ କବି, ସେମିତି ଘୁଞ୍‌ ଯାଆନ୍ତି ନିରାପଦ ଦୂରତୃକୁ, 
ଭାରତ ଜେଲ ଭାଙ୍ଗି ବାହାରି ଆସେ ) 
ଭାରତ - ବନ୍ଦେ ମାତରମ୍‌, ହଁ ହଁ ମୁଁ ବାଘା ଯତୀନ୍‌ | ଏକୂଟିଆ ଏଇ 
ହାତରେ ବାଘ ସହିତ ଲଢି ଯତୀନ୍ଦ୍ର ନାଥ ମୁଖାର୍ଜୀରୁ ବାଘା 
ଯତୀନ୍‌ ହୋଇଛି | ବାଘ ସିନା ଗୋଟିଏ ଜନ ବସତିକୁ 
ଭୀତପ୍ରସ୍ତ କରି ରଖୁଥୁଲା, କିନ୍ଧ ଏ ବାଘ, ଏ ମଣିଷ ମୁଖୁ 
ବ୍ରିଟିଶ୍‌ ବାଘ ଆଜି ଗୋଟିଏ ଜାତିକୁ ଗୋଲାମ କରି ରଖୁଛି। 
ନା, ଆଉ ନୁହେଁ, ମୋ ସହିତ ବିବେକାନନ୍ଦ, ଅରବିନ୍ଦ, 
ବାଳ ଗଙ୍ଗାଧର ତିଳକଙ୍କ ଆଶୀର୍ବାଦ ରହିଛି | ମୁଁ ଶପଥ 


//9୧୦// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


gael 


କରିଛି, ମୋ ପ୍ରାଣ ଦେଇ ଦେଶ ମାତୃକାକୁ ମୁକ୍ତ କରିବି । 
ଆସ ପଲ ୟ ଚିତ୍ତର୍ପ୍ରିୟ, ନୀରେନ୍‌ , ମନୋରଂଜନ, 
ଯତୀଶଚନ୍ଦ୍ର ଆମେ ଏକଜୁଟ ହୋଇ ଏ ବ୍ରିଟିଶ୍‌ ଏମ୍ପାୟାରକୁ 
ଧୂଳିସାତ୍‌ କରିଦେବା । ଏଇ ଦେଖ ମୋ ହାତରେ ବୋମା, 
ଏଇ ବୋମାରେ ଆମେ କଲିକତା ନଗରୀକୁ ଧୃଂସ 
କରିଦେବା | ଏଇ ଫିଙ୍ଗଲି ବୋମା - ବନ୍ଦେ ମାତରମ୍‌ 
( କହି ବୋମା ଫିଙ୍ଗି Fez ଅନ୍ୟ Zn ରେ ଟେଗାର୍ଟ 
ଆସନ୍ତି | ) 

ଟେଗାର୍ଟ - ଯତୀନ୍ଦ୍ର ନାଥ; ଚାର୍ଲସ ଟେଗାର୍ଟ i$ nଠ a baby ସାରା 
କାଲକାଟାରେ Red alert ଜାରୀ ହୋଇ ସାରିଲାଣି, ତମେ 
Surrender କର ତମକୁ କ୍ଷମାର ସୁଯୋଗ ଦିଆଯିବ । 

ଭାରତ - ନା ଟେଗାର୍ଟ ତମେ ଯେତେ ଚେଷ୍ଟାକଲେ ବି ମୋତେ 
ଧରି ପାରିବନି | ଚିରପ୍ରିୟ ମନୋରଞ୍ଜନ ଚାଲ ଯେମିତି 
ହେଲେ ଆଜି ରାତି ସୁବ୍ଧା ଆମକୁ ଖସି ଯିବାକୁ ହେବ 
ବାଲେଶ୍ଵର, ସେଠାକୁ ଜାହାଜରେ ଜର୍ମାନରୁ ୧୧ ହଜାର 
ରାଇଫଲ, ଗୁଳି , ରିଭଲଭର ନେଇ ଜାହାଜ ଆସୁଛି, 
ସେଗୁଡିକୁ ନେଇ ଆମେ ଇଂରେଜ ଦପ୍ତରକୁ ଆକ୍ରମଣ 
କରିବା | 

କିଲବୀ - ମିଷ୍ଟର ଯତୀନ; Don’t think that, Balasore 
Collector Mr. Kilbi Knows nothing about your 
presence ତମ ୟୁନି ଭର୍ସାଲ ଏମ୍ପୋରିୟମ ସାଇକେଲ 
ଦୋକାନ ତଲାସି ସରିଲାଣି । ଏବେ ବ୍ରିଟିଶ୍‌ ଫୋର୍ସ ତମ 
ପଛେ ପଛେ |! 

ଭାରତ - କଣ ହେଲା ଆମ ପଛରେ ବ୍ରିଟିଶ୍‌ ଫୋର୍ସ । ଚିତ୍ତପ୍ରିୟ, 
ମନୋରଞ୍ଜନ, ଚାଲ ଏଠୁ ମୟୁରଭଞ୍ଜର କପ୍ତି ପଦାକୁ 
ସେଠାରେ ଜଂଗଲ ଭିତରେ ଲୁଚି ରହି ଲଢେଇ ପାଇଁ 
ପ୍ରସ୍ତୁତ ହେବା | 


//୨୧୧// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟନୂଯ 


ଡେନହାମ୍‌ - 2. 1. . ଡେନହାମ୍‌ is here Mr. Jatin କପ୍ତିପଦାରେ 
ମଧ୍ୟ ତୂମକୁ କେହି ସାହାଯ୍ୟ କରିବେନି । ଦେଖ ଯତୀନ୍‌ 
ଏଠାକାର ଲୋକମାନେ ତମକୁ କେମିତି ଡକାୟତ କହି 
ଗୋଡାଉଛନ୍ତି | 
ଭାରତ - ଏଁ, ବଡ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ କଥା, ଏ ସାଧାରଣ ଲୋକମାନଙ୍କ 
ମନରେ କିଏ ଏମିତି ଧାରଣା ଦେଲା, ଆରେ ଭାଇ ନାନା 
ଆମେ ଡକାୟତ ନୋହୁଁ ସାଧୁ ସନ୍ୟାସୀ | 
ଡେନହାମ୍‌ - ଭାଗୋ, ନେହିଁ ତି $ପrrender କରୋ | 
ଭାରତ - ଆସ ବନ୍ଧୁ ଏଇ ଜଂଗଲ ଭିତର ଦେଇ କଲିକତା ଫେରିଯିବା | 
ଏଁ, ଆରେ ଆଗରେ ବୃଢାବଳଂଗର ପ୍ରଖର ସ୍ରୋତ | 
ଏପଟେ ପଛରେ ବ୍ରିଟିଶ୍‌ ଫୋର୍ସ, ଆମେ ଏବେ କଣ 
କରିବା | ଆଉ ଚିନ୍ତାର କୌଣସି ଆବଶ୍ୟକତା ନାହିଁ, 
ଉଠାଅ ବନ୍ଧୁକ, ଚଳାଅ ଗୁଳି ( Freeze ) 
ଟେଗୀର୍ଟ - ଯତୀନ୍ଦ୍ର ତମର ସାଥୀ ଚିତ୍ତପ୍ରିୟ $ ଏଞଏ ମନୋରଂଜନ 
ଓ ନିରେନ୍‌ ated ତେଣୁ ତମକୁ $୮୩୮ କରିବା 
ପାଇଁ ଆଖ୍ରି ସୁଯୋଗ ଦିଆଯାଉଛି । 
ଭାରତ - ମିଷ୍ଟର ଟେଗାର୍ଟ ମୁର୍ତି ମୋର ଲକ୍ଷ୍ୟ, ଆଜାଦୀର ମୁକ୍ତି ନ 
ମିଳିଲେବି ମୃତ୍ୟୁରେ ତ ମିଳିବ ( ବଂଧୁକ ଉଠାନ୍ତି ଫାୟାର 
କରନ୍ତି ) ( ନିଜ ଦେହରେ ବାହାରୁ ଗୁଳି ଆସି ବାଜେ ) 
ଆଃ.... ଆଃ.... (ତଳେ ପଡିଯାଆତ୍ି ଭାରତ, ଟେଗାର୍ଟ 
ଓ କୀଲବୀ ଆସନ୍ତି ) 
ଟେଗାର୍ଟ - Oh, he is seriously injured. 
କୀଲବୀ - Take him to the Hospital (ଅଂଧାର ) 
(ଆଲୋକ ଆସିଲା ବେଳକୁ ଦେଖାଯାଏ ଭାରତ 
ହସପିଟାଲରେ) 


1/9୧9୨9// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


Gaon 


ଭାରତ - ଏ କଣ, ମୋ ହାତ ମୁଣ୍ଡ ଚାରି ଆଡେ ଏମିତି ବ୍ୟାଣ୍ଡେଜ ! 

ଟେଗାର୍ଟ - You are in Balasore Hospital 

ଭାରତ - ନାଇଁ ମୁଁ ଏଠି ରହିବିନି । 

କୀଲବୀ - Please Jatin 

ଭାରତ - ନାଇଁ ଏ ଇଂରେଚ୍ଚ ବ୍ୟାଣ୍ଡେଜ କପଡା ଭିତରେ ମୁଁ ବନ୍ଦି 
ହୋଇ ରହି ପାରିବିନି | ନା ନା ନା ( ବ୍ୟାଣ୍ଡେଜ ଛିଣ୍ଡାଇ 
ଦେଲେ) 

ଟେଗାର୍ଟ - Please Jatin 

କୀଲବୀ - ଯତୀନ୍‌ ! 

ଭାରତ - ମିଷ୍ଟର ଟେଗାର୍ଟ ଏ ସବୁ ବିଦ୍ରୋହ ପାଇଁ ମୁଁ ଦାୟୀ, ମୋ 
ବନ୍ଧୁଙ୍କର କୌଣସି ଦୋଷ ନାହିଁ ତାଙ୍କୁ ମୁଲ୍ତି ଦେବେ | 
ବନ୍ଦେ ମାତରମ୍‌ 

କୀଲବୀ ଓ ଟେଗାର୍ଟ - ଠ| Jatin (ଅଂଧାର) 


( ପରବର୍ଭୀ ଆଲୋକରେ ଭାରତ ଉପାୟ ଖୋଜିବାରେ 


ପଦଚାରଣ କରୁଥାଏ କବି ) 

କବି - କଣ ଆଉ ଭାବୁଛୁ ? ଏମିତି ନେତାଜୀ ହୋଇ ନିଖୋଜ 
ହେଲୁ, ଭଗତ ହୋଇ ଫାଶୀ ପାଇଲୁ, ଆଜାଦ ହୋଇ 
ସହୀଦ ହେଲୁ | 

ଭାରତ - ତଥାପି ଦେଶ ମାତୃକାକୁ ମୁକ୍ତି କରି ପାରିଲିନି । 

କବି - ସଂଗ୍ରାମ ତ କରୁଛୁ | 


ଭାରତ - ନାଇଁ ଏ ରକ୍ତପାତର ସଂଗ୍ରାମରେ ଆମର ଲକ୍ଷ୍ୟ ପୂରଣ 
ହେବନି | ଆମକୁ ଏ ହିଂସାର ମାର୍ଗ ପରିତ୍ୟାଗ କରିବାକୁ 
ପଡିବ ସତ୍ୟ, ନ୍ୟାୟ ଓ ଅହିଂସା ମାର୍ଗରେ ଥରେ ସଂଗ୍ରାମ 
କରିବା | 

କବି - ସତ୍ୟ ଅହିଂସା (ଶୁଣାଯାଏ ଗାଛିଜୀଙ୍କ ପ୍ରିୟ ଗୀତ 


1/9 ୧୩// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟଚୂଅ 


ବୈଷ୍ଠପୋବ ଜନକୋ.... | କବି ଙୁଚି ଯାଆନ୍ତି ଭାରତ 
ଗାନ୍ଧୀ ହୋଇ ଯାଏ ) 

ଭାରତ - ନା, ହିଂସାର ଲଢେଇରେ ଆମେ ଇଂରେଜ ବାହିନୀକୁ 
ପରାସ୍ତ କରିପାରିବୁନି । ଆସ ଅହିଂସା ଅସ୍ତ୍ରରେ ସଂଗ୍ରାମ 
କରିବା | ଆମ ମାଟିରେ ଆମ ଅଧ୍କାର ସାବ୍ୟସ୍ତ କରିବା | 
ଏଥୁପାଇଁ ସତ୍ୟାଗ୍ରହ କରିବା, ଅସହଯୋଗ କରିବା, 
ଆଇନ ଅମାନ୍ୟ ଆନ୍ଦୋଳନ କରିବା ( ଆନ୍ଦୋଳନ କରନ୍ତି 
ଇଂରେଜମାନେ ଆସି ଲାଠିଚାର୍ଜ କରନ୍ତି, ଗୋଇଠା 
ମାରନ୍ତି ) ମାର ଯେତେ ମାରୁଛ ମାର, ହେଲେ ଆମେ 
ମାରିବାନି, ଆମେ ଅସ୍ବ ଧରିବାନି ( ପୁଣି ମାରନ୍ତି ) ଆମ 
ସମୁଦ୍ର ଆମ ମାଟି ଆମ ଲୁଣ ଆମେ ଲୁଣ ମାରିବା, ଆସ 
ଲବଣ ସତ୍ୟାଗ୍ରହ କରିବା, ଏ ଦେଶର ହିନ୍ଦୁ ମୁସଲମାନ 
ଜୈନ ଖ୍ରୀଷ୍ଟିୟାନ, ସବର୍ଣ୍ଣ ହରିଜନ, ଆଦିବାସୀ, ପୁରୁଷ 
ସ୍ତ୍ରୀ ସମସ୍ତେ ଏକଜୁଟ ହୁଅ, ବିଦେଶୀ ବସ୍ତ ବର୍ଜନ କର 
( ବସ୍ତ ପୋଡି ) ଆସ ଲୁଣ ମାରି ଖାଇବା, ଲୁଗାବୁଣି 
ପିନ୍ଧି ବା ( ଅରଟରେ ସୂତା କାଟିବା), ଯାଅ ହଟିଯାଅ 
ଇଂରେଜ, ଆମ ଦେଶରୁ ହଟିଯାଅ, ହେ ଭାରତବାସୀ କୁଛ 
କରୋ ୟା ମରୋ | ରେ ଇଂରେଜ ତୁମ୍‌ ଭାରତ୍‌ ଛୋଡ 
(ଏମିତି ପ୍ରତିକାମ୍କ ଭାବରେ ସାଧ୍‌ ନତା ସଂଗ୍ରାମ ଓ 
ଇଂରେଜ ମାନଙ୍କ ଦମନ ଲୀଳା ପ୍ରଦର୍ଶିତ ହୁଏ । ଶେଷରେ 
ଗୀତର ଛନ୍ଦରେ ପଥର ମୂର୍ଭି ଜୀବନ ପାଇ ଗାଛିଜୀଙ୍କୁ 
ଅଭିନନ୍ଦନ ଜଣାଏ | ଭାରତ ଗାନ୍ଧୀ ମୁଦ୍ରାରେ ଫ୍ରିଜ ହୁଅନ୍ତି । 
ଇଂରେଜମାନେ ତାଙ୍କୁ ଘେରି ଘେରି ସଲାମ ବଜାଇ ଚାଲି 
ଯାଆନ୍ତି ) 


19୧୪// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


gaeonl 


ଭାରତ - ଆସ କବି ଦେଖ ମୁଁ ଆଜି ସାଧନ ମୁକ୍ତ | ସାଧନ ସାଧନ 
ସାଧ୍ନରେ ( କବି ଆସନ୍ତି) 
କବି - ପ୍ରିୟତମା ସେହି ସାଧୁନତା ପାଇଁ 
ଲଢିଥୁଲୁ ଦିନେ ଲଢିଥୁଲୁ 
ଗୋରା କାରାଗାରେ ସଢିଥୁଲୁ 
ଗୁଳିଗୁଳା କେତେ ଖାଇଥ୍‌ଲୁ ପୁଣି 
ଲୁହ ଲହୁ କେତେ ଢାଳିଥୁଲୁ 
ପ୍ରିୟତମା ପାଇଁ ଲଢିଥ୍‌ଲୁ | 
ଭାରତ - ପ୍ରିୟତମା ? 
କବି - ହଁ ସାଧ୍‌ନତା ତୋର ପ୍ରିୟତମା 
ଭାରତ - ସାଧ୍ନତା ମୋର ପ୍ରିୟତମା ( ଭାବିଯାଏ, ପ୍ରିୟତମା ନାଚି 
ନାଚି ଆସେ, କବି ଘୁଞ୍‌ ଯାଆନ୍ତି, ଭାରତ ମାର୍ଚ କରେ, 
ସାରେ ଯାହାୀସେ ଆଛା ଗୀତର ତାଳରେ Flash Back 


ସରିଯାଏ ) 
ଭାରତ - କଣ କବି ଏଥର ମନେ ପଡିଲା ? 
କବି - ହଁ ଠିକ୍‌ କଥା, ମୋରି କଥାରେ ତୁ ନିଆଁକୁ ଡେଇଁ ସମୁଦ୍ର 


ପହଁରି , ପର୍ବତ ଚଢି ଜୀବନ ଦେଇ ତୋ ସାଧ୍ନତା 
ପ୍ରିୟତମାକୁ ହାସଲ କରିଥ୍‌ଲୁ ହେଲେ ତାକୁ ହଜାଇଲୁ 


କେମିତି ? 
ଭରତ - ତମେ କଣ ଜାଣିନ ? 
କବି - ୧୯୪୭ ଅଗଷ୍ଟ ପନ୍ଦର ତାରିଖରେ ତୁ ସାଧ୍ୂନ ହେଲୁ | 


ଭାରତ - ଶୁଣ, ମୁଁ ସାଧ୍ନତାକୁ ହାସଲ କରି ଆସୁଥାଏ, ହଠାତ୍‌ 
କିଛି ଲୋକ ଆସିଲେ ( ଚାରିଜଣ ପ୍ରତି କାମ୍‌୍କ ଲୋକ 
ଆସନ୍ତି ) 

ପ୍ରଥମ - ଯାହା ହେଉ ଭାରତ ତୁ ଲଢି ଲଢି ଶେଷରେ ସାଧୁନତା 
ହାସଲ କଲୁ | 


1/9 ୧୫// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟଠୂୁଯ 


ଭାରତ - 
ଦ୍ଵିତୀୟ - 
ତୃତୀୟ - 
ଭାରତ - 
ଚତୁର୍ଥ - 
ପ୍ରଥମ - 
ଦ୍ଵିତୀୟ - 
ତୃତୀୟ - 
ଚତୁର୍ଥ - 
ପ୍ରଥମ - 
ଦ୍ଵିତୀୟ - 
ତୃତୀୟ - 
ଚତୁର୍ଥ - 
ଭାରତ - 
ପ୍ରଥମ - 


ଦ୍ବିତୀୟ - 
ଭାରତ - 


କବି - 
ଭାରତ - 


ଇଏ ମୋ ପ୍ରିୟତମା 

ହେଲେ ତା ଉପରେ ସଭିଙ୍କ ନଜର 

ତାର ସୁରକ୍ଷା ଏକାନ୍ତ ପ୍ରୟୋଜନ 

ତାର ସୁରକ୍ଷା ହେବ କେମିତି ? 

ସେଥ୍ପାଇଁ ଆମେ ଅଛୁ 

ତାକୁ ଗଣତନ୍ତ୍ର ଉପାୟରେ ସୁରକ୍ଷା ଦିଆଯିବ 

ଆମେ ଚାରୋଟି ସ୍ତମ୍ଭ ଆଣିଛୁ 

ବିଚାର, ଶାସନ, ........ ସଂବାଦ 

ଏହି ଚାରୋଟି ସ୍ତମ୍ଭରେ ଏମିତି ଏକ ପ୍ରାସାଦ ହେବ 
ଯାହାର ନାମ ପାର୍ଲାମେଣ୍ଟ 

ଏଠି ସାଧଵନତାର ସୁରକ୍ଷା ହେବ 

ଏଇ ଯେମିତି ହେଲା ପାର୍ଲାମେଣ୍ଟ 

ଆସ ଆମ ସାଧ୍ନତା ଏହାରି ଭିତରେ ସୁରକ୍ଷିତ ରହୁ 
ହେଲେ ମୁଁ 

ତୁ ନାଗରିକ, ତୋତେ ଆମେ ଭୋଟ ଅଧ୍କାର ଦେଉଛୁ, 
ତୁ ଇଚ୍ଛା କଲେ ସବୁ କିଛି କରି ପାରିବୁ 

ଯା ଏହି ଚାରି ସ୍ତମ୍ଭ ଉପରେ ତୋ ପ୍ରିୟତମା ପାଇଁ ପ୍ରାସାଦ 
ନିର୍ମାଣ କର 

ଠିକ ଅଛି, ଯାଅ ପ୍ରିୟତମା ଏଇଠି ଶାନ୍ତିରେ ରୁହ 


(ପୂର୍ବ ଦୃଶ୍ୟରେ କବି ଓ ଭାରତ) 

ପ୍ରିୟତମାକୁ ସୁରକ୍ଷିତ କରି ରଖୁଦେଲୁ 

ହଁ, ବେଶ୍‌ ନାଚ ଗୀତ ଧୂମ୍‌ ଧାମ୍‌ ଚାଲିଲା, କିଛି ଦିନପରେ 
ଭୋଟ ଦେବା ପୂର୍ବରୁ ଦେଖୁବାକୁ ଗଲି 

( ପ୍ରାସାଦ ପଡିଛି ଫାଙ୍କା, ଭାରତ ଆସେ ଦେଖେ) 


1/9୧୬// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଭାରତ - 


ଭାରତ - 


କବି - 
ଭାରତ - 
କବି - 


gGaenl 


ପ୍ରିୟତମା, ପ୍ରିୟତମା (ଖୋଜେ ପାଏ ନାହିଁ, ସେହି ବାଟ 
ଦେଇ କେହି କେହି ଯାଆନ୍ତି, ସେମାନଙ୍କୁ ପଚାରେ, କେହି 
କହି ପାରନ୍ତିନି, ଶେଷରେ କବି ପହଁଖଞ୍Cେ, କବିକୁ 
ପଚାରେ Fash Back ସରେ) 
ପାଉନାହୁଁ ? 
ଏମିତିତ ପାଞ୍ଚ ଦଶ ପଚାଶ ବର୍ଷ ହେଲା ମୁଁ ମୋ 
ପ୍ରିୟତମାକୁ ଖୋଜୁଛି, ହେଲେ ପାଇନାହିଁ। 
ତୂ ସେହି ପ୍ରିୟତମାକୁ ଖୋଜୁଛୁ 
ହଁ ତମେ ଦେଖ୍ଛ କବି ? ହଁ ତମେ ହିଁ ତ ଦେଖ୍ଥ୍ବ, 
କୁହ କବି ମୋ ପ୍ରିୟତମା କେଉଁଠି ? ମୋ ସାଧ୍ନତା 
କେଉଁଠି ? 
ସାଧୂବନତା କଥା ପଚାରନା ଆଉ 
ପ୍ରିୟତମା କଥା ପଟାରନା 
ସାଧ୍ନତା ସେତ ବଣ ବରକୋଳି 
ଖୋଜିଲେ ହେବୁ ତୁ ବାଟ ବଣା 
ପଚାରନା ଆଉ ପଚାରନା | 
କାହିଁକି, କଣ ହେଲା କବି ମୋ ପ୍ରିୟତମା କଣ ଭଲରେ 
ନାହିଁ ? 
ଆ ମୋ ସହିତ (ଟାଣି ନିଅନ୍ତି 6 Zଠne କୁ ) 
ଏ କଣ କବି ? 
ସାଧୂନତା ଆଜି ମରୁଡି ପୀଡିତ 
ଗରୀବ ଚାଷୀର ହାହାକାର 
ଭିକାରୀ ହାତରେ ଭିକଥାଳ 
ସାଧୂନତା ଆଜି ଗରୀବ କୁଲିର ଭଂଗାଥାଳ 
ଭୋକିଲା ପେଟର ନିଆଁଝୁଲ। 


19 ୧୭// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଳାଟ୍ୟରୂୁଫ 


ଭାରତ - ସତରେ କବି ତମେ ଠିକ କହିଛ, ପଚାଷ ବର୍ଷର 
ସାଧ୍ନତା ହାତରେ ଭିକଥଆଳ | ଧ୍କ୍‌ ଧ୍କ୍‌ ଆମର 
ଭାରତୀୟତା, ଚାଲ କବି ମୋ ପ୍ରିୟତମାକୁ ଉଦ୍ଧାର କରିବା | 

କବି“ ଅପେକ୍ଷା କର, ସିଏ କଣ ଏଇଠି ତୋ ହାତ ପାହାନ୍ତାରେ 
ଅଛି ତୂ ଯାଇ ଉଦ୍ଧାର କରିବୁ | ସେ ଏବେ ବହୁ ଦୂରରେ, 
ତାକୁ ଫେରି ପାଇବା ପାଇଁ ତୋତେ ପୁଣି ଏକ ଲଢେଇ 


ଲଢିବାକୁ ହେବ 

ଭାରତ - ଗୋଟେ କାହିଁକି, ମୁଁ ମୋ ପ୍ରିୟତମା ପାଇଁ ଶହେ ହଜାରେ 
ଲକ୍ଷେ ଲଢେଇ ଲଢିବି। 

କବି - ମୋ ସହିତ ଆ, ପ୍ରଥମେ ଦେଖ କଣ ହେଉଛି ( Freeze ) 
(Right zone କୁ ସାମ୍ବାଦିକ ଆସେ ) 


ସାମ୍ବାଦିକ - ଆରେ ଆରେ ଇଏ କିଏ ? (ଚଷମା ଲଗେଇ ) ଇଏତ 
ଆମ ସାଧ୍ନତା, ହାୟ ହାୟ ଆରେ ତୁ କଣ ମାଗୁଛୁ ? 
(ପ୍ରିୟତମା କେବଳ ଚାହେଁ କିଛି କହି ପାରେନା) ଏ କଥା 
ମଧ୍ଯ କହି ପାରୁନି । ମୂକ ହୋଇଗଲାଣି | ହଁ ୟାକୁ ନେଇ 
ଯଦି କିଛି କାମରେ ଲଗାଯାଇ ପାରନ୍ତା | କି କାମରେ 
ଲଗେଇ ହବ, ହଁ ୟାର ଯେଉଁ ବେଶ ଭୁଷା- ଯଦି ୟା 
ଫଟୋକୁ ଛପେଇ ମରୂଡିର ବିଭୀଷିକା ଉପରେ ଗୋଟେ 
ଫିଚର କରା ଯାଆନ୍ତା, ତାହାଲେ... ନେତା ମାନଙ୍କୁ କିଛି 
Black mail କରି ହୁଅନ୍ତା | ପୁଣି ୟାର ଯେଉଁ ସୁନ୍ଦର 
ଚେହେରାୟାକୁ ଯଦି ଅନ୍ୟ କୌଣସି ପ୍ରକାରେ utilise 
କରି ହୁଅନ୍ତା, ତାହାଲେ ଜନତାଙ୍କୁ ମଧ୍ୟ Black mail 
କରି ହୁଅନ୍ତା | ପାଟିତ ଫିଟୁନି ତେଣୁ ଇଚ୍ଛା ମୁତାବକ us 
କରିହେବ | (ପାଖକୁ ଯାଏ) ଆହାହା କେଡେ କଷ୍ଟ 
ପାଉଛ.. ଏ ଖରା ବର୍ଷାରେ ଏମିତି ଖାଲି ପେଟରେ.. ଆହା 


1/9୧୮ // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


Gaen 


ହା... ଆସ ମୋ ସହିତ ମୁଁ ତୁମର ସମସ୍ତ ବ୍ୟବସ୍ତା 
କରି ଦେବି | ଆସ- ଏଇ ନିଅ ଏ ପାଉଁରୁଟି ଖଣ୍ଡକ 
ଚୋବେଇ ଚୋବେଇ ଆସ | ଆଗରେ ପେଟ ଭରି 
ଖାଇବାକୁ ଦେବି | ( ଡାକି ନେଇଯିବା ସମୟରେ ପୋଲିସ୍‌ 
ଆସେ, ଏମାନଙ୍କୁ ଦେଖ୍‌ ଚାଲିଯାଉଥାଏ ପୁଣି ଫେରିପଡେ ) 

ପୋଲିସ - ଏଁ ଏଇଟାକୁ ତ ମୁଁ କାହା ସାଙ୍ଗରେ ଦେଖୁଥୁଲି ନା କଣ । 
ହଁ ତ ଏଟା- ଓ ହ ମୋ ଅନୁମାନ ଠିକ | ଓ ବାବୁ ଶୁଣ 

ସାମ୍ବାଦିକ - ମୋତେ କହୁଛନ୍ତି ? 

ପୋଲିସ - ଏଠି ଆଉ ତମ ଛଡା କିଏ ଅଛିଯେ କାହାକୁ କହିବି ? 

ସାମ୍ବାଦିକ - କଣ ? 

ପୋଲିସ - ତମେ କିଏ ? 

ସାମ୍ବାଦିକ - ମୋତେ ଚିହି ନାହାନ୍ତି ? ମୁଁ ପରା ସାମ୍ବାଦିକ ମହାନ୍ତି। 

ପୋଲିସ - ହଁ ତମ ସାଙ୍ଗରେ- 

ସାମ୍ବାଦିକ - ୟେ ଆମ ସାଧ୍ନଡାର ପ୍ରତିବିମ୍ବ ଅନାହାର କ୍ଳିଷ୍ଟ। 

ପୋଲିସ - ଉଁ ହୁଁ, ଆଉ କୁହନି କୁହନି, ହଇଓ ସାମ୍ବାଦିକ ଏ ପୋଲିସ 
ଆଖ୍ଟି, ଏ ଆଖ୍କି ଫାଙ୍କି ଦବ ! ମୋତେ ଠିକ୍‌ ଜଣା ଅଛି । 
ଛାଡ ଛାଡ ୟାକୁ ମୋ ଜିମା ଛାଡ | ନିତି ଖବର କାଗଜରେ 
ବାହୁନୂଛ କଣନା ଏ ସହର ରୂପଜୀବିଙ୍କ ସହର | ପୁଲିସ 
ବାଲା ବଟି ନେଇ ରୂପଜୀବୀଙ୍କୁ ସାହାଯ୍ୟ କରୁଛନ୍ତି । ଏଠି 
ଭଦ୍ର ଲୋକ ଚଳି ପାରିବେନି । ଝିଅ ବୋହୂ ବାଟ ଚାଲି 
ପାରିବେନି | ଆଉ ତମେ କେମିତି ରୂପଜୀବୀଟାକୁ 
ସାଂଗରେ ଧରି ବାଟ ଚାଲୁଛ ହୋ | 

ସାମ୍ବାଦିକ - ଇଏ କଣ, ଆପଣ କାହାକୁ କଣ କହୁଛନ୍ତି ? 

ପୋଲିସ - ମୁଁ ଯାହାକୁ ଯାହା କହିବା କଥା, ଠିକ୍‌ ସେଇଆ କହୁଛି 
ତାକୁ ମୋ ଜିମା ଦେଇ ଫୁଟୋ, ଶଳା ଉପରୁ ଅର୍ଡର ପରେ 
ଅର୍ଡର ଆସୁଛି ରୂପଜୀବୀଙ୍କୁ ଧର। ଏ କଣନା... ହୁଁ | 


1/9୧୯7 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟରୂ 


ସାମ୍ବାଦିକ - ବିଶ୍ଵାସ କରନ୍ତୁ ଏ ସିଏ ନୁହେଁ। 
ପୋଲିସ - ନହେଲେ କଣ କରି ହବନି ? ଇଏକୁ ସିଏ କରିବାକୁ 
କେତେ ସମୟ ଲାଗିବ ? 
ସାମ୍ବାଦିକ - ତା ମାନେ ... ମିଛରେ 
ପୋଲିସ - ସିଧା ଏଠୁ ଯିବନା, ଅପହରଣ ମାମଲାରେ ଦେବି ` 
ଦଫାରେ ଠୁଙ୍କି ଯେ ସେଲ ଭିତରେ ପଶି ଖବର ଛାପୂଥୁବ ! 
ସାମ୍ବାଦିକ - ଦେଖ ସମସ୍ତଙ୍କ ସାଙ୍ଗରେ ଲାଗ ହେଲେ ସାମ୍ବାଦିକ ସାଙ୍ଗରେ 
ଲାଗନି | ଆମ କଲମକୁ ତମ $୫.P., D.G. ମନ୍ୀଙ୍କର ବି 
ପ୍ରାଣେ ଭୟ 
ପୋଲିସ “ˆ ଛାଡ ହୋ ଦେଖଉଛ କଲମ ! ଏମିତି କେତେ କଲମ 
ବାଲାଙ୍କୁ ଦେଖୁଛି । ପୁଲିସର ଲାଠି.ବାଜିଲେ ବାପର ଠିକଣା 
କହି ପାରିବନି । ଆଉ ଦେଖଉଛ କଲମ । ପୁଣି ମୋତେ । 
ଏ ଆ ମୋ ସହିତ 
ସାମ୍ବାଦିକ - ଏ ଅବସ୍ଥା ଭଲ ହେବନି କହି ଦେଉଛି। 
ପୋଲିସ - ଛାଡ ଛାଡ ଆ ( ଟାଣିଲେ, କବିତା ପଦେ) 
କବି -(  ୦CE ) ଶୀତ ତାପ ଘରେ ଆଜି ଅବିଚାରେ 
ସାଧୂନତା ଗଣ ଧର୍ଷିତା 
କଟୁଆଳପୁରେ ସାଧ୍ୂନତା ପୁଣି 
ଅସହାୟେ କେଶ କର୍ଷିତା | 


(ନେତା ଆସନ୍ତି) 
ନେତା - କଣ ଜକିହେ, କଣ ହୋଇଛି ? 


ପୋଲିସ - ନମସ୍କାର ଆଜ୍ଞା 
ନେତା - ନମସ୍କାର ନମସ୍କାର ଆରେ ମହାନ୍ତି, ତମେ 
ସାମ୍ବାଦିକ - ନାଇଁ ଆଜ୍ଞା, ମରୁଡି ପ୍ରପୀଡିତ ଏଇ ସାଧ୍‌ ନତାର 


/1/990// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନେତା - 
ସାମ୍ବାଦିକ - 
ନେତା - 
ପୋଲିସ - 
ନେତା - 
ପୋଲିସ - 


ନେତା - 


. ପୋଲିସ - 
ନେତା - 
ପୋଲିସ - 


ନେତା - 


ପୋଲିସ - 
ନେତା - 
ସାମ୍ବାଦିକ - 
ନେତା - 


gGaenl 


ପ୍ରତିଛବିକୁ ମୁଁ ଆଣିଥୂଲି ତାର ଫଟୋ ସହ ଗୋଟେ ଫିଚର 
କରିବାକୁ _ 

ମରୁଡି ପ୍ରପୀଡିତ ସାଧୂନତା ( ଦେଖନ୍ତି ) 

ଏଣେ ଏ ପୁଲିସବାଲା ମୋତେ ହଇରାଣ କରୁଛନ୍ତି | 
ପୋଲିସବାଲା ପୁଣି ତମକୁ... 

ନାଇଁ ସାର ଏଟା ରୂପଚଦୀବୀଟେ ସାର 

ରୂପଜୀବୀ... ? 

ମୁଁ ଭଲ ଭାବରେ ଜାଣେ ସାର, ୟା ଫଟୋ ଖବର 
କାଗଜରେ ଛାପି ପୋଲିସକୁ ଦୋଷ ଦେବେ, ନହେଲେ 
ନେତାଙ୍କୁ ଦୋଷ ଦେବେ | 

ଏଁ, ହଉ ହେଲା ସେ କଥା ମୁଁ ବୁଝିବି, ତମେ ତମ କାମରେ 
ଯାଅ | 

କିନ୍ତୁ ସାର 

ମୁଁ ଯାହା କହୁଛି ସେୟା କର 

ସାର ଆମେ ଅନେକ ଦିନରୁ ଏହାକୁ ଖୋଜୁଥ୍ଲୁ | ୟା 
ନାଆଁରେ ଅନେକ କେଶ୍‌ ଅଛି | ତାକୁ ଧରି ନେଲେ- 
କୋରାପୁଟ ଯିବାର ଇଚ୍ଛା ଅଛିକି ? ଏ, କଣ ଏଣୁ ତେଣୁ 
କହି ଯାଉଛ | ତମ $.P. କୁ ମୋ ନା କହିଦବ | ଯାଅ 
ହଉ (ଯାଏ ) 

ଆରେ ମୋତେ ଜାଣିନି | 

ଏମାନଙ୍କ ଜୁଲମ ଦିନକୁ ଦିନ ବଢି ଚାଲିଛି । 

ହଁ ହେ, ଆମକୁ ତ ଏମିତି କହୁଛନ୍ତି, ସାଧାରଣ ଲୋକଙ୍କୁ 
କେତେ ହଇରାଣ କରୁ ନଥ୍‌ବେ | ଛାଡ, ହଁ କଣ କହୁଥିଲ 
କି, ଆଛା ଇଏ କିଏ ? 


1/99୧ // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଜାଟ୍ୟରୂଫ 


ସାମ୍ବାଦିକ - ଚିହି ପାରୁ ନାହାନି ? ଇଏ ଆମ ସାଧ୍ନତା ପଚାଶ ବର୍ଷର 
ସଫଳତାର ସରୂପ ଦେଖୁଛଚିତ | ଖୋଜ ଖୋଜ 
କଳାହାଣ୍ଡିରୁ ପାଇଛି । ଫଟୋ ସହ କରୁଣ କାହାଣୀ 
କାଗଜରେ ଛାପି ସାଧ୍‌ନତାର ନଗ୍ନ ରୁପ ପ୍ରକାଶ କରିବି । 
ନେତା - ଆଃ ବଢିଆ ଯୋଜନା ! ବାସ୍ତବରେ ସାଧୁନତୀର ୟେ କି 
ଅବସ୍ଥା 
ସାମ୍ବାଦିକ - ସେହି କଥା ଦେଖୁ ନାହାନ୍ତି 
ନେତା - ୟାର ଫଟୋ ସବୁ ଉଠେଇ ସାରିଲଣି 
ସାମ୍ବାଦିକ - ନା, ଉଠେଇବି ଏବଂ ରୀତି ମତ ବକ .... କରି ଛାପିବି । 
ଗୋଟେ ସ୍ପେଶାଲ ..... କରିବି | 
ନେତା - ବହୁତ କାଗଜ ବିକ୍ରି ହେବ 
ସାମ୍ବାଦିକ - ଗୋଟେ ହୁଲୁସ୍ତୁଲ ହୋଇଯିବ 
ନେତା - ଦେଶ ସାରା ଗୋଟେ ଚହଳ ପଡିଯିବ । ତମ ସାମ୍ବାଦିକତାର 
ତାରିଫ୍‌ ମିଳିବ । ତମକୁ ଅନେକ ବାହାବା ଚିଠି ମିଳିବ, 
କିନ୍ଧୟ ତମ ଡଂଗା ଚାଳିଆ ସେମିତି ଭଂଗି ଭାଂଗି ଯାଉଥୁ୍‌ବ। 
ପକ୍କା ହବନି | ତମ ପ୍ରେସରେ ଅଫସେଟ ମେସିନ୍‌ 
ପଡିବନି | ତମକୁ ରାଜଧାନୀର ଉପକଣ୍ଠରେ ଜାଗାଖଣ୍ଡେ 
ଲିଜ୍‌ ମିଳିବନି | ତମକୁ control rate ରେ News Print 
ମିଳିବନି | 
ସାମ୍ବାଦିକ - ତା ମାନେ 
ନେତା - ବୁଝି ପାରିଲନି ? ଜୀବନରେ କିଛି Develop କର, 
ମିଛଟାରେ ଏ ସାଧୂନତା ପଛରେ ମାତି ଲାଭ କଣ | ୟା 
ଫଟୋତ ଛାଫି ପାରିବନି | ମିଛଟାରେ ଗୋଟେ 
misunderstanding ହବ- ବରଂ ସାଲିସ୍‌ କର । 
ସାମ୍ବାଦିକ - ତା ମାନେ ଆପଣ ମୋତେ 


11999// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନେତା - 
ସାତ୍ବାଦିକ୍ର 
ନେତା - 


ସାମ୍ବାଦିକ - 
ନେତା - 


ସାମ୍ବାଦିକ - 
ନେତା - 


ସାମ୍ବାଦିକ - 


ନେତା - 


ସାତ୍ବାଦିକ - 
ନେତା - 


Gaen 


ନା ନା ଧମକ ନୁହେଁ ବଗଂ ବିଜିନେସ ବୋଲି କହିପାର 
ବିଜିନେସ ? _ 
ହଁ, ଦବା ନବା ଲାଭ କ୍ଷତିକୁ ହିସାବ କରି ତମେ ଏ 


ବିଚରାକୁ ମୋ ପାଖରେ ଛାଡି ଦେଇ ବୂପ୍‌ ଚାପ୍‌ ଲାଭରେ 


ଚାଲିଯାଅ । 

ନହେଲେ? 

ଆଗ ଛକରେ ପ୍ରୋଲିସ୍‌ ବୁଲୁଛି । ଇସାରା ମାତ୍ରକେ 
ଧରିନେବ | ତା ପରର ଅବସ୍ମା ବିଝୁ ଛତ ! ଗୋଟିଏ 
ରୂପଜୀବୀକୁ ଅପହରଣ କରୁଥ୍ବା ଅପରାଧରେ ତମକୁ 
ଆରେଷ୍ଟ କରିବେ | ଆଉ ତମରି ସାମ୍ବାଦିକ ଭାଇମାନେ 
ଅତି ଆନନ୍ଦରେ ତମରି ଫଟୋ ଛାପି ପାହାନ୍ତା ସଂସ୍କରଣରେ 
ତମକୁ ହେଡଲାଇନ କରି ବିକିବେ । କଣ ଆଉ କିଛି 
ଶୁଣିବ ? 

ଜିନ୍ଧୁ.. 

ବରବାଦ ହୋଇଯିବା ଅପେକ୍ଷା ସାଲିସ୍‌ କର ସରକାରୀ 
ବିଜ୍ଞାପନ ମିଳିବ | ୯୩୮୦! Paper ମିଳିବ ଆଉ ଆମ 
Sympathy ମଧ୍ଯ ମିଳିବ | 

ହେଲେ- 

ଯାଅ, ରାତି ପାହିଁଲେ ରାଜଧାନୀ କ୍ଵାର୍ଟରରେ ମୋତେ 
ସାକ୍ଷାତ କର I 

ନମସ୍ତ୍ରାର (ଯାଏ ) 

ନମସ୍କାର 


କବି ( ଠା) - ସାଧ୍ନତା ଆଜି ଭୋଅଟ ବେପାରୀ ନୋଅଟ ବିଡାର 


କାରସାଦୀ 
ସାଧ୍ନତା ଆଜି ହେଲାଣି ତମାଦୀ 
ଭୁଲିଲାଣି ତାର ବୂନିଆଦୀ | 


1/9 9୩// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟରୁଫ 


ନେତା - ଗୀାଅ କବି ଗାଅ | ତମ ଗୀତ ଗୁଡା ଭାରି ସୁନ୍ଦର ଶୁଭୁଛି । 
ଆଉ ଏକଥା ମଧ୍ଯ ଦେଖ ଭାରତର ପ୍ରିୟତମା କେତେବେଳେ 
କିପରି ରଂଗ ଦେଖଉଛି । ଆସ ପ୍ରିୟେ ଆସ । 
( ଶେଠ୍ଜଢୀ ଆସନ୍ତି ) 
ଶେଠ୍ଢୀ - ଆରେ ପଟ୍ଟନାୟକ, କ୍ୟା ବାତ୍‌ ହୈ ? 
ନେତା - ରାମ ରାମ ଶେଠ୍ଜୀ | 
ଶେଠ୍ଜୀ - ଯେ... ! 
ନେତା - ଇଏ ? ଇଏ ଭାରତର ପ୍ରିୟତମା । 
ଶେଠ୍ଜୀ - କ୍ୟା ବୋଲା ? ପ୍ରିୟତମା, ଭାରତକୀ ପ୍ରିୟତମା | ୟେ 
ତୂମାରା ସାଥ କୈସେ ? 
ନେତା - ମୁଁ ପରା ନେତା, ପଲିଟିସିଆନ | ତେଣୁ ଭାରତର ପ୍ରିୟତମା 
ସାଧୂନତାକୁ ଆମେ ଗଣତନ୍ତ୍ରର ପଞ୍ଜୁରୀ ଭିତରେ ସଜାଇ 
ରଖୁଛୁ | 
ଶେଠ୍ଜୀ - ବାଃ ବାଃ ରେ ପଟ୍ଟନାୟକ କ୍ୟା ବାହାଦୁରୀ କୀ ବାତ୍‌ 
ବୋଲ୍‌ତେ ହୋ | ଠିକ୍‌ ହୈ ଠିକ୍‌ ହୈ କୋଇ ବାତ୍‌ ନେହିଁ। 
ନେତା - ନାଇଁ ଏ ବର୍ଷ ଆମେ ସ୍ାଧୂନତାର ସୁବର୍ଣ୍ଣ ଜୟନ୍ତୀ ପାଳୁଛୁତ 
ଶେଠ୍ଜୀ - ଆରେ ଭାଇ ମନାଓ ଆପନା ଭାରତକଜୀ ସର୍ଣ୍ବ ଜୟନ୍ତୀ, 
କୌନ ମନା କରତା ହୈ, ଲେକିନ୍‌ ୟେ ଖୁବ୍ସୁରତ 
ପ୍ରିୟତମାକୂ ଆପ୍ରେ ସାଥ ଲେକର କ୍ୟ ଘୁମତେ ହୋ | 
ମେରେ ତୋ ବଙ୍ଗଲା ହେ ନା, ଛୋଡ୍‌ ଦେତେ ନେହିଁ 
ଉଧର | ଓହା ଝାଡ଼ୁ ଲଗାୟେଗୀ, ମେରେ ବର୍ରନ ସାଫ୍‌ 
କରେଗୀ, ଅଗର ଜରୁରତ୍‌ ପଡଗେୟାତୋ ମେରା ହାତ 
ଥାମକର ନାଚେଗୀ | ଲେ ଯାଓ ଛୋଡ୍‌ ଦୋ ମେରା ବଙ୍ଗଲା ପର 
ନେତା - ସାଧୂନତାକୁ ଆପଣ ଆପଣଙ୍କ ବଂଗଳାରେ ରଖୁବେ ? 
ଶେଠ୍ଜୀ - ଆରେ ଭାଇ ୟେତୋ ମେରେ ଜଢେବ୍‌କୀ ଚିଜ୍‌ ହୈ, ବଂଗଲା 
କ୍ୟା କହେତେ ହୋ 


1/99୪7 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


gael 


ନେତା - ନା ମୁଁ ତାକୁ ପାର୍ଲାମେଣ୍ଟକୁ ନେବି 

ଶେଠ୍ଜୀ - ପାର୍ଲାମେଣ୍ଟ ? 

ନେତା - ହିଁ , ଏମ୍‌ ପି, ମନ୍ତ୍ରୀ ତଥା ଦେଶବାସୀଙ୍କୁ ଭେଟି ଦେବି 

ଶେଠ୍ଢୀ - ଆରେ ପଟ୍ଟନାୟକ ଇତନେ ଦିନୋସେ ପଲିଟିକ୍ସ କରତେ 
ହୋ ୟେ ଛୋଟିସି ବାତ୍‌ ତୁମହାରା ସମଖ୍ମେ ନେହିଁ ଆତେ 

ନେତା - କଣ 

ଶେଠ୍ଢୀ - ତୁମହାରା ବାତ ତୋ ହୈ- ଅବ ଛୋଡୋ ୟେ ଯୋ ମନ୍ତ୍ରୀ 
ଏମ୍‌ ପି ପାର୍ଲାମେଣ୍ଟ ମେ ବକ ବକ କରତେ ହୈ, ଲମ୍ଚି 
ଲମ୍ବି ବାତ୍‌ ବନାତେ ହୈ, ୟେ ସବ୍‌ କିସ୍କା ମାଲ୍‌ କା 
ଖୁଲୋନା ହୈ ? ମେରା ମାଲକା | କଭି କଭି ମେ ଉନହେ 
ବେଚ୍‌ ଦେତେ କଭି କଭି ଖରିଦ୍‌ ଲେତୈେଁ। ୟେ ସବ ତୋ 
ମେରେ ମର୍ଚଚି ପର ପାର୍ଲାମେଣ୍ଟ ମେ ଉଠ୍ତେ ବୈଠତେ 
ହୈ । ତୁମହେ ୟେ କ୍ୟା ମାଲୂମ ନେହିଁ, ହମ୍‌ ସବ୍‌ କାଲା 
ଧନ୍ଦା ବାଲେ ଏ ଦେଶ୍‌ କୋ ଚଲାତେ ହୈ । ଖୋଦ୍‌ 
ନାଚତେ ନେହିଁ, ଏ ସାଧ୍ନତା କୋ ନଚାତେ ହୈ | ଚୂନାଓ 
ଲଢତେ ନେହିଁ ଲଢାତେ ହୈ । ଇସିଲିୟେ ଏ ସାଧୂନତା 
ହମେ ମିଲା, ତୁମ୍ହେ ନେହିଁ। ଦୋ ଦୋ ମେରେ ଘର 
ପର୍‌ ଭେଜ ଦୋ ଓଁର ଲେଲୋ ୟେ Blank Cheque 
ଯିତନେ ଚାହେଁ ଭରଲୋ । ଅଗଲା ଚୂନାଓ କେ ଲିୟେ 
ରଖଲୋ | 

ନେତା - ଧନ୍ଯବାଦ୍‌ ଶେଠଜୀ। ମୋର ଏ ସାଧୂନତା କଣ ହେବ ? 
ଟଂକା ଥୁଲେ ସବୁ ହବ | ଏଇ ନିଅନୁ ଏ ସାଧ୍ନତାକୁ | 
ଆସ ଆସ ପ୍ରିୟତମା ଶେଠ୍ଜୀଙ୍କର ଗଳାମାଳୀ ହୋଇ 
ଯେତେ ପାରୁଛ ନାଚ | 

'ଶେଠ୍ଜୀ - ଆରେ ଭାଇ ତୁମ୍‌ ତାଲିୟୀ ବଢାଓନା! 


119981 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟରୂୁଫ 


କବି (୦୪) ସାଧ୍ନତା ଆଜି କଳା ବେପାରୀର ସଂଗିନୀ 
ସାଧ୍ନତା ଆଜି କଳାଟଂକା ତଳେ ବନ୍ଦିନୀ 
ଶେଠ୍ଢୀ - ଆରେ ଭାଇ ୟେ କୌନ ? କ୍ୟା ବୋଲତା ହୈ ? 
ନେତା - ସେ ଜଣେ କବି 
ଶେଠ୍ଜୀ - କବି. ୟେ କ୍ୟା ଚିଜ୍‌ ହୋତା ହୈ ? 
ନେତା - କବି ଜଣେ ବୁବ୍ଧିଜୀବୀ, ତାଙ୍କର ତୃତୀୟ ନୟନ ଥାଏ | 
ସେ.ସମାଜର ଭଲ ମନ୍ଦ ନ୍ୟାୟ ଅନ୍ୟାୟ ବିଚାର ଅବିଚାର 
ଦେଖ୍‌ ପାରନ୍ତି । 
ଶେଠ୍ଢୀ - କବି ସବ କୁଛ୍‌ ଦେଖ୍‌ ସକତା ହୈ ? ଇସକା ତିସରା ଆଁଖ 
ହୈ? 
ନେତା - ହଁ ସେଠ୍‌ଜୀ 
ଶେଠ୍ଜୀ - ତୋ ଠିକ ହୈ, ବନ୍ଦ କରଦୋ ଏ ତିସରା ଆଁ ଖକୋ ! 
ଯିତନା ମାଲ ଚାହିୟେ ଲେଲୋ | ଲେକିନ୍‌ ଏ ଆଁଖ ବନ୍ଦ 
ହୋନା ଚାହିୟେ | (ଅଂଧାର ହୁଏ) 
( ଭାରତ ଓ କବି ପଶି ଆସନ୍ତି) 
କବି“ ଦେଖ୍‌ ଦେଖ୍‌ ଭାରତ ତୋ ପ୍ରାଣପ୍ରିୟା ଆଜି କିପରି 
କଳାବେପାରୀର ଗଳାମାଳୀ ହୋଇ ପାଦରେ ନୂପୁର 
ବାଂଧ୍‌ ତା ଇଙ୍ଗିତରେ ନାଚି ଚାଲିଛି । 
ଭାରତ - ସତରେ ମୋ ସାଧ୍ୂବନତାର ଏ କି ଅବସ୍ଥା କବି ? 
କବି - ହଁ, ଦେଖ୍‌ ତୂ ଯଦି ଚେଷ୍ଟା ନକରିବୂ ଏ ସାଧୂନତା ତୋର 
ବିପନ୍ଧ ହେବ। ଏତେ କଷ୍ଟ ଲବଧ ସାଧ୍‌ ନତା ଆଳି 
ପରାଧୂନ ହେବ | ଯାହା ପାଇଁ ଫାଶିରେ ଚଢିଲୁ ସେ ଆଜି 
ତାର ବାସନ ମାଜୁଛି | ଯାହା ପାଇଁ ଢେଲ ଗଲୁ ସେ ଆଜି 
ମଖମଲି ଗଦିରେ ଶୋଇଛି | ଯାହା ପାଇଁ ଜୀବନ ଦେଲୁ 
ସେ ଆଜି ଟଂକା ତାଳରେ ଛନ୍ଦ ତୋଳୁଛି ।( ନେତା ଆସେ ) 


1/9937] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


gGaenl 


ଅଫିସର - ବାଃ ବାଃ କବି ବାଃ ଅପୂର୍ବ ଅପୂର୍ବ ତମର ସୃଜନୀଶକ୍ତି, 
ଅତୀବ ଚମକ୍‌।ର ତମର ବର୍ଣ୍ଣନା ଶୈଳୀ | ଅତି ଅତି 
ବାସ୍ତବ ତମର ଚିନ୍ତା ଶକ୍ତି । ତେଣୁ ହେ କବିକାନ୍ତ ଦାସ 
ମହୋଦୟ ତୁମର ଏ ପ୍ରଚଣ୍ଡ ପ୍ରତିଭାରେ ମୁଗ୍ଧ ହୋଇ 
ଆମ୍ଭେ ସାଧ୍ନ ସରକାର ତୁମକୁ ଏ ଦେଶର ସବଳ 
ସମ୍ମାନରେ ଭୂଷିତ କରୁଛୁ | ଏ ବାବଦରେ ଆମ୍ଚେ ତୁମ୍ଭଙ୍କୁ 
ଏକ ଲକ୍ଷ ଟଂକା ତାମ୍ର ପ୍ରଶସ୍ତିପତ୍ର ସହ ଅନେକ ଅନେକ 
ଉପଢୌକନ ପ୍ରଦାନ କରୁଅଛୁ । ରେ ଭାରତ ତାଳି ମାର 
ଏବଂ ତୁମ କଲମର ଯୁଗାନ୍ତକାରୀ ସୃଷ୍ଟିକୁ ଅପେକ୍ଷା କରି 
ରହୁଛୁ | 

କବି- ଏଁ। ମୋତେ ଏତେ ବଡ ପୁରସ୍କାର ମିଳିଗଲା। ମୁଁ 
ସରକାରୀ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ସମ୍ମାନର ଅଧ୍‌କାରୀ ହୋଇଗଲି ! 

ନେତା - ଏବେ କୁହ ଆମ ସାଧ୍ୂନତା ଆଜି କେଉଁଠି ? 


କବି - ସାଧ୍ନତା ଆମ ସୁରକ୍ଷିତ ଆଜି 
ଗଣତନ୍ତ୍ର ସିନ୍ଦୁକରେ 
ସାଧ୍ନତା ଆମ ସୁସଢିତ ଆଜି 
ଆସନର ଗଦୀ ପରେ । 
ଭାରତ - କବି! 


ନେତା - ବାଃ ବାଃ ଚମକ୍‌୍।ର କବି ଚମକ୍‌।ର ଗାଇଯାଅ କବି 
ଗାଇଯାଅ, ଯେତେ ପାରୁଛ ଆସନ ଓ ଶାସନର ସ୍ତବ 
ସ୍ତୁତି କରି ଗାଇଯାଅ। ଆମ ଶିଛପତିମାନେ ତୁମ ଭଳି 
କବି ମାନଙ୍କୁ ପୁରସ୍କୃତ କରିବା ପାଇଁ ତାଙ୍କ ଟ କାର ଟ୍ରେଜେରୀ 
ଖୋଲି ଦେଇ ସାରିଲେଣି | 

ଭାରତ - କିନ୍ତୁ କବି 


QQ // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟରୁଫ 


କବି - 


ଭାରତ - 
କବି - 


ଭାରତ - 


କବି - 
ଭାରତ - 


ଆରେ ରହରେ । ଆଜ୍ଞା ଆପଣ ଯାଆନ୍ତୁ ଏବେ ଦେଖୁବେ 
ମୁଁ କେମିତି ଯୁଗାନ୍ତକାରୀ କବିତା ସୃଷ୍ଟି କରିଛି। 
ହେ ଶାସକ ହେ ଶିଳ୍ପପତି ! 
କବିତାରେ ତୁମ ପାଦ ମୁଁ ବନ୍ଦିବି 
ଗଳ୍ପରେ ତୁମ ମନ ମନାଇବି 
ନାଟକକୁ ତୁମ ଗଳାମାଳୀ କରି 
ମଂଚରେ ନଚାଇବି 
ମୁଁ ସାଧୂନ ଯୁଗର ପୁରସ୍କୃତ କବି 
ଯେତେ ପାଉଥ୍‌ବି 
ସେତେ ଚାହୁଁଥ୍‌ବି 
ମାନପତ୍ର ପାଇଁ ହାତ ପାତୁଥ୍ବ | 
କବି ! କବି ! ତମେ ହୋସକୁ ଆସ 
ଆରେ ମୁଁ ବେହୋସ୍‌ ଥ୍ଲି | ଏବେ ହୋସରେ ଅଛି। ଏତେ 
ଦିନ ଯାଏ ମୋର ତୋ ପଛରେ ବେକାର ଚାଲିଗଲା | 
ଏତେ ବେଳକୁ କେତେ ପୁରସ୍କାର ପାଇସାରନ୍ତିଣି ! 
ନା କବି ନା, ତମେ ଏ କଣ କହୁଛ ? ସାମାନ୍ୟ ପୁରସ୍କାରର 
ଲାଳସାରେ ଆସନର ପାଦ ଚାଟିବ ? ଶାସନର ଗୁଣ 
ଗାଇବ, ଆଉ ସତ୍ୟର ନିନ୍ଦା କରିବ ? 
ପୁରସ୍କାର ମୋତେ ମର୍ଯ୍ୟାଦା ଦେଇଛି। 
ନା କବି ନା ତମେ ଏ ସାମାନ୍ୟ କେତେଟା ଟଂକା, ଖଣ୍ଡେ 
ତମ୍ବା ଫଳକ ବା ଗୋଟିଏ ଶାଲ ପାଖରେ ନିଜକୁ ବିକି 


.. ଦିଅନି କବି | ତୁମେ ପରାଧୂନ ହୁଅନି | ତୁମେ ମୋତେ 


ସାଧ୍ନତା ଗୀତ ଶୁଣାଅ | ପୁଣିଥତେ ମୁଁ ଅଗ୍ନିକୁ ଡିଏ | 
ଜଣ ମିଳିବ ସେ ସାଧୂନତାରୁ ? ଶାସନର କବିତା ଗାଇ 
ଯଦି ଚାକିରୀ ମିଳିଲା, ପ୍ରମୋସନ ମି ଳିଲା, ଅନୁଗ୍ରହ 


1/991 // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


gael 


ମିଳିଲା, ପୁରସ୍କାର ମିଳିଲା, ସାଧ୍ନତା ନ ମିଳୁ | ତୋ 
କଥା ତୁ ବୁଝ, ତୋ ପ୍ରିୟତମାକୁ ତୁ ଖୋଜ୍‌ | ତୋ 
ସାଧୁନତାକୁ ତୂ ରଖ୍‌ | 

ଭାରତ - କବି ! ଏ କଥା ତୁମେ କହୁଛ ? ମୋ ପ୍ରିୟତମା କଣ ତୁମର 
ନୁହେଁ ? ମୋ ସାଧ୍ନତା କଣ ତମର ନୁହେଁ ? ତେବେ 
ମୋ ଶାସନ କାହିଁକି ତମର ହେବ ? ମୋ ସଂସ୍କୃତି କାହିଁକି 
ତମର ହେବ ? ମୋ ଦୂଃଖ ଦେଖ୍‌ କାନ୍ଦି ବାର ନାଟକ 
କରୁଛ କାହିଁକି ? ମୋ ପ୍ରିୟତମାକୁ ବାନ୍ଧିଦେଇ ଖୋଲିବାର 
ବାହାନା କରୁଛ କାହିଁକି ? ମୋ ସାଧ୍ନତାକୁ ବିକିଦେଇ 
କିଣିବାର ବିଳାପ କରୁଛ କାହିଁକି ? କାହିଁକି କାହିଁକି ? ଯାଅ 
କବି ଯାଅ ଦେଖ ମନଭରି ଉପଭୋଗ କର ପ୍ରିୟତମାକୁ | 
କଳା ବଜାରୀର ଗ୍ଲାସ ଟୁକୁଡା ଉପରେ ନଚେଇ ନଚେଇ 
ତମେ ପୂରସ୍କୃତ ହୁଅ । ଆସନ ଅଳଂକୃତ କର ମୋର ଯାଏ 
ଆସେ ନାହିଁ । କିନ୍ଧୁ ଏ କଥା ମନେରଖ ଦିନ ନିଶ୍ଚୟ 
ଆସିବ, କାଳ ନିଶ୍ଚୟ ଗ୍ରାସିବ। ତମର ଏ ତୁଚ୍ଛା ସ୍ୃତି ତମକୁ 
ମାଟିରେ ମିଶେଇ ଦବ ଠିକ୍‌ ଅଛି କବି | ମୁଁ ଜାଣେ ମୋର 
ଆଉ କେହି ନାହିଁ । ମୋ ବାହୁରେ ଶକ୍ତି ଭରି ମୋ 
ପ୍ରିୟତମାକୁ ଉଦ୍ଧାର କରାଇବି | ତମେଥୂଲ ତମେ ଯାଅ 
ତାଙ୍କ ବୋତଲରୁ ଗସ ଭରି ଦିଅ ମୋ ସାଧ୍‌ ନତା 
ପ୍ରିୟତମାର ପାଦ ତଳକୁ ଭଙ୍ଗା କାଚ ଫିଙ୍ଗ | ମୁଁ ତୁମର 
ପ୍ରିୟ ଭାରତ ତା ପୂର୍ବରୁ ଅଗ୍ମିକୁ ଡେଇଁ ଆମ୍ମହତ୍ୟା କରିବ | 


ବିଦାୟ କବି ବିଦାୟ | 
କବି“ ଭାରତ 
ଭାରତ - ପରାଧ୍ନତା ଠାରୁ ମୃତ୍ଯୁ ହିଁ ଶ୍ରେୟସ୍କର 
କବି - ନା ଭାରତ ନା, ରହ ଅପେକ୍ଷା କର | 


1/99C/ 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟରୂଫ 


ଭାରତ - 


ଭାରତ - 
କବି - 


ଭାରତ - 


କାହିଁକି, ଏଇ କଳା ବେପାରୀର ପ୍ରମୋଦ କକ୍ଷରେ ମୋ 
ସାଧୂନତା ପ୍ରିୟାର ନୃତ୍ୟ ଦେଖୁବାକୁ ? ଦେଖ କବି ଦେଖ 
ତମେ ମନ ଭରି ଦେଖ । ସେ ବେପାରୀଠୁ ପୁରସ୍କାର 
ପାଇବ, ମାନପତ୍ର ପାଇବ, ଉପଢୌକନ ପାଇବ । 
ନା ଲୋଡା ନାହିଁ ମୋର ଏ ତୁଚ୍ଛ ମାନପତ୍ର | ଯେଉଁ 
ଦେଶରେ ସାଧ୍ନତା କଳା ବଢାରୀର ଇସାରାରେ ନୃତ୍ୟ 
କରେ, କ୍ଷମତା ମାତାଳର ବୋତଲରୁ ଠିପି ଖୋଲେ, ଧଳା 
ହାତୀର ସଂଗିନୀ ସାଜି ତାର ପ୍ରିୟତମାଠୁ ଦୂରେଇ ରହେ, 
ସେ ଦେଶର ପୂରସ୍କାରକୁ ମୁଁ ଘୃଣା କରେ ।( ଫିଟିଦେଲେ) 
କବି ! 
ଏଇ କଲମ ମୋର ଫ୍ରାନସର ଗଣତନ୍ତ୍ରକୁ ଜନ୍ମ ଦେଇଥୁଲା, 
ଇଂଲଣ୍ଡ ଗଣତନ୍ତ୍ରକୁ ସୁଦ୍ଧଢ କରିଥୂଲା, ଭାରତର ସାଧୂନତା 
ଯଜ୍ଞର ପୌରହିତ୍ୟ କରିଥଲା, ଆଜି ଏଇ କଲମ ତୋର 
ପ୍ରାଣପ୍ରିୟା, ଭାରତର ପ୍ରିୟତମା ସାଧୁନତାକୁ ମୁକ୍ତି କରିବ । 
ଏଇ ଦେଖ ତୋ ସାମନାରେ ତୋ ପ୍ରିୟା କେମିତି ନାଚି 
ଚାଲିଛି, ତା ଆଖ୍ରେ ଭରା ଲୁହ, ଛାତିରେ କୋହ, ଯା 
ଡେଇଁ ପଡ, ଲମ୍ପ ଦେ- ରକ୍ଷା କର ତୋର ସାଧୁନତା 
ଦିଅ କବି ଦିଅ ମୋ ବାହୁରେ ଶକ୍ତି, ମୋ ମନରେ ସାହସ 
ଦିଅ, ମୋ ପ୍ରାଣରେ ପୁଲକ ଦିଅ, ମୁଁ ଅଗ୍ନି ଲହଡିକୁ ଲମ୍ପ 
ଦିଏ | 
ଟାଳିଥୂଲୁ କେତେ ଲୁହାର ଶିକୁଳି 
କାରାଗାର 
ହୋଇଥ୍‌ୁଲୁ ପାରି ରକତର ନଦୀ 
ପାରାବାର 
ଏକଥା କି ତୋତେ କହିବାକୁ ହେବ 
ବାରମ୍ବାର ? 


1/9୩୦ // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


Gaon 


ଭାରତ - ନା ନା ମୋର ମନେଅଛି | 

କବି - ବେଶ୍‌ ଆ ମୋ ସହିତ, ମୁକ୍ତି କରିବା ପ୍ରିୟାକୁ ତୋର | 
( ଉଭୟେ ଗୋଟିଏ ପାଖକୁ ଙୁଚି 
ଯାଆନ୍ତି, ଅପର ପାର୍ଶ୍ବରେ ନେତା, 
ଶେଠଜୀ, ପୋଲିସ୍‌ ଓ ସାମ୍ବାଦିକ 
ମେଳରେ ପ୍ରିୟତମା ନାଚେ, ଏମାନେ 


ବୋତଲ, ଗ୍ଲାସ ଫିଙ୍ଗନ୍ତିୟ ସେ କଷ୍ଟରେ 


ନାଚୁଥାଏ। ) 
କବି - ଦେଖ୍‌ କ୍ଷମତା ମାତାଲ - ସାର୍ଥ ବୋତଲ 
ଭିତରେ ଭିତରେ ରହି ରହି 
ବାହୁନୂଛି ତୋର ସାଧୂନତା ପ୍ରିୟା 
ବାହୁନୁଛି ଆଜି କଇଁ କଇଁ 
ଭାରତ - କବି। 
କବି - ମୁକୁଳାଇବାକୁ ଆଉଥରେ ତାକୁ 


ବଢାଇ ଦେ ତୋର ବୀର ବାହୁ 
ଢାଳି ଦେ ତୋର ଲୁହ ଲହୁ 
ଆଗକୁ ଟିକିଏ ଅନା ଅନା 
ଆଗରେ ଉଡ଼ୁଛି ତୋର ସାଧୂନତା 
ରକତ କେତନ ନାଲି.ବାନା 
ତୋର ମୁକତିର ଗଣ ଶକତିର 
ମୁକତି କେତନ ନାଲି ବାନା 
ଆଗକୁ ଟିକିଏ ଅନା ଅନା | 
ଢାଳି ଦେଏ ତୋର ଲୁହ ଲହୁ 
ଅକଲରୁ ତୋର ଶିକିଳୀ ଫିଟାଇ 
ହଟାଇ ଦେଏରେ କାଳରାହୁ 


1/9୩୧ // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଚ୍ୟରୁଫ 


ଅକାଳ ହଟିବ ସକାଳ ଆସିବ 
ଚାହୁଁ ଚାହୁଁ 
ହଟାଇ ଦେଏରେ କାଳରାହୁ 
ହଟାଇ ଦେଏରେ କାଳରାହୁ 
ସକାଳ ଆସିବ ଚାହୁଁ ଚାହୁଁ 
(ଭାରତ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଶକ୍ତି ଶାଳୀ ହୋଇ ଫୁଲିଉଠି ଗର୍ଜନ 
କରେ, ସମସ୍ତେ ତଟସ୍ମ, ପ୍ରିୟତମା ଚାହିଁ ରହିଥାଏ 
ଭାରତକୁ ) 
କବି - ଅକାଳ ହଟିଲା ସକାଳ ଆସିଲା 
ଚାହୁଁ ଚାହୁଁ 
ପ୍ରିୟତମା - ( ମନ୍ତ୍ରମୁଗ୍ଧ ହୋଇ) ଭାରତ ! (ଡାକିଦେଇ Freeze) 
ଭାରତ - ପ୍ରିୟତମା ! (ଦୌଡିଯାଇ Freeze ) 
( “ ସାରେ ଜାହାୀସେ ଆଚ୍ଛା” ର ସର ଭିତରେ 
ଯବନୀଜକା ) 


1/9୩୨ // 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


AAAI 


ରାଉରକେଲା କଲଚୋରାଲ ଏକାଡେମୀର 
ରଜତ ଜୟନ୍ତୀ ନାଟ୍ୟ ସମାରୋହରେ 
ବିଶେଷ ଆମନ୍ତ୍ରିତ ଓ 

କଳାକାର ଅନୁଷ୍ଠାନ ଦ୍ଵାରା 

ପ୍ରଯୋଜିତ ଡ. ପ୍ରଦୀପ ଦାଶଙ୍କ 

ଗଳ୍ପର ନାଟ୍ୟରୂପ 


“cna aା” 


//9୩୩// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଦୀପକ 


ମୀମାଂସା 


ପ୍ରଥମ ଦୃଶ୍ୟ 


ସମଗ୍ର ମଂଚକୁ ମୁଖ୍ୟତଃ ଦୁଇ ଭାଗରେ ବିଭକ୍ତ କରାଯାଇଥାଏ । 
ବାମ ପାର୍ଶ୍ଵ (6 Zଠne ) ଦୂରରୁ ଦେଖାଯାଉଥୁବା ତାଳପାଟଣା 
ଗ୍ରାମର ଗ୍ରାମ୍ୟ ଦୃଶ୍ୟ ମଧ୍ୟରେ ଗୋଟିଏ ଟାଇଲ୍‌ ଘର ଓ ଦକ୍ଷିଣ 
ପାର୍ଶ୍ବ (ଅight Z0ne) ତହସିଲ୍ଦାରଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟର ତହସିଲ୍‌ଦାର 
ଦୀପକ ଦାଶଙ୍କ ଅଫିସ ପ୍ରକୋଷ୍ଠ । ଆବଶ୍ୟକ ଆସବାବପତ୍ରରେ 
ସଜିତ । ପ୍ରକୋଷ୍ଠର ବାହାରକୁ ଗୋଟିଏ ଝରକା, ଯେଉଁ ଝରକା 
ବାଟ ଦେଇ ଅନ୍ୟ ପଟର ଦୃଶ୍ୟ ଦୃଶ୍ୟମାନ ହୋଇପାରୁଥବ ଏବଂ 
ଗୋଟିଏ ଏଠଠ୮ 5୮n ସଂଯୁକ୍ତ ଦ୍ଵାର | 

(ଆଲୋକ ଆସିଲା ବେଳକୁ ଦେଖାଯାଏ ତହସିଲ୍ଦାର ଦୀପକ 
ଦାଶ ଟେଲିଫୋନ୍‌ରେ କଥା ହେଉଥାନ୍ତି । ) 


: ହଁ ହଁ ମୁଁ ନିଢେ ତହସିଲ୍ଦାର ଦୀପକ ଦାଶ କହୁଛି, କୁହ କଣ 
` ହେଲା ? ..... ହଁ ହଁ ..... What ? କଣ କହିଲ ? Rulling 


party ? ଆରେ ଭାଇ ତମେ ତ ଢାଣ, ରୁଲିଂ ପାର୍ଟି ହଉ କି 
ଅପୋଢିସନ୍୍‌ ପାର୍ଟି ହେଉ ମୁଁ କୌଣସି ପାର୍ଟି ଫାର୍ଟି କଥାରେ କାମ 
କରେନା .... ନା ନା .... ମୋର କୌଣସି ଟ୍ରାନୁସଫରକୁ ଡର ନାହିଁ 
ଖାତିର ବି ନାହିଁ .... ହଁ ହଁ ଯାହା କରିବାର ଅଛି କର | ମୁଁ କୌଣସି 
ବେଆଇନ୍‌ କାମ କରିପାରିବିନି ... ଠ.K.... ହଁ ହଁ ନମସ୍କାର । 
( ଫୋନ୍‌ ରଖୁଦିଅନ୍ତି ବିରକ୍ଧିରେ) 

ହଁ ଯେତେସବୁ Political ଫାର୍ଶ ଏଇ ତହସିଲ୍‌ ଅଫିସରେ । 
(ଏଣେତେଣେ ସାମାନ୍ୟ ବିବ୍ରତ ହୋଇ ପିଅନ୍‌କୁ ଡାକନ୍ତି, Bell 
ମାରନ୍ତି) ମୋହନ ! ମୋହନ ! 


[ome] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଳାଟ୍ୟନୁଯ 


ଦୀପକ 


ବୀଣା 
ଦୀପକ 
ବୀଣା 
ଦୀପକ 
ବୀଣା 


ଦୀପକ 


ବୀଣା 
ଦୀପକ 
ବୀଣା 


ଦୀପକ 
ବୀଣା 


(ହଠାତ୍‌ ଜଣେ ୨୦/୨୨ ବର୍ଷର ଅଚିହ୍ନା ତରୁଣୀ କେଶବାସ 
ବିପର୍ଯ୍ୟସ୍ତ ଅତି ସନ୍ତର୍ପଣରେ ଭିତରକୁ ପଶିଆସେ, ଦୀପକ କିଛି 
ଭାବିବା ପୂର୍ବରୁ ଭିତରୁ କବାଟ ବନ୍ଦ କରିଦିଏ । ଦୀପକ ବ୍ୟସ୍ତ 
ବିବ୍ରତ ହୋଇ ଉଠନ୍ତି ।) 


: କିଏ ? କିଏ ? କଣ ହେଲା ? କବାଟ କାହିଁକି ବନ୍ଦ କରୁଛ ? 


ଖୋଲ, ଖୋଲ |! ତମେ କିଏ ? 


: ମୁଁ ? ମୁଁ କିଏ ମୋତେ ଜାଣି ନାହାନ୍ତି ? 

: ତମେ ଯିଏ ହୁଅ ଆଗ କବାଟ ଖୋଲ । 

: ନାଇଁ, କବାଟ ଖୋଲି ଦେଲେ ମୋ କଥା ମୁଁ କହି ପାରିବି ନି 

: ତମ କଥା ଶୁଣିବା ମୋର ଦରକାର ନାହିଁ। 

: ନା, ଆପଣଙ୍କୁ ମୋ କଥା ଶୁଣିବାକୁ ପଡିବ ! ନହେଲେ ମୁଁ ଏବେ 


ଯାଇ ଟ୍ରେନ୍‌ ସାମ୍ନାକୁ ଡେଇଁ ଆତ୍ମହତ୍ୟା କରିବି । ଆଉ ସେହି 
ଅପରାଧରେ ଆପଣ ଦୋଷୀ ହେବେ | 


: ଦେଖ ଭଉଣୀ, ମୁଁ ଜଣେ ସରକାରୀ କର୍ମଚାରୀ, ଆପଣମାନଙ୍କ 


ସେବା ପାଇଁ ଏଠି ବସିଛି। ତେଣୁ ତମକୁ ମାନେ ଆପଣଙ୍କୁ ହାତଯୋଡି 
କହୁଛି, ମୋତେ ଏମିତି ଅଯଥାରେ ବଦନାମ କରନ୍ତୁନି । 


: ବଦନାମ ( ହସି ) କିଏ ବଦନାମ ହେବ ? ଆପଣ ? 
: ଅଫିସ୍‌ ସମୟରେ ଅଫିସ ଭିତରେ ତମେ ଏମିତି ... 
: ଅବଶ୍ୟ, କିନ୍ତୁ ଆପଣଙ୍କ ଭଳି ଜଣେ ସଚ୍ଚୋଟ ଅଫିସରକୁ ଅଫିସରେ 


ଏବଂ ଅଫିସ ସମୟ ଭିତରେ ସାକ୍ଷାତ କରିବା ସବୁଠୁ ନିରାପଦ, ନା 
କଣ ସାର୍‌ ? 


: ହେଲା, ମୁଁ ମନା କରୁନି, ହେଲେ ଏମିତି କବାଟ ବନ୍ଦ କରି .... 
: ବଦନାମକୁ ଖୁବ ଡରୁଛନ୍ତି ସାର୍‌ ! ଆପଣ ତ ଜଣେ ପୁରୁଷ । ଆପଣ 


ଯଦି ଜଣେ ସ୍ତ୍ରୀ ସହିତ ଗୋଟିଏ ବନ୍ଦ ଘରେ ମାତ୍ର କେଇ ମିନିଟ୍‌ 
ରହିବାକୁ ଏତେ ଡରୁଛନ୍ତି, ତାହେଲେ ଜଣେ ସ୍ତ୍ରୀ ଜଣେ ପୁରୁଷ ସହିତ 


xe ~~ 


ଦୀର୍ଘ ତିନି ଦିନ ଗୋଟିଏ ବନ୍ଦ ଘରେ ରହି କେତେ କଷ୍ଟ ପାଇଥ୍‌ବ 


. ତାହା ଥରେ ଭାବିପାରୁଛନ୍ି ? ମୋର ଦେହ ଦେଖୁବେ ସାର୍‌ ? 


1/9୩1] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଦୀପକ 
ବୀଣା 


ଦୀପକ 


ବୀଣା 


ଦୀପକ 


ବୀଣା 


ଦୀପକ 


ବୀଣା 


ମୋହନ : 


ଦୀପକ 


ଦୀପକ 


AIM 


: ଦେଖ, ପ୍ରଥମେ କବାଟ ଖୋଲ । 
: ସାର୍‌ ! ଆପଣ ପରା ମୋତେ ଭଉଣୀ କହିଲେଣି ! ଆପଣଙ୍କ 


ଭଉଣୀ କଣ କବାଟ ଖୋଲିଦେଇ ବାରଲୋକଙ୍କ ଆଗରେ ଆପଣଙ୍କୁ 
ଚାର ନିର୍ଯ୍ୟାତିତ ଦେହ ଦେଖାଇପାରିବ ? 


: ମୋର ତମ ଦେହ ଦେଖ୍ବାର ନାହିଁ । ତମ ଦେହ ଦେଖୁ୍ବାର 


ହେଲେ ଡାକ୍ତର ଦେଖୁପାରନ୍ତି । ମୋ ପାଖରେ ତମର କାମ କଣ 
କୁହ ବାସ୍‌ ... 


: ଆପଣଙ୍କୁ ମୋର ଦେହ ଦେଖାଇବାକୁ ଆସିଛି । 
: ବେଶ୍‌, କବାଟ ଖୋଲି ଦେଇ ଯଦି ଦେଖାଇ ପାରିବ ଦେଖାଅ | 


ନହେଲେ ପୋଲିସ ଡାକିବି ( ଟେଲିଫୋନ୍‌ ଉଠାନ୍ତି) 


: (ହଠାତ୍‌ କାନ୍ଦି ଉଠି) ସାର୍‌ ... ଆପଣ ... ଆପଣବି ଶେଷରେ 


ପଥର ହୋଇଗଲେ ! ମୋତେ ମୋତେ ଆପଣ ବି ବୁଝିପାରିଲେ 


ନ? 


: ନା ଭଉଣୀ ! ତମକୁ ହାତ ଯୋଡ଼ଛି ଏଟା ସରକାରୀ ଅଫିସ । ଏଠି 


NOES OE 


କିଛି ନିୟମ ଅଛି, ଶୃଙ୍ଖଳା ଅଛି ଯାହାକୁ ଆମେ ସମସ୍ତେ ମାନିବାକୁ 
ବାଧ୍ୟ । ତେଣୁ କେବଳ ସେହି ନିୟମ ଶୃଙ୍ଖଳାର ବାଧ୍ୟ 
ବାଧ୍ୟକତାରେ ମୁଁ ତମ ଆଗରେ ହାତ ଯୋଡ଼ଛି ତମେ କବାଟ 
ଖୋଲିଦିଅ। ମୁଁ କଥା ଦେଉଛି ମୋ ସାଧ୍ୟ ମତେ ମୁଁ ତମ ସମସ୍ୟାର 
ସମାଧାନ କରିଦେବି । ମୋ ଭଉଣୀ ପରା | 


: ଠିକ୍‌ ଅଛି | (କବାଟ ଖୋଲି ଦିଏ । ବାହାରୁ ମୋହନ୍‌ ସାର .. 


ସାର .. କହି ପଶି ଆସେ ) 
ସାର୍‌ .. 


: ମୋହନ, କଣ କରୁଥୁଲ ? 
ମୋହନ : 


ସାର୍‌ କବାଟଟା ତ ଭିତରୁ ବନ୍ଦ ଅଛି । ଇଏ ... (ଦେଖ୍‌ ଚିହି) ଏ 
ବୀଣା ... ତୁ ? 


: ତମେ କଣ ବୀଣାକୁ ଜାଣ ? 
ମୋହନ : 


ହଁ ସାର୍‌ 1 ଇଏ ସେଇ ଯୋଉ ଅନନ୍ତ ବସନ୍ତିଆ, ତାର ସ୍ତ୍ରୀ । 


1/9୩୬/] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟନୁଫ 


ଦୀପକ 


ଦୀପକ 


ବୀଣା 
ଦୀପକ 
ଦୀପକ 


ମୋହନ 
ଦୀପକ 


: ଅନନ୍ତ ବସନ୍ତିଆ ? 
ମୋହନ : 


ସାର୍‌, ସେହି ଯୋଉ ମାଛ ଧରିବାକୁ ଯାଇ ... ମିନିଷ୍ଟର ... 


: ଓ, ହଁ ତାଳପାଟଣା ଅନନ୍ତ | ହେଲା ହେଲା, ମୁଁ ତ ଜାଣିଛି ତମ 


କଥା । ଆଜି ଫାଇଲଟା କାମ ସାରି କଲେକୁରଙ୍କ ପାଖକୁ ପଠାଇ 
ଦେଉଛି । 


: ନାଇଁ, ଅସଲ କଥା ଆପଣ ଜାଣିନାହାନ୍ତି। ଆଉ ସବୁ କଥା ନଜାଣିଲେ 


ଆପଣ ନ୍ୟାୟ ଦେବେ କେମିତି ? 


: ଅସଲି କଥା, ଠିକ୍‌ ଅଛି ଏବେ କୁହ (ବୀଣାଯାଇ ଚେୟାରରେ 


ବସ୍ୁବସୁ ମୋହନକୁ ଚାହେଁ) 


: କଣ ହେଲା ? ମୋହନ ରହିଲେ ଅସୁବିଧା ? ଠିକ୍‌ ଅଛି, ମୋହନ ? 
: ନାଇଁ ମୁଁ ଯାଉଛି ସାର୍‌ 
: ଯାଅ, ଆମ ଅଫିସରେ ସେ ଲେଡି ପିଅନ୍‌ ଚମ୍ପାକୁ ପଠେଇ ଦିଅ । 


କିନ୍ତୁ ଏଠାକୁ ନୁହେଁ । 


ବୀଣା / ମୋହନ : ଆଉ ? 


ଦୀପକ 


ବୀଣା 


: ଆସ ମୋ ସହିତ । (ସମସ୍ତେ ଦୀପକକୁ ଅନୁସରଣ କରନ୍ତି । 


ଝରକା ବାଟେ ବୀଣାର ମୁହଁ । କେନ୍ଦ୍ରୀଭୂତ ଆଲୋକରେ Flash 
Back ଆରମ୍ଭ ହୁଏ । ) 


FASH BACK 


ପ୍ରଥମ ଦୃଶ୍ୟ 


: (Voice) ମୁଁ ମୋ ବାପା ମାଆଙ୍କ ଚତୁର୍ଥ କନ୍ୟା । କଷ୍ଟ କରି 


ନିଜ ଚେଷ୍ଟାରେ ମୁଁ ଆଇ.ଏ. ପାଶ କରିଛି । ଆମେ ଭାରି ଗରୀବ । 
ଯାହାବା କିଛି ଜମିବାଡି ଥୁଲା ମୋର ତିନୋଟି ଭଉଣୀଙ୍କ 
ବାହାଘରରେ ସବୁ ଶେଷ ହୋଇଯାଇଥାଏ । ତେଣୁ ମୁଁ ସ୍ଥିର 
କରିଥୁଲି ପାଠପଢି ଚାକିରୀ କରି ଆମ ଘରର ଅବସ୍ଥାକୁ ସୁଧାରି 


I/9n91] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ପଦନ 
ସାର 


ଅନନ୍ତ 
ପଦନ 


ଅନନ୍ତ 
ପଦନ 


ଅନନ୍ତ 
ପଦନ 


PIAA 


ନେବି । କିନ୍ତୁ ତାହା ହୋଇପାରିଲାନି । କୋଡିଏ ବର୍ଷ ବୟସ 
ହେଲାରୁ ବାପାମାଆଙ୍କ ମୁଣ୍ଡ ଘୁରିଗଲା । ଏଣୁତେଣୁ କରି ଜୋର 
ଜବରଦସ୍ତ ମୋର ବାହାଘର କରାଇଦେଲେ । ଯୌତୁକ 
ଅଭାବରୁ ଭଲ ଘର ଭଲ ବର ଦେଖୁବାର ସୁଯୋଗ ନାହିଁ । 
ତାଳପାଟଣା ଗାଆଁର ସପ୍ତମ ଶ୍ରେଣୀ ଯାଏ ପାଠ ପଢିଥୁବା ଅନନ୍ତ 
ବସନ୍ତିଆ ଶେଷରେ ମୋର .... (ସର କମି କମି ଆସେ ) 
(ଦେଖାଯାଏ ତାଳପାଟଣା ଗ୍ରାମର ସେହି ଟାଇଲ ଘର ପାଖରେ 
ବୀଣାର ଶାଶୁ ସାର | ୫୦/୫୫ ବର୍ଷର ବୁଢୀ ଘର ସାମନାରେ 
ଝାଟଉଥାଏ । ପଦନ ବୃଢା ପିଣ୍ଡାରେ ବସି ଜାଲ ବୁଣୁଥାଏ । ) 


: କି ଡୁ ଖରକୁଛୁ ? ବୋହୂ କାହିଁକି ? 
: ମୋତେ ସେ ବୀଣା ଫୀଣା କଥା କହିବନି । ଯେତେ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ 


ହାତଗୋଡ ଚଳୁଥୁବ, ମୁଁ ଖଟୁଥୁବି । ଏ ଘରକୁ ତ ମୁଁ ଆଇଚି 
ଖଟିବା ନାଗି । ମଲା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଖଟିମି । 

( ଝାଟେଇ ସାରି ଛାଞ୍ୁଣୀ ଫିଙ୍ଗ ଦେଇ ଦୁମ୍‌ ଦୁମ୍‌ ଚାଲିଯାଏ । 
ପଦନ ଢାଲ ବୁଣା କିଛି ସମୟ ବନ୍ଦ କରି ତାର ଯିବା ବାଟକୁ 
ଚାହିଁ ରହନ୍ତି । ତାପରେ ଜୋରରେ ବୁଣି ଯାଆନ୍ତି । ଲୁଚି ଲୁଚି 
ଆସନ୍ତି ଅନନ୍ତ । ଏଣେତେଣେ ଚାହିଁ ବାପାକୁ ଚାହାନ୍ତି । ଚୁପ୍ଚାପ୍‌ 
ବାପା ପାଖକୁ ଯାଇ ଅଣ୍ଟିରୁ ଗୋଟିଏ ପୁଡିଆ କାଢି ବାପା ହାତରେ 
ଚୁପ୍କି ଧରାଇଦିଏ । ) 


: ବାପା ! 
: (ଚମକି ) କିଏ ? ଓ ଅନ୍ତ କିରେ ? (ହାତରେ ଧରି 


ଏଣେତେଶେ ଚାହିଁ ) ତୋ ମାଆ ଅଛି କିରେ ? 


: ନା ନା | ସେ ଗଡିଅଆ| ଆଡେ ଯାଇଛି ¦ 
: ସେଇ କଥା, ନହେଲେ: ଏ ଗଞ୍ଜେଇ ଦେଖନେ ଏବେ ମୋ 


ସାତପୁରୁଷକୁ ତ ଯାହା ଝାଡିବ ତୋତେ ରଖେଇ ବସେଇ ଦବନି । 


: ନା ନା ସେ ଦେଖ୍‌ ପାରିବନି । 
: ଏଁ ... ସମ୍ବଲପୁରୀଟା ଆଣିଚୁ ନା | ଗଲାଥର ଖାଲି ଖତ ରକମ 


J oar// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟୟରୂଯ 


ଅନନ୍ତ 
ପଦନ 
ଅନନ୍ତ 
ପଦନ 


ଅନନ୍ତ 
ପଦନ 


ଅନନ୍ତ 


ପଦନ 


ମୋହନ : 


ନାଗିଲା । ହଉ ହଉ ଯାହା ଆଣିଛୁ ଆଣିଛୁ । ମୋ ବାପଟା ପରା 
ଏ ଧୂଆଁଟିକେ ନ ବାଢିଲେ ଉଠି ପାରୁନି । ମାଆ ଗଂଗାମାତା 
ତୋ ଅଣ୍ଟିରେ ଏମିତି ସବୁ ଦିନ ରତନ ପୁରାଉଥାନ୍ତୁ ତୁ ମୋତେ 
ଟିକେ ଚାହିଁଥୁବୁ । ମୋର ଭାତ ପଖାଳ ନହଉ ପଛକେ ଏତିକି 
ହେଲେ ମୋର ଚଳିଯିବ ବାପା । 


: ହଁ ହଁ ତୁ ବ୍ୟସ୍ତ ହଂନା | ମୁଁ ତୋତେ ଯୋଉଠୁ ହେଲେ ଗଂଜେଇ 


ଆଣିକି ଦେମି । 


: ହଁ ବାଆଟା ପରା | ଗଂଗାମାତା ତୋତେ କୁଟି ପରମାୟୁ ଦିଅନ୍ତୁ । 


ହେନେ ବାପା, ତୋ ମାଆକୁ କହିବୁନି । 
ନାନା 


: ହଇରେ ଅନନ୍ତ ! ବୋହୂମା ନାହାନ୍ତି କି ? 
: ମୁଁ କେମିତି ଜାଣିମି ? 
: ଏ କଥା କିସକି, ସିଏ ଟିକେ କାମ ଦାମଗୁଡା ହାତକୁ ନଉନି । 


ତୋ ମାଆଟା ଆଉ କେତେ କରିବ ? ଗର ଗର ହଉଛି, ଟିକେ 
ଆକଟ କରି ଦିଅନ୍ତୁ ନି ! 


: ମୁଁ ତ ସେଇ କଥା ସେତେବେଳେ କହୁଥ୍ଲି । ପାଠ ପଢୁଆ ଝିଅ 


ବାହା ହବାନି । ତମେ ତ କେହି ମୋ କଥା ଶୁଣିଲନି । ଏବେ 
ମୋତେ କହିନେ ମୁଁ ଆଉ କିସ କରିବି ? 


: ନା ନା ତୋତେ କିଛି କହୁନି ଯେ ତଥାପି ... ହଉ ତୁ ଯା ମୁଁ 


କହିଦେମି । 

ମୁଁ ଯାଉଛି । ପାଣିବେଳ ହେଇଯିବ । ଦରିଆ ଯିମିଯେ। (ଏହି 
ସମୟରେ ବାହାରୁ ମୋହନର ଡାକ ଶୁଭେ ) 

ଅନନ୍ତ ! ଆରେ ଅନନ୍ତ ! ଘରେ ଅଛୁ ନା ? (ପହଁଞ୍Cେ) 


: ଆରେ ମୋହନ କି ? କିରେ ମନେ ଅଛି ନା ତୋର ମୋ 


କଥା ? 
ଇଏ କି କଥା ? ମନେ ରହିବନି ? 


: ତମେ ଭାଇ ଚାକିରୀ କଲ | ସହରରେ ରହିଲ । ହାକିମ ହୁକୁମାଙ୍କ 


Ime] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ମୋହନ : 


ଅନନ୍ତ 
ମୋହନ : 


ଅନନ୍ତ 
ମୋହନ : 
ଅନନ୍ତ 
ମୋହନ : 


ଅନନ୍ତ 
ପଦନ 


ମୋହନ : 


ଅନନ୍ତ 
ମୋହନ : 


ପଦନ 


FIA/°a/ 


ସଂଗେ ମିଶିଲ । ଆମ ମଳିମୁଣ୍ଡି ଆଙ୍କ କଥା ମନେଥୁବନା ? 
ବୃଝିଲୁ ନା ଅନନ୍ତ ! ତୁ ମୋତେ ଚିହ୍ନି ପାରିଲୁନି । ଆରେ ମନେ 
ନଥଲେ ଏତେ ବଡ ଖବର ନେଇ ମୁଁ ଆଉ କାହା ପାଖକୁ ନଯାଇ 
ତୋ ପାଖକୁ ଆସି ଥାନ୍ତିନା ! 


: ଖବର ? କି ଖବର ? 


ମୁଁ ଆଜି ଅଫିସରେ ଗୋଟିଏ ଫାଇଲ ନେଇ ହାକିମଙ୍କ ପାଖକୁ 
ଯାଇଥୁଲି । ହାକିମ ମୋତେ ଭାରି ଭଲ ପାଆନ୍ତି । ସିଏ ଫୁନ୍‌ରେ 
କଥା ହେଉଥ୍‌ଲେ ଯେ ଏବେ ଜାଲିଆମାନଙ୍କୁ ଡିଂଗାଜାଲ ଆଦି 
କିଣିବାପାଇଁ ସରକାର ରଣ ଦେବେ । 


: ସତେ ନା କଣ ? 


ସେ ରଣରେ ସୁଧ ତ କମ ଫେର ତିରିଶ ଭାଗ ଛାଡ । 


: ମୋହନ, ମୋ ଭାଇଟା ପରା ... 


ଆରେ ସେଇ ନାଗିତ ତୋରି ପାଖକୁ ଦୌଡିଲି, ଭାବିଲି 
ପିଲାଦିନର ସାଂଗ । ଏକା ସ୍କୁଲରେ ପଢ଼ୁଥୁଲେ | ଯଦି ପାରିବି 
ଏତିକି ସାହାଯ୍ୟ କରିଦିଅନ୍ତି । ହାକିମଙ୍କ କାନରେ କଥାଟା ପକେଇ 
ଦେଇଛି । ତୁ ଖାଲି ଦିନେ ଅଫିସ ଯାଇ ତାର ଫରମ ଫାରମ 
ଆଣି ଆପ୍ଲାଇ କରିଦେ । ମୁଁ ନିଢେ ବଡବାବୁ, ପଣ୍ଡାବାବୁ କିଛି 
ନହେଲେ ହାକିମଙ୍କୁ କହି ତୋ କାମଟା କରେଇ ଦେବି । 


: ମୋ ଭାଇଟା ପରା | 
: (ଶୁଣି ଉଠି ଆସି ) ବାବୁ ମୋହନରେ ତୋର କୁଟି ପରମାୟୁ 


ହେବ ଏତିକି କରେଇ ଦିଅନ୍ତୁନି । 
କରେଇ ହବା ଦାୟିତ୍ଵ ମୋର ! ତମେ ଆପ୍ଲାଇ କର | 


: ମୁଁ ଆଜି ଆପ୍ଲାଇ କରିହେମି | 


ନାଇଁ କାଲିକି ଆ ! ମୋ ସାଂଗରେ ଯାଇ ସବୁ କାମ ଛିଣ୍ଡାଇ 
ଦବା ! ହେଲା | ମଉସା ମୁଁ ଏବେ ଯାଉଛି ପରେ କେବେ 
ଆସିବି । 


: ହଁ ହଁ ଯାଆ ଯାଆ । ଯାହାହେଉ: ଟିକେ ନାଗିବୁ । ହେ ମା 


I9xo1] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟୟଛୁଯ 


ହେମନ୍ତ : 


ପଦନ 


ପଦନ 


ହେମନ୍ତ : 


ପଦନ 
ହେମନ୍ତ 


ପଦନ 


ହେମନ୍ତ 
ପଦନ 


ହେମନ୍ତ : 


ଗଂଗାମାତା ! ତୁ ଏକା ଭରସା ! (ମୋହନ ଓ ଅନନ୍ତ ଯାଆନ୍ତି ) 
(ଢାଲ ରଖ୍ଦେଇ ଏଣେତେଣେ ଚାହିଁ ଗଂଢେଇ ବାହାର କରି 
ଦଳେ ! ଗୋଟେ ଟୀକା ଗୋବିନ୍ଦଚନ୍ଦ୍ରରୁ ଗୀତ ଶୁଣାଯାଏ ! 
ଦିଆସିଲି ମାରିବା ସମୟରେ ହେମନ୍ତ ପାଟି କରି କରି ଆସେ !) 
କାହିଁ ଅଛୁ ? କାହିଁ ଅଛୁଁ ଆରେ ଦୁଷ୍ଠ ଦଶାନନ ! ଜଢାଣିନୁକି 
ଦଶରଥ ସୂତ ପରାକ୍ରମ । 

( ପଦନ ହଠାତ୍‌ ବ୍ୟସ୍ତରେ କାଶି ଉଠେ, ହେମନ୍ତ ଚମକି ଉଠେ ) 
ଏ... ! କିଏ ? କିଏବେ ... (ବାପାକୁ ଦେଖ୍‌ ଅପ୍ରସୁତ ହୁଏ ) 
ଏ... ଏଁ ... ମାନେ ବାଆ ! ତୁ ? (ଚିଲମ ହାତରେ ଦେଖ୍‌ ) 
ମାନେ ... ହାତରେ ... ସେଟା ... 


: ନା ନା ସେ କିଛି ନୁହେଁ । ତୁ ଆଖଡା କରୁଚବୁକି କର.. କର | 
ହେମନ୍ତ : 


ଉଁ ହୁଁ ଯାଉଚୁ କୁଆଡେ ଯାଉଚୁ କୁଆଡେ । 


: ନା ନା ଏଇ ମାନେ ... ଆହିଆ ଆଡ଼ୁ ଆସେ । ଆରେ ହେମନ୍ତ 


ତୁ ଯାତରାରେ ଦୁଃଶାସନ ହେଇଚୁ ... ଭଲ ପାଟ, କର କର । 
(ଧରି ନେଇ ) ଆଉ ହାତରେ ଏଇଟା ? 


: ନା ନା ସେ କିଛି ନୁହେଁ । 
: କିଛି ନୁହେଁ (ଚିଲମ ନେଇ) ବାଆ ! ତୁ ଲୁଚେଇ ଲୁଚେଇ .... 


କହିମି ... କହିମି... ମାଆ | 


: ଏ ଏ ହେମନ୍ତ ମୋ ବାପାଟା ପରା | କହନା ତୋତେ ତୋ ହାତ 


ଧରୁଛି କହନା । ତୋ ମାଆ ଶୁଣିନେ କି ଦେଖ୍ନେ ଖାଲି ବାସନା 
ପାଇନେ ମୋ ସାତ ପୁରୁଷକୁ ଶିରାଧ ବାଢିଦେବ । 


: ତୁ ଗଂଭଢେଇ ଟାଣୁଚୁ କାହିଁକି ? 
: କିସ କରିମି କହ ବାପ ? ବଅସ ହେଇଗଲା । ଦିହ ହାତ 


ଚଚୁନି । ଟିକେ ଧୂଆଁ ପଶିଗନେ ହାତଗୋଡରେ ଢୀବନ ପଶୁଚି । 
ମୋ ବାପାଟା ପରା । 

ତୁ ତ ନିଜେ ଗଂଜେଇ ଟାଣୁଛୁ । ଆଉ ମୁଁ ଟିକେ ଆଖଡାକୁ 
ଗନେ ଇମିତି ପାଟି କରୁଟୁ ଢେନେ ˆ 


9୪+ 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ପଦନ 


ହେମନ୍ତ 
ପଦନ 
ହେମନ୍ତ 


ପଦନ 


ହେମନ୍ତ 
ପଦନ 
ହେମନ୍ତ 


ପଦନ 
ହେମନ୍ତ 


ପଦନ 
ହେମନ୍ତ 
ପଦନ 
ହେମନ୍ତ 


ହେମନ୍ତ 


PIAA 


: ନା ନା ମୁଁ କାହିଁକି ପାଟି କରିମି ? ଦୁ ଯାଉନୁ ମୁଁ କିସ ମନା 


କରୁବୁ ? ଆରେ ରଜା ମହାରାଜାମାନେ ଆଖଡା କରନ୍ତି । ଡୁ 
କର କର । ଏଇଠି କର ତ । 


: ଏଇଠି କରିମି ? 
: ହଁ କରୁନୁ । ହେନେ ... ମୁଁ ... (ଚିଲମ ନେଇ) 
: ତୁ ଭିତରକୁ ଚାଲିଯା । ଘର ଭିତରେ ପଶି ଗଂଜେଇ ଟାଣିଦେ । 


ମୁଁ ଏଇଠି ବାହାରେ ଅଛି । ଆଖଡା କରୁଛି । ମାଆ ଆସିନେ 
ତୋତେ ଡାକି ଦେମି | ଆ.. 


Mg 


: ହଁ .. ହଁ ... (ଯାଏ, ଫେରି) ଏ କଥା ତୋ ମାଆକୁ କିଛି 


କହିବୁନି । 


: ନୀ, ଜମା କହିବିନି । 
: ହଇରେ ତୁ ଆଖଡାରେ ଦୁଃଶାସନ ହେଇଛୁ ? 
: ନା, ନା, ଆମ ଯାତରାରେ ଦୁଃଶାସନ ନାହିଁ । ମୁଁ ଲଖଣ ହେଇଛି 


ଲଖଣ ! 


: ଲଖଣ ! ଆଃ ... ବଢିଆ ପାର୍ଟ । ଭଲକି କର ! 
: ହଁ ହଁ ତୁ ଯାଆ । ମୁଁ ଟିକେ ପାଟ୍ଟା ମୁଖସ୍ଥ କରିଦିଏ । ସେ 


ଗେସପୁରରୁ ଗୋଟେ ମାଷ୍ଟ୍ର ଆଣିଚୁ ଯେ ଶଳା ଭାରୀ କଡା, 
ଗୋଟେ ପାଚିଲା ବେତ ରଖୁଚି । ପିଠି ଫଟେଇ ଦଉଛି । 


: ଆଁ ! ସତ ନା କିସ ? 

: ଆଉ ? 

: ହଉ ହଉ, ହେଲେ ବାପା ହେମନ୍ତ, ମୁଁ ଭିତରେ ଅଛି । 

: ହଁ ହଁ । ତୁ ଯା (ପଦନ ଭିତରକୁ ଯାଏ | ହେମନ୍ତ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରାଏ 


ନିଜକୁ ) 


: ଆରେ ଆରେ ଦଶାନନ ସୂତ ? 


ଜାଣିନୁ କି ଦଶରଥ ସୂତ ପରାକ୍ରମ 
ବାମହସ୍ତେ ବଧୁଲାଯେ ଖରଭୂଷଣକୁ 
ବାଳୀକି ବଧୁଲା ଯିଏ ସାମାନ୍ୟ ଶାୟକେ 


i991] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟୟନୁଥ 


ସାର 


ହେମନ୍ତ 


ସାର 


ହେମନ୍ତ : 


ସାର 


ହେମନ୍ତ : 


ସାର 


ହେମନ୍ତ : 
: ତୋ ବଅସ ଗଲା ମାସ ଚବିଶ ଦିନକୁ ପୁରା କୁଡିଏ ପାଞ୍ଚ ପୁରି 


ସାର 


ତା ସହିତ ଯୁଦ୍ଧ କରୁ କେଉଁ ରାଦୁଲଁରେ ? 

ରାମାନୁଜ ଲକ୍ଷ୍ମଣ ମୁଁ କରୁଛି ପ୍ରତିଜ୍ଞା 

ସବଂଶରେ ବଧ କରି ତୋତେ 

ଉଦ୍ଧାର କରିବି ମୁଁ ସୀତା ଠାକୁରାଣୀ । 

ହା ହା ହା ( ହସିବା ସମୟରେ ସାର ଆସେ, ଦେଖେ) 


: ହଇରେ ଏ ! ଲକ୍ଷିଛଡା ତୁ ଏଠି ଆଖଡା କରୁଛୁ ? ମୁଁ ଭାବିନି 


ପୁଅକୁ ମୋର ବାତ ଭାରିଛି ନା କିସ । 


: ଏଁ, କଣ କହିଲୁ ବାତ ? ହଁ ହଁ ଏ ଆଖଡା ବି ଗୁଟେ ବାତ 


ଯେ! 


: ହଇରେ ଏ ! ପୋଡାମୁହାଁ ! ତୁ କି ଏଡେ ଅଜରା ନା ! 


ତୋତେ କଥା କାଟୁନି । ସେଦିନ ସେ ନୂଆ ବୋହୂଟା ଯାହା 
ପାଇଲା କହିଗଲା ତୋତେ ଟିକେ ବାଧୂଲାନି ? 

ନୂଆ ବୋହୂଟା ? ଓ ଭାଉଜ ? ମାଆ ତୁ ପରା କହୁଥ୍‌ଲୁ ଭାଉଜ 
ହେଲା ମାଆ ସମାନ । ମା କଥା ଯେତେବେଳେ ବାଧୁନି ଭାଉଜ 
କଥାଟା କେମିତି ବାଧନ୍ତା ଯେ । 


: ତୁଚୁକୁ ଲୋକେ କହନ୍ତି - ଅତି ବେହିଆ ସଭାରେ ନାଚେ | ତୁ 


ସଭାରେ ନାଚି ନାଚି ବେହିଆ ବନିଗଲୁଣି । ତୋତେ କଥା କେମିତି 
କାଟିବ । 

ବାସ୍‌ ଜାଣିଗଲୁ ତ । ମୋତେ ଜିଭତ ଢିଭ କରତରେ କହିଲେ 
ବି କାଟିବନି । ତେଣୁ କାହିଁକି କଟର କଟର ହୋଇ ନିଜ ମାନ 
ସମ୍ମାନ ହରାଇବୁ ? ଚୁପ୍‌ ରହିବା ଭଲ | ବୁଝିଲୁ | ଯା, ଚୁପ୍ଚାପ୍‌ 
ରହିଯା, ମୋ ମାଆଟା ପରା । | 


: ହଇରେ ହେମନ୍ତ ତୋ ବଅସ କେତେ ହେଲାଣି ଜାଣୁ ? 


ମୁଁ କିସ ନାଇକ ନା ଜୁତିଷ ବଅସ ହିସାବ କରିମି । 
ଛଅ ଚାଲିଲାଣି । ଏସନ ତ ଗଲା | ଆଇଲା ସନକୁ ତୋ ଘେଂଗା- 
ହିଣ୍ତେଇ ଦେନେ - 


[98୩] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ହେମନ୍ତ 
ସାର 


ହେମଚ୍ତ 


ସୀର 


ହେମନ୍ତ 


ସାର 


ସାର 
ହେମନ୍ତ 


ସାର 
ହେମନ୍ତ 


ସାର 


ସାର 
ହେମନ୍ତ 
ସାର 


FIA 


: ଘେଂଗା ଛିଶ୍ଡେଇବୁ .... ? ମାନେ ? 
: ତୋ ବେକରେ ଜୁଆଳି ବସେଇ ଦେନେ ତୁ ବଳେବଳେ ଥଣ୍ଡା 


ହେବୁ । 


: ଜୁଆଳି ... ଓ ମାନେ ବାହାଘର ? ମା ତୋ କଥା ଶୁଣି ହସ 


ମାଡୁଚି । 


: ହସ ମାଡିବନି ତ ହବ କେମିତି ? ଅସଲ କଥା କହିନେ ହସ 


ମାଡିବ । 


: ଅସଲ କଥା ? ଭାଇକୁ ତ ଶୁଣେଇ ଦେଇଛୁ ଯେ, ବଅଁଶ ସାରା 


ଭାଲୁ ଲାଞ୍ଜ ଧରି ହଲାପଟା ହେଉଛେ । କଣ ନା ପାଠେଇ 
ଝିଅ । ଆମ ମୂରୁଖ ଘରକୁ ସଜାଡି ଦବ । ଏକଦମ୍‌ ଆଲ୍‌ 
- କରିଦେଲା | 


: ମାନେ ? ଆମ ବୋହୂ ବୀଣା କଥା କହୁଛୁ ତ ? 
ହେମନ୍ତ : 


ଆଉ ଏ ଖଣ୍ଡ ମଣ୍ଡଳରେ ପାଠୋଇ ବୋହୂ ଅଛି କାହାର କି ? 


: ଆରେ ତୋ ଭାଇଟା ମଣିଷ ହେଲାନି । ନହେନେ ଦେଖୁଥାନୁ । 
: ବୁଝିଲୁ ନା ମାଆ, ତୁ ଆଉ ଦେଖାନି, ବହାହଘର ପରେ କେହି 


ମଣିଷ ହୁଅନ୍ତିନି, ମୁଁ ବି ହେମିନି। 


: ମଲା ମଲା | ଏଇ ଦିନରୁ ଇଏ ନା ... 
: କୁଟୁମ୍ବ ପୋଷିବ କିଏ ? ତେଣୁ ସେ ଧନ୍ଦାଛାଡି ଅନ୍ୟ ଧନ୍ଦା 


ଖୋଜ | ମୋ ପଛରେ ପଡନା । ମୁଁ ଟିକେ ପାଟ ମୁଖସ୍ଥ କରିଦିଏ, 
ନହେଲେ ସଂଜବେଳକୁ ସେ ନଗସ ପୁରିଆ ନିସୁଆ ମାଷ୍ଟ୍ରେ ମୋ 
ଚମଡା ଛାଲି ଦବ | ଫେର ଲୁଣ ବିଶ୍ରି କରି ସେକିବୁ । 


: ନିଆଁ ପାଉଁଶ ଯାତରା କରୁଛୁ । (ଏହି ସମୟରେ ଘରଭିତରୁ 


ବୁଢାର କାଶ ଶୁଭେ | ) 


: ଏଁ ? କାଶିଲା କିଏ ? 
: କାହିଁ ନା ତ | 
: ହଁ, ଆରେ ହେ, ତୋ ବାଆ ତ ଏଠି ବସି ଜାଲ ବୁଣୁଥିଲେ 


କୁଆଡେ ଗଲେ ? 


swe] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟନୁଫ 


ହେମନ୍ତ 


ସାର 


ହେମନ୍ତ 
ସାର 


ସାର 


ପଦନ 
ସାର 
ପଦନ 
ସାର 
ପଦନ 
ସାର 


: ବାଆ ? ମାଇଲା, ମଲା ଏଥର .. ଏଁ ! ହଁ .. ବାଆ, କାହିଁ ମୁଁ 


ତ ଦେଖିନି ? 


: ଉଁ .... (ଶୁଂଘି) ଗଂଜେଇ ବାସନା ରକମ୍‌ ଲାଗୁଛି । ହଇରେ 


ଏଁ, ତୋତେ ଗଂଜେଇ ବାସୁଛି ନା ? 


: ଗଂଜେଇ ? ନା ତ, 
: ହଁ, ହଁ, ଗଂଜେଇ .... ତୋ ବାଆ କାହିଁ ? 
ହେମନ୍ତ : 


ନା ନା ଏଇଟା ଗେଣ୍ଡୁ ଫୁଲ ବାସନା | ତୋ ନାକ ଖରାପ ହେଲାଣି । 


: କିସ କହିଲୁ ମୋ ନାକ ଖରାପ ? କହ ସତ କହ ? ବାପ ପୁଅ 


ଏଠି ଫିକର କରି ତାମସା କରୁଛ । କହ କହ ତୋ ବାଆ କାହିଁ ? 
ନହେନେ ଏ ପାଞ୍ଚରରେ (ବାଡି କାଢେ) ସେକି ଦେମି, କୋଉ 
ବାପ ପିଠିରେ ପଡିବତ । କହ କହ ତୋ ବାଆ କାହିଁ ... (ପଦନ 
ବାହାରି ଆସେ ) 


: ଆଁ ହା କିସ ହେଲା କିସ ହେଲା .. 

: କିସ ହେଲା ? କାଆଡେ ଥୂଲ କି ? (ସନ୍ଦେହରେ ଚାହେଁ) 
: କିଏ, ମୁଁ ? ମୁଁ ପରା ... ଏଇ ମାନେ ... 

: କାଆଡେ ଥୂଲ କୁହ ... 

: ଥମି ଆଉ କାଆଡେ, ଏଇ ନଇ ଆଡେ ପରା ଯାଇଥିଲି । 

: ନଇ ଆଡେ ? 


Lad 


: ହଁ ... ଏ ... ଏ ... କଥା କିସକି ଦିହଟା ଟିକେ ଭଲ ନାଗିଲା, 


ଭାବିନି ଖାଲିଟାରେ ବସିମି କାହିଁକି ଦାଆଟା ଧରି ଚାଲିଗନି, 
ବିଡେ ଦିବିଡା ଘାସ ହେଲେ କାଟି ଆଣିମି । 

ଘାସ ... ହୁଁ ... ଭାରି ଘାସ କାଟିଲାବାଲା । ସତ କୁହ କିସ 
କରୁଥିଲ - ନହେଲେ ... (ଏଣେ ତେଣେ କଣ ଖୋଜେ) 


: ବାଆ, ଏଥର ସମ୍ଭାଳ ମୁଁ ଆଖଡାକୁ ଚାଲିନି । (ଦୌଡି ପଳାଏ) 
: ଏଁ ଆଖଡା ? ଆରେ ଏ ହେମନ୍ତ, ହେମନ୍ତରେ, ରହ ରହରେ । 
: ଯାଉ, ଯାଉ ସେ ପୁଡା ମୁହାଁ, ଆସୁ ଆଜି । 

: ଓ ହ ଡୁ ଇମିତି ରାଗୁଚୁ କାହିଁକି କହିଲୁ ? ଅଭଡା ପୁଅଟା ଯାହା 


Howslk 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ସାର 


ପଦନ 


ସାର 
ପଦନ 


ସାର 
ଅନନ୍ତ 
ସାର 
ଅନନ୍ତ 


ପଦନ 
ଅନନ୍ତ 


ସାର 
ଅନତ୍ତ 
ସାର 
ପଦନ 


ସାର 


PIAI°q/ 


ନାଚିବ ଡେଇଁବ ହାତରେ କୁଶ ନାଗିଲା ପରି ଜନ୍ତେ । ହାତରେ 
କୁଶ ନାଗିଗନେ ଆଉ ସମୟ ପାଇବ ଖେଳିବାକୁ ? ଛାଡ ସିଏ 
ଯାଉ । 


: ମୁଁ କିସ ତୁଛାକୁ ରାଗୁଚି ? ଏଁ ! ତମେ ତ ଘରର ମୁରବୀ । 


କିଛି ହେନେ କିଛି ବୁଝୁଛ ? ଏକଲା ଅନ୍ତ ଦିନରାତି ଦରିଆ 
ବାହୁଛି ... ଖଟି ଖଟି କଳାକାଠ ପଡିଗଲା । ପାଞ୍ଚପ୍ରାଣୀ କୁଟୁମ୍ଭ 
ତାହାରି ବେକରେ ବନ୍ଧା ହେଇଛେ । 


: ମୁଁ ଆଉ କିସ କରିମି କହ, ମୁଁ କିସ ଦରିଆ ଯାଉ ନଥ୍ଲି ? ଏ 


ଭଲା ରାହାମ ବେମାରୀଟା ମୋତେ ଘରେ ବସେଇ ଦେଲା | 


: ରାହାମ ବେମାରୀ ସେଥ୍‌ରେ ଫେଏରେ ଗଂଜେଇ ଟାଣୁଛ ? 
: ଯେତେ ଭାବୃଛି ଆଉ ଟାଣିମିନି, ନଟାଣି ରହି ପାରୁନି | ଦିହହାତି 


ଅବଶ ନାଗୁଛି । ଉଠିପାରୁନି । 


: ଏଗୁଡା ସବୁ ଗୁଟେ ଗୁଟେ ବାହାନା | ( ଅନନ୍ତ ଢାଲ ଧରି ଆସେ ) 
: ମାଆ, ମୁଁ ଦରିଆକୁ ଯାଉଛି । ପାଣିବେଳ ହୋଇଗଲାଣି | 

: କିରେ, ତୁ ... ଏତେ ବେଳୁ ... ଯିବୁ ? 

: ହଁ ପରା । ଆଜି ଏକାଦଶୀ । ପାଣି ଭାରୀ ଟାଣଥ୍ବ । ଜୁଆର 


ବି ସହଳ ଆସିବ । ଆଗରୁ ନଗଲେ ଜାଲ ବିଛେଇତେ ଜାଗା 
ବି ମିଳିବନି । 


: କିରେ ଆଡିଆରେ ଜାଲ ବିଛେଇବ ନା ଭିତର ଦରିଆକୁ ଯିବ ? 
: ନା | ଆଜିକାଲି ଯେତେ ଲୋକ ହଉଛନ୍ତି ଆଡିଆକୁ ନଗଲେ 


ଶୂନହସ୍ତା। ହେଇ ଫେରିବା | 


: ଯିବୁ ଯେ, ବୋହୂଟା ଏ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଫେରିଲାନି- 

: ବୀଣା କଣ ଏ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଫେରିନି ? 

: ନା | 

: ସେଇ ତ କଥା, ଭୁଆସୁଣୀ ବୋହୂଟା, ସଂଢଗଡି ରାତି ପହରେ 


ହେଲାଣି ... ଏକେଲା ... 


: ଫେରେ ବଅସରେ ଆସିବ | 


Ase] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟୟନୁଯ 


ପଦନ 
ସାର 


ପଦନ 
ଅନନ୍ତ 
ପଦନ 


ଅନନ୍ତ 
ସାର 


ପଦନ 


ସାର 


ଅନନ୍ତ 


ସାର 


ପଦନ 


ଅନନ୍ତ 


: ଆମର ସେ ଚାକିରୀ ବାକିରୀ ଧନ୍ଦାରୁ କଣ ମିଳିବ । 
: ଏ ଚାକିରୀ କାହିଁ ? ଟାଇପି ଶିଖୁବ ବୁଲି ହକ ହକ ହେଇ ନିତି 


ସହର ଯାଉଛି । 


: ଗଲା ଗଲା ମନା ନାହିଁ । ସାଂଗରେ ତୁ କି ହେମନ୍ତ କେହିଗଲେ 


ହୁଅନ୍ତାନି ... ଏକଲା ... କିଛି ଭଲ ଦିଶୁନି । 


: ମୋତେ ଆଉ କିସ କହୁ ଛ ? ମୁଁ ଆଉ କିସ କରିବି ? 

: ତୁ ଟିକେ ଆକଟ କରିଦେଲେ ହୁଅନ୍ତା ନି ? 

: ମୁଁ ଆକଟ କରିମି ? ସିଏ କିସ ଟିକି ଛୁଆ ହେଇଛି ? 

: ଆରେ ଯେତେ ବଡ ହେଲେ ଘରର ବୋହୂ ସିଏ । ତୁ ତା 


ଗେରସ୍ତ ! ରହ କହିନେ ରହି ଯାଆନ୍ତା ତ | ତୁ ତ କିଛି କହୁନୁ । 
ଫୁଲଉବଚୁ । 


: ନା ନା ମୂଳରୁ ଢିଲା ଛାଡି ଦେନେ ପଛକୁ ସଂଭାଳି ପାରିବୁନି । 


କଥାରେ ପରା ଅଛି - ଗୋରୁ ଆଉ ଜୋରୁ ଆଖୁ ବୁଜିଦେଲେ 
ଗଲା । 


: ତୁ ଟିକେ ଆଖ୍‌ ନଦେଖେଇନେ ଆମକୁ ପତରରେ କରନି । 
: ହେଲା ସେ ଫେରୁ ମୁଁ ଦରିଆରୁ ଆସେ । (ଯାଉ ଯାଉ) ମୁଁ 


ଏଇନାଗି ପଢୁଆ ବୋହୂ କରିବାକୁ ରାଜି ହଉ ନଥୁଲି 


: ଆରେ ଯେତେ ପଢିନେ କିସ ହେଲା ମାଇକିଣିଆ ଝୁଅ ପରା 


ବାର ହାତ ଶାଢୀରେ ବି ଲଂଗଳା ! ଏବେ ତୁ ଦରିଆ ଯିବୁ, 
ସେଟା ଆଖଡା ଗଲାଣି । ତୋ ବାଆ ତ ଯାହା | ମୁଁ ଏକଲା 
ମାଇପି ନୋକଟା କିସ କରିମି କେଇଟି ଖୋଜିମି । ନ ଫେରିଲା 
ଯାଏ ଆଖ୍ଠିଆ ହୋଇଥୁବ ! 


: ଆଉ ? ଘର ବୋହୂ ପରା ... ରାତିରେ ଦାଣ୍ଡରେ ବୁଲିବା ବାର 


ଲୋକ ଆଖୁ ଦେଖେଇବେନି । 


: ମୋତେ ଆଉ କିସ କହୁଛ ! ନହେଲା ନାହିଁ ମୁଁ ପଛେ ଆଜଢି 


ଦରିଆ ଯିବିନି, ଯାଏଁ ଦେଖେ ବସଷ୍ଟାଣ୍ଡ ଆଡେ ଘେରେ ଘୂରି 
ଆସେ । (ଜାଲ ଆଦି ରଖୁଥାଏ, କାହାର କଥା ଶୁଣି ଅଟକିଯାଏ ) 


I/9୪911 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ସାର 
ପଦନ 
ଅନନ୍ତ 
ସାର 
ପଦନ 
ସାର 
ଅନ୍ତନ୍ତ 
ସାର 


ବୀଣା 
ଅନନ୍ତ 
ପଦନ 
ବୀଣା 


ସମସ୍ତେ : 


ବୀଣା 


ରମେଶ 
ପଦନ 
ଅନନ୍ତ 
ସାର 
ରମେଶ 
ସାର 
ଅନନ୍ତ 


FIA aI 


: ଆରେ ଅନ୍ତ ଦେଖୁଲୁ ... କିଏ ଆଉଚିନା କିସ ? 

: କିଏ ? 

: ହଁ, ଦି ଜଣ କିଏ ଆଉଛନ୍ତି 

: ଆମ ଠାକୁରାଣୀ ନା.... ହଁ ତ ସାଂଗରେ ଆଉ ଜଣେ କିଏ ? 
: ମର୍ଦ୍ଦ ଲୁକ ନା ତିରିଲା ଲୁକ ? 

: ରୁହ, ହୀ ପାଟିଟା କାହିଁକି କରୁଛ ? 

: କିଏ ଜଣେ ପେଣ୍ଟସୀାର୍ଟ ପିଛଚିଛି । 

: ନିଜେ ତ ଆଇଲା, ଫେଏରେ କାହାକୁ ଆଣିଲାଣି । ଘରେ ଏବେ 


ଲେମ୍ବୁ ନାହିଁ କି ଲୁଣ ନାହିଁ । (ଆସନ୍ତି ବୀଣା ସାଂଗରେ ରମେଶ) 


: (ଆସି ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଦେଖୁ ) କଣ ହେଲ। ? ସମସ୍ତେ ଏଠି ? 
: କଣ ଆଉ କରନ୍ତେ ? 


: ବୋହୂ ରାତି ଆସି ଘଡିଏ ହେଲାଣି ... 
: (ଉଚ୍ଚ ସ୍ଵରରେ) ମୁଁ ଆଉ କଣ କରିବି ? ବସ୍‌ ଆସିଲେ ସିନା 


ଆସିବି ନା ଦୌଡି ପଳେଇ ଆସିବି ? ତାଛଡା ଆଜି ଯାହା 
ହଇରାଣ ହେଲିଣି ... ମୁଁ କହୁଛି ଗୋଟେ ନୂଆ ପର୍ସ ଆଣିଦିଅ, 
ପଇସା ତକ ଗଳି ପଡିଲା । ଖାଲି ବସରେ ଏଇ ରମେଶ ଭାଇଙ୍କ 
ସାଂଗରେ ଦେଖା ହୋଇଗଲା ବୋଲି ଇଜ୍ଚତଟା ବଂଚିଗଲା । 
(ନିଜ ନିଜ ଶୈଳୀରେ ) ରମେଶ ଭାଇ ... ? 


: ହଁ, ହଁ, ମୁଁ ଚିହ଼୍େଇ ଦିଏ । ଇଏ ରମେଶ ଭାଇ, ମୋ ମାଉସୀ 


ପୁଅ ଭାଇ | 


: ( ସମସ୍ତଙ୍କୁ ନମସ୍କାର କରେ ) 
: ମାଉସୀ ପୁଅ ... 
: ଭାଇ ? 
: ତୋ ମାଆର ପରା ଭାଇଭଉଣୀ କେହି ନାହାନ୍ତି ? 
: ନାନା ମୁଁ ତାଙ୍କ ନିଜ ମାଉସୀ ପୁଅ ନୁହେଁ । 
: ଆଳ୍ା ଆଛା (ଯାଏ... ) 
: ହଉ ଭାଇ ତମେ ଥାଅ ମୁଁ ଆସୁଛି । 


Hoer1l 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ରମେଶ 
ପଦନ 


ରମେଶ : 


ବୀଣା 


ବୀଣା 


: ତମେ ... 

: ଦରିଆକୁ 

: ପାଣି ବେଳ କଣ ... 

: ଗଡିଗଲାଣି । 

: ତମେ ... ଏ ନୂଆ ଲୁଙ୍ଗିଟା ପିନି 

: ପୁରୁଣା ଲୁଇ ଖୋଜି ଖୋଜି ନମିଳିବାରୁ ନୂଆ ଲୁଙ୍ଗଟା କାଢି 


ପିନ୍ଧି ପକାଇଲି । କାହିଁକି, ଏଇଟା କଣ କିଛି ଦରକାର ? 


: ନା ନା ... ସେମିତି ପରିଷ୍କାର ଲୁଙ୍ଗି .... 

: କଣ ଭାଇ ପିନିବେ ? ବଦଳାଇ ଦେବି ... 

: ନା ନା ନା ମୋର ଲୋଡା ନାହିଁ । (ମନୁଆ ପହଁଚେ) 

: ଅନନ୍ତ ! ଆବେ ଏ ଅନନ୍ତ ! କିସ ଦରିଆ ଯିବୁନି ? 

: ଆରେ ମନୁଆ ! ଚାଇ ଚାଲ ... 

: ଇଏ କିସ ବନ୍ଧୁବାସ କି ? 

: ବନ୍ଧୁବାସ ? ହଁ ହଁ ଆମ ଶାଶୁଙ୍କ ଭଉଣୀଙ୍କ ପୁଅ । 

: ଶାଶୁଙ୍କ ଭଉଣୀଙ୍କ ପୁଅ ... ମାନେ .... ? ଓ ମାନେ ମାଉସୀ 


ପୁଅ ଭାଇ ? ମାନେ ଶଳା ... 


: ଆ ଆ ... (ଟାଣି ନେଇ ଯାଏ ) 


( ବୁଢା ଏପଟ ସେପଟ ହେଇ ଭିତରକୁ ଯାଉଥାଏ, ବାର ଚାଳରେ 
ମୁଣ୍ଡବାଜେ ) 


: ମଉସା ! 
: ନା ନା କିଛି ନୁହେଁ । କେବେ ତ ଚାଳ ବାଜେନି, ଆଜି ... ମୁ 


ଡେଙ୍ଗା ହୋଇଗଲିଣି କି ଚାଳଟା ନୋଇଁଗଲା କେଢାଣି ବାବୁ ... 
ହେଲା ହେଲା ଏ ଘରର ମୂରବୀ କିନା ... (ଭିତରକୁ ଯାଏ ) 
ବୀଣା... 


: ଏମାନେ ଏମିତି । 
ରମେଶ : 
: ଏଇ ପରା, ଏଇଥୁପାଇଁ ମୁଁ ... ମାନେ ... 


ଇସ୍‌ ! କି ଆନ୍‌ ସିଭିଲାଇଜଡ୍‌ ଏମାନେ ! 


ELAS 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ରମେଶ : 


ବୀଣା 


ବୀଣା 
ରମେଶ 
ବୀଣା 


ବୀଣା 
ରମେଶ 
ବୀଣା 
ରମେଶ 
ବୀଣା 


ସାର 


ପଦନ 


ସାର 


ପଦନ 


ସାର 
ପଦନ 


PIG 


ଇରଏସ୍‌ । ତମ ଭଳି ଜଣେ ଏଜୁକେଟେଡ୍‌ ଝିଅ ଏମିତି rcum- 
tances ରେ ବଂଚିବା ମୁସ୍କିଲ୍‌ 


: କଣ୍ଠ ଆଉ କରିବି ? 
ରମେଶ : 


ତଥାପି ... ଠିକ୍‌ ଅଛି । ମୁଁ ... ମାନେ I must help you. 


: ଆସ | ଏଇଟା ତ ଆମର ଚାଷ ଘର ! ଭିତର ଘରକୁ ଯିବା | 
: ନା ନା ଆଜି ନୁହେଁ । ଆଉଦିନେ ଆସେ | 

: ତମେ କଣ ଏବେ ... ମାନେ କିଛି ଟିକେ ... 

ରମେଶ : 


ନା ପରେ | ମୁଁ ଆଜି ପାଇଁ ଆସେ | 


: କାଲି ବସରେ ଯିବ ତ ? 

: ହଁ ହଁ, ମୁଁ ତେବେ ଆସୁଛି । 

: ଖାଲି ... ଏମିତି ... ହଉ ତମ ଇଛା । 

: Don’t mind. I will come. (Iଏ ) 

: ନିଶ୍ଚୟ ଆସିବ । (ରମେଶ ଯାଏ, ବୀଣା ଚାହିଁ ରହିଥାଏ, ଅଂଧାର) 


ତୃତୀୟ ଦୃଶ୍ୟ 


(ସମୟ ସକାଳ । ସାର ପାଟି କରି କରି ବାହାରୁ ଆସେ । ) 


: ଆରେ ଏ ହେମନ୍ତ ! ଲକ୍ଷିଛଡା ଗଲୁ କାଆଡେ । ସେଠି ନଇ 


ଆଡିଆରେ ଅନ୍ତଟା ଏକଲା ହରକତ ହେଉଥୁବ ଟିକେ ଯା'ରେ 
ପୋଡାମୁହୀ । (ପଦନ ଆସେ) 


: କିସ ହେଲା ? ଏଡେ ପାଟିଟା କରୁଚୁ କେନେ ? 
: ତମର କିସ ଅଛି | ହୁଲେ ନା ଢୁଲେ କୁଣ୍ଡା ପିଠା ଖାଇ ଚାଖଣ୍ଡେ 


ଫୁଲେ । ତମର ପଥୁରି ଭର୍ରି ହେନେ ଗଲା | 


: ଓ ମୁହିଁ ଏକେଲା ଯାହା ଖାଇ ଯାଉଛି ଆଉ ସମିଏ ଏଠି ମୁହଁମାଡି 


ପବନ ପିଇ ବଂଚିଛନ୍ତି | 


: ` ତମର ଟିକେ ଆଗ ପଛକୁ ଚିନ୍ଥ। ଅଛି ? 
: ନା, ତୋଅରି ଏକେଲା ଯାହା ଚିନ୍ତା ଅଛି । 


//980]] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟୟନୁଯ 


ସାର 


ପଦନ 


ସାର 


ପଦନ 
ସାର 


ପଦନ 
ସାର 


ପଦନ 


ସାର 
ପଦନ 


ପଦନ 


ରମେଶ : 


: ଆଉ ? ଗତ ସଂଜରୁ ଅନ୍ତଟା ଯାଇଛି ଏଯାଏ ଫେରିଲା କି ନାହିଁ 


ଟିକେ ଭାବନା ଅଛି । 


: ସିଏ କିସ ଆଜି ନୂଆ ଯାଉଛି ନା ? ସବୁଦିନ ଯାଏ ଆଜି ବି 


ଯାଇଛି, ବେଳହେନେ ଫେରିବନି କି ? 


: ଫେରିବ ତ ନିଶ୍ଚୟ | ଗତ କାଲି ଇଶାଣୀ ପବନ ଥୁଲା । ଖାଲି 


ଚାକ ଚାକ ଇଲିସି ସମିଏ ଖଂଚି ଭର୍ରଭିକରି ମାଛ ଧରି ଫେରୁଛନ୍ତି ¦ 


ଅନ୍ତଟା ଏକେଲା ବେଶୀ ମାଛ ହୋଇଥୁଲେ ସିଏ କିମିତି କିସ 
କରିବ ? ଟିକେ ଆଡିଆକୁ ଗନେ ହୁଅନ୍ତାନି । 


: ସେଇ କଥା କହୁନୁ | ଆଣ ଆଣ ମୋ ଭାର ବାହାଙ୍ି ଆଣ । 
: ତମେ ! ତମେ ଭାର ବାହାଙ୍ଗ ଧରି ଯିବ । ତମକୁ ବଡ ନାଜ 


ନାହିଁ ବୋଲି କିସ ସାନ ନାଜ ଟିକେ ନାହିଁ ନା ? ଡାକେ ବାଟ 
ଯାଇଥୁ କି ନା ଧଇଁ ପେଲିବ ଯେ ଚାରିକାତ ମାରି ପଡିବ 
ସେତେବେଳେ ତମକୁ ଉଠେଇବ କିଏ ନା କଣ ଯିବ ମାଛ 
ବୋହିତେ। 


: ଜାଣୁଚୁ ତ ଆଉ କହୁଚୁ କିସ ! 
; ସେ ହେମନ୍ତଟା ଗଲା କାଆଡେ । ଟିକେ ବାଟକୁ ଗନେ ହୁଅନ୍ତା 


ନି 


: ସେଟା କୁଲାଙ୍ଗାର | ତାକୁ କହିନେ କିସ ହେବ ? ଗାଳି ମାଡ 


କଥା ନଥା ସବୁ ପିଠିକି ପକେଇ ଦେଇ ବେହିଆ ରକମ୍‌ ଦାନ୍ତ 
ଦେଖାଇ ନାଚିବ ! 


: ତା ବେହିଆମି ଛଡଉଚୁ । (ତମ ତମ ହେଇ ଯାଏ) 
: ଯା ଦେଖୁ ତାକୁ ବାଟକୁ ପଠା ମୁଁ ନ ହେନେ ... ଏ ଦଶାଦିଆ 


ଧଇଁଟା ବି ଦାଉ ସାଧୁଚି । 
(ଏପଟ ସେପଟ ହୁଏ, କିଛି ସମୟ ପରେ ରମଶେ ଆସେ । 
ଏଣେତେଣେ ଚାହେଁ, କାହାକୁ ଯେମିତି ଖୋଜୁଥାଏ ) 


ea =~ 


: (ରମେଶ ଦେଖୁ ଚିହି ଚିହି ପାଖକୁ ଯାଏ ) 


ମଉସା ନମସ୍ତାର | 
//98e]/ 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ପଦନ 


ରମେଶ 
ପଦନ 
ରମେଶ 
ପଦନ 
ରମେଶ 
ପଦନ 


ରମେଶ 
ପଦନ 


ହେମନ୍ତ 


ପଦନ 
ହେମନ୍ତ 


ପଦନ 
ହେମନ୍ତ 


ପଦନ 
ହେମନ୍ତ 
ପଦନ 


PIA/°a/ 


: ହଁ ହଁ ... (ଚିହି ନ ପାରି) ବୁଢା ହେଲିତ ଆଖ୍କି ଦିରଶ କମି 


ଗଲାଣି ... ତମେ ... କାହାକୁ ଖୋଜୁଥ୍ଲ କି ... 


: ମଭସୀ ! ମୋତେ ଚିହିି ପାରୁ ନାହାନ୍ତି ? ମୁଁ ପରା ରମେଶ 

: ର..ମେ..ଶି.. ? 

: ମୁଁ କାଲି ସଂଢ ବେଳେ ଆସି ନଥ୍ଲି ? 

: କାଲି ସଂଢବେଳେ ? ଓ ... ଆମ ବୋହୂର ... 

: ମାଉସୀ ପୁଅ ଭାଇ ! 

: ହଁ କାଲି ସଂଢ ବେଳେ ତ ଆସିଥୂଲ | ଫେଏରେ ଆଜି ସକାଳେ 


କି କାମ ପଡିଲା କି ? 


: ନାଇଁ ... ଏମିତି ... କଥା କଣକି ମଉସା ... 
: ଏମିତି ଖାଲିଟାରେ ତ ? ବୁଝିଲ ନା ବାପୀ ରମେଶ, ବୀଣା 


ତମର ଯିଏ ହଉଚୁ ହଉ । ହେଲା ଭାଇ ତ, ଫେଏରେ ନିଜର 
ନୁହେଁ । ମାଉସୀ ପୁଅ ଭାଇ ... ଫେଏରେ ନିଜ ମାଉସୀ ନୁହେଁ 
.. ଏମିତି ଲେଖା ଯୋଖାରେ ତମେ ତା ଭାଇ ... ଆମର ଏଠି 
ଏମିତି ଭାଇକି ଧରମଭାଇ ବୋଲି କହନ୍ତି | (ଏହି ସମୟରେ 
ଦାନ୍ତକାଠି ଚୋବାଇ ଚୋବାଇ ପାଟିକରି ହେମନ୍ତ ଆସେ ) 


: ଜାଲରେ ମାଛ ପଡିଛି କିନା ତାର ଠିକଣା ନାହିଁ ୟାର କଣନା 


କଛା ଭିଡି ଭାର କାନ୍ଧେଇ ଚାଲ ... 


: କିରେ ହେମନ୍ତ ଟିକେ ଦରିଆ ଆଡେ ଗଲୁନି । 
: ଆଉ ଶେଷରେ ତମେ ବି ବାକିଥ୍ଲ ନା... ଯାଅ ଯାଅ ଘର 


ଆଡେ । ନହେଲେ ଅବସ୍ଥା ସାଂଘାତିକ ହେଇଯିବ । 


: କିରେ କେନେରେ ... 
: ତମେ ଆଗ ଘରକୁ ଯାଅ ମାଆ କଣ କହିବ ଶୁଣିବ ମୁଁ ଦରିଆ 


ଯାଏ | 


: ତୋ ମାଆ କଣ କହୁଚି କିରେ ? 
: ସିଏ ତମକୁ କହିବ | 
: ହଁ ସିଏ ତ ଏ ଘରର ହାକିମ | ହଉ ତୁ ଟିକେ ସହଳ ଆଡିଆକୁ 


I/9e89]/ 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟୟନୁଯ 


ହେମନ୍ତ : 


ରମେଶ : 


ହେମନ୍ତ 
ରମେଶ 
ହେମନ୍ତ 


ରମେଶ : 


ହେମନ୍ତ 


ରମେଶ 
ହେମନ୍ତ 


ରମେଶ 
ହେମନ୍ତ 


ରମେଶ : 
ହେମନ୍ତ : 


ରମେଶ : 


ଯା। (ଯାଏ) 

ହଁ ହଁ ଯାଉଛି ... (ରମେଶକୁ ଦେଖ) ବାବୁ ତମେ ? ନାଇଁ 
ମାନେ ଆପଣ ... ? 

ମୁଁ ... ତମେ ବୋଧହୁଏ ଅନନ୍ତଙ୍କ ଭାଇ । 


: ହଁ [| 
: ମୁଁ ରମେଶ | 
: ରମେଶ ? କୋଉ ରମେଶ ? ଆମ ଗାଆଁରେ ତ ସର୍ବମୋଟ 


ଦି'ଟା ରମେଶ | ଜଣେ ଗାଡିବାଲା, ଆଉ ଜଣେ ତାଡିବାଲା । 
ନା ନା ମୁଁ ତମ ଗାଆଁ ରମେଶ ନୁହଁ । ମୁଁ ତମର ମାନେ ତମ 
ଭାଉଜଙ୍କ ... 


: ଭାଉଜଙ୍କ .... ଓ ... ତମେ କାଲି ଆସିଥ୍ଲ କି ? 
ରମେଶ : 
ହେମନ୍ତ : 


ହଁ | 
ସେକଥା କହୁନ । ତମେ ଆମ ବଂଧୁବାସ । ମାନେ ମୋ ଭାଉଜଙ୍କ 
ମାଉସୀପୁଅ ଭାଇ ! 


: ହି | 
: ତାମାନେ ଆମ ପ୍ରିୟ ଡ୍ୟାସ ... ଛାଡ ହଇହୋ ବଂଧୁବାସେ 


ତମର କଣ ନିଜର ଭଉଣୀ ନାହାନ୍ତି ? 


: ହଁ ହଁ ମୋର ଦି'ଟା ଭଉଣୀ | 
: ଦିଂଟା ଭଉଣୀ ... ଦି'ଟା ଭଉଣୀ ଥାଉ ଥାଉ ଫେଏରେ ଏ ଥୀର୍ଡ 


ଭଉଣୀ ପଛରେ ଏତେ ଗୁଡଉଛ କେନେ ? ଏଁ ! ତମେ ଜାଣ 
ଏଠି ଧରମଭାଇ କି ଲୋକ ନାକ ଟେକନ୍ତି ... ତମେ ନିଜ ଭାଇ 
ନହେଇଁ ଏମିତି ଧରମ ଭାଇ ହେଇ ଲୋକ ଘରେ ଆଣ୍ଡ ଭାଙ୍ଗି 
ଠିଆ ହେଇଛ କାହିଁକି ହୋ ? 

ତାମାନେ ତମେ କଣ କହିବାକୁ ଚାହଁ ? 

ଓ ମୁଁ ଯାହା କହିଲି ତମେ ବୁଝି ପାରିଲନି ? ଫେଏରେ ମାଷ୍ଟ୍ରେ 
ସରଳାର୍ଥ ବୁଝାଇଲା ଭଳିଆ ବୁଝେଇବାକୁ ପଡିବ ? 

ତମେ ଜାଣ ମୁଁ କିଏ ? 


1/98୩] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ହେମନ୍ତ : 


ରମେଶ 


ହେମନ୍ତ : 


ରମେଶ 
ହେମନ୍ତ 


ବୀଣା 
ରମେଶ 


ବୀଣା 
ରମେଶ 


ବୀଣା 
ହେମନ୍ତ 


ବୀଣା 


ବୀଣା 


ରମେଶ 
ବୀଣା 


PIA°a/ 


ମୋ ଭାଉଜଙ୍କ ଧରମ ଭାଇ ମାନେ ମୋ ଭାଇର ଧରମ ଶଳା ! 
ଆଉ ସେଇ ଖାତିରରେ ମୁଁ ତମ ଧରମ ଭିଣୋଇ ଆଉ ତମେ 
ମୋର ... 


: Gଓ Shutup! 


ଓ ବାବୁ ! ସେ ଇଂଲିଶ ଗାଳିଗୁଡା ତମ ଘରେ ଉଦ୍‌ ଗାରିବ । 
ଏଠି ପରଘରେ ଠିଆ ହୋଇ ପରକୁ ନାଲି ଆଖୁ ଦେଖେଇଲେ 
କଥା ଯାହା ହବ ବୁଝୁଛତ ? 


: ବୀଣା ସତ କହୁଥିଲା ତମେ ମାନେ ନିହାତି ଅଭଦ୍ର ... 
: ଅଭଦ୍ ? ବେଶ୍‌ ଜାଣିଛ ତ ? ଅଭଦ୍ରଙ୍କ ଠାରୁ ଅଭଦ୍ରାମି ମିଳିବା 


ଆଗରୁ ରାସ୍ତା ଖୋଲାଅଛି ... (ବୀଣା ଆସେ ଡ୍ରେସ ହୋଇ ) 


: କଣ ହେଇଛି ? ଆରେ ରମେଶ ଭାଇ ! ତମେ ! 

: ସତରେ ବୀଣା ତମ ଘର ଲୋକମାନେ ଭଦ୍ରୀମୀ ଜାଣନ୍ତିନି । 

: କାହିଁକି କଂଣ ହେଲା ? କିଏ କଣ କହିଲା କି ? 

: କହିଲା ମାନେ ? ଇଏ ଭଦ୍ରଲୋକ ଇଏ ତମର କିଏ ? ମୋତେ 


କଣ ନାଇଁ କଣ କହି ଯାଉଛି ? ଏମାନଙ୍କୁ ସାମାନ୍ୟ ଭଦ୍ରାମୀ 
ଆସେନି ହେ । 


: ହେମନ୍ତ ! ଜାଣ ସେ କିଏ ? 
: ହଁ ଜାଣେ | ଆଉ ତାଙ୍କରି ଯୋଗୁଁ କାଲି ରାତିରେ ଆମ ଘରେ 


ଚୂଲି ଜଳିନି । ସମସ୍ତେ ଉପାସ ! ଭାଇ ରାଗିକି ଦରିଆ 
ପଳେଇଛି । ମାଆ ରାଗିକି ଦାନ୍ତ ଘସୁନି । ଆଉ ମୁଁ ରାଗିକି ... 


: ଓ ହେମନ୍ତ ! ଟିକେ ଅପେକ୍ଷା କର, ବଂଧୁବାସ ଆଗରେ 
ହେମନ୍ତ : 


ବଂଧୁବାସ ? କି ବଂଧୁବାସ ? ଯାହାପାଇଁ ଆମ ଘରେ ଅଶାନ୍ତି 
ହେଲା ସେ ବଂଧୁବାସ ଦରକାର ନାହିଁ । 


: ଚତୁପ୍କର | ତମଘର ପାଇଁ ମୋ ବଂଧୁ ଭାଇ ମୋର ପର 


ହୋଇଯିବେ ? 


: ମୁଁ ଆସୁଛି ବୀଣା | 
: ରୁହ ଭାଇ | ହେମନ୍ତ ସେମିତି ଭୁଲରେ କଣ ଏଣୁତେଣୁ କିଛି 


I/98୪]/] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ନୁଥ 


ହେମନ୍ତ 
ବୀଣା 


ହେମନ୍ତ : 


ବୀଣା: 


ମନୁଆ 


ସମସ୍ତେ : 


ମନୁଆ 
ହେମନ୍ତ 
ମନୁଆ 


ସମସ୍ତେ : 
: କଣ ହେଲାରେ ମନୁଆ ? 

: ଅନ୍ତ କାହିଁ ? 

: କିସ କହିମି ଖୁଡୀ, ମୁଁ ମନା କରୁଛି ସେପଟେ ଗୋଟେ ଗଣ୍ଡ 


ଉଦୟ 
ସାର 
ମନୁଆ 


ପଦନ 
ମନୁଆ 


କହିଦେଇଛି । 


: ନାଇଁ | ଭୁଲ କାହିଁକି କହିବି । ଯାହା କହିଛି ଠିକ୍‌ କହିଛି । 
: ନା, ତମେ ଭୁଲ କହିଛ ଭୁଲ କରିଛ ! ସେଥ୍ପାଇଁ ତମେ ଭାଇଙ୍କ 


ପାଖରେ କ୍ଷମା ମାଗ ! ନହେଲେ ତମ ପାଇଁ ମୁଁ କ୍ଷମା ମାଗି 
ଦଉଛି । 

କ୍ଷମା ? ତମେ ଯଦି ପାରୁଛ ମାଗିଦିଅ, କିନୁ ଭାଇ ଫେରିଲେ ଏ 
ବିଷୟରେ ଗୋଟେ ଫଏସଲା ହବ । 


: ଭାଇ | 
ହେମନ୍ତ : 


ହଁ, ମୁଁ ଯାଏ ଭାଇ ମାଛ ନେଇ ଫେରୁଥ୍ବ । (ହଠାତ ମନୁଆ 
ପାଟିକରି ଧାଇଁ ଧାଇଁ ଆସେ ) 


: ଆରେ ହେମନ୍ତ ! ପଦନ ଦାଦା ସର୍ବନାସ ହେଇଗଲା । କେଉଁଠି 


ଅଛ ଦୌଡିଆସ ( ପହଁଚେ) 
(ଆଶଚର୍ଯ୍ୟରେ) କଣ ହେଲା ? 


: ସବୁ ସରିଗଲା, ସର୍ବନାଶ ହୋଇଗଲା । 
: ସର୍ବନାଶ ହେଇଗଲା ? ଭାଇ କାହିଁ ? 
: ତୁ ସେକଥା ଆଉ ପଚାରନା ହେବନ୍ତ ! ଅନନ୍ତର ଡିଂଗିଟା 


ଜଳଭଉଁରୀରେ ପଡି ବୁଡିଗଲା | 
ନା - (ପଦନ ଓ ସାର ଦୌଡି ଆସନ୍ତି ) 


ଅଛି । ଜଳ ଭଉଁରୀ ଖେଳୁଛି ଯାଆନା | ମାଛ ଚାକର ଲୋଭରେ 
ପଡ଼ି ମାଡିଗଲା | ଥଳ ଧରିଲାନି । ଡିଂଗିଟା ଘୁରେଇ ଘୁରେଇ 
ବୃୁଡେଇ ଦେଲା ! ସମସ୍ତେ ସେଠି ଅଣ୍ଡାଳୁଛନ୍ତି । ଲଂଚବି 
ଆସିଗଲାଣି । ମୁଁ ଖାଲି ଖବର ଦେବାକୁ ଚାଲି ଆସିନି । 


: ଆରେ ତୁ ସତ କହୁଚୁ ମନୁଆ । 
: ତୋ ରାଣ | ଗଂଗାମାତା ରାଣ | 


1/9831] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ହେମନ୍ତ 
ସାର 


ପଦନ 


ରମେଶ 
ବୀଣା 
ରମେଶ 


ଶୁକୁଟା 
ପଦନ 


ଶୁକୁଟା 


ପଦନ 
ଶୁକୁଟା 


AIAG 


: ଚାଲିଲୁ ଚାଲିଲୁ ଦେଖ୍‌ବା । 
: କଣ ଆଉ ଦେଖ୍୍‌ବୁରେ ମୋ ପୋଷଣାହାରୀ ପୁଅକୁ ... ହାୟ 


ହାୟ ଗଂଗାମାତା ତୋ ମନରେ ଶେଷରେ ଏଇ କୁଟ ଥୁଲା ନା... 


ହ 


: ଓ ହ ରହ ଭଲା ମୁଁ ଟିକେ ଆସେ । ମୋ ବାଡିଟା କାହିଁ ? 


(ଅଣ୍ଡାଳୁ ଅଣ୍ଡାକୁ ପଡିଯାଆନ୍ତି ) 


: ବୀଣା ମୁଁ ଦେଖ୍ଆସେ | 
: ଭାଇ ! ମୋର ଏ ବିପଦବେଳେ ତମେ ଟିକେ ସାହାଯ୍ୟ କର । 
: ମୁଁ ଯାଉଛି ମୋଟର ବୋଟ ନେଇ ଦେଖେ । (ଯାଏ) 


(ବୀଣା ଏପଟକୁ ଥରେ ସେପଟକୁ ଥରେ ଏମିତି ଦୌଡି ଦୌଡ଼ି 
କଣ କରିବ ସ୍ଥିର କରି ନପାରି ମଝିରେ ଛିଡା ହୋଇଯାଏ । 
ଅଂଧାର ) । 


ଚତୁର୍ଥ ଦୃଶ୍ୟ 


ସମୟ କୌଣସି ଏକ ଅପରାହ୍ନ । ବିଶିଷ୍ଟ ଜ୍ୟୋତିଷ ଶୁକୁଟା 
ପଶ୍ଡା । ଜାତକ ଦେଖ୍‌ ସ୍ଲେଟ୍‌ରେ ଗାରଟାଣୁଥାଏ । ଅଦୂରରେ 
ପଦନ ଭକୁଆ ଭଳି ଚାହିଁ ରହିଥାଏ । ସାର ଶାଢୀକାନୀରେ 
ଲୁହ ପୋଛୁଥାଏ | ହେମନ୍ତ ଗୋଟିଏ ହାତୁଡି ଧରି କଣ ଛେଚୁ 
ଥାଏ, ଶୁକୁଟା ପଶ୍ଡା ଗଳା ସଫାକରି ଆରମ୍ଭ କରେ । 


: ବୁଝିଲୁ କିରେ ପଦନ - 
: (ବୋକା ଭଳି ପାଖେଇ ଆସେ) ଆଜ୍ଞା । 
: ମଂଗଳଂ ଭଗବାନ ବିଷ୍ଣୁ ମଂଗଳଂ ଗରୁଡ ଧୃଢ 


ସର୍ବ ମଂଗଲ୍୍ୟେ ମାଂଗଲ୍ଲ୍ୟେ ଶିବେ ସର୍ବାର୍ଥ ସାଧୂକେ। ବୁଝିଲୁ 


: ହତୁର | 
: ଶାସ୍ତ୍ର କହିଛି - ବିଷ୍ଣୁ ଭଗବାନ ଯେତେ ମଂଗଳ କରତ୍ତି ଶିବ 


ତାଙ୍କଠାରୁ ଢେର ମଂଗଳ କରନ୍ତି । କିନ୍ତୁ ଗଂଗାମାତା- ନ କୁର୍ବନ୍ଧ 
I/98୬/] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଚୟନୁଥ 


ପଦନ 


ଶୁକୁଟା 
ପଦନ 


ଶୁକୁଟା 
ପଦନ 


ଶୁକୁଟା 


ପଦନ 
ଶୁକୁଟା 


ପଦନ 
ଶୁକୁଟା 


ପଦନ 
ଶୁକୁଟା 


କୁର୍ବନ୍ତି ମଂଗଳଂ । ଆଉ ତମେ କେଉଟ କୁଳ ଅର୍ଥାତ କୈବର୍ର 
କୁଳ | ବୁଝୁଚୁ କିରେ । କେଉଟଙ୍କୁ ଶାସ୍ତ୍ର କୈବରଁ କହେ । 
କୈବର୍ଭମାନେ ଗଂଗାମାତାଙ୍କ ଜୟଗାନ କର, ପୂଜା କର କିନ୍ତୁ 
କସ୍ମିନ୍‌ କାଳେ ଶିବଙ୍କୁ ଟିକେ ପାଣି ଗିଲାସେ ଦେଲନି । ଶିବ- 
ଜାଣୁ - ଶିବଙ୍କୁ ଶାସ୍ତ୍ର ମହାଦେବ କହେ । ଦେବ ଦେବ 
ମହାଦେବ । ତମର ଯେମିତି ଜାତିରେ ମୁଖୁଆ ହେଲା ବେହେରା, 
ସେମିତି ଦେବତାଙ୍କ ମୁଖୁଆ ହେଲା ଶିବ । ତେଣୁ ଶିବଙ୍କ 
କୋପଦୂଷ୍ଟି ତମ କୈବରଁ କୁଳ ଉପରେ ସିଧାସିଧା ପଡିଛି । 
ଶିବଙ୍କ କୋପରୁ ରକ୍ଷା ପାଇବା ଅସମ୍ଭବ । 


: ତାହେନେ କିସ ହବ ଗୋସେଇଁ । 

: ତମ କୈବରଁ କୁଳ ନାଶ ଯିବ । ସମୂଳେ ଧ୍ଵଂସ ପାଇବ | 

: ଏଁ ? ଗୋସେଇଁ ଆମକୁ ରକ୍ଷା କର | 

: ଶିବଙ୍କର କେତେଟା ନୟନ ଜାଣୁ ? 

: ନୟନ ? 

: ନୟନ ... ଓ ବୁଝିପାରିଲୁନି । ନୟନମାନେ ନେତ୍ର । ହାଟା କରି 


ଚାହିଁବୁ କଣ ? ଆଖ୍କୁ ଶାସ୍ତ କହିଛି ନୟନ । 


: ନୟନ, ହଁ ନୟନ ... 
: ବାସ ! ସ୍ବୟଂ ଭଗବାନଙ୍କର ବି ଏତେ ନୟନ ନାହିଁ । ତମେ 


କିଛି ନହେଲା ନାହିଁ ସପ୍ତାହକୁ ଥରେ ଶିବଙ୍କ ମୁଣ୍ଡରେ ପାଣି 
ଢାଳିଲନି । ଶିବ ଥଣ୍ଡା ହେଲେ ଯାଇ ତମର ରକ୍ଷା, ନହେଲେ 
ତୋର ଦ୍ଵିତୀୟ ପୁଅକୁ ବି ରକ୍ଷା ନାହିଁ । 


: ନା ଗୋସାଇଁ, ସେମିତି କୁହନି । 
: ଆରେ ମୁଁ କହୁନି । ଶାସ୍ତ୍ର କହୁଛି ଶାସ୍ତ୍ର । ତେଣୁ ପ୍ରତି ଚନ୍ଦ୍ରବାସରେ 


ସଂକ୍ରାନ୍ତି ଦିବସେ ଆଉ ପୂର୍ଣ୍ଣମୀ ତିଥେ ଶିବ ପୂଜା ଏକାନ୍ତ 
ବିଧେୟ | ବୁଝିପାରୁଛ ? 


: ନା ଗୋସାଇଁ । ମୂରୁଖ ଲୋକ କିନା ... 
: ମୂରୁଖ ? ପଶ୍ରିତ ହେଲେ ବି ଶୁକୁଟା ପଣ୍ଡାର ସଂସ୍କୃତ ଭାରୀ 


198911 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ମୋହନ : 


ଶୁକୁଟା 
ମୋହନ : 


ଶୁକୁଟା 


ମୋହନ : 


ସମସ୍ତେ : 
ମୋହନ : 


AIAG) 


ଗହନ - ଭାରୀ ଜଟୀଳ । ଭାରୀ ... ମାନେ ଭାରୀ ... ଖୁବ୍‌ 
ଭାରୀ ... ମୁଣ୍ଡ ନଥୂଲେ ଶୁକୁଟା ପଣ୍ଡାର ଶୁଳକ ଭାରିବା କାଠିକର 
ପାଠ । ଛାଡ, ତୋତେ କହି କିସ ଲାଭ | ହଁ ଶୁଣ ତୋର 
ଜ୍ୟେଷ୍ଠ ପୁତ୍ରର ମାନେ ଯିଏ ପଞ୍ତ୍ଵ ପ୍ରାପ୍ତ କଲା ଅନନ୍ତ ବସନ୍ତିଆକୁ 
ଶନି - ପଞ୍ଚମରେ ମାରକ ଥୂଲା, ମଂଗଳ ଅଷ୍ଟମରେ ମାରକ 
ଥୁଲା ଆଉ ରାହୁ ମହାଗ୍ରହ ସପ୍ତମରେ ମାରକ ଥୁଲା । ତେଣୁ 
ଜଳଦେବତା ତାର ସମାପ୍ତ କଲେ ।! କିନ୍ତୁ ଶାସ୍ତ୍ର କହୁଛି ଯେପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ 
ଶବ ଦାହ ହୋଇନାହିଁ ସେପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ତମ ବଂଶରେ ଶୁଵିକ୍ରିୟା 
ହେବନାହିଁ । ଅତଏବ ତମେ ଏବେ ଅଶୁଦ୍ଧ ଭାବରେ କାଳାତିପାତ 
କରିବ ! କିନ୍ତୁ ଶାସ୍ତ୍ର କହେ - ଅଶୁ୍୍ଧଂ ଶୁଦ୍ଧଧ କରୋତି ପଭିତା 
ଦାନ ଧର୍ମ ଦକ୍ଷିଣା ସହିତ । ଅର୍ଥାତ ଦାନ ଧର୍ମ ଦକ୍ଷିଣା ପ୍ରଦାନ 
କଲେ ପଣ୍ତିତ ଅର୍ଥାତ ଆମ୍ଭେ ସ୍ଵୟଂ ଶୁକୁଟା ପଣ୍ଡା ତୁମ୍ଭର ଶୁଦ୍ଧ 
ଶୌଚ ବିଧ୍‌ ପ୍ରସ୍ତୁତ କରି ଦେବୁ । କିନ୍ତୁ କ୍ଷୌରକର୍ମ ଅସମ୍ଭବ । 
ତା ସ୍ତ୍ରୀ ଅର୍ଥାତ ତମ ବହୁ ବିଧବା ଜୀବନଯାପନ କରିପାରିବନି । 
(ଏହି ସମୟରେ ମୋହନ ଆସେ ) 
ପଦନ ଦାଦା ! ପଦନ ଦାଦା ! 


: କିଏରେ ବାପା ? 


ଓ ଶୁକୁଟା ଗୋସେଇଁ କି ? ପ୍ରଣାମ ! 


: ସର୍ବାରିଷ୍ଟ ଶାନ୍ତିରସ୍ତୁ । କଣରେ ବାପା ଶ୍ରାଦ୍ଧ ପାଇଁ ଡାକିବାକୁ 


ଆସିଚୁକି ? ଆଜି ତ ଯାଇ ହବନି । ତଥାପି ମୁଁ ନଗଲେ ତୋ 
ବାପାର ଶ୍ରାଦ୍ଧ ତ ଅନ୍ୟ କେହି ପାରିବେନି । ଠିକଅଛି ... 

ନା ଗୋସାଇଁ ମୁଁ ଟିକିଏ ପଦନ ଦାଦାଙ୍କ ... ମାନେ .... କଥା 
କଣ କି ଦାଦା, ଆମ ଅଫିସକୁ ଗୋଟେ ଚିଠି ଆସିଛି, ଅନନ୍ତ 
ପାଇଁ ଲକ୍ଷେ ଟଙ୍କା ମିଳିବ । (ସମସ୍ତେ ହଠାତ ଯେମିତି କାଲ 
ହୋଇଗଲେ ) 

କେତେ ... କେତେ ... କେତେ ଟଙ୍କା ? 

ଲକ୍ଷେ ଟଙ୍କା ! 


Hoer/] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଚର 


ସମସ୍ତେ : 


ବୀଣା 


ବୀଣା 


ବୀଣା 
ମୋହନ : 


ଶୁକୁଟା 


ମୋହନ : 


ବୀଣା 


(ଜଣ ଜଣ କରି ) ଏ ¦ ଲକ୍ଷେ ଟଙ୍କା !!! 

(ସମସ୍ତେ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟଜନକ ଭାବରେ ଏକ ଅଭିନବ ମୁଦ୍ରାରେ 
ହୁଅନ୍ତି । ଗୋଟିଏ ଅସ୍ଵାଭବିକ ସଂଗୀତର ଶବ୍ଦରେ ସମୟ 
ଯେମିତି ସ୍ଥାଣୁ ହୋଇଯାଏ । କିଛି ସମୟ ପରେ ସମସ୍ତେ ଫେରି 
ଚାହାନ୍ତି ଦ୍ଵାର ଆଡକୁ କବାଟ ଖୋଲି ବୀଣା ବାହାରି ଆସେ ।) 


: କେତେ ଟଙ୍କା ମିଳିବ ? 
ସମସ୍ତେ : 


ଲକ୍ଷେ ଟଙ୍କା ! 


: ଲକ୍ଷେ ଟଙ୍କା ? 
ମୋହନ : 


କିନ୍ତୁ ଲକ୍ଷେ ଟଙ୍କା ପାଇବାକୁ ହେଲେ ମୃତ୍ୟୁ ସାର୍ଟିଫିକେଟ ଦାଖଲ 
କରିବାକୁ ପଡିବ । 


: ମୃତ୍ୟୁ ସାର୍ଟିଫିକେଟ ? 


—~ Oo ~~ 


ହଁ, ଅନନ୍ତ ଯେ ସମୁଦ୍ରରେ ବୁଡି ମରିଛି ତାର ଉପଯୁକ୍ତ ପ୍ରମାଣ 
ଦବାକୁ ପଡିବ | 


: ତାମାନେ ଶୁଵିକ୍ରିୟା ହବ । ହେଇଯିବ । ଶାସ୍ତ୍ର ସବୁକଥା କହିସାରି 


ଶେଷରେ ଗୋଟେ କଥା କହିଛି ଯେ- ଅକାଳେ ନିୟମ ନାସ୍ତି । 


. ସରକାରୀ ଆଇନରେ ଯେତେବେଳେ ଏ କଥା ଅଛି ମାନେ 


ପ୍ରମାଣ ନ ଦେଖେଇଲେ ଟଙ୍କା ମିଳିବନି - ତାହାହେଲେ ପ୍ରମାଣ 
ଦେଖେଇବାକୁ ପଡିବ । ସରକାରୀ ଆଇନ ତ ଆଉ ବଦଳାଇ 
ପାରିବନି- ଆମ ଶାସ୍ତ୍କୁ ନହେଲେ ଆମେ ଚେଷ୍ଟା କରି ବଦଳେଇ 
ଦେବା । ଅବଶ୍ୟ ଯିଏସିଏ ତ ପାରିବନି । ଶୁଳ୍‌କ ଜାଣିଥୂଲେ 
ସିଏ ଆମେ ଶୁକୁଟା ପଣ୍ଡା ଏକାଧାରରେ ଜ୍ୟୋତିଷ ଶାସ୍ତ୍ର ଓ 
କର୍ମକାଣ୍ଡରେ ବିଶାରଦ ତ ଆମେ ପାରିବା | ଗୋଟେ ଶୁଳକରେ 
ପ୍ରମାଣ କରି ଦେଖେଇ ଦେବି ଅନନ୍ତ ମୃତ । ସେ ସଶରୀରେ 
ଯମ ଲୋକରେ ଅବସ୍ଥିତ । 

କିନ୍ତୁ ଗୋସେଇଁ ! ପୋଲିସ୍‌ ତ ସେ ଶୁଳ୍କ ଫୁଳ୍‌କ ମାନିବନି । 
ତାକୁ ଦରକାର ପ୍ରମାଣ | ମାନେ Dead body 


: Dead body ? 


Ho8¢11 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


'ମୋହନ : 
ମନୁଆ 
ସମସ୍ତେ : 
ପଦନ 
ସାର 

ବୀଣା 


PIA’ 


ହଁ (ଏହି ସମୟରେ ମନୁଆ ଦୌଡି ଦୌଡି ଲୁଙ୍ଗିଟେ ଧରିଆସେ ) 


: ଦାଦା ! ଦାଦା ! ଦେଖ୍ଲ ଏଇଟା ଅନ୍ତର ଲୁଙ୍ଗି ନା ? 


କାହିଁ ଦେଖ୍‌ ଦେଖ୍‌ । ( ସମସ୍ତେ ଦେଖନ୍ତି ) 


: ହଁ ଏଇଟା ନା କିସ (ସାରକୁ ଦେଖାଇ) ଦେଖ୍‌ ନା - 
: ହଁ ହଁ - ରଖ - ଛୁଅଁନି - ରଖ 
: ହଁ ଏଇ ଲୁଙ୍ଗିଟା । ଏଇ ଲୁଙ୍ଗିଟା ପିନି ସେଦିନ ସେ ଦରିଆକୁ 


ଯାଇଥ୍ଲେ । 


ମୋହନ : ତୁ କୋଉଠୁ ପାଇଲୁ ? 


ମନୁଆ 


ପଦନ 


ମୋହନ : 


ମନୁଆ 


ପଦନ 
ଶୁକୁଟା 


ସମସ୍ତେ 


ପଦନ 
ସାର 


: କୂଳରେ ଗୋଟେ ଲାସ୍‌ ପଡିଛି ଯେ, ତାରି ପାଖରେ ଏ ଲୁଙ୍ଗିଟା 


ଥୁଲା ! 


: ,ଲାସ ପଡିଛି ? ମୁଁ କହୁଥୁଲି ପରା ଗଂଗାମାତା ତା ପେଟରେ 


କିଛି ରଖେନି । 


ଲାସ ଯଦି ମିଳିଯିବ ତାହେଲେ ଟଙ୍କା ମିଳିବାରେ ଅସୁବିଧା 
ହେବନି । 


: ସେଠି ପୋଲିସ୍‌ ଅଛନ୍ତି । ମୋତେ ପଠେଇଲେ। ଆସ ତା ଲାସ୍‌ 


ଚିହ୍ନଟ କରିବ । 


: କିଏ ଯିବ ? 
: କିଓ ଅନ୍ତକୁ ଏଠି ନଚିହ୍ନେ କିଏ ? ଚାଲୁନ ସମିଏଁ ଯିବା ଆସ 


ଆସ ! 


: ଚାଲ ଚାଲ ( ସମସ୍ତେ ଯାଆନ୍ତି, ଅଂଧାର) 


ପଞ୍ଚମ ଦୃଶ୍ୟ 


(ସମୟ ସକାଳ ଅତିକ୍ରାନ୍ତ । ପଦନ ଓ ସାର କଥା ହେଉଥାନ୍ତି) 


: ଓ ହ ତୁ ବୁଝୁନୁ ଲାଖେ ଟଙ୍କା ଯେ, କିସ ଯାଇ ତାଇ ହେଇଛି । 
: ହଁ ହଁ ଲାଖେ ଟଙ୍କା । ସେଇ ନାଗି ତ କହୁଚୁ, ଟିକେ ଥଣ୍ଡା 


ମୁଣ୍ଡରେ ଚିନ୍ତା କର । ତମେ ମୂରବୀ, ବୋହିସିନା ପାରିବନି 
Il92o/] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟନୁଯ 


ପଦନ 


ସାର 
ପଦନ 
ସାର 
ପଦନ 
ସାର 


ପଦନ 
ସାର 


ପଦନ 
ସାର 


ପଦନ 


ହେମନ୍ତ 


ସାର 
ପଦନ 


ହେମନ୍ତ : 


କହି ପାରିବନିନା । 


: ଏ ମୋ କଥା ଶୁଣୁଛି କିଏ ? ମୁଁ ତ କହିନି - ଏଠି ଆମର ଜମି 


ମାଣକ ପାଞ୍ଚ ସାତ ହଜାର ଟଙ୍କରରେ ମିଳୁଛି ତେଣୁ ପାଞ୍ଚମାଣ 


ଦଶ ମାଣ ଜମି କିଣିଦେଲେ ହୁଅନ୍ତା ନି । 


: ସେ କଥା ଠିକ୍‌ ଯେ ... ହେଲେ ... 


: ଦଶମାଣ ଜମି କିଣିଲା ପରେ ଆହୁରି ଅଧେ ଟଙ୍କା ବଳିବ 

: ସେ ଟଙ୍କାରେ ଆମ ପୁରୁଣୀ ଘରଟାକୁ ଟାଇଲି କରି ଦିଅନ୍ତେ । 
: ତାପରେ ବି ଆହୁରି ଟଙ୍କା ବଳିବ । 

: ଆଉ ଯଦି ଟଙ୍କା ବଳେ ନହେଲେ ଗୋଟେ ଡିଂଗି କିଣି ଆଣନ୍ତେ । 


ହେମନ୍ତ ଦରିଆକୁ ଯାଆନ୍ତା । ନହେଲେ ଡିଂଗିଟା ଭଡା ଦେଇ 
ଦିଅନ୍ତେ । 


: ହେଲା ଯେ ବୋହୂ ... (ବୋହୂ ଭିତରୁ ବାହାରି ଆସି ଅଟକିଯାଏ ) 
: ବୋହୂ ? ଓ ସେ ଲକ୍ଷିଛଡା ଅଲକ୍ଷଣି - ତା କପାଳରେ ତ 


ବାସନ ମଜା ବାସୀକାମ ଘରଲିପା ଥୁଆ ହୋଇଛି । ଏ ଟଙ୍କାପଇସା 
ମାମଲାରେ ତାର କିସ ଅଛି ? 


: ଓ ହ ତମେ ବୁଝୁନ | ଆଜିକାଲି ସରକାରୀ ଆଇନ 
: ତମର ସେ ଫୁଲାଣିଆ କଥା ମୋତେ ଭଲ ଲାଗେ ନାହିଁ । ପୁଅ 


ଆମର - ତା ଟଙ୍କା ଆମର - ବୋହୁ ପରଘର ଝିଅ - ଆମ 
ପୁଅରେ ସିଏ ଭାଗ ନବ ? ମୁଁ ବଞ୍ଥବା ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ କଦାପି କରେଇ 
ଦେବିନି, ହଁ । 


: ହଉ ବାବା ହେଲା । (ବୋହୂ ଭିତରକୁ ପଶିଯାଏ ) 


( ହେମନ୍ତ ଆସେ ) 


: ବୁଝିଲୁ ମାଆ ! ମୁଁ ଯାଇଥ୍ଲି, ମୁଦୁଲି ବୁଢା ସେ ନଇପଠା ଜମି 


ବିକି ଦବ କହିଲା - ହେଲେ ମାଣକୁ ଦଶହଜାର 


: କେତେ ଦଶ ହଜାର ? 
: ମଲା ଜମିଗୁଡା କିସ ସୁନାରୂପା ହେଇଗଲାକି ? 


ମୁଁ ସେଇ ଲାଗି କହୁଛି ରହେମାନ ବୁଢା ତା ଲଂଚଟା ବିକିଦବ । 


1/92୧1] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ପଦନ 
ସାର 
ହେମନ୍ତ 


ମନୁଆ 


ଶୁକୁଟା 


ପଦନ 


ଶୁକୁଟା 


ହେମନ୍ତ 
ଶୁକୁଟା 


AIAI°q/ 


ସେଥୁରେ ପୁରୁଣା ଢାଲବି କିଛି ଅଛି । ଲକ୍ଷେ କହୁଛି । ଦର 
ଦସ୍ତୁର କଲେ ଆଉ ଦଶ କୋଡିଏ କମିପାରେ ! ଲଂଚହେଲେ 
ଗୋଟେ ସିଢିନ୍‌ରେ ପଇସା ଉଠି ଯାଆନ୍ତା । ତେଣୁ ଜମି ନକିଣି 
ଲଂଚ କିଣିଲେ କେମିତି ହୁଅନ୍ତା ? 


: ହୁଅନ୍ତାଯେ ... ହେଲେ ... ତୋ ମାଆକୁ ପଚାର ... 
: ଲଂଚ କରିବୁ ଯେ, ଦରିଆକୁ ଯିବ କିଏ ? 
: ଡ୍ରାଇଭର ରହିବ ସିଏ ଯିବ । ଆମେ ଖାଲି କୂଳରେ ଥାଇ ମାଛ 


ଓଜନ କରି ମପେଇ ଦେବା । (ମନୁଆ ଆସେ ) ବାସ୍‌ । 


: ହଁ ହଁ - ମୁଁ ବି ତ ସେହିକଥା କହୁଛି । ଲଂଚଟେ କିଣିଆଣ । 


କୁଳବେଉଷାକୁ କୁଳ ବେଉଷା ତା'ଛଡା ଲଂଚରେ ଲାଭ ବହୁତ | 
(ଶୁକୁଟା ପଣ୍ଡା ଆସନ୍ତି ) 


: ହରି ହେ ରାଧେ ଗୋବିନ୍ଦ | ଓ ନମଃ ଶିବାୟ ଶିବ ଦୁର୍ଗାୟ । 


ଆରେ ପଦନ ! ତୋ କୁଷ୍ଠି ବିଚାର ସମାପ୍ତ ହୋଇଛି ( ଏମାନଙ୍କୁ 


ଦେଖ୍‌ ) ଆରେ ସମସ୍ତେ ଏକଠାବେ ? କି ବିଚାର ପଡିଛି କି ? 


: କଥା କିସ କି ଗୋସାଇଁ, ପୁଅଟା ତ ମଝି ଦରିଆରେ ଭସେଇ 


ଦେଇ ନିଜେ ଚାଲିଗଲା । ଯାହାହେଉ ସରକାର ଯଦିବା ଦୟା 
କରି ଲାଖେ ଟଙ୍କା ଦବ ବୋଲି କହୁଛି, ସେ ଟଙ୍କାରେ କଣ କିସ 
କନେ ଆମକୁ ସହିବ ସେହି କଥା ପଡିଥୂଲା । 


: ଆରେ ଟଙ୍କା ତ ପାଇବ, କରିବ ଆଉ କିସ |! କଥାରେ ଅଛି 


ପରା- କୁଳ ଛାଡିବ, କୁଳ ବେଉଷା ଛାଡିବ ନାହିଁ । ତେଣୁ କୁଳ 
ବୃତ୍ତିରେ ମନ ଦିଅ | 


: ମୁଁ ତ ସେହିକଥା କହୁଛି | ଲଂଚଟେ କରିଦେଲେ ... 
: ଏକଦମ୍‌ ଠିକ୍‌ କଥା | ହେଲେ ଖାଲି ଲଂଚ କରିଦେଲେ 


ହେଇଯିବନି । ତାକୁ ଷୋଡ଼ଶ ଉପଚାର ପୂଜା ହୋମ ବଳିଦେଲେ 
ଯାଇ ବର ଦବ | ଫେଏରେ ଯିଏ ସିଏ ନୁହେଁ । ମୁଁ ତାନ୍ତ୍ରିକ 
ମନ୍ତ୍ରରେ ତାର ଶୁଭ ଦେଲେ ତିନିଗାର କାଟି ଜବାବ ଦେମି ସେ 
ଲଂଚ ଏମିତି ଏମିତି ବର ଦେବ ତୋର ଏ ଖଣ୍ଡିଆ ପଲାଟା 


I9291] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟନୁଫ 


ମୋହନ : 
ଶୁକୁଟା 


ମୋହନ : 
ପଦନ 

ହେମନ୍ତ 
ମୋହନ : 
ମନୁଆ 


ମୋହନ : 


ପଦନ 


ମୋହନ : 


ପଦନ 


ମୋହନ : 
ହେମନ୍ତ : 


ଦୋମହଲା ହେଇଯିବ | ବାସ୍‌ କିଣି ଆଣ ଲଂଚ | (ମୋହନ ଓ 
ରମେଶ ଆସନ୍ତି ) 
କିଏ ଲଂଚ କିଣିବ କି ଗୋସାଇଁ ? 


: କିଏରେ ବାପ ମୋହନ କି ! ଇଏ କଥା କଣ କି, ଶାସ୍ତ କହିଛି - 


ସଂପଦ ବେଳେ ସର୍ବେ ସଖା, ବିପଦେ ନଦିଅନ୍ତି ଦେଖା | କିନ୍ତୁ 
ମୋହନ ! ତୋହରି ପାଖରେ ଶାସ୍ତ୍ର ମିଛ ହୋଇଗଲା ! ତୁହି 
କେବଳ ବିପଦ ବେଳର ବନ୍ଧୁ ବୋଲି ଦେଖା ଦେଇଛୁ । କଥା 
କଣ କି ଇଏ ପଦନର ଆଉ ଅଛି କିଏ ତୂ ନହେଲେ ମୁଁ | ତୁ 
ସେପଟ ସହର କଥା ସମ୍ଭାଳୁଛୁ, ମୁଁ ଏପଟ କଥା ଦେଖୁଚୁ । କଣ 
ଆଉ କରିବା, ଗୀ ଲୋକଟା ଆମ ଆଗରେ ଇମିତି ଭାସିଯିବ 
ନା... 

କଣ ହେଲା କି ? 


: ନାଇଁରେ ଏମିତି ... 
: ଆମେ କଣ କରିବା ସେଇକଥା ବୁଝୁଥିଲେ | 


କଣ କରିବ ମାନେ ? 


: ଇଏ ଅସଲ କଥା ହେଲା ତୁ ଯୋଉ ଲକ୍ଷୈ ଟଙ୍କା ସରକାରରୁ 


କରିଦେବୁ ସେ ଟଙ୍କାରେ ଜମି କିଣିବେ ନା ଲଂଚ କରିବେ 
ସେହିକଥା ପଡିଥୁଲା ! 
ଟଙ୍କା ମିଳିଲେ କଣ କିଣିବେ ବିଚାର କଲେଣି ଅଥଚ ଟଙ୍କା 


i ON I~ I 


କେମିତି ମିଳିବ ସେକଥା ଭାବୁନାହାନ୍ତି । 


: ମାନେ ? 


ଆରେ ଦାଦା ! ସରକାର ଘର ଟଙ୍କା ଏମିତି ମୁହଁରେ ମୁହଁରେ 
ମାଗିଵେଲେ କଣ ସରକାର ଦେଇଯିବେ । ଆଉ ତମେ ସାଙ୍ଗେ 
ସାଙ୍ଗେ ଜମି କିଣିଦବ ? 


: ଆଉ ? 


ତମେ ଟଙ୍କା ପାଇଁ ଏପ୍ଲାଏ କଲଣି ? 
ଏପ୍ଲାଏ ? 


9୩/1 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ମୋହନ : 


ପଦନ 
ଶୁକୁଟା 


ମୋହନ : 


ପଦନ 


ମୋହନ : 


ହେମନ୍ତ 


ସମସ୍ତେ : 
ରମେଶ : 


ମୋହନ : 
ପଦନ 
ଶୁକୁଟା 
ପଦନ 
ହେମନ୍ତ 


AIAG 


ଆଉ ? ତମେ ପ୍ରଥମେ ଏପ୍‌ଲ।ଏ କରିବ । ସରକାର 
ଇନ୍‌ କୁଆରୀ କରିବେ । ତାପରେ ପ୍ରମାଣ ପତ୍ର ରଖୁ ଟଙ୍କା 
ସେଙ୍କ୍‌ ସନ୍‌ ହବ । ତାପରେ ଯାଇ ମିଳିବ । 


: ଏ † ଏତେ କଥା ନ | 
: ଆଉ, ଏଟା ସାରକାରୀ କଥା | ଏଠି ମୋ ଶାସ୍ତ୍ର ତ ଚୁପ୍‌ 


ହୋଇଯାଏ । 
ହଁ, ଇଏ ରମେଶ ବାବୁ ଆସୁଥୂଲେ | ମୁଁ ଜାଣେନି ଇଏ ତମ 
ବଂଧୁବାସ ବୋଲି । ୟାଙ୍କ ଦ୍ଵାରା ତ ସବୁ ହୋଇ ପାରିବ । 
ଆଜିଯାଇ ଆଗ ଏପ୍‌ଲ।ଏ କରିଦିଅ । 


: ଆଜି ଯାଇତେ ପଡିବ ? ହଉ ଚାଲ । ଏ ଅନ୍ତ'ମା ମୋ 


କୁରୁତାଟା ଆଣ ମୁଁ ଯାଏ । 

ଉଁ ହୁଁ, ତମେ ଗଲେ ହବନି । ଯିଏ ଏପ୍ଲାଏ କରିବ ସିଏ 
ଗଲେ ଯାଇ ହବନା | ସିଏ ହାକିମ ସାମନାରେ ଦସ୍ତଖତ କରିବ 
ନା। 


NI ~~ ~~ 


: ତାହେଲେ ମୁଁ ଯବ । 
ମୋହନ : 


ନାଇଁ ଅନନ୍ତର ସ୍ତ୍ରୀ ଯିବ । ସିଏ ଏପ୍‌ଲାଏ କରିବାକୁ ହକ୍‌ ଦାର 
I 

ଅନନ୍ତର ସ୍ତ୍ରୀ । (ବୀଣା କବାଟ ଖୋଲେ ) 

ହଁ । ବୀଣାକୁ ମୁଁ ସେଇଥ୍‌ପାଇଁ ସାଥ୍‌ରେ ନବାକୁ ଆସିଛି । 
ସିଏ ମୋ ସାଂଗରେ ଯାଇ ଆଢି ଏପ୍‌ଲାଏ କରି ଆସିଲେ 
ତାପରେ ଫର୍ମ ଉପରକୁ ଯିବ । 

ଉପରୁ ଟଙ୍କା ସେଙ୍କ୍‌ ସନ୍‌ ହେଲେ ସିନା ମିଳିବ । 


: ତାହେଲେ ... 

: ବୋହୂକୁ ପଠା, ସିଏ ଯାଇ ... 

: ବୋହୂ ... ? 

: ଯାଅ ଭାଉଜ, ଏପ୍‌ଲ।ଏ କର ... 


IHs2e1] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟନୁଫ 


ରମେଶ : 
ମୋହନ : 


ଶୁକୁଟା 


ଆ ବୀଣା 
ଆସ ଆସ | ବସ୍‌ ଚାଲିଯିବ । ମୋ ଅଫିସ୍‌ ବେଳତ ଗଡିଯାଉଛି । 


(ବୀଣାକୁ ନେଇ ରମେଶ ଓ ମୋହନ ଯାଆନ୍ତି । ଏମାନେ 
ତାଟକା ହୋଇ ଚାହାନ୍ତି ।) 


: ଆରେ ସତରେ ସ୍ତ୍ରୀକୁ ଶାସ୍ତ୍ର ଅର୍ବାଙ୍କି ନୀ କହେ ରେ । ମୋର ତ 


ସେକଥାକୁ ଭେଦ ନାହିଁ । ସ୍ଵାମୀ ମଲାପରେ ସ୍ତ୍ରୀ ତ ମାଲିକ । 
ଆଗରୁ ଏକଥା ନଥୁଲା ! ଏଇ ଆଜିକାଲିକା ବାର ଭାଇଆ 
ସରକାର ଯାହାତାହା କରି ପକାଉଛି । ଏକୁ ଆମର ତ ହାତ 
ପାଉନି । ଏ ଶାସ୍ତ୍ର ବା କରିବ କଣ | ( ସରପଞ୍ଚ ଗୁଣନିଧୂ ଆସନ୍ତି) 


: କଣ ହେଲା କି ଶୁକୁଟାନନା | ଇମିତି କୁଆଡେ ହାତ ବଢାଉଛି, 


ପାଉନି । 


: ଆରେ ସରପଞ୍ଚ ବି ¦ 


ପ୍ରଣାମ ! 


: ସର୍ବାରିଷ୍ଠ ଶାନ୍ତିରସ୍ତୁ । ହେଲା ଏଥର ଏ ପଦନ କଥା ସମ୍ଭାଳ | 


ଆଉ ପଦନ, ମନୁଆ, ହେମନ୍ତ କିରେ କଣ ହେଲା କି ? 


Oo =~ 


: କଣ ଆଉ ହବ ? ଏ ପଦନଟା ସପରିବାରେ ଜିଲିପି ପେଞ୍ଚରେ 


ପଡିଛି ଯେ ସମ୍ଭାଳିବାର ବାଟ ଦିଶୁନି। 


~~ ~~ 


: ଜଲପ ପେଞ୍ଚ କଣ କହୁଚ ଶୁକୁଟାନ୍ନା । ଇଏ ଯେଉଁ ପେଞ୍ଚନା 


ତାକୁ ଜିଲିପି ତ ଜିଲିପି ଅମୃତିରେ ବି ମାପି ହେବନି । 


: କଣ କରିବି ଆଜ୍ଞା ? ମୁରୁଖ ଲୋକ, ଯିଏ ଯାହା କହୁଛି 


ଏଇଲାଗି ତମ ଉପରେ ମୁଁ ରାଗେ । ବେ ଲୋକତ ମୁରୁଖ, 
ବାହା କରୁଥ୍ଲ କାହିଁକି ପାଠୋଇ ଝିଅକୁ ? ଏବେ ସିଏ ଯୋଉ 
ବାଟ ଧରିଲାଣି ତମକୁ ପାଠ ନପଢେଇ ଛାଡିବ ? ଏ! 
ସେତେବେଳେ ତ ମୋ କଥା ଶୁଣିଲନି । 


: ତମ କଥା ଶୁଣିଲେ ନି ? ଏ ଶାସ୍ତ ପରା କହିଛି ଭଲବାଟ ଦିଶିବନି 


କି ଭଲ ବାଟ ଶୁଭିବନି । 


: ମୁଁ ଏ ପଦନର କଣ ନକରିଛି । ଏଇ ... ଏଇ ଯୋଉ ଘରଟା 


Hl 9981! 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ପଦନ 
ଗୁଣନିଧ୍‌ : 


ପଦନ 


ଶୁକୁଟା 


ପଦନ 
ଗୁଣନିଧୁ : 
ଶୁକୁଟା 


ଗୁଣନିଧୁ : 
ଶୁକୁଟା 


AIAG! 


ଦେଖୁଛ - ଇନ୍ଦିରା ଆବାସ ନାଆଁରେ ତାକୁ ଘରଟେ 
କରିଦେଇଛି । କିରେ କରି ଦେଇଛି କି ନା ? 


: ହିଁ! 


ଫେରଏ ? ଇଏ ପୁଅ ବହାକଲ। ମୋତେ ପଦେ ପଚାରିଲା ? 
ପଦେ ପଚାରିଲାନି । ଆରେ ଆମେ ଯେତେକର ଲୋକ 
ସେତିକିରେ କଥା କହିବା, ସେତିକିର କାମ କରିବା । ଏବେ 
ସେ ଯୋଉ ପାଠୁଆ ବୋହୂ ପୁଣି ଫୁଲପେଣ୍ଟ ପିନ୍ଧା ଧରମଭାଇ 
ହାବୁଡରେ ପଡିଲାଣି । ଆଉ ସାଂଗରେ ଆମ ସେ ମୋହନଟା 
ବି ନସରପସର ହେଉଛି । ଏ ପଦନ ସବଂଶେ ଯଦି ଘାସ 
ନଖାଇବ ତାହେଲେ ମୋ ନାଆରେ ଗୋଟେ କୁକୁର ପାଳିଦବ | 
ହଁ ଏ ଗୁଣନିଧୂ ଖଟୁଆ ସରପଞ୍ଚ ଉଡିଗଲା ଚଢେଇର ପର 
ଗଣିଦେଲାବାଲା । 


: ନାଇଁ ସରପଞ୍ଚ ! ତମେ ଆପଣ ଆମ ଗରୀବଗୁରୁବାଙ୍କ ବାପମାଆ ! 


ଆମକୁ ରଖୁଲେ ରଖ ମାରିଲେ ମାର | 


: ଆରେ ସେମିତି କଣ କହୁଚୁ । ଶାସ୍ତ୍ର କହିଛି କାମ ବେଳେ ସ୍ଵୟଂ 


ଭଗବାନ ବି ଗଧ ଗୋଡତଳେ ପଡି ଯାଇଥ୍‌ଲେ, ଆଉ ଡ଼ି .... 
ପଡିଯା ପଡିଯାରେ ଅଧମ ସରପଞ୍ଚଙ୍କ ପାଦ ଦିଟା ଜାବୁଡି ପକା । 


: ହଁ ହଁ ମୁଁ ତମ ଆପଣଙ୍କ ଗୋଡ ଧରୁଛି । 


ଅଁ ହା ଥାଉ ଥାଉ ହେଲ। ହେଲ। । ଆରେ ଆମେ 
ରାଜନୀତିବାଲା ! ଆମକୁ ସେ ଧରମଭାଇ ବଳିଯିବନା | ସିଏ 
କିସ ଜିଲିପି ପଞ୍ଚ ଆମକୁ ଦେଖାଇବ ? 


: ଇଏ ହଁ ହଁ ଶାସ୍ତ ପରା କହିଛି - କଳାକୁ ଧଳା, ଆଉ ଧଳାକୁ 


କଳା କରିବାରେ ରାଜନୀତିଅଆ ହେଲେ ସିଦ୍ଧହସ୍ତ। | 
ଶାସ୍ତ କହିଛି ନା ? 


: ଖାଲି ଶାସ୍ତ କାହିଁକି ମାଳିକା ବି କହିଛି । ତାଛଡା, ମୁଁ ପଶିତ ଶ୍ରୀ 


ଶୁକୁଟା ସୁନ୍ଦର ପଣ୍ଡାଶର୍ମା ସାତଗାର କାଟି କହିଦଉଛି ଯାହା 
ନପାରିବେ ସରପଞ୍ଚ ତାକୁ ନପାରିବ ଆଉ କେହି | 


1/923] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟନୂଯ 


ଗୁଣନିଧ୍‌ : 
: ଜାଣନ୍ତି ମାନେ ମୁଁ ଯେତେବେଳେ ଶୁକୁଟା ଅତ୍ୟନ୍ତ ଶୁକୁଟା ଥୁଲି 


ଶୁକୁଟା 


ଗୁଣନିଧୁ : 
: ଯା'ହଉ ଆପଣ ଟିକେ ଆମକୁ ସାହାଯ୍ୟ କରନ୍ତୁ 
ଗୁଣନିଧ୍‌ : 


ହେମନ୍ତ 


ଶୁକୁଟା 
ହେମନ୍ତ 


ପଦନ 
ହେମନ୍ତ 


ହେମନ୍ତ : 
ଗୁଣନିଧୁ : 
ହେମନ୍ତ : 
: ଭଲ ନୁହେଁ ତ ଆଉ କିସ | ଏଟା ଆଉ କି ଖରାପ କଥା କି ? 


ପଦନ 


ସାର 


ହେମନ୍ତ : 


ଅବଶ୍ୟ ଶୁକୁଟାନ୍ନା ମୋ କଥା ଜାଣନ୍ତି ! 


ସେତେବେଳକୁ ପରା ସରପଞ୍ଚ ଗୁଣନିଧ୍‌ଙ୍କୁ ଦେଖ୍‌ ଆସୁଛି । ମୁଁ 
କଣ ତାଙ୍କ କଳାକୌଶଳ ବିଷୟରେ ଅଜ୍ଞ ? ତାଛଡା ଶାସ୍ତ୍ର 
ଆଲୋଚନା କରିକରି ଏବେ ମୋର ଚେହେରା ଧରିଛି, ଏଥରେ 
କଣ ସରପଞଞ'{ଢ ଗୁଣନିଧ୍‌ ଖଟୁଆଙ୍କ ହାତ ନାହିଁ । 

(ହସିଲେ ) ଆଉ ... ତାହେଲେ 


କରନ୍ତୁ ମାନେ କେବଳ ସେହି ସାହାଯ୍ୟ ଟିକକ କରିବା ପାଇଁ 
ତିନିଖଣ୍ଡ ଗୀ ସାତ କିଆରୀ ବିଲ ପାରି ହୋଇ ଏଠି ପହଞ୍ଛି । 
ହେଲେ ... ମୁଁ ଯାହା କହିବି ତମେ ମାନିବ ତ ? 


: ମାନିବେ ମାନେ ଅକ୍ଷରେ ଅକ୍ଷରେ ମାନିବେ । 

: ହଁ ହଁ ଆପଣ ଯାହା କହିବେ ଆମେ ନିଶ୍ଚୟ ମାନିବୁ । 
ଗୁଣନିଧ୍‌ : 
: ନା ନା ଆମେ ମାନିବୁ । 
: ହଁ ନିଶ୍ଚୟ ମାନିବୁ | 
ଗୁଣନିଧ୍‌ : 
ସମସ୍ତେ : 
ଗୁଣନିଧୁ : 


ନମାନିଲେ ବଳେ କ୍ଷୌରୀଯିବ । 


ଗୋଟେ ମାତ୍ର ଉପାୟ ଅଛି । 

କ'ଣ ? 

ଶୁଣ - (ଏଣେତେଣେ ଚାହିଁ, ସମସ୍ତଙ୍କୁ ପାଖକୁ ଡାକି କାନରେ 
କହିଲେ - କିଛି ସମୟ ପରେ ହଠାତ୍‌ ହେମନ୍ତ ଛିଟିକି ଯାଏ ) 
ନା - ମୁଁ ଏ କାମ ପାରିବିନି । 

ଏଇତ ଭଲକଥାଟା ମାନିବୁନି । 

ଭଲକଥା ? ଏଇଟା ଭଲକଥା ? 


ଘର ବୋହୂ ଘରେ ରହିବ, ଅସୁବିଧା ଆଉ କିସ ? 


: ହଁ, ହଁ । ଏଇଟା ହେଲେ କିଛି ଅସୁବିଧା ନାହିଁ । 


ଅସୁବିଧା ନାହିଁ / ତୁ ପରୀ କହୁଥୂଲୁ ଭାଉଜ ମାଆ ସମାନ ! 


[192911 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ସାର 
ଶୁକୁଟା 


ହେମନ୍ତ 
ଗୁଣନିଧ୍‌ : 


ହେମନ୍ତ 
ଶୁକୁଟୀା 


ପଦନ 


ସାର 
ହେମନ୍ତ 
ଗୁଣନିଧୁ : 
ଶୁକୁଟା 
ପଦନ 
ସାର 


FIA 


: ହଁ କିସ ହେଲା ସେଇଠୁ ? 
: ଆରେ ସିଏ କାହିଁକି କହିବ ? ଶାସ୍ତ କହିଛି - ଭାଉଜ ମାଆ 


ସମାନ । ଆଉ ସେହି ଶାସ୍ତ୍ର କହିଛି - ଜ୍ୟେଷ୍ଠ ଭ୍ରାତାସ୍ୟ 
ଅବର୍ରମାନେ ସାନ ଭ୍ରାତା ... ମାନେ ମନେ ପଡୁନି । ଇଏ 
ଶୁଲ୍‌ କଟା ଟିକେ ଅଖାଡୁଆ ଅଛିତ, ତଥାପି ଦିଅର ସହିତ 
ଭାଉଜର ବାହାଘର ଆମ ସମାଜରେ ଚଳେ । ନଚଳିଳେ 
ଆମେ ଚଳେଇ ଦବା । 


: ମୁଁ ପାରିବିନି । 


ନପାରିଲେ ମୋର କିଛି ହବନି । ତୋ ଭାଉଜ ତା ଧରମଭାଇ 
ସହିତ ଲକ୍ଷେଟଙ୍କା ଧରି ଆରାମରେ ରହିବ । ଆଉ ତୁ ତୋ 
ଭାଇକୁ ହରେଇ ତୋ ବାପାମା ତାଙ୍କ ପୁଅକୁ ହରେଇ ଉପାସରେ 
ଭୂଇଁ ଅଣ୍ଡାଳିବେ । ବୁଝିଲୁ ! ଅପଦାର୍ଥ ..: 


: ତାବୋଲି ମୁଁ ଭାଉଜକୁ ବାହାହେଇ ପାପ କରିବି ? 
: ପାପ ? ପାପ କଣ କିରେ ? ମୁଁ ଥାଉ ଥାଉ ତୁ ପାପ ଧରମର 


କଥା ବିଚାର କରୁଛୁ । ଏଁ ! ମୁଁ କିସ ମରିଗଲିଣି ନା ହଜିଗଲିଣି । 
ଆରେ ତୋ ଭାଉଜ ବର୍ରମାନ ଅନାଥୁନୀ, ଅଭାଗିନୀ, ଅସହାୟ, 
ତାକୁ ସାହାଯ୍ୟ କରିବା ପରମଧର୍ମ । ଆରେ ଜଣେ ବିଧବାକୁ 
ବାହାହବା ଭଳି ପୁଣ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟ ଆଉ ଅଛି ? ନାହିଁରେ ନାହିଁ 
ଏହା ସବୁଠାରୁ ପୁଣ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟ | 


: ବାସ ପଶ୍ତିତେ ଯେତେବେଳେ ଆଜ୍ଞା କରୁଛନ୍ତି ସେଥ୍‌ରେ ତୋର 


ଏତେ କଥା କାହିଁକି ? 


: ଆମେ ବାପାମାଆ ରାଜି, ସରପଞ୍ଚ ରାଜି, ପଣ୍ତିତେ ରାଜି - 
: ଆଉ ଭାଉଜ ... ତାଙ୍କୁ ବୁଝିଛୁ 


ସେକଥା ଆମେ ବୁଝିବୁ । ତୋ ରାଜି କଥା କହ | 


: ସିଏ ଗୁଟେ କହିବ ଆଉ କିସ ? ଆମେ କହିଲୁ ହେଲାନି - 
: ହଁ ହଁ ସିଏ ରାଜି । 
: ତମେ ଆପଣ କହିଲେ ହେଲା | 


IHssr]] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟନୁମ 


ହେମନ୍ତ 


ଗୁଣନିଧ୍‌ : 


ଗୁଣନିଧ୍‌ : 


ସମସ୍ତେ : 
ଗୁଣନିଧବ : 


ହେମନ୍ତ : 
ସାର 


ହେମନ୍ତ : 


ସାର 


ହେମନ୍ତ : 
ପଦନ 


: ହେଲେ - (କଣ କହିବାକୁ ଯାଉଥ୍‌ଲେ ସରପଞ୍ଚ ତା ପିଠି 


ଆାପୁଡେଇ ) 

ଆରେ ହେମନ୍ତ ! ତୁଟା ବାଇଆ କି.? ଆରେ ଟଂକା କେତେଟା 
ହାତକୁ ଆସିଗଲୀ ଯାଏ ଯାହା ଯେମିତି କରିବୁ । ତାପରେ 
(ହସିଲେ, ତାଙ୍କ ସହିତ ସମସ୍ତେ ହସନ୍ତି, ହେମନ୍ତ ମୁଣ୍ଡ ନୁଆଁଇ 
ଦିଏ) 

(ହଠାତ ହସ ବନ୍ଦ କରି ) ରାଜିତ ସମସ୍ତେ, ହେଲେ କାର୍ଯ୍ୟରେ 
ପରିଣତ ହେବ କେମିତି ? 

ଆପଣ ଯେମିତି କହିବେ । 

ଶୁଣ ( ସମସ୍ତେ ପାଖେଇ ଆସନ୍ତି, ଅଂଧାର ହୁଏ ) 


ଷଷ୍ଠ ଦୃଶ୍ୟ 


(ସମୟ ସଂଧ୍ୟା ଅତିକ୍ରାନ୍ତ । ଆଲୋକ ଦେଖାଯାଏ ! ହେମନ୍ତ 
ଏପଟ ସେପଟ ହେଉଥାଏ ! ଗୋଟେ କଂସା ବେଲାରେ କଣ 
ଧରି ସାର ତା ପଛେ ପଛେ ଗୋଡାଉଥାଏ । ପଦନ ବାଟକୁ 
ଚାହିଁଥାଏ । ) 


ems ~~ 


ନା ନା ନା ମୁଁ କିଛି ଖାଇବିନି । 


: ଆରେ ମୁଁ କଣ ତୋତେ କିଛି ଖାଇବାକୁ କହୁଛି ଏଥୁରେ 


ବେଲପଣା ଅଛି । ଏତିକି ପିଇଦେ | ବାସ୍‌ | 
କହିଲି ପରା ମୋତେ କିଛି ଦେ ନା | 


: ମହାଦେବଙ୍କ ଭୋଗ, ମନା କରନ୍ତିନି । ଶୁକୁଟାନ୍ନା ଗୁସେଇ 


ପଠେଇଛନ୍ତି । ବାସ୍‌ ଏତିକି ଭୁଗ ସେବନ କରିଦେ । ସଂଜ ହେଲାଣି 
ପରା । ଦେ ମୋ ବାଆଟା ପରା । ନେ, ପିଇଦେ ... ନେ ... 
ଓ ହ - ହଉ ଦେ (ବେଲାତକ ନେଇ ଢକଢକ କରି ପିଇ ଦିଏ ) 


: ଏୟ ! ଏ ୟ ଅନ୍ତ ମା ! ବୋହୂ ଆଉଚିନା କିସ ଦେଖ୍ତ ... 


I/92¢1] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ସୀର 


ପଦନ 
ହେମନ୍ତ 


ପଦନ 
ବୀଣୀ 
ସାର 
ବୀଣା 
ସାର 
ପଦନ 
ବୀଣା 
ସାର 


ବୀଣା 
ସାର 


ପଦନ 
ସାର 


ବୀଣା 
ପଦନ 
ସାର 
ବୀଣା 
ସାର 
ବୀଣା 


FIA °G/ 


: (ଦେଖ) ହଁ ତ - ଏଇ ଆସିଗଲା - ହେମନ୍ତ ! ଯା ଚାଲିଯା, 


ଯେମିତି କହିଛନ୍ତି ସେମିତି କରିଦେବୁ । 


: ଯୀ ପଶିଯା ଯା'ରେ | 
: (ଏପଟ ସେପଟ ଦେଖ୍‌ ଘର ଭିତରକୁ ପଶିଗଲା) 


(ପଦନ ଓ ସାର ପରସ୍ପରକୁ ଚାହିଁ ହସନ୍ତି, ବୀଣା ଆସେ ) 


: କିରେ ବୋହୂ ଏତେବେଳ ଯାଏ ... 

: ତହସିଲ୍‌ ଅଫିସରେ ଡେରି ହୋଇଗଲା । 

: ଏକେଲା ଆଇଲୁ ନା ତୋ ଭାଇ ... 

: ଭାଇ ରାସ୍ତାରେ ଛାଡି ଦେଇଗଲେ । 

: ଦୁଆର ମୁହଁରେ ଛାଡିଦେଇଗଲା ଛୁଆଟାକୁ ଘରକୁ ଡାକିଲୁନି । 
: ସରକାରୀ କାମ ସବୁ ସଇଲା ? 

: ହିଁ | 

: ସିଏ ସରୁ ନସରୁ - ତୁ ଦିନସାରା ଉପାସରେ ଥୁ୍ବୁ ଯା ଯା ଆଗ 


କିଛି ଖାଇଦେ, ତାପରେ ଯେ କଥା | 


: ନା ଭାଇ ମୋତେ ହୋଟେଲରେ ଢେର ଖୁଆଇଛନ୍ତି 
: ଖୁଆଇଛନ୍ତି - ମୁଁ ପରା ଜାଣେ ସେ ଛୁଆଟାର ମନ ଅଛି । 


ଧରମଭାଇ ହେନେ କିସ ହେଲା ନିଜ ଭାଇଠୁ ଅଧୁକ | 


: ହଁ ହଁ ଯାହା କହିଲୁ ସତ । 
: ହଉ, ହଁ ଶୁଣ, ସେ ଘରେ ମହାଦେବଙ୍କ ଭୁଗ ଅଛି, ସେତକ 


ପାଇ ଦେଇ ଯା ତୋର ଇଛା ଖାଇବୁ । 


: ଭୁଗ ? 

: ହଁ ମନ୍ଦିରରେ ପୂଜା କରି ଶୁକୁ ଟାନ୍ନା ପଠାଇଛନ୍ତି । 

: ଯା ସେଇ ଘରେ ବେଲାରେ ରଖୁଛି ସବୁ ପିଇ ଦେ । 

: ଏଇ ଘରେ ନା | 

: ହଁ ହଁ, ଯା ପିଇ ଦେଇ ଆ | 

: ହଉ | ( ଭିତରକୁ ଯାଏ । ଏମାନେ ଛପିଛପି ଠରାଠରି ହୋଇ 


ଯାଆନ୍ତି । ସାର ଧଡ କିନା କବାଟ ମାରିଆଣେ !) 


//990// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟୟଛୁଯ 


ପଦନ 
ସାର 


ବୀଣା 
ସୀର 


ପଦନ 


ସାର 


ଦୀପକ 


ବୀଣା 


ଦୀପକଂ : 


: ନେ ନେ ଚାବିଟା ପକେଇ ଦେ | 
: ଦିଅ , ଦିଅ | (ଚାବି ପକାଇଦିଏ ) ବାସ୍‌ ଏଥର ସେଇ ଭିତରେ 


ଥାଂଲୋ ନାଗୁଣୀ ଥା ! ( ଭିତରୁ ଚିକୁର ଶୁଭେ) 


: ଖୋଲ, ଖୋଲ - କବାଟ ଖୋଲ ! 
: ଏ କବାଟ ଆଉ ଖୋଲିବନି । କାନ୍ଦି କାନ୍ଦି ମୁଣ୍ଡ ଫଟେଇଦେଲେ 


ବି ଖୋଲିବନି । 


: ଓ ହ ଆଉ କାହିଁକି, ଯାହା କହିବାର ତ ହେମନ୍ତକୁ କୁହା ହେଇଛି । 


ଆ ପଳେଇଆ। 


: ରୁହ - ଆରେ ହେ ହେମନ୍ତ, ଆମେ ସେପଟେ ଅଛୁ । ତୋତେ 


ସବୁ ନାଗିଲା । ଚାଲ | 

(ଦୁହେଁ ଯାଆନ୍ତି । ଭିତରୁ ବୀଣା କବାଟ ବାଡଉଥାଏ, ଧୂରେ 
ଧୂରେ ଅଂଧାର ହୁଏ ! Flash Back ସରିଆସେ । ପୂର୍ବ ଦୃଶ୍ୟ 
ଅର୍ଥାତ ତହସିଲ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ ଦୃଶ୍ୟ ଆରମ୍ଭ ହୁଏ । ପରଦା ଆଡେଇ 
ଦୀପକ ଆସନ୍ତି, ପଛେ ପଛେ ବୀଣା ) 


: ଇସ୍‌ ! କି ଜଘନ୍ୟ ଲୋକ ଏମାନେ । (ବସିଲେ ) ହେଲା, 


ତମେ ତ ଭିତରେ ଥୂଲ । ତମକୁ ଖୋଲିଲ। କିଏ ? 


; କେହି ଖୋଲି ନାହାନ୍ତି ସାର୍‌ ! ଦୁଇଦିନ ଏମିତି ବାଡିଆ କାମୁଡା 


ପିଟାପିଟି ହୋଇ ଦି? ଜଣଯାକ ଥକିଗଲୁ ! ଶେଷରେ ଗୋଟେ 
ଫାଳିଆ ବାଉଁଶରେ ମୁଁ ସେ ହେମନ୍ତର ଅଜାଗାରେ ଜୋରକି 
ବାଡେଇ ଅଚେତ କରିଦେଲି ! ତାପରେ କେମିତି ସେ ଘରୁ 
ବାହାରିବି ଚିନ୍ତୀ କଲି । ଗୋଟେ ବୁଦ୍ଧି ଯୁଟିଲା। ସେହି ଠେଙ୍ଗାରେ 
ନୂଆଣିଆ ଟାଇଲ୍‌କୁ ପିଟିପିଟି ଟେକି ଦେଇ ବହୁ କଷ୍ଟରେ ଉପରକୁ 
ଉଠି ଉପରୁ ଡିଆଁମାରି ଘୁଷୁରି ଘୁଷୁରି ଏକାକୀ ରାତିରେ ଆସିଛି । 
କୁଆଡେ ଯିବି, କଣ କରିବି କିଛି ବୁଵି ଦିଶିଲାନି । ମୋର 
ଆପଣଙ୍କ କଥା ମନେ ପଡିଲା ! ମୁଁ ଆପଣଙ୍କ ଦ୍ବାରସ୍ଥ ହେଇଛି । 
ମୋତେ ନ୍ୟାୟ ଦିଅନ୍ତୁ ହଜୁର, ମୋତେ ବିଚାର ଦିଅଛୁ ! 
ହେଲା । ମୁଁ ତମ ଘରକୁ ଯିବି । ମୋହନ ! 


I/99୧/] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ବୀଣା 


ଦୀପକ : 


ବୀଣା 
ଦୀପକ 
ବୀଣା 
ଦୀପକ 


ବୀଣା 
ଦୀପକ 
ବୀଣା 
ଦୀପକ 


ବୀଣା 
ଦୀପକ 
ବୀଣା 
ଦୀପକ 


ବୀଣା 


ଦୀପକ 


AIA/°q/ 


; ନା ସାର୍‌ । ମୋତେ ପୁଣି ଅରେ ସେ ନର୍କକୁ ଯିବାକୁ ବାଧ୍ୟ 


କରନ୍ତୁନି । 
ନା ମୁଁ ବାଧ୍ୟ କରୁନି । ମୁଁ କେବଳ ସେଠାକାର ପରିସ୍ଥିତି 
ସଂପର୍କରେ ତଦନ୍ତ କରିବାକୁ ଚାହୁଛି । 


: ଡାଦ୍ଵାରା ମୋର କି ଲାଭ ହେବ ? 

: ତେବେ ତମେ କଣ ଚାହୁଛ ? 

: ମୁଁ ନ୍ୟାୟ ଚାହୁଛି। 

: ମୁଁ ବା ତମକୁ କି ନ୍ୟାୟ ଦେଇ ପାରିବି । ତମ ଉପରେ ଯେଉଁ 


ଅତ୍ୟାଚାର ହୋଇଛି ତାର ବିଚାର କରିବା କ୍ଷମତା ମୋର ନାହିଁ । 
ମୁଁ କେବଳ ଜଣେ ମଣିଷ ଭାବରେ ତମ ଦୁଃଖରେ ସହାନୁଭୂତି 
ଜଣାଇ ପାରିବି । ତମେ ଯଦି ଚାହୁଁଛ ପୋଲିସ ପାଖକୁ ଯାଅ | 


: ନା, ମୁଁ ମୋ ନିଜ ଗୋଡରେ ଛିଡା ହେବାକୁ ଚାହୁଁଛି | 

: ବେଶ୍‌, ଛିଡା ହୁଅ, ମୋ ଦ୍ଵାରା ଯାହା ସମ୍ଭବ ମୁଁ କରିବି । 

: ମୋର କ୍ଷତି ପୂରଣ ଟଙ୍କାଟା ଯଥାଶୀଘ୍ର ଅନୁମୋଦନ କରିଦେଲେ ... 
: ତମର ଟଙ୍କା ଆସିଯାଇଛି । ମୁଁ ଆଜି କଲେକୃରଙ୍କ ପାଖକୁ ଫାଇଲ 


ପଠାଇ ଦେଉଛି । ଯେତେ ଶୀଘ୍ର ପାରିବି କରିଦେବି । ଆଛୁ 
ଟଙ୍କା ପାଇଲେ ତମେ କଣ କରିବ ? 


: ସାର୍‌ ଟଙ୍କା ଥିଲେ ଢେରଢେର ଉପାୟ ଆସିବ । 

: ତଥାପି ... 

: ଟଙ୍କା ପାଇଲେ ଚିନ୍ତା କରିବି । 

: ଆଚୁ। ଯଙ୍କା ତ ତମ ନାଆଁରେ ହେଉଛି, ତମେ ପାଇବ | ଏ 


ଟଙ୍କାରେ ଅନନ୍ତର ଚାପା, ମାଆ, ଭାଇ ... 


: ସାର୍‌ ଆପଣ ଏତେବଡ ପୋଷ୍ଟରେ ଅଛନ୍ି ଏତିକି 


ବୁଝିପାରୁନାହାନ୍ତି । ଟଙ୍କାଟା ଯେତେବେଳେ ମୋ ନାଆଁରେ .. 


: ନାଇଁ, ସରକାରୀ ନଥ୍ପତ୍ରରେ ହୁଏତ ଟଙ୍କାଟା ତମକୁ ଦେବାକୁ 


ସୁପାରିଶ ହୋଇଛି କିନ୍ତୁ ତମେ ଥରେ ଭାବିକି ଦେଖ ଅନନ୍ତ 
ସହିତ ତମର ସଂପର୍କ ବର୍ଷକର କି ଦିବର୍ଷର କିନ୍ତୁ ଯେଉଁମାନେ 


I999/] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଚର! 


ବୀଣା 


ଦୀପକ 


ବୀଣା 
ଦୀପକ 
ବୀଣା 
ଦୀପକ 


ଗୁଣନିଧ୍‌ : 


ଦୀପକ 
ଗୁଣନିଧୁ : 


ଦୀପକ 
ଗୁଣନିଧୂ : 


ଅନନ୍ତକୁ ଜନ୍ମ ଦେଇଛନ୍ତି, ସେମାନଙ୍କର କଣ ଏଥୁରେ କିଛି 


ଅଧ୍କାର ନାହିଁ ? 


: ଥାଇପାରେ, ତାବୋଲି ଜୋର ଜବରଦସ୍ତ ଜଣେ ସ୍ତ୍ରୀଲୋକ 


ଉପରେ ଅତ୍ୟାଚାର କରି କଣ ଅଧୁକାର ଜାହିର କରାଯାଏ ? 


: କଦାପି ନୁହେଁ । ସେମାନେ ଯେହେତୁ ମୂର୍ଖ ତେଣୁ ମୂର୍ଖାମୀ 


ଅବଲମ୍ବନ କରିବା ସ୍ଵାଭାବିକ । କିନ୍ତୁ ତମେ ତାଙ୍କ ଅଧୁକାରକୁ 
ସ୍ବୀକାର କଲେ ମୁଁ ଅବଶ୍ୟ ତମମାନଙ୍କ ଭିତରେ ଗୋଟେ Cଠm- 
promise କରି ଟଙ୍କାଟାକୁ କେମିତି ସହଜରେ ରିଲିଜ୍‌ କରିହେବ 
ତାର ବାଟ ବତେଇ ଦେବି । ବାଟ କଣ ବତେଇବି ରିଲିଜ୍‌ 
କରିଦେବି । ନହେଲେ... 


: ନହେଲେ ? 

: ଟଙ୍କାଟା ରିଲିଜ୍‌ ନହୋଇ Government କୁ ଫେରିଯିବ । 

: ମାନେ ? 

: ମାନେ ଟଙ୍କାଟା ଅନନ୍ତର ପରିବାରକୁ ମିଳିଛି, ତମ ମାଧ୍ୟମରେ । 


So ~~ —~ 


ଅର୍ଥାତ୍ଵ ଅନନ୍ତର ବାପାମାଆ କେହି ଯଦି Objection କରିଦିଅନ୍ତି 
ତାହେଲେ ତମକୁ ଟଙ୍କାଟା ଦେଇ ହେବନି । ତମେ ତାଙ୍କ 
ପରିବାରର ଜଣେ ସଦସ୍ୟ ଭାବରେ ଟଙ୍କା ଗ୍ରହଣ କରିବ । 
ତାମାନେ ସିଧାସିଧା ସମସ୍ତଙ୍କ ସହ ୯ଠmpromise କରିବାକୁ 
ବାଧ୍ୟ | (ହଠାତ୍‌ ଗୁଣନିଧୁ ପଶି ଆସନ୍ତି ) 

କାହା ସାଂଗରେ Compromise କରୁଛନ୍ତି ତହସିଲ୍‌ ଦାର 
ସାହାବ ? 


: ଆପଣ ... ମାନେ ? 


ଆଜ୍ଞା ନମସ୍କାର । ମୁଁ ସରପଞ୍ଚ ଏଇ ଆମ ତାଳପାଟଣା 
ପଞ୍ଚାୟତର ସରପଞ୍ଚ ଶ୍ରୀ ଗୁଣନିଧ୍‌ ଖଟୁଆ । 


: ଓ ସରପଞ୍ଚ... ହେଲା, ବସନ୍ତୁ ! 


ବସିବି ଯେ ... (ବୀଣାକୁ ଦେଖ୍‌) ଏ ... ତୁମେ ଆମ ଗୀ 
ତଳସାହୀର ସେ ବସନ୍ତିଆଘର ବୋହୂ ନା ? 


IH sonl] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ବୀଣା 
ଦୀପକ 
ଗୁଣନିଧ୍‌ : 


ଦୀପକ 
ଗୁଣନିଧ୍‌ : 


ଦୀପକ 


ଗୁଣନିଧୁ : 


“ ବୀଣା 
ଗୁଣନିଧୁ : 


: “ଆପଣ ଥାଉଥାଉ ତ ଜଣେ ବିଧବା ନାରୀ ପ୍ରତି ଯେଉଭ 


PIAI°G/ 


: ଆଜ୍ଞା ! 
: ହଁ । ଆପଣ ଚିହିି ପକେଇଲେ କେମିତି ? 


କୁହନୁନି ଆଜ୍ଞା | ଆପଣ ଏହାରି ସାଂଗରେ Compromise 
କରୁଥିଲେ ? ହଇରେ ଏ ତୁ ଗୀ ବୋହୂଟା, ଭୁଆସୁଣୀ ଲୋକ, 
ତୁ ରାତି ଅଧରେ ସେଠିଗୋଟେ ଲୀଳା ଲଗେଇ ଦେଇ ଚାଲି 
ଆସିଲୁ । ଫେର ଯେଉଁଠିକି ସେଇଠିକି ନୁହେଁ ଏକଦମ୍‌ 
ତହସିଲ୍‌ ଦାରଙ୍କ ମିଶଲକୁ ? ଏଁ 


: କଣ ଆଉ କରିବ, ବିଚରା ନିଃସହାୟ | 


କଣ କହିଲେ, ନିସହାୟ ? ଏ ଗୁଣନିଧ୍‌ ଖଟୁଆ କଣ 
ମରିଯାଇଛି ? 

ପାଶବିକ ଅତ୍ୟାଚାର କରାଯାଇଛି ... 

ପାଶବିକ ଅତ୍ୟାଚାର ? ଆପଣ ବୋଧହୁଏ ଇତିହାସ ପଢିନାହାନ୍ତି 
ସାର ! ଇତିହାସରେ ବିଧବାଙ୍କ ଉପରେ ଯୋଉ ଅତ୍ୟାଚାର 
କରାଯାଉଥୁଲା ଶୁଣିଲେ ଦିହ ଶୀତେଇ ଉଠିବ । ଆରେ ସେଭଳି 
ଅତ୍ୟାଚାର ନିର୍ଯ୍ୟାତନାରୁ ଉଦ୍ଧାର କରିବା ପାଇଁ ବ୍ୟବସ୍ଥା 
କରାଯାଇଥୂଲା ! ଜଣେ ବିଧବାକୁ ଆଉଥରେ ଘରସଂସାର 
କରିବାର ସୁଯୋଗ ଦିଆଯାଉଥୁଲା, ୟାଠାରୁ ବଳି ସତୃଵକର୍ମ 
କରିବାର ସତ ସାହସ କାହାର ଥୁଲା ନା ଅଛି । 


: ହେଲେ - 


ହେଲା ତୋର ସେଥିରେ ଇଛା ନାହିଁ, କହିଥାନୁ । କେହି ନଶୁଣିଲେ 
ମୁଁ ଶୁଣିଥାନ୍ତି । ମୋ ଠାରୁ ଏ ସରକାରୀ ହାକିମ କଣ ବେଶୀ 
ନିଜର ହେଇଯିବେ ? ଆରେ ସେମାନେପରା ସରକାରୀ ଲୋକ । 
ହାତଗୋଡ ବାନ୍ଧି ସରକାରୀ ଚୌକି ଖଣ୍ଡକରେ ବସିଛନ୍ତି । ଆମେ 
ଲୋକ ପ୍ରତିନିଧ୍ୂ ମାନେ ସରକାର ! ଆମେ ଇସାରା କଲେ 
ତାଙ୍କ ହାତଗୋଡ ହଲିବ | ମୁଁ କଣ ମିଛ କହୁଛି ସାର୍‌ ? ମୁଁ 
ଠbjection କଲେ ଆପଣ ତାକୁ ଟଙ୍କାଦେଇଦେବେ ? 


I/99୪1] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟୟନୁଯ 


ବୀଣା 


ଦୀପକ 


ବୀଣା 


ଗୁଣନିଧ୍ବ : 


ଦୀପକ 


ଗ୍ରଣନିଧ୍ଥ 


ପାରିବେନି- ଖୋଦ ରେଭିନୁ୍ୟୁ ମିନିଷ୍ଠର ବି ପାରିବନି । 
ପଞ୍ଚାୟତଟା ମୋର | ତା ଭଲମନ୍ଦରେ ମୁଁ ଦାୟୀ । ତୁ କଣନା 
ମୋତେ ନକହି ରାତିଅଧରେ ସାରା ପରିବାର ଏପରିକି ସାରା 
ପଞ୍ଚାୟତଟାକୁ ବଦନାମ କରି ମିଶଲରେ ଚଢିଗଲୁ ? ହଉ ଚଢ.. 


: ନାଇଁ ମୋର ଭୁଲ ହୋଇଯାଇଛି ଆଜ୍ଞା । 
ଗୁଣନିଧ୍‌ : 


ଆଁ ହୀ ହା ହେଲା । ଅବଶ୍ୟ ଭୁଲଂ କଲେ ସମ୍ଭାଳିବା ଲୋକ 
ଆମେ । 


: ଦେଖନ୍ତୁ ଆଜ୍ଞା । ଆପଣ ଠିକ ସମୟରେ ପହଂଚି ମୋତେ 


ଗୋଟେ ବଡ ଦାୟିତ୍ବରୁ ମୁକ୍ତ କରିଛନ୍ତି । ଏ ବିଷୟଟାକୁ କେମିତି 
କଣ ଫଲସଲା ହବ ଆପଣ ସମ୍ଭାଳନ୍ତୁ । ମୁଁ କଲେକ୍ସରଙ୍କ ପାଖକୁ 
ଫାଇଲ ପଠେଇ ଦଉଛି ¦ ସେ ପାସ୍‌ କରିଦେଲେ ମୁଁ ପେମେଣ୍ଟ 
କରି ଦେବି ! 


: ସମାଧାନ ମୁଁ ତ କରିଦେଇଥୁଲି ¦ ଯଦି ହେମନ୍ତକୁ ତୋର ରାଜି 


ନୁହେଁ, ତାର କଣ ବିକଳ୍ପ ନାହିଁ 


: ବିକଳ୍ପ ଅଛି ? 
: ଆରେ ଆଜିକାଲି କୋଉ ଜିନିଷର ବିକଳ ନାହିଁ କହିଲେ ? 
: ଦେଖ ବୀଣା ! ତମ ଅଂଚଳର ସରପଞ୍ଚ ସେ, ମୂରବୀ । ତମେ 


ଯାଅ ତାଙ୍କ ସହିତ | କଥାଭାଷା କରି ଗୋଟେ କିଛି ସମାଧାନ 
କର | 


: କିନ୍ତୁ ଗାଆଁକୁ ଗଲେ ସେମାନେ ମୋତେ ଛାଡିବେନି । ପିଟିବେ, 


ମାରିଦେବେ (କାନ୍ଦି ପକାଏ ) 

ଏଁ ! ପିଟିବେ ? ମାରିଦେବେ ? (ହସି) କାହାର ଏମିତି 
ସାହାସ ହେଲାଣି ମୁଁ ଥାଉଁ ଥାଉଁ ତୋ ଦିହରେ ତ ହାତ ଦେବା 
ଦୂରର କଥା, ମୁହଁ ଉଠେଇ ଚାହିଁବାକୁ ସାହାସ କରିବେନି । 


: ଦେଖନ୍ତୁ ସରପଞ୍ଚ ମହାଶୟ, କେବଳ ଆପଣଙ୍କ ଖାତିରରେ ମୁଁ 


ବୀଣାକୁ ପଠଉଛି ନହେଲେ ... 
ମୁଁ ବୁଝୁଛି । ଆପଣ ମୋ ଉପରେ ଭରସା ରଖନ୍ତୁ । ଯଦି 


I/9981/ 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଦୀପକ 


ବୀଣା 


ବୀଣା 


ଦୀପକ 


ବୀଣା 


ଦୀପକ 


ମୋହନ : 


PAI 


ବୀଣାର କିଛି ହୁଏ ତାହେଲେ ମୁଁ ଦାୟୀ ରହିବି, ଲେଖ୍ନେବେ ? 
ବିଶ୍ଵାସ ଯଦି ନାହିଁ ଲେଖୁନିଅନ୍ତୁ । 


: ନାଇଁ ନାଇଁ ଆପଣ ଜଣେ ସରପଞ୍ଚ । ଆପଣଙ୍କୁ ବିଶ୍ଵାସ ନକରିବା 


ଭୁଲ । ଆଉ ଏ ସଂସାର କଣ ଏତେ ଛୋଟ ହୋଇଗଲାଣି 


ଯେଉଁଠି ବିଶ୍ଵାସ ବୋଲି ପଦାର୍ଥ ନାହିଁ । ଯାଅ ବୀଣା ସରପଞ୍ଚଙ୍କ 
କଥା ମାନି - ଗୋଟେ ଆପୋଷ ସମାଧାନ କରିଦିଅ । 


: ହଉ ସାର୍‌, ଆପଣଙ୍କ କଥାରେ ... 
ଗୁଣନିଧ୍‌ : 


ଆରେ ବୀଣା ମୁଁ ଅଛି । ତୋର ଇଜ୍ତତ ଆମ ଗାଁର, ଆମ 
ପଞ୍ଚାୟତର ଇଜ୍ଜତ । ତୋତେ ଭସେଇ ଦେଲେ ମୁଁ ବୁଡିଯିବି । 
ଆଉ ମୋ ସାଂଗରେ ଥଲେତୋର କେହି କିଛି କରିପାରିବେନି । 
ମୋ କଥା ମାନି ଯାହା ଯେମିତି କହିବି ତୁ ଠିକ୍‌ ସେଇମିତି 
କରିଯିବୁ । ବାସ୍‌ ଆଉ କଥା ମୁଁ ବୁଝିବି । ଆ - ଆଲୋ ଏ ତୁ 
ନାଟକ ଦେଖୁନୁ ? 


: ନାଟକ ? 
ଗୁଣନିଧ୍‌ : 


ହଁ, ବାସ୍‌ ମୋ କଥାରେ କିଛି ଅଭିନୟ କରିଯୀା । ଟଙ୍କା ପାଇସାରିଲା 
ପରେ ନାଟକ ସରିଯିବ । 


: ଟଙ୍କା ପାଇ ସାରିଲା ପରେ ? 
ଗୁଣନିଧ୍‌ : 


ଓ ହ ଆପଣ ଏଆଡକୁ କାନ ଦିଅନ୍ତୁନି । ଏଗୁଡା ପଲ୍‌ଟିସ୍‌ ଗା 
ପଲଟିସ୍‌ । ତୁ ଆ ମୁଁ ବାଟରେ ସବୁକଥା ପ୍ରାଞ୍ଜଚଳଭାବରେ ବୁଝେଇ 
ଦେବି । ଆ ! 


: ସାର୍‌ ନମସ୍କାର ! 
'ଗୁଣନିଧ୍‌ : 
: ନମସ୍କାର ! (ବୀଣା ଓ ଗୁଣ ଯାଆନ୍ତି ) ଆରେ ଆରେ ଗ୍ରାମ 


ହଁ ହଁ ସାର୍‌ ନମସ୍କାର ! 


ପଞ୍ଚାୟତ ଗଠନ ମୂଳରେ କେତେ ମହତ ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟ ଥୁଲା, ଆଉ 
ଏ ସରପଞ୍ଚ ... 


ସୁଦୁ ଟାଉଟରଟେ ସାର୍‌ (ସେମାନେ ଗଲାପରେ ଦୀପକଙ୍କ 
ଅଲକ୍ଷ୍ୟରେ ଆସି) 


I/99୬/] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟନୂ 


ଦୀପଦ : 


ମୋହନ 


ଦୀପଦ 
ମୋହନ 


ଦୀପଦ 


ଦୀପଦ 


ଦୀପଦ 


ଦୀପଦ 


ଦୀପଦ 


ଏଁ ! ମୋହନ ତମେ ... 


: ହଁ ସାର୍‌ | ମୁଁ ୟାକୁ ପିଲାଟି ବେଳୁ ଦେଖୁଆସୁଛି । କୋଉଥୂରେ 


କମ ନୁହେଁ । ଟଙ୍କା ତକ ତ ଯିବ, ବିଚରା କଞ୍ଚାବୟସର ... 
ଝିଅଟା ... 


: ମାନେ ? 
: ଏମିତି କେତେ ଝିଅ ବୋହୂ ଙ୍କର ସତ୍ୟାନାଶ ଯେ ସେ କରିଛି 


ତାର ହିସାବ କରିହେବନି ... 


: ତେବେ ତ ... ସର୍ବନାଶ ହୋଇଯିବ ! 
ମୋହନ : 


ଆପଣ ଆଉ କଣ କରିବେ ? ବାଘ ଗୁ ଦୁଆରରେ ବସିଛି । 
ହରିଣ ଯଦି ବାଘଗୁମ୍ା ଭିତରେ ଛାଏଁ ଛାଏଁ ପଶିଯିବ, ବାଘ କଣ 
ତାକୁ ପିଠି ଆଗୁଡେଇ ଆଉଖି ଦବ ? ନା ସାର, ଏ ଦୁନିଆଟା 
ସେଇଆ! । 


: ତାହେଲେ ... ମୁଁ ବୀଣାକୁ ତା ସହିତ ପଠେଇ ଭୁଲ କଲି । 
ମୋହନ : 


ସେ ବୀଣା ବି ସେଇଆ । ତା ସାଂଗରେ ଯାଇ ନଥୂଲେ ଆପଣଙ୍କୁ 
ହଇରାଣ କରି ବଦନାମ କରିଥାନ୍ତା ! 


: ଏ ମୋହନ ତମେ ତ ଆଜି ଘରକୁ ଯିବ ? 
ମୋହନ : ହଁ 
: ଟିକିଏ ନଜର ରଖୁଥ୍ବ । 
ମୋହନ : 
: ଶୁଣ, ଖାଲି ଦୂରରୁ ଥାଇ ଦେଖ୍ବ କଣ ହଉଛି ? 
ମୋହନ : 


ହ 
ହଉ ସାର | 


ଠିକ୍‌ ଅଛି ସାର୍‌ । 


(ଅଂଧାର ) 


II999// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ହେମନ୍ତ : 


ପଦନ 


ହେମନ୍ତ 


ପଦନ 
ସାର 


ପଦନ 
ସାର 


ହେମନ୍ତ 
ପଦନ 


FIP 


ସପ୍ତମ ଦୃଶ୍ୟ 


(ସମୟ ଅପରାହୃ । ପଦନର ଘର | ପଦନ ଗୋଟେ ଠେଙ୍ଗାଧରି 
ଏପଟ ସେପଟ ହେଉଥାଏ ! ହେମନ୍ତ ଗୋଟେ ପଥରରେ କଟୁରୀ 
ଘଷ୍ଥାଏ । ) 

ଆଜି ସେ ଶଳା ଧରମଭାଇକୁ ଶେଷ କରିବି, ତାପରେ ପାଣି 
ପିଇବି । ଶଳା, ଗୋଟେ ନାଟ ଲଗେଇଛି । ପଛେ ଜେଲଯିବି 


~~ ~~ 


ଫାଶୀ ପାଇବି ସେ ଶିଳାକୁ ଛାଡବନ । 


: (ରାଗିଯାଇ) ବେ ଚୁପ୍‌ । ଅପଦାର୍ଥ, ତୋ ହାତରେ ଫେର୍‌ ଜାଲ 


ଭିତରେ ମାଛ ଧରାଇ ଦେଲା ପରେ ତାକୁ ଛାଡି ଦେଇ ଏଠି 
ପାଣି ଉପରେ ଠେଙ୍ଗା କଚାଡି ଦାଉ ସାଧୁଛୁ | କୁଳାଙ୍ଗାର | 


: ଏ ବାଆ ! ସେ ରକମ୍‌ କହିବୁନି । ବେକରେ ଦଉଡି 


ଦେଇଦେବି, ନହେଲେ ରେଳ ପାଟିକି ଡେଇଁ ପଡିବି । ବେଲାରେ 
ବେଲେ ଭାଂଗ ଦେଇ ଦେଲ, ମୋ ହୁସ୍‌ ଥୁଲେ ସିନା ଦେଖ୍ବି 
କି ଜାଣିବି । ମୋତେ ତ ଅଚେତ କରିଦେଲ | 


: ସବୁ ଦୋଷ ତୋ ମାଆର ( ସାର ଆସେ ) 
: ହଁ, କହିଦେଉଥାଏ ପରକୁ ନା ବୁଵି ନଦିଶଇ ଘରକୁ । ପର 


ଆଖ୍କି ସାଏକିନା ଆଙ୍ୁଳିଟା ଚାଲିଯାଉଛି । ଦି ଦି ଜଣ ଧାଙ୍ଗଡା 
ମର୍ଦ ଘରେ ଅଛ ଗୋଟେ ମାଇକିନିଆକୁ ପାରୁନ | ଧ୍କ୍‌ ଧ୍କ୍‌ 
ତମ ଜୀବନ ! 


: ହଉ, ଦେଖ ମୁଁ ଆଜି କିସ କରୁଛି । 
: ହଁ ହଁ ଯାହା କରିବ ମୋତେ ଜଣା | ରାତିରୁ ସେଟା କାଆଡେ 


ଗଲାଣି ଯେ ଫେର ଆସି ସଂଜ ହେବାକୁ ବସିଲାଣି । ତମେ 
ଏଠି ଠେଙ୍ଗାଟା ଧରି ବାପ ପୁଅ ପଇଁତରା ମାରୁଛ । 


: ହଉ, ରହ | ଆଜି ଦେଖ୍ବୁ ତୋ ପୁଅର କରାମତି 
: (ଦୂରକୁ ଦୃଷ୍ଟି ପକାଇ ) ଆରେ ରହ ରହ କିଏ ଆଉଚିନା କିସ ? 


99୮]! 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟନୁଫ 


ହେମନ୍ତ : 
ସାର 
ପଦନ 
ହେମନ୍ତ 


ପଦନ 


ଗୁଣନିଧ୍‌ : 
ପଦନ 


ରମେଶ : 
ପଦନ 


ଗୁଣନିଧ୍‌ : 
ରମେଶ 


ଶୁକୁଟା 


ଗୁଣନିଧୁ : 


କିଏ ? କାହିଁ ? (ଦେଖେ ଦୂରକୁ ) 


: ଇଏ ତ ଆମ ସରପଞ୍ଚ ସାଆନ୍ତେ ... 
: ଗୋଟେ ମାଇକିନିଆ ଝିଅବି ... 
: ଆଉ ସେ ଶଳା ଧରମଭାଇ ବି ଚାଲିଛି । ଆ ଶଳା ତୋତେ 


ଶେଷ ନକଲେ ମୋ ଆଣ୍ଟ ରହିବନି । 


: ରହ, ଆଗ ଭଲମନ୍ଦ ବୁଝିବୁ । ତାପରେ ଯାହା କରିବା | ଇମିତି 


ରାଢୁଆଙ୍କ ରକମ ହଉଚୁ କାହିଁକି ? 

(ଗୁଣନିଧ୍‌, ରମେଶ ଓ ବୀଣା ଓଢଣା ଦେଇ ଆସେ !) 
କିବେ ପଦନ ! ହାତରେ ଠେଙ୍ଗାଧରି ଛିଡା ହେଇନଛୁ | ମାରିବୁନା 
କଣ ବେ ? 


: ଏଁ ନାନା (ଠେଙ୍ଗା ରଖ୍‌) ଜୁହାର ଆଜ୍ଞା 


ନମସ୍କାର ମଉସା | 


: ହଁ (ବୀଣା ଯାଇ ପଦନ, ସରକୁ ଓ ପରେ ପରେ ହେମନ୍ତକୁ 


ଜୁହାର ହୁଏ ... ଗୋଟିଏ ସୃତନ୍ତ୍ର ସଂଗୀତରେ ) 
ବାସ ବାସ ବାସ ହେଇଗଲା | 


: ପିଲାଟାକୁ କ୍ଷମା କରିଦେବ ମଉସା ମାଉସୀ । (ଶୁକୁଟା ଦୌଡି 


ଆସେ ) 


: ଆଁ ହା ... ବାକି ରହିଗଲା । ଉଁ ହୁଁ (ନିଜକୁ ଜୁହାର ହେବାକୁ 
ଇଂଗିଡ କରେ । ବୀଣା ଏକୁଟିଆ ଆସିବାରୁ ଶୁକୁଟା ଅସନ୍ତୁଷ୍ଟ 


ହୋଇ ହେମନ୍ତ ସହ ଆସିବାକୁ ଇସାରାରେ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ ଦିଏ । 
ସେମାନେ ଉଭୟ ଆସି ଜୁହାର ହୁଅନ୍ତି । ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଉଦୟ ଜୁହାର 
ଛୁଅଛ୍ି ) 

ବାଃ ! ୟାକୁଇ କହନ୍ତି ରାଜନୀତି, ଧର୍ମନୀତି ଆଉ କୁଟନୀତି । 
ସତତ୍ତେ ସରପଞ୍ଚେ ଆପଣଙ୍କ ଗୁଣ ଗାଇବାକୁ ମୁଁ ତ ଛାର ମୋ 
ଶାସ୍ତ୍ରରବି ତାକତ ନାହିଁ ।` 

ଏଗୁଡା ମୁଣ୍ଡର କରାମତି ଶୁକୁଟାନ୍ନା ମୁଣ୍ଡର କରାମତି । ଏଠି 
ଶାସ୍ତ କିଛି କରିପାରିବନି । ହଁ ଯାଅ ଯାଅ ତମେ ଦିଜଣ ଭିତରକୁ 


I/99¢/] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଶୁକୁଟା 


ଗୁଣନିଧୁ : 


ପଦନ 
ଶୁକୁଟା 


ଗୁଣନିଧ୍‌ : 
ଶୁକୁଟା 
ଗୁଣନିଧ୍‌ : 


ଶୁକୁଟା 


ଗୁଣନିଧ୍‌ : 


ଶୁକୁଟା 
ଗୁଣନିଧ୍‌ : 


PIP! 


ଯାଅ। (ସାରକୁ ଠାରି ଦିଅନ୍ତେ ସାର ସେମାନଙ୍କୁ ନେଇ ଭିତରକୁ 
ଯାଏ) 


: ସତ କଥା ହେ । ତମର ତ ମୁଣ୍ଡ ନୁହେଁ ପୁରା କମ୍ପୁଟର ମିସିନି 


ହେ ତଂପ ନେଉଳକୁ ଗୋଟେ ପେଡିରେ ଠୁକି ଦେଲ । 

ଖାଲି ତଂପ ନେଉଳ ନୁହେଁ ଦରକାର ହେଲେ ବାଘ ଛେଳି ଗୋଟେ 
ଘାଟରେ ପାଣି ପିଇବେ । ଇଏ ରାଜନୀତିଆ ଖେଳ । ଅପେକ୍ଷା 
କର ବୁଝିବ । ହଁ ଆରେ ହେ ପଦନ ଏମିତି ହାଟା କରି ଅନେଇଛୁ 
କଣ ? 


: ଆଜ୍ଞା ଆପଣ ଇମିତି କି ଯାଦୁ କଲକି ... 
: ଯାଦୁ ? ତୁଟା ମୂର୍ଖ କିରେ ! ଏଟା ରାଜନୀତିଆ ଯାଦୁ ବୋଲି 


ସେତେବେଳୁ କୁହା ହେଉଛି ବୁଝିପାରୁନୁ | ତୁ ବା ବୁଝିବୁ କେମିତି 
? ତୁଟା ନିହାତି ମୁର୍ଶଟା । 

ମୁର୍ଖ କଣ କହୁଛ ଶୁକୁଟାନ୍ନୀ ମହାମୁର୍ଖ ବୋଲି କୁହ । ଖାଲି କଣ 
ଏ ପଦନ ? 


: ଆଉ ? 


ନା ନା ନା ୟାଙ୍କ ଟୋଟାଲ୍‌ କେଉଟ କୁଳଟା ସେଇଆ, ନହେଲେ 
ମାଛ ଧରି କଙ୍କଡା ଖାଆନ୍ତେ ନା ? (ଶୁକୁଟା ହସନ୍ତି ଜୋରରେ ) 
କଣ ହେଲା ? ହସୁଛ କଣ ? 


~~ =~ 


: ହସିବିନି ? ଲୋକ ଅନ୍ୟକୁ ମୁର୍ଖ କହିବାର ଶୁଣିଛି । ନିଜେ 


ନିଜକୁ ଫେଏରେ ନିଜ ଜାତିକୁ ଏମିତି ମହାମୁର୍ଖ କହିଲେ ହସ 
ମାଡିବନି ? 

ଓ ମୋ କଥା, ହଁ ମୁଁ ବି ସେଇ ଜାତି | ମୁଁ କଣ ମିଛ କହୁଛି ? 
ଆମ ଜାତି ସୃଷ୍ଟି ଆରମ୍ଭରୁ ମାଛ ଧରି ଏମିତି କଙ୍କଡା ଖାଉଛନ୍ତି । 
ଇଲିସି ଖାଇବା ଶିଖୁଲେନି । ନହେଲେ ଛାର ମାଇକିନିଆଟେ 
ବାର ହାତ ଶାଢୀ ପିନ୍ଧି ପାଠ ପଢେଇ ମିଶଲ ଉପରକୁ ଚଢିଗଲା । 


: ମିଶଲକୁ ଚଢିଗଲା । 


ପଚାର, ଏ ରମେଶବାବୁଙ୍କୁ ପଚାର | ମୁଁ ନଥ୍‌ଲେ ବିଶେଷ କରି 


Horo] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାନି 


ଶୁକୁଟା 


ଶୁକୁଟା 


ଶୁକୁଟା 


ଶୁକୁଟା 


ଶୁକୁଟା 


ଗୁଣନିଧ୍‌ : 
ରମେଶ : 


ସିଏ ନଥୂଲେ ବୀଣାକୁ ଫେଏରେ ଗଦ ଶୁଦ୍ଦେଇ ବସନ୍ତିଆ ଘର 
ଚଉକାଠ ଭିତରକୁ ଆଣି ପାରିଥାନ୍ତେ ? 


: ମୁଁ ତ ସେଇକଥା ଭାବୁଛି । ଏ ପଦ୍ମତୋଳା ଗାଇଲା କିଏ ? 
ରମେଶ : 


ଗୁଣନିଧ୍‌ : 


ନାଇଁ ଆଜ୍ଞା ... ଆପଣଙ୍କ ଯୋଗୁଁ ସବୁ ହେଲା । 
କଣ ନାଇଁ କହୁଚହେ । ତମେ ନଥୁଲେ ଛାଡ ଛାଡ । କିରେ 
ପଦନ ବୋକା ବନିଗଲୁ ନା କଣ ବେ ! 


: ସିଏ କଣ ବୋକା ବନିବ ମୋ ଦୃଣ୍ଡ ତ ଖନିମାରିଯାଉଛି । 
ଗୁଣନିଧ୍‌ : 


ଶୁଣ, ଏଇ ଯେ ଆମ ଅନ୍ତଟା ଭାସିଗଲା, ୟା ପାଇଁ ବିରାଟ 
ଯୋଜନା କରାସରିଲାଣି । 


: ସତେ ନା କଣ ? 
ଗୁଣନିଧୁ : 


ଆଉ ? ଦେଖ ଆମେ କଣ କରୁଛେ ? ଇଏ ତ ସରକାରୀ 
ସାହାଯ୍ୟ ମାତ୍ର ଲକ୍ଷେ ଟଙ୍କା । ପଦନ ଯଦି ଟିକିଏ ସହଯୋଗ 
କରିବ ଆମ ରମେଶବାବୁ ଆଉ ମୁଁ ଆମେ ସିଧା ଚିଫ୍‌ ମିନିଷ୍ଟର 
ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ମାଡିଯିବୁ । ଆରେ ଆରେ କେଉଟ ମାନେ କୈବର୍ର୍ର, 
ଧୀବର, ମସ୍ୟଜୀବି 


: ହଁ ହଁ ଶାସ ସେମାନଙ୍କୁ କେତେ କଣ କହିଛି । 
ଗୁଣନିଧୁ : 


ଜଣେ ଧଵବର ଭାସିଗଲା । ଗୋଟିଏ ବଅଁଶ ବୁଡିଗଲା। ଗୋଟେ 
ଜାତି ଉଚ୍ଛନ୍ନ ହୋଇଗଲା | ସେଥ୍ପାଇଁ ଏଇ ମାତ୍ର ଲକ୍ଷେଟଙ୍କା ? 
ନା ହୋଇପାରିବନ, ତମେ ତ ଶୁକୁଟାନ୍ନା ସହରକୁ ଗଲନି । 
ଯାଇଥୁୂଲେ ଦେଖ୍ଥାନ୍ତ ମୁଁ କଲେକ୍ସରଙ୍କୁ କଣ କହିଲି, ଆଉ ସେ 
କଣ ଜବାବ ଦେଲେ ? 


: କଲେକୃର ସାହବକ୍କୁ ତମେ କହି ଦେଲ ? 


ପଚାର ପଚାର ଏ ରମେଶବାବୁଙ୍କୁ 

କହିଲେ କଣ ନନା ସିଧା ମାଡିଗଲେ । ନହେଲେ ଇନ୍‌ସ୍ୟୁରାନ୍ସ 
କୋଂପାନୀ, ଫିସେରୀ କୋଂପାନୀ, ଆହୁରି କେତେ କଣ ସାହାଯ୍ୟ 
ଦେବାପାଇଁ ସରପଞ୍ଚ ମହାଶୟ ଏକଦମ ଘେରିଗଲେ ତ। ବୀଣା 
ଜାଣେନିକି । 


Horel] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ପଦନ 


ଗୁଣନିଧବ : 
: ହଁ ହଁ ପିଲାଟା ଭାରି ସୁଧାର, ଭାରି ଧୀର, ଭାରି ନମ 
ଗୁଣନିଧୁ : 


ଶୁକୁଟା 


ଶୁକୁଟା 


ଗୁଣନିଧ୍ୁ : 


ପଦନ 
ଶୁକୁଟା 


ପଦନ 


AIA 


: ଆରେ ଅନ୍ତକୁ ମୁଁ ଧୂବବର ଜାତିର ସହିଦ୍‌ ବନେଇ ଦେଲି । ଯୁଦ୍ଧ 


କରୁକରୁ ଗଂଗାରାମ ମରିଗଲା ସହିଦ୍‌ ହୋଇଗଲା, ଆଉ ମାଛ 
ଧରୁଧରୁ ଅନ୍ତ ମରିବ ସହିଦ୍‌ ହବନି ? ଅଲବତ୍‌ ହବ । ଆଉ 
ସହିଦ୍‌ ହୋଇଗଲେ ଯାହା ଟଙ୍କା ମିଳିବ ତାର ତ ହିସାବ 
କରିପାରିବୁନି । ପଦନ ଏଥର ଦି”ଚାରିଟା ଗଦୂରେଢ୍‌ କିଣି ଆଣ, 
ପଇସା ରଖୁ୍‌ବୁ । 


: ହଜୁର, ମୋତେ ଏଗୁଡା କିଛି କୁହନି । ହଜୁର ତମେ ଆପଣମାନେ 


ଯାହା କରୁଛ କର |! ମୋ ଅନ୍ତଟା ଆରପୁରରେ ଥାଇ ତମକୁ 
ହାତ ଯୋଡିବ । 
ସେଇ ତ କଥା, ସେହି ଅନ୍ତଟା ମୁହଁକୁ ଚାହିଁ ଆମେ ଲାଗିଛୁ । 


ହେଲେ ଶୁକୁଟାନ୍ନା ସରକାରୀ ଘରୁ ଟଙ୍କା କାଢିବା ସହଜ କଥା 
ନୁହେଁ । ଟଙ୍କା କାଢିବା ପାଇଁ ଟଙ୍କା ଫିଳି ବା ଦରକାର । 


: ହଁ ହଁ ଆଜିକାଲିତ ସେମିତି ଚାଲୁଛି । ଏଟା କୋଉ ନୂଆ କଥାକି, 


ଶେଉଳଟେ ଧରିବାକୁ ହେଲେ କଣ୍ଟାରେ କରାଣ୍ଡି ଗୁଛ୍୍ିବାକୁ 
ହବନା... 

ଶୁଣ ପଦନ | ଏଇ ଯୋଉ ପ୍ରଥମେ ଲକ୍ଷେଟଙ୍କା ମିଳିବ, ଏଇ 
ଟଙ୍କାରୁ କିଛି ଖର୍ଚ୍ଚ କରିଦେଲେ, ସେତେବେଳକୁ ଆଉ ହଇରାଣ 
ହରକତ ହେବୁନି । ନା କଣ କହୁଛ ? 


: ତମେ ଆପଣ ସରପଞ୍ଚ । ତମେ ଯାହା କରିବ କର ! 
: ହଁ ହଁ ସିଏ ଗୁଟେ କହିବ କିସ । ତମେ ତ ହିସାବ କରିଦେବ । 
ଗୁଣନିଧୁ : 


ଏଇ ରମେଶ ବାବୁ ଦୌଡି ଦୌଡି ଦିହଳ ଜୋତା ଘୂରେଇ 
ଦେଲେଣି । ତାକୁ ପାଞ୍ଚ ଦଶ ନଦେଲେ ହବନା ? ତେଣୁ ସିଏ 
ପାଞ୍ଚ ହଜାର ନିଅନ୍ତୁ 


: ହଁ ହଁ 
ରମେଶ : 
ଗୁଣନିଧ୍ବ : 


ନା ନା ମୋର କଣ ହବ ? 
ଓ ହ କିଛି ନହେଲେ ଆଉ ଟଙ୍କା ପାରବା ପାଇଁ ଲାଗିବ କେମିତି ? 


Hsrs1] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟନୁଫ 


ପଦନ 


ଗୁଣନିଧ୍‌ : 


ପଦନ 


ଶୁକୁଟା 


ରମେଶ 
ପଦନ 


ଶୁକୁଟା 


ରମେଶ 
ଶୁକୁଟା 


ଗୁଣନିଧ୍‌ : 
: ସରପଞ୍ଜେ ତମେ ବି ଭୁଲିଗଲ ? ଏ ଟଙ୍କା ମିଳୁଛି କାହିଁକି ? 


ଶୁକୁଟା 


: ହଁ ହଁ ଯାଉ | 
ଗୁଣନିଧ୍‌ : 


ବାସ୍‌, ସିଏ ମୋହରିର, ସାକ୍ଷୀ, ଓକିଲ, ଇଏ ସବୁ ମିଶିକି ହଁ ୫ 
ହଜାର । ବାସ ଏତିକି ... 


: ଆଉ ତମେ ସରପଞ୍ଚ ଏତେ ଘୁରୁଛ ତମ ହାତଖର୍ଚଚତ କିଛି ଥୁବ । 
ଗୁଣନିଧୁ : 
: ହଁ ହଁ ଆପଣ ଦଶ ହଜାର ରଖନ୍ତୁ । 

: ହଁ ହଁ ପଛକୁ ଫେର ଖର୍ଚ୍ଚ ଅଛି ନା ... ନିଅ ନିଅ । 
ଗୁଣନିଧ୍‌ : 


ନା ଏଗୁଡା ସବୁ ଜନସେବା । ଏଥୁରେ... ତଥାପି ... 


ଅବଶ୍ୟ ହଉ, ତମେ ଯଦି କହୁଛ ମୋ ପାଇଁ ଦଶ ହଜାର ରଖୁଲି । 
ଆଉ ଶୁକୁଟାନ୍ନା 


: ନାନା ନା ଏ ବାବା ବାବା ... ତାଛଡା ହେମନ୍ତର ବାହାଘର, 


ଅନନ୍ତର ଶୁଵବି କ୍ରିୟା ବାବଦରେ ମୋତେ ଦକ୍ଷିଣା ଭାବରେ ଯାହା 
ଦେଇଦବ । ବାସ୍‌ ଆଉ ଏମିତି ନା ଜମାନୁ ହେଁ କିନ୍ତୁ, ଏ ଟଙ୍କା 


ଯାହାପାଇଁ ମିଳୁଛି ତାକଥା ସମସ୍ତେ ଭୁଲିଯାଉଛ । ତା ପାଇଁ ନିହାତି 
କିଛି ବ୍ୟବସ୍ଥା କରିବା ଆବଶ୍ୟକ | 


: କାହା ପାଇଁ ଅନନ୍ତ ପାଇଁତ ? 
: ଆଁ ହୀ ତମେ ବୁଝୁନ | ଟଙ୍କା କଣ ଅନ୍ତ ପାଇଁ ମିଳୁଛି ? 


ଆଉ ? 


ଅନନ୍ତ ଭାସିଗଲା। ବୋଲିତ । ଅନନ୍ତ କଣ ଆପେ ଆପେ 
ଭାସିଗଲା ? ଆରେ ଗଂଗାମାତାଙ୍କ ପ୍ରତାପ କଣ ଭୁଲିଗଲେ ? 
ଇଏ ଗଂଗାମାତା କୃଟକଲାରୁ ସିନା ଡଂଗା ବୁଡିଲା । ଆଉ ଡଂଗୀ 
ବୁଡିଲାରୁ ଅନନ୍ତ ଭାସି ଗଲା | ଆଉ ଅନନ୍ତ ଭାସିଯିବାରୁ ଟଙ୍କା 
ମିଳିଲା । ତେଣୁ ଏତେ ଟଙ୍କାରୁ ଗଙ୍ଗାମାତାଙ୍କ ମାଜଣା ଇତ୍ୟାଦି 
ଇତ୍ୟାଦି ନିମନ୍ତେ କିଛି ବନ୍ଦୋବସ୍ତ କରିବା କଣ ଉଚିତ୍‌ ନୁହେଁ । 


Horm! 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ସମସ୍ତେ 


AIA 


: ଏକଦମ୍‌ ଉଚିତ । ସିଏ ଠାକୁର ଆମ କୈବରଁ କୁଳର ମୁଖ୍ୟ 


ଦେବତା । ତାଙ୍କୁ ସନ୍ତୁଷ୍ଟ ନକଲେ ଅସୁବିଧା । 


: ହଁ ହଁ ତାଙ୍କ ପାଇଁ ନନା କେତେ ହେଲେ ହବ। 
: ଠାକୁର କଣ ମୁହଁ ଖୋଲି ମାଗି । ଶାସ୍ତ୍ର ଯାହା କହିଛି ସେହି 


ଅନୁସାରେ 


: ପାଞ୍ଚ ହଜାର ହେଲେ ହବ ! 
: ଚଳେଇବା ଲୋକ ତ ଆମେ ।। ଯାହା ହେବ ଚଳେଇଦବା । 
: ବେଶ ହେଇଗଲା ତାହେଲେ । ୧୦ ସିଏ ୧୦, ଇଏ ୫, ଆଉ 


ତମର ଦଶ, ଆଉ ୫ ମିଶି ମୋଟ କେତେ ଗଲା 


: ଚାଳିଶ 

:ˆ ବାସ୍‌ ଚାଳିଶ ତ ଗଲା ଆଉ କେତେ ରହିଲ! ? 
: ଷାଠିଏ । 

: କଣ ପଦନ, ତୋର ଏଥୁରେ ରାଜି ? 

: ହଁ ହଁ ହଜୁର ମୋର ରାଜି । 

: ଆରେ ଆହୁରି ମିଳିବ ଖାଲି ଧୈର୍ଯ୍ୟ ଧର । 

: କିଏ ଜଣେ ଆସୁଛି ନା କଣ ? 

: ହଁ ତ .. କିଏ ଜଣେ ... ବୁଢାଟା ନା କଣ ? 

: ବୃଢାଟା .... (ସମସ୍ତେ ଦେଖନ୍ତି, ଅନନ୍ତ ଦାଢୀ ଛାଡି ଆସେ ) 
: ଆଜ୍ଞା ... ହଁ ଆଜ୍ଞା ... ମୁଁ ଅନନ୍ତ 

: ଏଁ ଅନନ୍ତ ! ଇରେ ଇରେ ଭୂତ | ଭୂତ | ଭୂତ 


(ସମସ୍ତେ ଭୂତ ଭୂତ ହୋଇ ଛାନିଆ ହୁଅନ୍ତି । ଅନନ୍ତ ଏପଟ 
ସେପଟ ହୁଏ । ଅଂଧାର) 


ଶେଷ ଦୃଶ୍ୟ 


Hore] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟଛୁଫ 


ଦୀପକ 


ଗୁଣନିଧ୍‌ : 
ଦୀପକ 
ଗୁଣନିଧ୍‌ : 
ଦୀପକ 


ପଦନ 
ସାର 

ହେମନ୍ତ 
ବୀଣା 

ଦୀପକ 
ବୀଣା : 
ଗୁଣନିଧ୍‌ : 
ଶୁକୁଟା 
ରମେଶ : 
ମନୁଆ 
ଦୀପକ 
ଗୁଣନିଧୁ : 
ଦୀପକ 


(ତହସିଲଦାର ଦୀପକ ଦାଶଙ୍କ ପୂର୍ବ ବର୍ଣ୍ଣିତ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ । 
ଆଲୋକ ଆସିଲା ବେଳକୁ ଦେଖାଯାଏ ତହସିଲଦାର ବିବ୍ରତ 
ଭାବରେ ଏଣେତେଣେ କଣ ସବୁ ଫାଇଲ ଓଲଟାଉ ଥାଆନ୍ତି । 
କଣ ଭାବି ଟେଲିଫୋନ୍‌ ଡାଏଲ୍‌ କଲେ । ଅପେକ୍ଷା କରନ୍ତି ଘଡିକୁ 
ଚାହାନ୍ତି । ଟେଲିଫୋନ୍‌ ରଖୁ ଦିଅନ୍ତି । କଣ ଭାବି ଭାବି ଡାକନ୍ତି.. ) 


: ମୋହନ ! ମୋହନ ! (ବେଲ ଚିପି ଦିଅନ୍ତି, ପଶିଆସନ୍ତି 


ଗୁଣନିଧ୍ଙ୍କ ନେତୃତ୍ଵରେ ପଦନ, ସାର, ବୀଣା, ହେମନ୍ତ, ରମେଶ, 
ଶୁକୁଟା, ମନୁଆ ) 
ଆଞ୍ଚା ନମସ୍କାର ତହସିଲଦାର ସାର୍‌ । 


: (ଚାହିଁ) ହଁ ନମସ୍କାର ... ଆପଣ ... ? 


ମୁ ... ମୁଁ ଗୁଣନିଧ୍‌ ଖଟୁଆ ସାର୍‌ ... ତାଳପାଟଣା ସରପଞ୍ଚ 


: ଓ ... ଆଳୁ ଆଛୁ। ହେଲା, ଏମାନେ ... ? 


(ଗୁଣନିଧ୍‌ ଜଣ ଜଣକୁ ପରିଚୟ କରାଏ) 


: ହଢୁର ମୁଁ ପଦନ ବସନ୍ତିଆ ଅନ୍ତର ବାପା । 
: ମୁଁ ହଜୁର ଅନ୍ତର ମାଆ 

: ମୁଁ ସାର ହେମନ୍ତ, ଅନନ୍ତ ଭାଇର ସାନଭାଇ 
: ମୁଁ ସାର୍‌ ବୀଣା | 

: ଅନଚ୍ତର ସ୍ତ୍ରୀ ? 

: ହଁ ସାର୍‌ | 


ଇଏ ଆମ ଅଂଚଳର ବିଶିଷ୍ଟ ପଣ୍ଡିତ 


: ଶୁକୁଟା ଚନ୍ଦ୍ର ପଣ୍ଡାଶର୍ମା ସାର ଅନନ୍ତର କୁଳ ପୁରୋହିତ । 


ମୁଁ ସାର୍‌ ଅନନ୍ତର ଶଳା 


: ମୁଁ ଅନନ୍ତର ସାଂଗ । ଆମେ ସାଂଗ ହୋଇ ମାଛ ଧରୁଥୁଲୁ । 
: ହେଲା ହେଲା । ଅଫିସ ତ ଏବେ ଖୋଲିଲା । 


ଆପଣ କହିଥୂଲେ ତ ଏଗାରଟା ବେଳକୁ ଆସିବାକୁ ... 


: ହଁ, ଏଇ ଏବେ ତ ଏଗାରଟା ହେଲା ଆପଣ ଅଧ ଘଣ୍ଟାଏ ଅପେକ୍ଷା 


Hore] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଗୁଣନିଧବ : 


ଦୀପକ 


ମୋହନ 
ଦୀପକ 


ମୋହନ : 


ଦୀପକ 


ଦୀପକ : 


AIAa/ 


କରନ୍ତୁ । 
ହଉ ହେଲା ଆପଣ ଯେତେବେଳେ କହୁଛନ୍ତି ଅଧଘଣ୍ଟା କାହିଁକି 
ଘଣ୍ଢେ ଅପେକ୍ଷା କରିବାର କିଛି ଆପରି ନାହିଁ । ଆସ ଆସ 


(ସମସ୍ତେ ବାହାରକୁ ଯାଆନ୍ତି ) 


: (ଘୃଣା ଦୃଷ୍ଟିରେ ଚାହିଁ) ଡୁ ! ଯେମିତି ପରର ମଂଗଳ କରିବା 


ପାଇଁ ଏଇମାନଙ୍କର ଜନ୍ମ । ମୋହନ ! ମୋହନ ! ଏ ମୋହନଟା 
ଗଲା କୁଆଡେ ? (ପୁଣି ଘଡିକୁ ଚାହିଁଲେ, ଡାଏଲ୍‌ କଲେ) 
ପରିସ୍ଥିତି କାହିଁକି ଭଲ ଲାଗୁନି । ଏ ଲକ୍ଷେଟଙ୍କା ପାଇଁ ନିଶ୍ଚୟ 
ଗୋଟେ କିଛି ଅଘଟଣ ଘଟିପାରେ | ହଁ Hallo ! State Bank ! 
ହଁ ... ମୁଁ ତହସିଲଦାର ଦୀପକ ଦାଶ କହୁଛି ... ନାଇଁ ଭଲ ... 
ଗୋଟେ ଅ ୮୦୦m ... କଥା କଣ କି ଜଣେ ସ୍ତ୍ରୀ ଲୋକକୁ ଲକ୍ଷେ 
ଟଙ୍କା ସରକାରୀ ସାହାଯ୍ୟ ଦବାର ଅଛି । କିନ୍ତୁ ପରିସ୍ଥିତି ଯାହା 
ଦେଖୁଛି ସେ ସ୍ତ୍ରୀଲୋକ ହାତକୁ ଟଙ୍କା ଆସିଲା ମାତ୍ରେ ଦଳେ : 
ବଦମାସ ଝାମ୍ପି ନେବେ ! ସେଥୁପାଇଁ ମୁଁ ଭାବୁଥୁଲି ଆପଣ ଯଦି 
ଆସିପାରନ୍ତେ ତାହେଲେ ସେ ଟଙ୍କାକୁ ତା ନାଆଁରେ ଗୋଟେ 
Fix deposit କରିଦିଅନ୍ତି । ସବୁ ସମସ୍ୟାର ହଠାତ୍‌ଵ ସମାଧାନ 
ହୋଇଯାଆନ୍ତା ... ଓକେ ! ଓକେ ! ହଁ | (ରିସିଭର ରଖୁଲା 
ବେଳକୁ ମୋହନ ଛିଡା ହୋଇଥାଏ !) 


: ସାର ନମସ୍କାର ! 
: ହଁ ନମସ୍କାର | କଣ ହେଲା, ତମର ତ କେବେବି ଡେରି ହୁଏନା । 


ଆଜି କେମିତି ... ତମେ ତ ଜାଣ ଆଜି ତମର ସେ ବସନ୍ତିଆ 
କେଶ ଅଛି | 
ସାର୍‌ ସେଇଥୁୂପାଇଁ ଡେରି ହୋଇଗଲା | 


: ମାନେ ? 
ମୋହନ : 


ସାର୍‌ ମୁଁ ଅଫିସ୍‌ ଆସୁଥଲି, ହଠାତ ଅନନ୍ତ ସାଂଗରେ ଭେଟ 
ହୋଇଗଲା | 
ଅନନ୍ତ ? ମାନେ ? ଅନନ୍ତ ବସନ୍ତିଆ ? 

Hor3/] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟୟନୂଫ 


ମୋହନ : 


ଦୀପକ 


ଦୀପକ 
ଦୀପକ 
ମୋହନ 


-ଦୀପକ 


ଦୀପକ 


ପଦନ 


ମୋହନ : 
: ଏଗାରଟାବେଳେ ଦବା କଥା ଆସି ବାରଟା ବାଜିଲାଣି । 

: ଦି”ଟା ବେଳେ ବସ୍ଟା ପଳେଇଗଲେ ଫେଏରେ ଯାଇ ସଂଜକୁ... 
: ଆପଣ ଟିକିଏ ଦେଖ୍ଦେଲେ ଶୀଘ୍ର ହୋଇଯାଆନ୍ତା | 

: କିରେ ମୋହନ, ଟିକେ ବୁଝି ଦଉନୁ ବାପ । 


“ହେମନ୍ତ 
ସାର 
ବୀଣା 


ଶୁକୁଟା 


ହଁ ସାର | ସେ ବଂଚିଛି । ଆଜି ଫେରିଆସିଛି । 


: ଅନନ୍ତ ଫେରିଆସିଛି ? ତମେ ସତ କହୁଛ ? 
ମୋହନ : 


ହଁ ସାର୍‌ । ମୋ ସାଂଗରେ କଥା ହେଲା । ସେ ଭାସିଯାଇ ଆନକ୍ଧୁରେ 
ଲାଗିଥୂଲା ! ବହୁକଷ୍ଠରେ ସେଠାରୁ ସେ ଆସିଛି । 


: କାହିଁ ? 
ମୋହନ : 


ଏଇ ପରା ମୋ ସାଂଗରେ ଆସିଛି । 


: କାହାରି ସାଂଗରେ ଦେଖା ହେଲାଣି ? 

: ନା, ସେମାନେ କଣ ଆସିଗଲେଣି ସାର୍‌ ? 
: ହଁ ପରା | 

ମୋହନ : 


ତାହେଲେ ତାକୁ ତାଙ୍କ ସାଂଗରେ ସାକ୍ଷାତ କରାଇ ଦିଏ । 


: ଦେଖ ଯାହା କରୁଛ କର | ମୋତେ କିନୁ ଗୋଟେ ବଡ ସମସ୍ୟାରୁ 


ମୁକ୍ତ କରିଦେଲ । ଯାଅ ଯାଅ । ମୁଁ ବ୍ୟାଙ୍କକୁ ଫୋନ କରି 
ମନାକରି ଦିଏ । ଯାଅ । (ମୋହନ ଯାଏ । ଡାଏଲ୍‌ କରନ୍ତି ) 
କିଏ, ପଭ୍ଡାବାବୁ । ମୁଁ ତହସିଲ୍‌ ଦାର ଦାଶ କହୁଛି ... ଆଜ୍ଞା ... 
ଯୋଉ କଥା କହୁଥୁଲି ... ଆପଣ ଆଉ କଷ୍ଠ କରି ଆସିବେନି । 
ସେ ଲୋକ ଫେରିଆସିଛି । ମୁଁ ପରେ କଥା ହେବି । ହଁ 
(ରଖୁଲେ, ଦୁଆର ଆଡକୁ ଏକ ଲୟରେ ସନ୍ତୋଷ ଜନକ 
ମୁଦ୍ରାରେ ଚାହିଁଥାନ୍ତି । ତାପରେ ଉଠନ୍ତି । ଝରକାର ପରଦା 
ଆଡେଇ ଚାହାନ୍ତି । ଦେଖାଯାଏ ମୋହନ ଯାଏ ପଦନ, ସାର, 
ବୀଣା, ହେମନ୍ତ ଆଦିଙ୍କ ମେଳକୁ । ତାକୁ ଦେଖୁ ସମସ୍ତେ ତାକୁ 
ବେଢି ଯାଆନ୍ତି । ) 


: ହଇରେ ମୋହନ ! ଆମକୁ କାହିଁକି ଆଉ ହଇରାଣ କରୁଛୁ ? 


କାହିଁକି କଣ ହେଲାକି ? 


Horo] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଗୁଣନିଧ୍‌ : 
ମୋହନ : 


ସାର 


ପଦନ 
ସାର 


ସମସ୍ତେ : 


ଅନନ୍ତ 


ସାର 


ପଦନ 


ଶୁକୁଟା 


ଗୁଣନିଧୁ : 


ଅନନ୍ତ 


AIA q/ 


ଓ ହ ସିଏ କଣ ବୁଝିବନି ... 
ମଉସା, ମାଉସୀ ଟଙ୍କା କଣ ମାଗୁଛ ? ମୁଁ ଆଜି ତମକୁ ଯାହା 
ଦେବିନା । ତମେ ଏକଦମ୍‌ ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ହୋଇଯିବ । 


: ଜିରେ କଣ କିରେ ? 
ମୋହନ : 


କୋଟିନିଧ୍‌ କୋଟିନିଧ୍‌ ! 


: କୋଟିନିଧ୍‌ ? 
: ଯିଏ କୋଟିନିଧ୍‌, ତାକୁ ତ ହଟିଆ ବିଧାତା ଛଡେଇ ନେଲା। 
ମୋହନ : 


ନା ମାଉସୀ ତମ କୋଟିନିଧ୍‌କୁ କିଏ କାହିଁକି ଛଡେଇନେବ ? 
ଏଇ ଦେଖ ତମ କୋଟିନିଧ୍‌ । (ସମସ୍ତେ ଦେଖନ୍ତି ଧବରେଧବରେ 
ଆସନ୍ତି ଅନନ୍ତ ହସି ହସି । ) 

ଏଁ ଏ, ଏ କଣ ... ? ଅନନ୍ତ ! 


: ହଁ ମୁଁ ତମ ଅନନ୍ତ ! ( ସମସ୍ତେ ପାଗଳ ପରି ତାକୁ କୁଣ୍ଢାଇବାକୁ 


ଘେରିଗଲେ ) 


: ଅନନ୍ତ ବାପା କୋଉଠି ଥୂଲୁରେ ? ଆ ହା ହା ଛୁଆଟା ମୋର 


କଳାକାଠ ପଡିଗଲା । ଆଲେ। ଏ ବୀଣା ! ଦେଖ୍‌ ଦେଖ୍‌ ମୋ 
ଅନନ୍ତ ଫେରି ଆସିଛି । 


: ଫେରି ଆସିବନି । ମୁଁ କଣ କହୁଥ୍ଲି ଗଂଗାମାତା କାହାରି କିଛି 


ଖାଇଯାଏ ନା | ଯାହା ନେଇଯାଏ ତାହା ଫେରାଇଦିଏ ! 
ତୁ କଣ କହୁଚୁରେ ପଦନ ? ଆମ ଶାସ୍ତତ ଏକଥା କହିଛି । 
ହଇରେ ଅନନ୍ତ ତୁ ଏତେ ଦିନଯାଏ ଥୂଲୁ କୋଉଁଠି ? 


: ମୋ ଡଂଗା ବୁଡିଗଲା । ମୁଁ ସୁଅରେ ଭାସିଗଲି । ତାପରେ 


ପହଂରିବାକୁ ଢେର ଚେଷ୍ଟାକଲି । ସୁଅ ଆଉ ଲହଡି ମାଡରେ 
ମୁଁ ଅଚେତ ହୋଇଗଲି । ଆଉ ପାରିଲିନି । ଶେଷରେ ଚେତା 
ଆସିଲାବେଳକୁ ଦେଖେତ ଦଳେ ଲୋକ ମୋତେ କୂଳରେ 
ନେଇ ସେକୁଥନ୍ତି । ତାଙ୍କ ଭାଷା ମୁଁ ବୁଝିପାରିଲିନି । ପରେ 
ଜାଣିଲି ସେମାନେ ତେଲୁଗୁ ଲୋକ । ଭାରି ଭଲଲୋକ 
ସେମାନେ । ମୋତେ ଢେର ଖୁଆଇ ପିଆଇ ହାତଖର୍୍ଚ ଦେଇ 


Horr] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟ୍ୟଛୁଯ 


ସାର 
ଶୁକୁଟା 


ହେମନ୍ତ 
ପଦନ 
ଅନନ୍ତ 
ସାର 


ଅନନ୍ତ 
ବୀଣା 


ଅନନ୍ତ 
ପଦନ 


ଦୀପକ 


ଦୀପକ 


ଗୁଣନିଧବ : 
: ଆଉ ଅପେକ୍ଷା କାହିଁକି କରିଛନ୍ତି ୨ ଏଥର ଯାଆନ୍ତୁ | 
: ମାନେ ? 

: ଅନନ୍ତ ପରା ଫେରିଆସିଲାଣି । 


ଦୀପକ 
ଗୁଣନିଧ୍୍‌ 
ଦୀପକ 


ଗୁଣନିଧ୍‌ : 
: ହଁ 


ଦୀପକ 


ଗୁଣନିଧୁ : 


ଘରକୁ ପଠାଇଦେଲେ ! 


: ଭଗବାନ ସେମାନଙ୍କର ମଂଗଳ କରନ୍ତୁ 
: ଶାସ୍ତ ବି ତ ସେକଥା କହିଛି ଯିଏ ପରର ଉପକାର କରେ 


ଭଗବାନ ସେମାନଙ୍କର ମଂଗଳ କରନ୍ତି । 


: ଭାଇ, ଏଥର ଚାଲ ଘରକୁ ପଳେଇବା ! 

: ହଁ ହଁ ଚାଲ | 

: ବୀଣା କାହିଁ ? 

: ଆରେ କହନା କହନା | ତୁ ଗଲା ଦିନଠୁ ସେ ତୋତେ ଖୁରିଖୁରି 


କଣ୍ଟା ହେଇଗଲାଣି | (ବୀଣା ବାହାରି ଆସେ ) 


: (ଆଗେଇ ଯାଏ) ବୀଣା ! ମୁଁ ଫେରିଆସିଛି ବୀଣା ! 
: ମୁଁ ଜାଣିଥ୍ଲି ମୋ ଶଂଖା ସିନ୍ଦୁର ବଜ୍ର ହେବ | (ଲୁହ ପୋଛି 


ଓଢଣା ଦେଇ ଜୁହାର ହୁଏ ) 


: ବୀଣା ! 
: ଆରେ ଚାଲ ଚାଲ ଆଉ ଟଙ୍କା ଲୁ ଡାନାହିଁ । ସରପଞ୍ଚେ ଆମେ 


ଆମ ପୁଅକୁ ପାଇସାରିଲେଣି । ତମେ ଥାଅ ଆମେ ଯାଉଛୁ | 
( ସମସ୍ତେ ବାହାରନ୍ତି, ଦୀପକ ଆସି ବସନ୍ତି ଓ ଆଲୋକ ବଦଳେ 
ଗୁଣନିଧ୍‌ ଆସି ଛିଡା ହୁଅନି ) 


: ହଁ କଣ ହେଲା ? 
ଗୁଣନିଧ୍‌ : 
: ନା ନା ସେ କିଛି ନୁହେଁ, ହଁ ଆପଣଙ୍କର ଆଉ କଣ ହେଲା ? 


ସାର୍‌ କଣ ଭାବୁଥୂଲେ କି ? 


ସାର୍‌ ଅପେକ୍ଷା କରି କରି ବାରଟା ବାଢିଲାଯେ । 


ଅନନ୍ତ ଫେରିଆସିଲାଣି ? 


ସାର୍‌ ଆପଣ ସ୍ଵପ୍ନ ଦେଖୁ ନାହାନ୍ତି ତ ? ମଲାଲୋକ କଣ ଯମ 


Hore 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଦୀପକ 


ଗୁଣନିଧ୍‌ : 


ଦୀପକ 


ଦୀପକ 


ଦୀପକ 


ଦୀପକ 


ଦୀପକ 


AIA 


ଲୋକରୁ ପୁଣି ଫେରିଆସିବ ? ଏଟା ଆଉ କି ଯୁଗ ହୋଇଗଲା 
କି? 


: ଲୋକମରିଗଲେ ସିନା ଫେରିଆସିବନି, ନମରିଥୂଲେ ? 


ଇଏ କି କଥା କହୁଛନ୍ତି ସାର୍‌ । ଲୋକଟା ସମସ୍ତଙ୍କ ଦେଖନ୍ତରେ 
ଭାସିଗଲା, ତା ଡଂଗା ବୁଡିଗଲା, ଏଠି ଚାରିମାସ ହେଲା । ତାର 
ଲାସ ମିଳିଲା, ପିନ୍ଧାରୁଗା ମିଳିଲା । ଆଉ ଲୋକ ନମରି ବଂଚିଗଲା 
କେମିତି ? 


: ତଥାପି ଲୋକଟା ବଂଚିଛି ବୋଲି ମୋ ପାଖକୁ ଆସିଲାଣି । 
ଗୁଣନିଧ୍‌ : 


ସାର୍‌ ଏଗୁଡା ମିଛ ଫନ୍ଦି । ଏଟା କୋଇଉ ଗୋଟେ ବିରୋଧ 
ଦଳର କାମ । ଯଦି ଆପଣ କିଛି ନେବେ ବୋଲି ଭାବୁଥାନ୍ତି 
ତାହେଲେ କହୁନାହାନ୍ତି, ଆମେ ଦେଇଦବୁ, ନହେଲେ ଏମିତି 
ଆପଣ ଏପଟ ସେପଟ କହି ବୁଲୁଛନ୍ତି କାହିଁକି ? 


: ଗୁଣନିଧ୍‌ ବାବୁ | 
ଗୁଣନିଧ୍‌ : 


ଦେଖନ୍ତୁ ଆଜ୍ଞା | ଯୁଗ ବର୍ଭମାନ ସେଇଆ, ଖାଲିହାତରେ କିଛି 
କାମ ହଉନି । ତେଣୁ ଯଦି ଆପଣ ହାତ ପୂରେଇବାକୁ ଖାଲି 
ଇସାରା ଦେବେ ମୁଁ ନହେଲେ ସେମାନଙ୍କୁ କହି 


: ସଟ୍ଆପ୍‌ | ମୁଁ ଆପଣଙ୍କୁ ପୁଲିସ୍‌ରେ ଦେବି । 
ଗୁଣନିଧୁ : 


ଦେଇପାରନ୍ତି । କାରଣ ମୁଁ ବେଆଇନ କଥା କହୁଛି କିନ୍ତୁ ଆପଣ 
ଯେ ବେଆଇନ୍‌ କାମ କରୁଛନ୍ତି ସେକଥା ଭୁଲିଯାଉଛନ୍ତି କାହିଁକି ? 


: ବେଆଇନ କାମ ? 
ଗୁଣନିଧୁ : 


ନୁହେଁତ ଆଉ କଣ ? ଗୋଟେ ନିରୀହ ବିଧବାକୁ ରିଲିଫ ସାହାଯ୍ୟ 
ଦେବା ନାଆଁରେ ବାରମ୍ବାର ହଇରାଣ କରୁ ଛନ୍ତି ମତଲବ କଣ ? 
ଆଜି କଲେକ୍ମର ନାହାନ୍ତି, କାଲି କେସିଅର ନାହାନ୍ତି ମତଲବ 
କଣ ? ଶେଷରେ ଆଜି ଟଙ୍କା ଦେବାପାଇଁ ଡାକି କଣନା ଖାଲି 
ହାତରେ ଫେରିଯିବାକୁ କହୁଛନ୍ତି ୨ ମତଲବ କଣ ? 


: ଦେଖନ୍ତୁ ସରପଞ୍ଚ ମହୋଦୟ, ଟଙ୍କା ଦେବାଟା ମୋ ଦାୟିତ୍ବ | 


ମୁଁ ସରଜମିନ୍‌ ତଦନ୍ତ କରି ସନ୍ତୁଷ୍ଟ ହେଲେ ଟଂକା ଦେବି । 


I/9¢o]] 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ଳାଟୟନୁଯ 


ଗୁଣନିଧୁ : 


ଦୀପକ 


ଦୀପନ 


ଦୀପକ 


ଅନନ୍ତ 


ଦୀପକ 


ଅନନ୍ତ 
ଦୀପକ 


ଦୀପକ : 
ଗୁଣନିଧ୍‌ : 
: ତାମାନେ ଆପଣ କହୁଛନ୍ତି ଇଏ ଅନନ୍ତ ନୁହେଁ 
ଗୁଣନିଧ୍‌ : 
: ଇଏ ଅନନ୍ତ ନୁହେ ? ଠିକ୍‌ ଅଛି ଚାଲନ୍ତୁ ତା ବାପା ମାଆ ତ 


ଦୀପକ 


ଦୀପକ 


ଗୁଣନିଧ୍‌ I 


ଅନନ୍ତ 


ଏବଂ ଆଜି ଯେତେବେଳେ ରିପୋର୍ଟ ମି 
ଫେରିଆସିଛି ମୁଁ ଟଙ୍କା ଦେଇ ପାରିବିନି 
ଟଙ୍କା ଆପଣ ଅଲବତ ଦେବେ । ଟଙ୍କା 


ଏଠାରୁ ଯିବୁନି । 


ଜିଛି ଅନନ୍ତ ବସନ୍ତିଆ 
| 
ନନେଲାଯାଏ ଆମେ 


: ମୋହନ ! ମେହାନ ! (ମୋହନ ଆସେ) 
ମୋହନ : 


ସାର୍‌ 


: ଅନନ୍ତ କାହିଁ ? 
ମୋହନ : 


ଅନନ୍ତ ... (ଦୀପକକୁ ଥରେ ଗୁଣନିଧବକୁ ଥରେ ଚାହେଁ) 


: ଏଇଠି ହାଜର କରାଅ ( ମୋହନ କୁଛ୍ଚେଇ କୁନ୍େଇ ଯିବା ପୂର୍ବରୁ 


ଅନନ୍ତ ପଶିଆସେ ) 


: ହଜୁର ଜୁହାର | 

: ଚୁହାର | ତମେ କିଏ ? 

: ମୁଁ ଅନନ୍ତ ବସନ୍ତିଆ ହଜୁର । 
: ଅନନ୍ତ ବସନ୍ତିଆ ତ ? 
ଗୁଣନିଧୁ : 


ଅନନ୍ତ ବସନ୍ତିଆ ? ଖାଲି କହିଦେଲେ ହୋଇଯିବ । ଆପଣ 
ଏଇଆକୁ କହୁଛନ୍ତି ୨ ଭଏ ଅନନ୍ତ ବସନ୍ତିଆ ? 

ମାନେ ? ଇଏ କଣ ଅନନ୍ତ ନୁହେଁ ? 

ପାଗଳ, ନହେଲେ ଠକ କି ବଦମାସ | 


(ହସି) ଇଏ କାହିଁକି ଅନନ୍ତ ହେବ ? 


ଚିହ୍ଦିବେ, ପଚାରିବା | 

ଆସନ୍ତୁ । (ସମସ୍ତେ ଯାଆନ୍ତି ) 

(ବାହାରେ ଅନନ୍ତ ଛିଡା ହୋଇଥାଏ ପଦନ ତାକୁ ଘେରି ଘେରି 
ଚାହେଁ ) 


: ବାଆ କଣ ଏମିତି ଘେରି ଘେରି ଦେଖୁଛୁ ? ମୋତେ ଚିହ୍ନି 


ପାରୁନୁ ? ମୁଁ ଅନନ୍ତ । 


Honoefll 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ପଦନ 


ଅନନଚ୍ତ 


ହେମନ୍ତ 


ଦୀପକ 
ଅନନ୍ତ 


ଦୀପକ 
ଅନନ୍ତ 
ଦୀପକ 
ବୀଣା 
ଅନନ୍ତ 


ଦୀପକ 
ବୀଣା 
ଅନନ୍ତ 
ଦୀପକ 
ବୀଣା 
ଅନନ୍ତ 


AIA/°G/ 


: ଅନନ୍ତ ? (ହସି) ବାବୁ କାହାକୁ କଣ କହୁଛ ଇଏ କାହିଁକି ଅନ୍ତ 


ହବ | 


: ବାଆ ! ମୋତେ ଚିହ୍ନିପାରୁନୁ ? ହଁ ମୁଁ ଅନନ୍ତ । ମୁଁ ପରା 


ତୋତେ ଲୁଚେଇ ଲୁଚେଇ ଗଂଢେଇ ଆଣିଦିଏ । ତୋତେ ଧଇଁ 
ଧରେ ବୋଲି ମାଆ ଗାଳିଦିଏ । ସେଇନାଗି ଲୁଚେଇ ଲୁଚେଇ 
ଗଂଢେଇ କିଣି ଆଣି ତୋତେ ଦିଏ । ହେମନ୍ତ ଜାଣେନିକି । 
ହେମନ୍ତ ଏକଥା ସତ ନୁହେଁ ? 


: (ଧରେ ଧୂରେ ପାଖେଇ ଆସି ) କଣ ହେଲା ହେମନ୍ତ ! ଇଏ 


ମୋ ନାମ ଜାଣିଲା କେମିତି ? 


: ତମେ ଅନନ୍ତ ବୋଲି ତମ ପାଖରେ କିଛି ପ୍ରମାଣ ଅଛି ? 
: ନା, ପ୍ରମାଣ ଆଉ କଣ ସାର୍‌ । ମୁଁ ତ ଦରିଆରେ ଭାସିଯାଇଥୁଲି । 


ଏବେ ବହୁକଷ୍ଟରେ ଆସି ନୂଆ ଜୀବନ ପାଇଛି । ହଜୁର ମୋ 
ସ୍ତ୍ରୀ ଥଲେ ମୋତେ ନିଶ୍ଚୟ ଚିହୃନ୍ତା । 


: ତମ ସ୍ତ୍ରୀ ତମକୁ ଚିହ୍ନି ପାରିବ ? 

: ହଁ ହଢୁର । 

: ମୋହନ ( ମୋହନ ବୀଣାକୁ ନେଇ ଆସେ) 

: (ଅନନ୍ତକୁ ଦେଖେ, ତଳକୁ ମୁହଁ ପୋତିଦିଏ) 

: ବୀଣା ! ମୋତେ ଚିହ୍ିି ପାରୁନ ? ମୁଁ ପରା ଅନନ୍ତ । ଅଗ୍ନିକୁ 


ସାକ୍ଷୀରଖନ ଆମେ ସାଥ୍‌ ହୋଇଥ୍‌ଲେ । ଦେଖ ମୋ ବାଆ ମୋତେ 
ଚିହ୍ନି ପାରୁନି 


: ବୀଣା ! ଇଏ କିଏ ? 

: (ଏଣେତେଣେ ଚାହିଁ ତଳକୁ ଚାହିଁ) ମୁଁ ଜାଣେନି । 

: ମାନେ ? ତୁ ... ମୋତେ ଚିହି ପାରୁନୁ ? 

: ଇଏ କଣ ଅନନ୍ତ ନୁହେଁ ? 

: ନା ନା ଇଏ କାହିଁକି ହବ ? (ଚାଲିଯାଏ) 

: ବୀଣା, ତୁ ତୁ ମୋତେ ଚିହ୍ନି ପାରୁନୁ । ହଜୁର ମୋ ବୀଣାକୁ 


କିଏ ଉଷୁଦ କରିଛି, ନହେଲେ ସିଏ ମୋତେ ନିଶ୍ଚୟ ଚିହୃନ୍ତା । 


IH9¢9/11 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ନାଟୟନୁଯ 


ଦୀପକ : 


ଅନନ୍ତ 


ଦୀପକ 
ଅନନ୍ତ 
ସାର 
ଅନନ୍ତ 
ସାର 
ଅନନ୍ତ 
ଦୀପକ 
ସାର 


ଦୀପକ 
ସାର 
ଦୀପକ 
ଅନନ୍ତ 


ଦୀପକ : 
: ମୁଁ କିଏ ? (ଜୋରରେ ହସିଉଠେ ) ପାରିବେ ଆପଣ ମୀମାଂସା 


ଅନନ୍ତ 


ହ୍ିତ ପାରୁନି ... ତମେ ଅନନ୍ତ ନୁହଁ । ସତ କୁହ ତମେ କିଏ 


-V $) 


: ହଁ ମୁଁ ତ ଅନନ୍ତ ! ଏ ଦୁନିଆରେ ସମସ୍ତେ ସ୍ବାର୍ଥପର । ମୋ 


ମାଆ ଯିଏ ମୋତେ ଅନ୍ତଫାଡି ଜନ୍ମ ଦେଇଛି ସିଏ ଆସିଥୂଲେ 
ସିଏ ନିଶ୍ଚୟ ଚିହନ୍ତା । ମୋ ମାଆ ମୋତେ ନିଶ୍ଚୟ ଚିହ୍ନିବ। 


: ମାଆ ? ମୋହନ (ମାଆ ଆସେ) 

: ମାଆ ! 

: ମାଆ ! ତୁ କିଏରେ ? 

: ମା ! ମୁଁ ପରା ତୋ ଅନନ୍ତ ! 

: ମୋ ଅନ୍ତ ତ ଚାରିମାସ ହେଲା ବୁଡିମଲାଣି । ତୁ କିଏରେ ଠକ 
: ମାଆ ( ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟରେ ଚାହେଁ) 

: ଇଏ ତମ ପୁଅ । 

: ନାଇଁ ହଜୁର, ଇଏ କାହିଁକି ମୋ ପୁଅ ହବ ? ଏଟା ଗୋଟେ 


ଠକ | ଆମକୁ ଠକିବାକୁ ଆସିଛି । 


: ଇଏ ତମ ପୁଅ କି ନୁହେଁ ? 

: ନା ନା (କହିଦେଇ ଚାଲିଯାଏ) 

: ତମେ ଅନନ୍ତ ବୋଲି ... 

: (ହଠାତ୍‌ ବିସୋରଣ କରି ଉଠେ) ନା ମୁଁ ଅନନ୍ତ ନୁହେଁ । ଯେଉଁଠି 


ଜନ୍ମ ଦେଇ ମାଆ ତା ପୁଅକୁ ଚିହ୍ଲେନି, ଯେଉଁଠି ବାହାହୋଇ ସ୍ତ୍ରୀ 
ତା ସ୍ବାମୀକୁ ଚିହ୍ମେନି ସେଠାରେ ଆଉ କିଏ ପ୍ରମାଣ ଦେବ ମୋତେ 
ଚିହ୍ନିବ । ତେଣୁ ମୁଁ ଅନନ୍ତ ନୁହେଁ ଅନନ୍ତ ନୁହେଁ ଅନନ୍ତ ନୁହେଁ। ମୁଁ 
ଏମାନଙ୍କ କେହି ନୁହେଁ । ଏଠାକାର କେହି ନୁହେଁ । ମୁଁ ଜଣେ 
ଠକ, ଭଣ, ବଦ୍ମାସ୍‌ | 

ତମେ ତେବେ କିଏ ? 


କରିପାରିବେ ମୁଁ କିଏ ? ପାରିବେନି ! କେବଳ ସେହି କରିବ 
ଏହାର ମୀମାଂସା । ଏ ମଣିଷମାନଙ୍କୁ କିଏ କେମିତି କିମିଆ 


IH/9¢n// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


AIAI°a/ 


କରିସାରିଲାଣି ଏମାନେ ମଣିଷ ଚିହ୍ନି ପାରୁନାହାନ୍ତି । ଶେଷଥର 
ପାଇଁ ମୁଁ ଡାକୁଛି ହେ ଭଗବାନ ହେ ମଣିଷ ସ୍ରଷ୍ଟା ଲଶ୍ଵର ତମେ 
ଥରେ କହିଯାଅ ମୁଁ କିଏ ? (ଉପରକୁ ହାତଟେକେ । ଗୋଟିଏ 
ଭୟଙ୍କର ଘଡଘଡି ମାରେ ! ସମସ୍ତେ ଭୟଭୀତ ହୁଅନ୍ତି ଏବଂ 
ଏକ ବିସ୍ମୟଭୂତ ହୋଇ ଏକ ଭୟାଉଁ ମୁଦ୍ରାରେ ଫ୍ରିଜ୍‌ ହୁଅନ୍ତି । 
ଅନନ୍ତ କିନ୍ତୁ ଡରେନି, ହସେ ଭୟଙ୍କର ଭାବରେ ହସେ, ହସି 
ହସି ଏମାନଙ୍କୁ ଦେଖେ ) ପ୍ରଳୟ ଆସୁଛି ପ୍ରଳୟ | ଧ୍ଵଂସ ଆସୁଛି 
ଧ୍ଵଂସ । ଭୈରବ ନାଚିବ, ବିଲୁଆ ଭୁକିବେ, ଶାଗୁଣା ଉଡିବେ, 
ତାପରେ ... ତାପରେ ... ତାପରେ ମୀମାଂସା ହବ ସବୁ 
ମୀମାଂସା । 

( ହସିକି ଫ୍ରିଜ୍‌ ହୁଏ । ସେମାନେ ସେମିତି ତଟସ୍ଥ ହୁଅନ୍ତି । ଗୋଟିଏ 
ଗୀତର ମାର୍ମିକ ମାଡରେ ନଇଁ ଆସେ ଯବନୀକା ।) 


// ସମାପ୍ତ // 


me) 


Hl 9c୪// 


Digitized by PPRACHIN, SOA 


ସପ୍ରିଓଡ଼ିଆନାଗ୍ୟାସାହିତ୍ୟରୋହେମ୍େନ୍ଦାସହାପାତଏକାଚକିରାନାମା| 
ଦାଘାଚାରଦଶକରାନାଟ୍ୟାସାଧନାରୋସୋସ୍ଷ୍କରଛନି 


ସାରସରାଅନ୍ଷ୍ଠାନନପୂରସ୍ଚ 
ବିଶେଷାକରିତାଙ୍କ ବହ୍ଚକରାନାଟକଯୁଗଚରିତରାବଭାଳ ପାଇ'ତାଙକା 
Cas a a 
ଶିକ୍ଷକଟାକରଥବାଶ୍ୀମହାପାତ 
ଓଡ଼ିଆନାଗ୍ୟଃସାହିର୍ୟରୀସମୁରାନମନେପ୍ରତିଶରତିବର୍ 
ସଂପ୍ରରାସେଓଡିଶାର ଅନ୍ୟଚମାସମ୍ଭାଛାନାଟ୍ୟାସଂସ୍ରା ସୃଷ୍ାର 
ସାଧାରଣାସଞ୍ପାଦକ